سایه روشن های گزینه های انتخابی پزشکیان
[عبدالباسط انصاری] بالاخره پس از پایان کار کمیته‌های انتخاب وزرا و در آستانه اتمام مهلت تعیین‌شده مجلس برای معرفی گزینه‌های تصدی وزارت‌خانه‌ها، مسعود پزشکیان، رئیس دولت چهاردهم، 19 گزینه پیشنهادی خود برای سکان‌داری وزارت‌خانه‌ها را در نامه‌ای به مجلس معرفی کرد و قرار است از امروز، دوشنبه، جلسات بررسی کارنامه آنان در کمیسیون‌های تخصصی مجلس و پس از آن در صحن آغاز شود. با انتشار لیست اسامی گزینه‌های وزارت‌خانه‌ها، اولین و چشمگیرترین نکته، تفاوت بالای این لیست با گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای بود. افزون بر آن، بحث درباره نقاط ضعف و قوت این لیست به داغ‌ترین بحث روز در فضای سیاسی و رسانه‌ای تبدیل شد. طبعا و مانند تمامی ادوار پیشین، نقدهایی به انتخاب‌های رئیس‌جمهور وجود دارد، اما نقاط قوتی نیز درباره این لیست قابل بیان است که عدم توجه به آن منصفانه نیست.
نقاط قوت وزرای معرفی‌شده
1-حضور چهره‌های جدید برای تصدی پست وزارت در این لیست قابل تحسین است. در حالی که برخی گمانه‌های هفته‌های اخیر از لابی‌گری جریان‌های سیاسی و فشار آنان بر رئیس‌جمهور جهت تحمیل گزینه‌های تکراری حکایت داشت، اما در نهایت 16 چهره از این لیست سابقه وزارت نداشته و صالحی امیری گزینه وزارت میراث فرهنگی نیز مدتی سابقه سرپرستی وزارت‌خانه داشته است. لذا معرفی چهره‌های جدید توسط پزشکیان ارزشمند است.
2-نکته دیگر در مورد لیست وزرای معرفی‌شده، تنوع گرایش‌های سیاسی آنان است. تقریبا نیمی از کابینه از چهره‌های اصولگرا و منتسب به اصولگرایی، و نیم دیگر آن از چهره‌های اصلاح‌طلب، نزدیک به جناح اصلاحات و یا اعتدالگرا هستند. حضور سه وزیر از کابینه سیزدهم، یک وزیر، یک مدیرکل و یک سرپرست از دولت روحانی، و برخی چهره‌های اصطلاحا مستقل و فراجناحی نشان می‌دهد جناح و حزب در انتخاب این افراد، معیار برجسته و پررنگی نبوده است. از این لحاظ هم می‌توان گفت رئیس‌جمهور محترم وعده خود درباره فراجناحی بودن کابینه را تا حدی قابل توجهی جامه عمل پوشاند.
3-معرفی یک وزیر زن، پس از 15سال از دیگر نقاط قوت کابینه وزراست. فرزانه صادق با سابقه فعالیت در حوزه مسکن، عضویت در شورایعالی شهرسازی و معماری و تدریس و پژوهش در حوزه معماری و شهرسازی به نظر گزینه مناسبی برای سکان‌داری وزارت راه و شهرسازی است. پس از معرفی مرضیه وحید دستجردی برای وزارت بهداشت در دولت دهم و قریب سه سال‌و‌نیم وزارت وی، که برای اولین در جمهوری‌اسلامی صورت می‌گرفت، معرفی فرزانه صادق نیز قابل توجه و در راستای توجه به جامعه زنان جهت تصدی وزارت و مدیریت کلان است.
نقاط ضعف کابینه وزرای معرفی‌شده
1-اولین نقد و پرتکرارترین نقد به لیست اعلامی وزرا، میانگین سنی بالای آنان است. لیست وزرای اعلام شده با میانگین 59.8سال، پیرترین کابینه پس از کابینه روحانی است و گزینه زیر 45سال نیز در آن مشاهده نمی‌شود. هرچند فقط سه فرد بالای 65سال در این لیست وجود دارد اما حضور چندین نفر با سنین در حول و حوش 60 و 55سال، میانگین سنی را بالا برده است و جای خالی یک گزینه وزارت از متولدین دهه 60 نیز در آن محسوس است.
2-تفاوت بالای گزینه‌های اعلامی با اسامی مطرح‌شده در کمیته‌ها سبب طرح این نقد شد که گزینه‌های دیگر در کمیته‌های ذیل شورای راهبری، به نسبت افراد معرفی شده، قوی‌تر بوده‌اند و از حیث تخصص و تجربه ارجحیت داشتند. این نقد تا حدی هم وارد است و هم وارد نیست. برخی گزینه‌های باتجربه در کمیته‌ها، به علت همان سابقه وزارت، امتیاز کمتری از چهره‌های جدید دریافت کردند، ضمن اینکه کمیته‌ها بیشتر حالت مشورتی داشتند و رئیس‌جمهور تعهدی برای انتخاب گزینه‌های خود از میان تمامی پیشنهادهای کمیته‌ها یا اولویت دادن به نفرات اول پیشنهادی آنان نداشت.
3-گزینه‌های برخی وزارت‌خانه‌ها، از حیث سابقه تخصصی، مورد نقد سیاسیون و اهالی رسانه واقع شده‌اند. برخی کارشناسان سیاسی و تحلیلگران عنوان کرده‌اند بهتر بود برای برخی وزارت‌خانه‌ها که سابقه سیاسی و دارا بودن دیدگاه‌های اجتماعی-فرهنگی کلان و میان‌حوزه‌ای ضرورت دارد، افراد بهتری که این ویژگی‌ها را همزمان دارا هستند معرفی می‌شد که این تا حدی قابل تامل است و رئیس‌جمهور می‌تواند پیش از آغاز جلسات بررسی در صحن مجلس، بازنگری‌ها و تغییراتی صورت دهد.
