اهرمی برای کمک به توسعه تجارت


جلیل جلالی فر
کارشناس مسائل تجاری

بازار ارز توافقی یا همان بازار دوم، مزایای مختلفی دارد؛ بطوریکه می‌تواند با نرخی بالاتر از نرخ نیمایی تاثیر زیادی بر توسعه عملکرد تجار و فعالان اقتصادی در بخش تولید و صادرات داشته باشد. ما به عنوان فعالان اقتصادی به دلیل تعهدات ارزی، مسایل و مشکلات مختلفی را در اعلام قیمت نهایی کالای خودمان داریم. در واقع، چون قیمت تمام شده ما نسبت به رقبای خارجی بسیار بالاتر است، نمی‌توانیم صادرات زیادی داشته باشیم که مطمئنا بازار ارز توافقی می‌تواند مشکلات ما را تا حد زیادی کاهش دهد. جلوگیری از مصرف منابع ارزی در فعالیت‌هایی مثل قاچاق، خروج سرمایه و دیگر فعالیت‌های مجرمانه با افزایش عمق بازار رسمی ارز حایز اهمیت است. این موضوع از جمله دستاورد‌های مهم تالار ارز توافقی خواهد بود. البته دولت هم می‌تواند تمامی تصمیمات و مسئولیت تامین و تخصیص ارز برای برخی از کالا‌ها را به تالار ارز توافقی بسپارد تا در این بخش هم گام بزرگی در راستای توسعه صادرات برداشته شود. ایجاد اطمینان خاطر در راستای پیش بینی پذیر کردن بازار می‌تواند به صادرکنندگان این توان را بدهد که قیمت نهایی محصول خود را با نرخی که در تالار ارز توافقی اعلام می‌شود، تنظیم کند. مطمئنا، چون نرخ تالار، بالاتر از نرخ نیمایی است؛ تجار، فعالان اقتصادی و صادرکنندگان نیز دیگر دغدغه تامین و تخصیص ارز را ندارند و با اعتماد و اطمینان حداکثری به روند تولید و صادرات می‌پردازند. با ایجاد تالار ارز توافقی شاهد عرضه ارز بیشتری خواهیم بود که این موضوع می‌تواند کمک بزرگی در روند کنترل و مدیریت نرخ ارز به بانک مرکزی باشد. قطعا با این شرایط دیگر نیاز نیست بانک مرکزی مانند گذشته برای مدیریت بازار، اقدام به ارزپاشی کند، چراکه تعادل خوبی در رابطه عرضه و تقاضا بوجود آمده است. بدین ترتیب ما به اجرای سیاست نرخ شناور ارز در اقتصاد ایران نزدیکتر شده و در واقع به همان نقطه ایده آل خواهیم رسید. وقتی عرضه و تقاضا بطور متعادل افزایش پیدا کند و عرضه پاسخگوی تقاضا باشد، شفافیت هم حاکم خواهد شد. در مجموع باید راه اندازی تالار ارز توافقی را سیاست درست و مهمی دانست که می‌تواند تاثیر مثبتی بر روند تجارت و صادرات کشور داشته باشد. مشروط بر آنکه بانک مرکزی هم با جدیت همیشگی در اجرای سیاست‌های خود در این خصوص عمل کند.