مهاجرت معکوس نخبگان در دستورکار باشد

[شهروند ] اجلاس روسای دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزش عالی پژوهشی و فناوری صبح دیروز با حضور محمدرضا عارف معاون اول رئیس‌جمهور، سیدضیاء هاشمی معاون فرهنگی و اجتماعی معاون اول رئیس‌جمهور، حسین سیمایی صراف وزیر علوم، حجت‌الاسلام مصطفی رستمی رئیس نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاه‌ها و روسای دانشگاه‌ها در دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.

فضایی که طی چند سال اخیر در دانشگاه‌ها حاکم بوده فضای امنیتی بوده است و ما نگرانیم
دیروز معاون اول رئیس‌جمهوری در اجلاس روسای دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی کشور شرایط دانشگاه‌ها و فضای حاکم بر آن را نگران‌کننده دانست و گفت فضایی که طی چند سال اخیر در دانشگاه‌ها حاکم بوده فضای امنیتی بوده است و ما نگرانیم.وی در بخشی از سخنانش گفت: رئیس‌جمهور چهره دانشگاهی است و می‌خواهد مشکلات کشور را فقط و فقط با سازوکارهای علمی و فرهنگی حل کند.رویکرد ما در دولت این است که حتی مسائل امنیتی و مرزها را از طریق سازو کارهای فرهنگی سروسامان بدهیم و حل کنیم نه برعکس.عارف افزود: چقدر ماندگاری و بقا در یک پست و صندلی برای ما ارزشمند است که وظایف ذاتی خودمان و وظایف اجتماعی خودمان را کنار بگذاریم؟دانشگاه صرفا وظیفه تولید علم و تربیت دانشجو را ندارد؛ در فرمایش رهبر انقلاب وظیفه سوم نیز تعریف شده که از آن غفلت نکردیم.دانشگاه هنوز مرجعیت خود را در بین مردم از دست نداده و هنوز احترام و اعتماد استاد و دانشگاه در جامعه بالاست. چقدر از این مسئله استفاده کردیم؟اگر تعلل کنیم و محافظه کار شویم آیا اعتماد و احترام استاد و دانشگاه حفظ خواهد شد؟ معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه مهاجرت معکوس نخبگان باید به‌طور جدی در دستورکار باشدافزود: در های‌تک ۳۰ نفر اول دنیا را که نگاه می‌کنیم خیلی از آنها دانشجویان ما هستند که باعث تأسف است؛ باید آنها را برگردانیم. باید به‌طور جدی در اقتصاد دیجیتال پیش برویم و طبق برنامه هفتم توسعه باید تا پایان برنامه، سهم آن از تولید ناخالص داخلی حداقل ۱۰ درصد باشد.
وی افزود: یک‌سری از استادان و دانشگاه‌ها این احساس را دارند که به‌صورت فراقانونی با آنها برخورد شده است، باید این مسئله دنبال شود و مسئله برخورد سلیقه‌ای با استادان متوقف شود و اگر احیانا با افرادی برخورد سلیقه‌ای شده سریع حل شود.دانشجو عین دختر و پسر ماست مگر دختر و پسر ما در خانه پرخاش می‌کند، از خانه اخراجش می‌کنیم؟ حتی اگر فرار کند می‌رویم دنبالش و التماس می‌کنیم برگردد.پاسخ پرخاش برخورد تند نیست مگر اینکه از جاهای دیگری خط گرفته باشد که این نظام نشان داده به‌رغم نگاه فرهنگی، اما اجازه نمی‌دهد کسی از خطوط قرمز آن عبور کند، البته مطمئنا اینطور افراد در دانشگاه‌ها نداریم.

میل به مهاجرت افزایشی است
در این اجلاس وزیر علوم در اجلاس روسای دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی کشور، وضع مهاجرت نخبگان را نگران‌کننده عنوان کرد و گفت: میل به مهاجرت نخبگان افزایش نگران کننده‌ای پیدا کرده و به عکس میل به بازگشت کاهشی شده است و در حوزه جذب و نگهداشت نخبگان مشکلات زیادی داریم. بیکاری، معیشت و برخی مواجهه‌های سیاسی از عوامل این وضعیت اسفناک هستند ما برای کم کردن میل مهاجرت چند برنامه در دستور کار قرار دادیم.وی ادامه داد: ما در تعامل با جامعه علمی جهانی ضعف‌ها و کاستی‌های فراوانی داریم؛ برخی سختگیری‌های قانونی باید کاهش یابد.به‌گفته سیمایی صراف، از عوامل دیگر مهاجرت که می‌کوشیم آن را اصلاح کنیم گشودن دانشگاه‌ها برای جذب نخبگان است، مرکز جذب باید مرکز بی‌طرف باشد ما نسبت به گرایش افراد مسئولیت نداریم؛ البته شرایط قانونی جذب مشخص کرده چه‌کسی می‌تواند فعالیت کند. سلایق و عقاید شخصی خودمان را نباید در جذب، نگهداشت و ارتقای نخبگان دخالت دهیم، مرکز جذب مانند یک مرکز قضایی است و باید بی‌طرف بوده و دور از حب و بغض باشد. امیدواریم با تجدید نظر و رعایت بی‌طرفی نسبت به جذب نخبگان کوشش کنیم. در واقع یکی از عوامل مهاجرت این است که استاد و دانشجو انتظار دارند کرامت آنها را به رسمیت بشناسیم. اگر کرامت استادان و دانشجو حفظ شود، ماندگاری وی در کشور بیشتر می‌شود.

دانشگاه‌ها در بررسی پرونده دانشجویان اخراجی اغماض کنند



همچنین دکتر سعید حبیبا با اشاره به دستور رئیس‌جمهور گفت: من از روسای دانشگاه‌ها تمنا دارم‌، پرونده‌های دانشجویان را در آستانه سال تحصیلی بررسی کنند اگر خطایی بوده با دیده اغماض نگاه کنند و مساعدت کنند تا فضای شادی را در آغاز سال تحصیلی رقم بزنیم.وی ادامه داد: اگر موانعی بود به سازمان ارجاع دهند ما نیز کمک می‌کنیم.

تصور اقتدار دفاعی بدون کمک دانشگاه اشتباه است
دکتر پیمان صالحی معاون پژوهش وزیر علوم نیز در این اجلاس اظهار کرد: اگر تصور کنیم موضوعات امنیت غذایی، اقتدار دفاعی، سلامت و بهداشت، حفظ محیط‌زیست و دانش بنیان بدون همکاری دانشگاه‌ها اتفاق افتاده، اشتباه است.
وی خاطرنشان کرد: اینگونه نیست که هیچ کاری در زمینه ارتباط با صنعت نکرده باشیم. ۱۱ هزار و ۲۰۰ قراردادجاری ارتباط با صنعت داریم که مبلغ آن ۶ هزار میلیارد تومان است. هم‌اکنون ۱۴۰ هزار نفر در واحدهای فناور مشغول به‌کار هستند و ظرفیت اشتغال بالایی دارد.