شوک تاریخی به بازارهای جهانی
گروه اقتصاد کلان: بازارهای جهانی هفته جاری را با فشار نزولی تاریخی به دلیل افزایش نگرانیها از رکود در ایالاتمتحده آغاز کردند. اعدادی که روزهای اخیر بر روی صفحههای معاملاتی بازار سهام نمایان شدند حتی برای کهنهکاران بازار نیز تکاندهنده بود؛ در توکیو، نیکی ۲۲۵ به میزان ۱۲ درصد و در سئول، کوسپی ۹ درصد کاهش یافتند همچنین، با آغاز معاملات نیویورک، نزدک در عرض چند ثانیه ۶ درصد سقوط کرد. ارزهای دیجیتال سقوط کردند و شاخص VIX، معیار نوسانات بازار سهام، نیز سر به فلک کشید. به گزارش تجارت، در بحبوحه ترس معاملهگران بازارهای جهانی از وقوع رکود اقتصادی در آمریکا، بورسهای جهانی، از نیویورک تا توکیو آگوست ۲۰۲۴ (۱۵ مردادماه ۱۴۰۳) سقوطی تاریخی را تجربه کردند. خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد، در حالی که سرمایهگذاران نسبت به احتمال رکود اقتصادی آمریکا نگران هستند، تقریبا سهام تمامی شرکتها در بازارهای مالی ایالات متحده (وال استریت) در حال سقوط است. بر اساس این گزارش، شاخص اساندپی ۵۰۰ (S&P ۵۰۰) آمریکا در معاملات صبحگاهی ۳.۱ درصد کاهش یافت و بدترین روز خود در نزدیک به ۲ سال اخیر را تجربه کرد. شاخص داو جونز (Dow Jones) نیز کاهشی بود. از سوی دیگر، شاخص نیکی «Nikkei ۲۲۵» ژاپن، ۱۲.۴ درصد ریخت و بیشترین افت بازار بورس توکیو از زمان ریزش موسوم به «دوشنبه سیاه» در سال ۱۹۸۷ تاکنون رقم خورد. این درحالی است که ارزش دلار برابر ین ژاپن نیز به پایینترین رقم طی هفت ماه گذشته رسید و هر یک دلار برابر با ۱۴۲ ین ژاپن شد. به دنبال سقوط بی سابقه شاخص سهام بورس نیکی، معاملات به طور موقت متوقف شد.
اما تشدید نگرانیها از شکلگیری رکود فراگیر در حالی بازارهای سهام را فرا گرفت که روز جمعه تازهترین اطلاعات اقتصادی آمریکا منتشر شد. طبق گزارش نشریه انگلیسی «گاردین»، گزارشهایی که جمعه گذشته در مورد اقتصاد ایالات متحده انتشار یافت، نشان داد که در ماه گذشته تنها ۱۱۴ هزار فرصت شغلی در این کشور ایجاد شده که این میزان نسبت به ماه قبل از آن (ژوئن) کاهش داشته و حتی کمتر از حد انتظار بوده است. این درحالی است که نرخ بیکاری در آمریکا در بالاترین حد خود از اکتبر ۲۰۲۱ قرار دارد. اینکه آیا وضعیت پر نوسان اخیر، آخرین انفجار جهانی فروش بوده که از هفته گذشته آغاز شده یا نشانه شروع رکود طولانیمدت است این را باید بدانید که در روز سهشنبه، برخی از بازارهایی که بدترین ضربه را خورده بودند، با افزایش بیش از ۱۰ درصدی شاخصهای کلیدی در ژاپن بازگشتند. اما یک چیز واضح است؛ ستونهایی که سالها زیربنای سودهای بازار مالی بودند - مجموعهای از مفروضات کلیدی که سرمایهگذاران در سرتاسر جهان بر روی آنها حساب میکردند - متزلزل شدهاند. در گذشته تصور میشد اقتصاد ایالات متحده غیرقابل توقف است، هوش مصنوعی به سرعت تجارت را در همه جا متحول خواهد کرد و ژاپن هرگز نرخ بهره را افزایش نخواهد داد و یا افزایش آن پیامدی نخواهد داشت اما شواهدی که در چند هفته گذشته نمایان شد هر یک از این موارد را تضعیف کرد. گزارش مشاغل آمریکا در ماه جولای ضعیف و درآمدهای سه ماهه مبتنی بر هوش مصنوعی Big Tech نیز همینطور بود و بانک مرکزی ژاپن برای دومین بار در سال جاری نرخ بهره را افزایش داد. ویشنو واراتان، رئیس اقتصاد و استراتژی ﺁﺳﯿﺎ ﻭ ﺍﻗﯿﺎﻧﻮﺳﯿﻪ در بانک میزوهو در سنگاپور اظهار کرد در زبان عامیانه معاملهگران، تلاش برای انتخاب لحظه مناسب برای خرید دارایی در حال سقوط مانند تلاش برای گرفتن چاقویی است که در حال سقوط است و اکنون در همه جا چاقوهای در حال سقوط نمایان شدند.
بیتکوین در روز سه شنبه شاهد یک سقوط آزاد ۱۴.۲درصدی بود. قیمت این رمزارز پرچمدار، برای چهارمین روز متوالی کاهش داشت و در روز گذشته حتی به کمتر از ۵۰ هزار دلار هم رسید. این سطح قیمت آخرینبار حدود ۵ماه پیش تجربه شد. سایر بازارهای جهان نیز در حال تجربه شرایط نامطلوبی هستند. به دنبال این آشفتگیهای بازار جهانی، سران فدرالرزرو یک جلسه اضطراری و با محوریت بازنگری در نرخ بهره تشکیل دادند. گویا نگرانیها درباره شرایط رکودی قویتر شده است. طلا با وجود تحلیلها، برای سهروز متوالی با کاهش قیمت روبهرو بوده است. اما دلیل همه این اتفاقات چیست؟ تقریبا دو هفته پیش، پس از ماهها رسیدن به بالاترین رکوردهای جدید، بازارهای سهام آمریکا در یک روند صعودی به ظاهر غیرقابل توقف بودند. اکنون به نظر میرسد همه بازارها در سقوط آزاد هستند. بازارهایی نیز وجود دارند که سرمایهگذاران در هنگام فراگیر شدن ترس، به آنها وارد میشوند: بازار طلا، ین ژاپن و اوراق خزانهداری آمریکا نمونههایی از این بازارها هستند. با این حال، نکته عجیب آن است این بازارها هم در مدت اخیر با کاهش روبهرو شدهاند. قیمت بیتکوین یک کاهش چشمگیر را تجربه و سطح ۴۹هزار و ۶۴۷دلار را لمس کرد. پیش از این، تحلیلگران اظهار کرده بودند درصورتیکه روند نزولی بیتکوین ادامه یابد و از حمایت ۶۰هزار دلاری خود عبور کند، ممکن است بیش از پیش سقوط کند. در طول روز گذشته، این پیشبینیها به وقوع پیوستند و بیتکوین به قیمت ۵۰هزار دلار کاهش یافت. سایر ارزهای بازار کریپتو نیز از این افت قیمت مصون نماندند. قیمت اتریوم نیز با بیش از ۲۰درصد کاهش، رقم ۲هزار و ۱۱۶دلار را به ثبت رساند. به علاوه، تقریبا همه رمزارزهای دیگر، با کاهش قیمت مواجه شدند و بازار را به رنگ قرمز درآوردند. از سوی دیگر، سایر بازارهای جهان اعم از بازار سهام آمریکا، فلزات و نفت نیز با کاهش روبهرو بودند. طلا شاهد بیش از ۶۰دلار افت قیمت بود. معاملات طلای جهانی در روز گذشته، با قیمت ۲هزار و ۴۴۲دلار گشایش شد؛ اما پس ساعاتی به قیمت ۲هزار و ۳۷۳دلار رسید. این در حالی است که بیشتر تحلیلها نسبت به طلا چشماندازی مثبت داشتند. نقره نیز با حدود ۲دلار کاهش، معادل ۶درصد، به قیمت ۲۶دلار و ۷۰سنت کاهش یافت. سهام شرکتهای بزرگ آمریکایی که اغلب در حوزه فناوری فعالیت میکنند، با رشد منفی مواجه شدند. قیمت هر بشکه نفتخام نیز برای دومین روز متوالی دچار یک کاهش قابل توجه شد. البته بیشتر بازارهایی که ذکر شد، در طی هفتههای اخیر شاهد یک روند نزولی بودند. با این حال، این رشد منفی در طی دو روز اخیر چشمگیرتر شده است.
بازار آمریکا
آناتولی گزارش کرد، بر اساس آمارهای منتشرشده، اشتغال در بخش غیرکشاورزی ایالاتمتحده ۱۱۴هزار نفر صعود کرد که بسیار کمتر از انتظارات بود و افزایش ۲۰۶هزار در ماه ژوئن به ۱۷۹هزار نفر کاهش یافت. آستن گولسبی، رئیس فدرال رزرو شیکاگو اظهار کرد بانک نسبت به دادههای اشتغال غیرکشاورزی واکنش بیش از حد نشان نخواهد داد، زیرا دادههای دیگری تا قبل از جلسه بعدی ارائه خواهد شد، اگرچه او افزود باید به نرخ بیکاری بالای ۴.۱ درصدپاسخ داده شود. توماس بارکین، رئیس فدرال رزرو ریچموند نیز اظهار کرد قبل از تصمیمگیری بانک، گزارش اشتغال دیگری منتشر خواهد شد. در همین حال، احتمال کاهش ۵۰ واحدی نرخ بهره توسط فدرال رزرو در سپتامبر در بازارهای پولی به بالای ۷۵ درصد رسید و تقاضا برای داراییهای امن به دلیل نگرانیهای رکود اقتصادی افزایش یافت و اوراق قرضه ۱۰ ساله ایالاتمتحده پس از سقوط به ۳.۷۲ درصد در ۳.۷۳ درصد متعادل شد که پایینترین میزان از ژوئن ۲۰۲۳ بود. شاخص دلار آمریکا به ۱۰۲.۹ و قیمت اونس طلا ۰.۳ درصد کاهش یافت و در حال حاضر ۲۴۳۵ دلار معامله میشودد. بازارهای رمزارزهای دیجیتال نیز تحت تاثیر قرار گرفت و بیتکوین بیش از ۱۰ درصد کاهش یافت و به ۵۲هزار و ۹۰۰ دلار رسید. در بخش انرژی نیز قیمت هر بشکه نفت خام برنت روز جمعه با ۳.۳ درصد کاهش با ۷۷.۳ دلار به پایان رسید و روز خود را با ۷۶.۲ دلار با ۱.۶۵ درصد کاهش آغاز کرد. در بورس نیویورک، شاخص نزدک ۲.۴۵ درصد، اس اند پی ۵۰۰ نیز ۱.۸۴ درصد و داوجونز ۱.۵۱ درصد سقوط کرد. قراردادهای آتی شاخص ایالاتمتحده از دوشنبه با کاهشی نزدیک به چهار درصد آغاز شد.