محمدرضا بهرامن
عضو اتاق بازرگانی ایران

اجــــبار و الــزام صادرکنندگان به عرضه ارز حاصل از صادراتشان در سامانه نیما، ضمن دست‌کاری شرایط برای صادرات، باعث از بین رفتن زمینه رقابت در بازارهای صادراتی می‌شود. در سال‌های اخیر، برحسب نیاز در حوزه معدن سرمایه‌گذاری واقعی رخ نداده، چون اتفاقات فاجعه‌باری مثل فاصله بین نرخ دلار نیما با بازار آزاد و قیمت‌گذاری دستوری باعث خروج سرمایه‌ از این صنعت شده و بخشی از بازارهای رقابتی را نابود کرده است. سرمایه‌گذاران به شرط نبود اهرم‌ تعیین کننده قیمت‌ها و نیز دخالت نکردن دولت در قیمت‌گذاری‌ها به سرمایه‌گذاری ترغیب می‌شوند و برعکس، قیمت‌گذاری دستوری سرمایه‌گذاران را فراری می‌دهد. امروز نمی‌توان به رشد اقتصادی مطلوب دست پیدا کرد، مگر آن‌که با اجرای ماده ۴۸ برنامه هفتم توسعه، مبنی بر ممنوعیت قیمت‌گذاری دستوری، زمینه حذف عوامل بازدارنده در برابر رشد اقتصاد فراهم شود . امروزه اعمال این نوع سیاست‌ها در اقتصاد جهان منسوخ شده اما در ایران وضع به گونه‌ای است که هر لحظه انتظار داریم، دولت با تعیین قیمت دستوری، در یکی از زنجیره‌های تولید، مانع از رقابت بخش معدن با دیگر بخش‌ها شود. به عنوان مثال امروزه انرژی‌های تجدیدپذیر به عنوان یک فرصت تلقی می‌شوند اما عملا قیمت‌گذاری دستوری مانع از سرمایه‌گذاری بخش‌ معدن در این حوزه شده است. شرایط برای سرمایه‌گذاری در بخش انرژی تجدیدپذیر مهیاست؛ بنابراین باید تلاش کرد با رفع مانع قیمت‌گذاری دستوری، شاهد رشد هرچه سریع‌تر سرمایه‌گذاری در این بخش باشیم. نباید فراموش شود که ۲۰ سال پیش، نهادهای سیاستگذار با در نظر گرفتن مشوق‌هایی برای توسعه صنعتی، امکان دسترسی فعالان عرصه تولید را به بازارهای جهانی فراهم کردند. در برخی از این کشورها از بازار ۱۲ میلیارد دلاری برای صادرات برخورداریم، با تلاش می‌توان این بازار را به ۲۰ میلیارد دلار افزایش داد. اجبار و الزام صادرکنندگان به عرضه ارز حاصل از صادراتشان در سامانه نیما، ضمن دست‌کاری شرایط برای صادرات، باعث از بین رفتن زمینه رقابت در بازارهای صادراتی می‌شود.