ثبت رکوردی درخشان در جذب سرمایه اجتماعی
[ سیما فراهانی] داوطلبان هلال‌احمر افرادی هستند که عاشقانه در همه بحران‌ها، خود را به حادثه‌دیدگان می‌رسانند و می‌کوشند در سایه آموزش‌هایی که دیده‌اند، مرهمی بر درد آنها باشند. نه سختی کار و نه خطر، هیچکدام برایشان اهمیتی ندارد. چرا که عاشقانه در این راه قدم برداشته‌اند و در مأموریت‌هایشان از جان مایه می‌گذارند. همان‌طور که پیرحسین کولیوند رئیس جمعیت هلال‌احمر هم می‌گوید، داوطلبان موتور محرک کشور هستند. سازمان داوطلبان با جذب، سازماندهی و بهره‌گیری از توان این افراد که تمایل به مشارکت در اهداف انسان‌دوستانه را دارند، در راستای کمک به نیازمندان قدم برمی‌دارد. حوزه‌ای در جمعیت هلال‌احمر، که در این دو سه سال اخیر، پیشرفت‌های چشمگیر و درخشانی داشته است. دکتر کولیوند، رئیس هلال‌احمر، خودش در این سال‌ها، همیشه در خط مقدم مدیریت بحران، حضور داشته و همواره، با ایده‌های جدید و تجربه‌های مدیریتی، شرایط سخت و بحرانی را کنترل کرده است. او همیشه معتقد بوده، جمعیت هلال‌احمر ایران با کارنامه درخشان در کاهش آلام بشری، باید به عنوان یک الگوی موفق در بین جمعیت‌های دنیا بدرخشد و برای تحقق این مهم هم هر آنچه از دستش برآمده انجام داده است.
او که همیشه دغدغه مردم را دارد، در روزهای اول مدیریت خود گفته بود: «همه مدیران پیشین تمام تلاش خود را برای توسعه جمعیت هلال‌احمر انجام داده‌اند، ما هم ادامه‌دهنده این مسیر هستیم. معتقدم باید با اقداماتمان آینده جدیدی برای هلال‌احمر ترسیم کنیم. داوطلبان و امدادگران از مظلوم‌ترین اقشار جامعه ما هستند. اولویت ما، افزایش داوطلبان است و برای جذب حداکثری داوطلبان هلال‌احمر اقدام می‌کنیم.»
افزایش جذب داوطلبان، ارائه آموزش‌های همگانی و تخصصی، افزایش پایگاه‌های هلال‌احمر، تقویت تجهیزات و اقلام حفاظتی و امدادی آنها، اصلاح وضع معیشتی کارکنان به خصوص امدادگران، بازسازی و نوسازی لجستیک اورژانس و تقویت و افزایش مراودات بین‌المللی از اهداف مهم دکتر کولیوند بود.
بازنگری آیین‌نامه‌ها
حالا، طبق آمار در حال حاضر بیش از سه میلیون نفر در کشور عضو داوطلب جمعیت هلال‌احمر شده‌اند. وحید سلیمی رئیس سازمان داوطلبان در گفتگو با خبرنگار «شهروند» روایتی از اقدامات، پیشرفت‌ها و کارنامه درخشان سازمان داوطلبان در این سه سال ارائه می‌دهد و می‌گوید: «عمده مطالبات دکتر کولیوند، در این مدت، در سازمان داوطلبان، بحث افزایش کمی و کیفی داوطلبان بود. بنابراین در راستای همین موضوع، بحث ارتقای سامانه عضویت ما به عنوان یکی از زیرساخت‌ها و بسترهایی که باید آماده می‌شد تا این مطالبه را پاسخ دهیم، در دستور کار قرار گرفت. به همین دلیل سامانه هلال من ارتقا پیدا کرد. از طرفی ما در سازمان داوطلبان بحث اتصال به سامانه ثبت احوال را هم پیگیری کردیم. نتیجه این اقدامات این شد که 600 هزار داوطلبی که قبلا داشتیم، در حال حاضر به بالای 3 میلیون نفر رسید. دومین مورد، بحث جذب منابع مالی بود که از سوی دکتر کولیوند به جد، پیگیری می‌شد. بخشی از این منابع مالی، توسط اشخاص حقیقی و بخشی هم از سوی اشخاص حقوقی صورت می‌گرفت. برای این‌کار نیاز بود که یکسری از آیین‌نامه‌هایمان را بازنگری کنیم. اولین آیین‌نامه عضویت و جذب داوطلب جمعیت هلال‌احمر برای اولین بار در زمان آقای دکتر و با حمایت‌هایی که داشتند، در شورای عالی تصویب شد. در این آیین‌نامه، بحث اشخاص حقیقی و حقوقی تعریف شد. تعریف شفاف و دقیق از «عضو» و تفاوت آن با «داوطلب»، همراه با توجه ویژه به فرآیند جذب، نگهداشت و ساماندهی اعضا و همچنین وظایف واحدهای تابعه در مقابل اعضا و داوطلبان از مهم‌ترین موضوعاتی است که با تصویب و ابلاغ این آئین‌نامه برای اولین بار، تعیین تکلیف شد. این یعنی هر کس از زن و مرد و کوچک و بزرگ، بدون ملاحظات سیاسی، مذهبی، نژادی و با رعایت این اساسنامه و مطابق آیین نامه عضویت جمعیت می تواند عضو جمعیت شود.»
ارتقای سامانه‌ها
او از اقدامات دیگر در این سازمان می‌گوید: «ما همچنین چند سامانه دیگر در سازمان داوطلبان را یا ارتقا دادیم یا ایجاد کردیم. به عنوان مثال سامانه سخا یا همان سامانه خدمات اجتماعی را ارتقا دادیم. این سامانه بسیار چابک و متصل به پایگاه رفاه ایرانیان است. خدمات حمایتی که ارائه می‌شود، در آن سامانه ثبت و ضبط می‌شود. این سامانه خدمات زیادی به نیازمندان ارائه می‌دهد و با سازمان‌های مختلف امدادرسانی در ارتباط است. در این سامانه تمام اطلاعات افراد نیازمند جمع‌آوری می‌شود و کسانی که از سایر ارگان‌ها کمک دریافت می‌کنند، مشمول خدمات سامانه سخا نمی‌شوند. در نظر گرفتن ادمین استانی، امضای الکترونیکی، گزارش‌گیری از استان‌ها، مدیریت استانی، تعیین سطوح دسترسی کاربران، مشخص بودن آمار خدمات ارائه شده به تفکیک بیماری، از جمله اقداماتی است که در این سامانه انجام شده است. همچنین برای جذب داوطلبان نیز اقدامات جدیدتری صورت گرفته است. فرد قبلا باید نزدیک به 20 مرحله را رد می‌کرد تا داوطلب هلال‌احمر شود. الان با توجه به اینکه به سامانه ثبت احوال متصل شدیم، فرد می‌تواند، آنلاین ثبت نام کند و پروفایل شخصی‌اش را پر کند. وقتی ثبت نام انجام شد، بر اساس علاقه‌مندی و رشته تحصیلی و سلایقی که دارد، به آنها فراخوان می‌دهیم و آنها خدمات ارائه می‌دهند. ما سامانه آموزش را هم به هلال‌احمر متصل کردیم. افراد داوطلب، همانجا که ثبت نام می‌کنند، می‌توانند، دوره‌های آموزشی مجازی ببینند. برای جذب داوطلب نیز بیشتر در فضای مجازی و رسانه‌ها اطلاع‌رسانی می‌کنیم. گاهی اوقات نیز خود داوطلبان می‌شوند بازوی جذب داوطلبان دیگر و آنها به صورت شبکه‌ای رشد می‌کنند.»
کمک‌های بی‌سابقه خیران
کمک ۹۰۰ میلیاردی خیرین در روزهای اخیر به فعالیت‌های مردم محور هلال‌احمر نشان داد که اعتماد به هلال‌احمر به نقطه تاریخی رسیده و این جمعیت از یک سرمایه اجتماعی بی نظیر بهره‌مند است. سلیمی در این خصوص نیز می‌گوید: «در حال حاضر کمک‌ها از سوی خیرین هدفمند شده‌اند. سازمان مدیریت بحران، بحث جذب و هدایت کمک‌های مردمی و توزیع را به ما سپرده است. ما با مشارکت معاونت علمی ریاست جمهوری کاری را انجام دادیم و سامانه‌ای با عنوان سامانه یکپارچه‌سازی مشارکت‌های اجتماعی راه‌اندازی کردیم. این هم با هدایت و حمایت دکتر کولیوند صورت گرفت. در این سامانه اطلاعات اشخاص حقیقی و حقوقی را به عنوان حامیان جمعیت هلال‌احمر تعریف می کنیم. بنگاه اقتصادی، گروه جهادی و تشکل‌های مردم‌نهاد که علاقه‌مند هستند چه در زمان بحران و چه در زمان غیر بحران، با ما همکاری کنند، در آن سامانه ثبت می‌شوند. پس از آن، براساس ماموریت‌ها و مجوزها، برای آنها کار تعریف می‌کنیم. مثلا گروه جهادی ال‌کثیر، در حوزه دندانپزشکی فعالیت می‌کنند و ما در بالای 20 استان در این حوزه چندین کار مشترک انجام داده‌ایم و ارائه خدمت می‌کنیم. در حوزه خیرین و اشخاص حقیقی هم به همین شکل است. مثلا در حوزه ساخت پایگاه امدادونجات و مراکز توانبخشی، به صورت تخصصی هم از منابع بودجه مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها استفاده می‌کنیم و هم خیران را وارد این ماجرا کردیم. تا الان کمک‌های بی‌سابقه‌ای از سوی آنها صورت گرفته است. مثل همین کمک 900 میلیاردی که به تازگی از سوی خیرین صورت گرفت و این اولین بار بود که چنین رقمی به ما اهدا می‌شد. در برنامه هفتم توسعه هم اقدامات خوبی انجام شد. چهار حکم صادر شد که یکی از آن مربوط به ما در حوزه سازمان داوطلبان است که بحث مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها را شامل می‌شود. شرکت‌ها می توانند در راستای بودجه‌شان به ما کمک کنند و مشمول معافیت مالی شوند. همچنین چیزی قبلا نداشتیم و این برای اولین بار صورت می‌گیرد.»
