صرف حضور پزشکیان در نیویورک دستاورد نیست
گروه سیاسی: مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور کشورمان برای شرکت در هفتادونهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد دیروز دوشنبه (2 مهر) وارد نیویورک شد. پزشکیان در در بدو ورود به فرودگاه جان اف کندی نیویورک اظهار کرد: آنچه مشخص است، پیامی است که از طرف کشورمان برای صلح و امنیت داریم و تحقق شعار امسال سازمان ملل مبنی بر صلح و آینده توأم با توسعه برای همه مردم است. متأسفانه فعلاً دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم، به این شکل نیست؛ استانداردهای دوگانه وجود دارد، یک عده خوبند و عده‌ای هم بدون دلیل بدند؛ درنتیجه مشکلاتی که می‌بینیم به وجود می‌آید.
به گزارش «تجارت»، همزمان با این اظهارات مسعود پزشکیان، سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه کشورمان طی اظهاراتی از امکان شروع جدیدی از مذاکرات رفع تحریم‌ها در نیویورک سخن به میان آورد و خاطرنشان کرد: ما باید قبول کنیم که نسبت به سه چهار سال پیش تحولات عمده‌ای در عرصه بین‌الملل رخ داده که وضعیت حاصل را بسیار پیچیده‌تر از گذشته کرده و شرایط پیچیده‌ای است ولی امیدواریم که در این شرایط سخت، حداقل یک شروع دوباره‌ای برای مذاکرات را داشته باشیم. در این سفر بنده و همه همکارانم همه توان و تجربه خود را به کار خواهیم بست و امیدواریم خداوند هم عنایت کند تا بتوانیم مسیرهای جدیدی را باز کنیم. متعاقب این اظهارات حالا این پرسش جدی مطرح شده که رئیس‌جمهور در جریان حضور در نشست سالانه سازمان ملل چه محورهایی را در سیاست خارجی ایران مورد بحث قرار می‌دهد؟ آیا امکان گشایش در عرضه مذاکرات غرب با ایران وجود دارد؟ «تجارت» در راستای بررسی این مسائل مهم با قاسم محبعلی، مدیر کل سابق وزارت امور خارجه گفت‌وگو داشته است.
صرف حضور در نیویورک نمی‌تواند همراه با دستاورد باشد
قاسم محبعلی، در ارتباط با حضور مسعود پزشکیان در نشست مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «در ابتدا باید دو مساله از یکدیگر تفکیک شوند. اول این‌که حضور در مجمع عمومی سازمان ملل یک امر روتین است که طی آن روسای دولت‌ها سخنرانی کرده و مواضع کشورشان را در آن‌جا بیان می‌کنند. نکته دوم این است که آیا در نیویورک فرصت لازم برای گفت‌وگو و مذاکره با سران کشورهای دیگر وجود دارد؟»
وی افزود: «موقعیت ایران یک موقعیت خاص است. اساسا باید توجه داشت که گفت‌وگوی هیات ایرانی با سران برخی از کشورها عملا هیچ دستاورد و تاثیری برای تهران نداشته و ندارد. بنابراین نکته مهم این است که مذاکرات درباره مسائل مهم و حیاتی برای کشورمان صورت بگیرد. برای نمونه این‌که با سران کشور کویت درباره موضوع میدانی گازی آرش گفت‌وگو صورت بگیرد؛ یا این که درباره مساله جزایر سه‌گانه در نیویورک با امارات گفت‌وگو صورت بگیرد اهمیت دارد. در سطحی دیگر حضور در نیویورک زمانی ارزشمند است که با کشورهای اروپایی درباره برجام و مسائل حل‌نشده ایران با غرب گفت‌وگو صورت بگیرد.»
این کارشناس مسائل سیاست خارجی در بخشی دیگر از گفته‌های خود با اشاره به این‌که موضوع خاص در سیاست خارجی ایران گفت‌وگو با آمریکا درباره تنش‌های انباشته شده در چند دهه گذشته است، تصریح کرد: «این‌که میان تهران و واشنگتن در نشست اخیر سازمان ملل مذاکراتی مقدماتی صورت بگیرد بسیار حائز اهمیت است. در غیر این صورت صرف سخنرانی کردن رئیس‌جمهور همانند آنچه که در سال‌های گذشته شاهد بوده‌ایم، نمی‌تواند دستاوردی داشته باشد.»
آغاز مذاکرات ایران با غرب در آینده نزدیک ممکن نیست!
مدیر کل سابق وزارت امور خارجه در بخشی دیگر از اظهارات خود پیرمون اظهارات سید عباس عراقچی درباره آمادگی ایران برای آغاز مذاکرات جدید تاکید کرد: «باید توجه داشت هر گونه ورود به مذاکرات جدید، نیازمند برخی مقدمات است. در ابتدا باید تقسیم کار لازم در گفت‌وگوهای ابتدایی صورت بگیرد و هر یک از طرفین به این جمع‌بندی برسند که آیا فضا برای آغاز دور جدید مذاکرات وجود دارد یا خیر. این موضوع بسیار زمان بر است و حداقل در نشست اخیر ممکن نیست. امکان گفت‌وگو میان هیات ایرانی با سران کشورهای اروپایی وجود دارد اما مذاکره صورت نخواهد گرفت. تمامی طرفین باید مواضع طرف مقابل را مورد ارزیابی قرار بدهند و هر طرف به این جمع‌بندی برسد که آیا طرف مقابل آمادگی آغاز مذاکرات جدید را دارد.»
وی افزود: «آمریکا به عنوان طرف اصلی مذاکره ایران با غرب، در وضعیتی خاص قرار دارد. این کشور تا 45 روز دیگر انتخابات ریاست جمهوری را برگزار می‌کند. میان این که دونالد ترامپ رئیس‌جمهور شود یا کامالا هریس تفاوت بسیار عمیقی وجود دارد. هر یک از این افراد دیدگاه خاص خود را درباره مذاکره با ایران و حتی اسرائیل دارند. بنابراین در کوتاه مدت یا آن‌چنان که گفته می‌شود، در نشست اخیر سازمان ملل مذاکراتی صورت بگیرد.
مذاکرات جدید ایران و غرب محدود به برنامه هسته‌ای نخواهد بود
محبعلی در بخشی دیگر از اظهارات خود تاکید کرد: «مذاکرات ایران با غرب حول 4 مساله است که عبارتند از: پرونده هسته‌ای، سیاست خاورمیانه‌ای، حقوق بشر و بحران اوکراین. هر گونه مذاکره جدید مین ایران و غرب به طور حتم به صورت مجزا به موضوع انرژی هسته‌ای اختصاص ندارد بلکه تمامی این موضوعات مهم به طور همزمان مورد مذاکره قرار می‌گیرد.» وی افزود: «در یک سوی ماجرا غربی‌ها به طور حتم قصد دارند مواضع ایران را درباره موضوعات هسته‌ای، برنامه موشکی، جنگ غزه و جنگ اوکراین مورد ارزیابی قرار دهند. در سوی مقابل نیز ایران، به سنجش اراده غرب برای رفع تحریم‌ها و کاهش تنش‌ها با ایران می‌پردازد. در این میان نکته حتمی این است که هر دو سوی ماجرا از تنش‌زدایی و مذاکره استقبال خواهند کرد اما نرمش بزرگ از سوی هر یک از طرفین می‌تواند بسیار دشوار باشد. لذا می‌توان با صراحت تاکید کرد که مسیر مذاکره بسیار دشوار خواهد بود و مجمع عمومی سازمان ملل فقط می‌تواند مقدمه‌ای برای گشودن باب مذاکره باشد.»
