روزنامه جوان
1403/06/07
آوار گرانی و تورم
مطالبه مهم اولین دیدار رهبر انقلاب با اعضای هیئت دولت چهاردهم، توجه ویژه به مسئله تورم، گرانی و معیشت خانوار بود؛ مطالبه‌ای که در دولت‌های قبلی هم مطرح شده بود ولی نتایج درخوری نداشت، حال باید ببینیم دولت فعلی چه خواهد کرد. دولتی که وزیر اقتصاد آن در سه سال گذشته تا توانست در فضای مجازی به دولت شهید جمهور تاخت و در جلسه معارفه‌اش نیز به خلفش توصیه کرد به دانشگاه برود و توییت بزند! البته بهتر بود به جای چنین توصیه‌ای می‌گفت چگونه تورم را مهار خواهد کرد؛ منتظر می‌مانیم!در وضعیت تحریمی فعلی و افزایش قیمت‌ها توجه ویژه به مسئله معیشت خانوار مهم است و مهم‌تر از آن، درس عبرت گرفتن از تجربیات قبلی است. تجربیات حکمرانی کشور و به خصوص مجلس و دولت اخیر بسیار راهگشا و چراغ راه است. توجه ویژه به مسئله معیشت مردم نباید گمراهی‌های قبلی در دخالت بیش از حد و غیرمعقول دولت در نظامات ارزی و کالایی کشور را تکرار کند و بالعکس باید توجه ویژه بر مدل جدید و هوشمند حمایت از سبد هزینه خانوار باشد. در بخش درآمد و هزینه باید توجه ویژه به مسئله حفظ حداقل‌های معیشتی داشت، اما مسئله نباید به شکل دخالت دولت در اقتصاد دربیاید و دولت باید وظیفه تنظیم‌گری و سیاستگذاری هوشمندانه را داشته باشد.
در این بین در بخش هزینه، عمده سبد هزینه خانوار را کالا‌های اساسی یعنی کالا‌های خوراکی و مسکن در بر می‌گیرد که بخش اصلی سبد هزینه‌های خانوار را شامل میشود. برای هر دو مسیر نیز دخالت و حضور هوشمندانه دولت در بخش تنظیم‌گری بازار کالا‌های اساسی خوراکی و مسکن مطرح میشود.
موضوعی که در تجربه تکرار نرخ ارز چندگانه و با چندین بازار مختلف قیمتی در ارز تکرار شده و دولت‌های مختلفی را درگیر کرده است که آخرین مورد آن ارز ۴۲۰۰ تومانی مین گذاشته شده زیر پای دولت شهید رئیسی بود که حذف نشدن آن مشکلات چندصد برابری برای کشور ایجاد می‌کرد و هم اکنون نیز نیاز است که طبق اعلام نظر رئیس‌جمهور به سمت حذف این نظام چندنرخی ارزی حرکت کنیم. برای سفره مردم از ابتدا باید رویکرد هوشمندانه حمایت از سبد خانوار با کالابرگ الکترونیک اجرا می‌شد. این رویکرد سبب خواهد شد که حجم مشخصی از کالا‌ها همیشه در سبد خانوار باشد و هیچ خانواری به مشکل معیشتی از محل سفره و خوراک خود نخواهد خورد.
به‌خصوص اجرای طرح‌های تکمیلی کارت رفاه و عدالت مختص دهک‌های یک تا ۵ با سبد کالایی ویژه و اعتبار مختص این کالا‌های معیشتی حمایتی از مهم‌ترین برنامه‌های تکمیلی در زمینه حل مشکل نظام ارزی چندگانه و جلوگیری از مفاسد و رانت‌های به وقوع پیوسته در مسیر مذکور و کاهش ضربه‌پذیری سبد خوراک خانوار نسبت به تورم و تحریم است.
موضوع بعدی مسئله مسکن است؛ اولین و مهم‌ترین پیام امام (ره) در زمینه عرضه زمین و ساخت مسکن برای آحاد مردم است و یک نیاز اساسی خانواده نیز مسئله مسکن است که به درستی در قانون اساسی این نیاز به عنوان یک نیاز اساسی و اصولی خانوار شناخته شده است و دخالت هوشمندانه دولت در این مسیر ضامن مشارکت مردم در جهش تولید مسکن نیز خواهد شد. از همین رو طبق برنامه هفتم توسعه توجه ویژه به مهم‌ترین گزینه سبد هزینه خانوار که بخش عمده این سبد را شامل میشود، سوق داده شده و با تکیه بر عرضه زمین به مردم، پرداخت تسهیلات پلکانی ساخت مسکن و مجوز ساخت مسکن تک طبقه ویلایی به مردم جهت مردمی‌سازی ساخت مسکن این مسیر بسیار مهم و راهبردی در برخی نقاط کشور طی شده است و باید در دولت چهاردهم نیز این مسیر تداوم یابد. این دو محور راهبردی در زمینه بی‌اثر کردن تورم در هزینه‌های مردم بسیار مهم است و معیشت مردم را تسهیل خواهد کرد.
در سمت درآمد نیز به غیر از توسعه و رشد اقتصادی با سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی و تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف کشور، باید تمرکز ویژه بر ایجاد دارایی برای مردم داشت. این اقدام راهبردی از طریق بازار سهام و با تکیه بر مسیر جذب سرمایه‌های خرد مردمی با ایجاد سازوکار تضمین اصل و حداقل سود سهام فروخته شده به مردم در قالب تأمین مالی شرکت سهام عام پروژه در بازار سرمایه باید ایجاد شود. موضوعات فوق یعنی کالابرگ الکترونیک، حذف ارزچندنرخی، ساخت مسکن و ایجاد دارایی برای مردم همگی در برنامه وزرای پیشنهادی رفاه، راه و شهرسازی و امور اقتصادی و دارایی نیز اشاره شده و امید است دولت چهاردهم با تکیه بر مسیر‌های مذکور به سمت حل همزمان مسئله بی‌اثر کردن تورم و گرانی بر زندگی مردم و درآمد- هزینه خانوار قدم بردارد.
