3 اقدام اساسی دولت سیزدهم برای تأمین برق از ساخت و ارتقای نیروگاه تا مدیریت مصرف

  سرویس اقتصادی- به گزارش کیهان، در حوزه برق در دولت هفتم و هشتم 60 درصد و نهم و دهم 68 درصد و در دولت یازدهم و دوازدهم فقط 23 درصد رشد تولید برق وجود داشت. دولت سیزدهم نیز با 15 هزار مگاوات ناترازی برق، دولت را تحویل گرفت و توانست بیش از 10 هزار مگاوات به ظرفیت تولید برق اضافه کند. در حال حاضر ناترازی برق 15 هزار مگاوات است که نسبت به دولت یازدهم و دوازدهم کاهش حدود  9 درصدی داشته است. عمق ناترازی هم از 24 درصد در دولت روحانی به 15 درصد کاهش یافته است. در دهه 90 به دلیل جذابیت پایین صنعت برق برای سرمایه‌گذاران و عدم توجه کافی سیاستگذاران به مصارف رو به رشد، توسعه این صنعت با سرعت قابل قبولی پیش نرفت.  از طرفی به دلیل نبود برنامه‌های مدیریت مصرف چه در بخش خانگی و چه در بخش صنعتی، مصرف برق در کشور رشد بیش از اندازه‌ای داشته و منجر به ناترازی تولید و مصرف برق شده است.  این درحالی است که طی سال‌های گذشته باید تمرکز ویژه‌ای بر کاهش مصرف بی‌رویه و نیز افزایش بهره‌وری در مصرف برق کشور گذاشته می‌شد. برای مثال می‌توان به صنعت فولاد اشاره کرد که به ازاء تولید یک تن از این محصول به طور متوسط دو برابر استاندارد جهانی برق مصرف می‌کند.  اقدامات دولت با روی کار آمدن دولت سیزدهم سه اقدام مهم برای رفع ناترازی برق صورت گرفت. نخستین اقدام ساخت نیروگاه‌های جدید بود. به گزارش خبرگزاری فارس، «علی‌اکبر محرابیان» وزیر سابق نیرو 28 تیر در نشست با اعضای نیروگاه رامین اهواز، اظهار داشت: از ابتدای دولت تاکنون ۹۳۶۴ مگاوات نیروگاه به ظرفیت تولید شبکه برق کشور اضافه شده است که با سنکرون دو نیروگاه دیگر به ظرفیت ۶۴۰ مگاوات در ماه پیش رو این عدد از ۱۰ هزار مگاوات گذر خواهد کرد. وی افزود: طی دوره اخیر ۱۴ واحد بخار نیروگاه‌های گازی به مدار آمد و زمینه صرفه‌جویی ۳.۴ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی در سال را فراهم کرد. دومین اقدام تعمیر و ارتقای نیروگاه‌های موجود بود که به گفته محرابیان در طول این سه سال ۲۹۴ هزار مگاوات تعمیرات انجام شده که زمینه رسیدن ضریب آمادگی نیروگاه‌ها به ۹۸ درصد را فراهم کرده. توجه کنید که این عدد در کشورهای توسعه یافته ۹۵ درصد است. به گفته وزیر سابق نیرو، طی این مدت ۲۶۵ هزار قطعه نیروگاهی در کشور بومی‌سازی شده است که ماحصل پیوند وزارت نیرو و شرکت‌های دانش‌بنیان به حساب می‌آید. همچنین ۲۶۹ مگاوات برق تجدیدپذیر به بهره‌برداری رسید. وزارت نیرو در همین راستا تابلوسبز بورس انرژی با هدف عرضه و تقاضای و مردمی سازی اقتصاد تجدیدپذیر در تاریخ اول خرداد ماه سال گذشته ایجاد کرد. سومین اقدام دولت سیزدهم هم مدیریت مصرف بود که با اقداماتی همچون استاندارد جدید کولرهای آبی، تعرفه گذاری پلکانی و اقدامات دیگری 24 درصد از مصرف برق کاهش داده شد.  توجه به صنایع محرابیان آبان 1402 در مراسم افتتاح بیست و سومین نمایشگاه بین‌المللی صنعت برق هم با بیان اینکه امسال علی‌رغم شرایط آب و هوائی و افزایش دما، محدودیتی برای مصرف برق در بخش خانگی انجام نگرفت، تاکید کرد: اگر اقدامات برای تامین برق انجام نمی‌شد شاهد افزایش ۲۰ درصدی مصرف در بخش خانگی بودیم، اما با اعمال سیاست‌ها و تجربه خوب پرداخت پاداش صرفه‌جویی، در سال ۱۴۰۲ نه فقط شاهد رشد مصرف نبودیم، بلکه نسبت به سال ۱۴۰۰ مصرف کاهش هم داشت، به طوری که کل مصرف برق ۴۶ میلیارد کیلووات ساعت است. وی اضافه کرد: در صنعت، مجموع برقی که در سال ۱۴۰۰ تحویل صنایع شد نزدیک‌به ۳۶ میلیارد کیلووات ساعت بود، اما این رقم در امسال به بیش از 46 میلیارد کیلووات ساعت رسید. معنای این آمار این است که با شیوه مدیریت مصرف و به‌کارگیری ظرفیت‌های ملی و استفاده از ظرفیت‌های مردمی توانستیم در بخش خانگی کاهش قابل توجهی در بخش مصرف داشته باشیم و میزان صرفه‌جویی را به بخش تولید و صنعت کشور بدهیم. وزیر سابق نیرو گفت: برای نخستین بار در تاریخ صنعت برق کشور، میزان تأمین برق صنایع از برق خانگی پیشی گرفت، به طوری که امسال بیش از ۱۱ درصد رشد تولید داشتیم و میزان ذخیره سیمان به ۱۵ میلیون تن رسید یعنی معادل ۱۰۰ روز تولید سیمان داشتیم. وی ادامه‌داد: در طرح پاداش صرفه‌جویی مصرف برق بیش از ۴۰ درصد مردم با وجود گرما، کاهش مصرف داشتند و شامل دریافت پاداش شدند که از این بابت باید از مردم تقدیر کنیم. رشد 2 برابری برق صنایع بزرگ در برخی از رسانه‌ها ادعا شده که در دولت شهید رئیسی برق را از بخش صنعت قطع و به خانه‌ها منتقل شد اما این گزاره با آمارهای این حوزه مطابقت ندارد.  طبق اعلام رسمی «مهدی مقیم زاده» مدیرعامل شرکت مدیریت شبکه برق ایران در سال گذشته، صنایع بزرگ رشد حدود 9 درصدی برق را برای نخستین بار تجربه کردند. این رشد مصرف در بخش صنایع در سال حمایت از تولید ناشی از مدیریت مصرف در بخش خانگی بود که با اعمال پاداش محقق شد. به‌طور متوسط در ۱۰ سال اخیر رشد مصرف برق در بخش صنایع، چهار درصد بود که در سال 1402 برای نخستین بار رشد دو برابری پیدا کرد. «مصطفی رجبی مشهدی»، سخنگوی صنعت برق کشور هم اواخر مردادماه گفت: صنایع از نظر برنامه‌ریزی که برای آنها انجام شد، از لحاظ تأمین انرژی به سه گروه تقسیم شدند. گروه نخست صنایعی هستند که به لحاظ تامین انرژی کوچک هستند که بیش از ۹۰ درصد از مشترکان صنعتی را به خود اختصاص می‌دهند. این صنایع هیچ محدودیتی در مصرف برق ندارند. رجبی مشهدی، گروه دوم را صنایع مستقر در شهرک‌های صنعتی و صنایع مستقلی که خارج از شهرک‌های صنعتی و متوسط حضور دارند، عنوان کرد و ادامه داد: محدودیت مصرف برق این صنایع هم نیم روز در هفته است. وی بیان داشت: گروه سوم که صنایع بزرگ محسوب شده و ۳۰۲ واحد صنعتی را شامل می‌شود، همکاری بسیار خوبی را با صنعت برق داشتند و تا این لحظه حدود 11 و نیم درصد رشد مصرف برق را نسبت به سال گذشته به ثبت رساندند.  پیش‌بینی‌های صورت گرفته برای تابستان امسال  افزایش حدود 9 درصدی مصرف برق در تابستان امسال که به نسبت مشابه در دیگر ایام فصل گرم نیز استمرار داشت، در حالی رقم خورد که وزارت نیرو برای میزان افزایش تقاضای مصرف برق تابستان را حداکثر شش درصد پیش‌بینی کرده بود. دلیل این افزایش مصرف غیرقابل پیش‌بینی عبارت بود از: گرمای بی‌سابقه و تداوم مصرف به اندازه‌ای که تا 43 بار در تابستان امسال پیک مصرف رقم خورد.  برخی از خاموشی‌ها هم ناشی از اختلالات دیگری بود به عنوان مثال سه پست در تهران به خاطر گرمای زیاد دچار مسئله شد و ربطی به ناترازی نداشت. تغییرات مدیریتی شهریور ماه هم منجر به برخی از خاموشی‌ها در کشور شد که نخستین دلیل آن مصوبه‌ای وزیر نیرو به استاندارها بود که تقسیم برق را در استان‌ها به عهده استاندارها گذاشت. در واقع به هر استان‌ سقف برق می‌دهند و هر استاندار به حسب تشخیص خودش می‌تواند تقسیم برق کند که منجر به خاموشی‌های گسترده‌ای در برخی از استان‌های کشور شد. دومین تصمیم هم این بود که در وزارت نیرو یک تیم به صورت مستمر از نیروگاه‌ها پیگیری می‌کرد تا هرگونه نقصی را رفع کند و نیروگاه‌ها به چرخه تولیدی برگردند اما از شهریور امسال این پیگیری‌ها رها شده و عملا 6000 مگاوات از ظرفیت تولیدی نیروگاه‌ها الان به دلیل نقص و عدم پیگیری از سوی وزارت نیرو مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.