عقبگرد عمران و توسعه در بودجه 1402


وزارت اقتصاد با انتشار جزئیات عملکرد بودجه 1402، از کاهش نسبت مصارف عمرانی و افزایش نسبت مصارف جاری در بودجه سال گذشته خبر داد. اتفاقی که منجر به کاهش اثرگذاری بودجه بر رشد اقتصادی می شود.
به گزارش شادا، وزارت امور اقتصادی و دارایی صورت‎حساب عملکرد سال ۱۴۰۲ بودجه کل کشور را در راستای اجرای ماده ۱۰۳ قانون محاسبات عمومی کشور،  ماده ۱ قانون تفریغ بودجه و جزء (۳) بند (ج) تبصره (۱۹) قانون بودجه سال ۱۴۰۲ کل کشور منتشر کرد. این صورت‎حساب که برای چهارمین بار در شش ماهه اول سال تهیه شده است پیش از این در موعد قانونی آن پایان آذرماه، تهیه می شد؛ گامی در ارتقای شفافیت مالی، پاسخگویی و افزایش سودمندی گزارش تفریغ بودجه سالانه کل کشور محسوب می‌شود.براساس این گزارش بیش از 91 درصد بودجه مصوب 2 میلیون و 174 هزار و 382 میلیارد تومان سال گذشته محقق شده است.این گزارش به کسری تراز عملیاتی بودجه 1402 پرداخته است. کسری تراز عملیاتی نشان می دهد که چه مقدار منابع مالیاتی بودجه توانسته است، مصارف جاری را پوشش دهد. هرگاه مصارف جاری از منابع مالیاتی بودجه بیشتر باشد، بودجه دچار کسری تراز عملیاتی است. این گزارش نشان می دهد کسری تراز عملیاتی بودجه در سال گذشته به نزدیک 593 هزار میلیارد تومان رسیده است که افزایش 158 هزار میلیاردی نسبت به 1401 را نشان می دهد. این میزان کسری معادل 3 درصد تولید ناخالص داخلی و معادل 27.27 درصد عملکرد بودجه سال گذشته است.
صورت‎حساب عملکرد بودجه 1402 نشان می دهد که درآمدهای بودجه (منابع مالیاتی و گمرکی) 50.35 درصد منابع وصول شده، واگذاری دارایی های سرمایه ای (فروش نفت و اموال دولت) 22.42 و واگذاری دارایی های مالی (انتشار اوراق مالی و انواع استقراض ها) 27.23 درصد منابع بودجه را تشکیل داده اند. در این میان درآمدهای مالیاتی با وجود تحقق کمتر از میزان مصوب باز هم به تنهایی بیش از فروش نفت، اموال و استقراض در منابع بودجه سهم داشته است.دیگر موضوع مهم در تحلیل عملکرد بودجه، کاهش سهم بودجه عمرانی و افزایش سهم بودجه جاری از مصارف بودجه است. براساس اعلام وزارت اقتصاد نسبت مصارف هزینه ای (مصارف جاری) به مصارف عمومی از 74.39 درصد در 1401 به 77.62 درصد در 1402 رسید. در مقابل نسبت تملک دارایی سرمایه ای (بودجه عمرانی) از 16.77 درصد در 1401 به 14.02 درصد در 1402 رسید. به این ترتیب بودجه سال گذشته به نسبت 1401، بیش از پیش بر هزینه کرد مصارف جاری متمرکز شده است و بودجه عمرانی که می تواند سهم مهمی در رشد اقتصادی کشور بازی کند، سهم به نسبت کمتری در 1402 به نسبت 1401 از بودجه دریافت کرده است.