پکن، انگیزه قهرمانی رباتیک ایران در جهان

جوان آنلاین: ایستادن بر سکوی نخست غیرممکن نیست، این را دانش‌آموزان رباتیک ایران بعد از کسب دومین عنوان نایب قهرمانی با تمام وجود حس کردند. دوم شدن بین ۳۱ کشور آن‌هم در حالی که به لحاظ سخت‌افزاری تفاوتی از زمین تا آسمان بین آن‌ها بود، ثابت کرد توانمندی دانش‌آموزان ایران می‌تواند نداشته‌هایشان را به داشته‌هایشان تبدیل کند. هر چند نمی‌توان اهمیت تجهیزات سخت‌افزاری را نادیده گرفت، اما حداقل امروز تک‌تک دانش‌آموزان و حتی آن‌ها که این بچه‌ها را آموزش می‌دهند، خوب می‌دانند می‌توان تا حد زیادی کمبود امکانات را با دانش و خلاقیت فردی فرزندان ایران جبران کرد. حالا دسترسی به عنوان قهرمانی اندکی حمایت می‌خواهد و تجهیزات، تا در کنار توانمندی ثابت شده دانش‌آموزان رباتیک ایران بتوانند نخستین عنوان قهرمانی را به دنبال داشته باشد. دانش‌آموزان رباتیک ایران ثابت کردند خواستن توانستن است، حالا برای ادامه مسیر باید اندکی امکاناتشان را هم تجهیز کرد تا دیگر کمتر کسی حریفشان شود.   فصل پاییز از راه رسید و به دنبال آن، ترم جدید تیم رباتیک دانش‌آموزی شروع شد. این‌بار مقدمات آموزش برای ساخت ربات‌های جدید، کامل‌تر و بهتری فراهم شده و دانش‌آموزان انگیزه کافی دارند تا با تلاش و کسب مهارت‌های جدید، قوی‌تر و آماده‌تر از همیشه در این رشته ظاهر شوند، آن‌ها در مسابقات مردادماه که در پکن برگزار شده بود، توانستند عنوان نایب قهرمانی را در جهان کسب کنند؛ این دانش‌آموزان افتخارآفرین در یک رقابت سخت و با تکیه بر توانمندی‌های خود، بر پیشرفت دیگر کشور‌ها غلبه کردند و بار دیگر روی سکوی دوم ایستادند. حال رؤیای کسب مقام قهرمانی را در سر دارند و می‌خواهند با پشتکار خود یعنی همان چیزی که تا امروز رمز موفقیت‌شان بوده، این رؤیا را به واقعیت تبدیل کنند.   هر چند نایب‌قهرمانی در پکن بسیار غرورآمیز بود، اما نباید دست از تلاش کشید، چراکه حریفان و آن‌ها که امکانات و تجهیزات بهتر و بیشتری نسبت به دانش‌آموزان ما دارند، عزمشان را جزم کرده‌اند تا نگذارند مقام قهرمانی و نایب قهرمانی از آن ایران شود. برای همین در مسابقات آینده، ارتقای جایگاه و حتی حفظ آن سخت‌تر از قبل خواهد شد. این همان چیزی است که تیم رباتیک دانش‌آموزی کشور به خوبی می‌داند و برای همین هم با انگیزه‌تر از همیشه وارد عرصه تلاش و پیشرفت در رباتیک شده‌است.   تکیه بر توانمندی دانش‌آموزان احمد سمیعی، سرمربی تیم رباتیک دانش‌آموزی، درباره وضعیت تیم و آنچه تا امروز پشت سر گذاشته است به «جوان» می‌گوید: «خب امسال مسابقات را به خوبی پشت سر گذاشتیم و نسبت به سال‌های قبل، سطح بالاتری داشتیم، چراکه قبل از اعزام به مسابقات حدود دو ماه در اردو بودیم و بچه‌ها را برای مسابقات آماده می‌کردیم، به همین دلیل از بسیاری از کشور‌ها که در مسابقات جهانی شرکت کردند وضعیتمان بهتر بود، از طرفی پشتکار و توانمندی‌های دانش‌آموزان به رمز موفقیت ما تبدیل شد و در نهایت توانستیم نایب قهرمان شویم. حال کسب این مقام، انگیزه بچه‌ها را برای تلاش مضاعف، دوچندان کرده است. دانش‌آموزانی که در رده‌های سنی متفاوت و در لیگ‌های مختلف مسیریاب، حل‌ماز، ربات جنگجوی سومو، ربات راگبی، فری استایل خلاقیت و تکنیکال ریپورت فعالیت می‌کنند و می‌خواهند بهتر از قبل در مسابقات مختلف ظاهر شوند.» او در مورد نقاط ضعف و قوت تیم این‌گونه توضیح می‌دهد: «بچه‌ها از لحاظ علمی، سطح بالایی دارند، اما یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتمان مربوط به سخت‌افزار می‌شود. متأسفانه در تأمین قطعات، یکسری محدودیت‌هایی وجود دارد، به همین دلیل بزرگ‌ترین چالش برای ما در مسابقات همین موضوع سخت‌افزار و تأمین قطعاتی است که باید برای ساخت ربات‌ها از آن‌ها استفاده کنیم. با این حال دیدید که بچه‌ها چطور در مسابقات جهانی دو ماه گذشته خوش درخشیدند و با وجود همه کمبود‌ها و با تکیه بر علم و توانمندی‌هایشان مقام دوم را کسب کردند.» بسیاری از خانواده‌ها و فرزندانشان علاقه به یادگیری رباتیک دارند، این یادگیری از چه سنی می‌تواند آغاز شود؟ آقای سمیعی در این رابطه می‌گوید: «آموزش رباتیک می‌تواند از پایه اول ابتدایی آغاز شود و در پایه‌های بعدی هم ادامه پیدا کند. منتها در پایه ابتدایی آموزش‌های ساده‌تر و مقدماتی‌تر و در پایه‌های بعدی آموزش‌های پیشرفته‌تر و متناسب با سن آن‌ها باید باشد. همانطور که در مسابقات متناسب با تمامی سطح دانش‌آموزان و لیگ‌های مختص به خودشان تعریف شده است.» او در پاسخ به این سؤال که معیار انتخاب دانش‌آموزان در تیم رباتیک چیست، اظهار می‌دارد: «روند انتخابی دانش‌آموزان به این صورت است که به سراغ دانش‌آموزانی می‌رویم که در مسابقات داخلی مقامی را کسب کرده یا رتبه‌ای به دست آورده‌اند، در صورت تمایل، آن‌ها را تحت آموزش‌های تخصصی قرار می‌دهیم. در کنار آن به سراغ دانش‌آموزان علاقه‌مند می‌رویم و با آن‌ها مصاحبه می‌کنیم تا سطح فنی‌شان را مورد ارزیابی قرار دهیم. اینکه چه سطحی از مطالب آموزشی را فراگرفته‌اند و چه تجربیاتی از شرکت در مسابقات داخلی و خارجی داشتند. بعد از اینکه آن‌ها را مورد سنجش قرار دادیم، آن‌ها را تحت آزمون‌های مختلف عملی و شفاهی قرار می‌دهیم و بهترین‌هایشان را در رده‌بندی‌های سنی مختلف، انتخاب می‌کنیم.» به‌روزرسانی اطلاعات فنی و علمی  همچنین پریسا افشار، یکی از مربیان تیم، درباره تجربه مسابقات پکن به «جوان» می‌گوید: «شبانه‌روز برای شرکت در مسابقات جهانی پکن، زمان گذاشتیم تا بتوانیم مقام قهرمانی را کسب کنیم. به همین دلیل اعضای تیم از میان ۳۱ کشور حاضر در مسابقات، دو سکو را در یک رشته کسب کردیم. این یکی از اتفاقات زیبا برایمان در سال جاری بوده است، چراکه توانستیم طعم شیرین موفقیت را پس از تلاش‌های شبانه‌روزی بچشیم.» او ادامه می‌دهد: «در لیگ freestyle امسال موفق به کسب دو مقام دوم و سوم شدیم و در تلاشیم برای سال بعد هر سه سکو را به دست بیاوریم.» خانم افشار درباره حس و حال خود برای کار کردن با بچه‌هایی که در تیم رباتیک دانش‌آموزی حضور دارند، این گونه توضیح می‌دهد: «برای من افتخار است که می‌توانم به عنوان راهنما و مربی در کنار دانش‌آموزان پر تلاش کشورم باشم و شاهد بالا رفتن پرچم پرافتخار کشورم روی سکوی مسابقات جهانی باشم.» این مربی درباره تلاش‌های خود برای کار کردن روی نقاط ضعف و قوت اعضای تیم می‌گوید: «من و سایر مربیان، همیشه و در همه حال، در تلاش برای به‌روزرسانی اطلاعات فنی و علمی خود و دانش‌آموزان هستیم. بعد از هر مسابقه نیز برای ارتقای سطح علم و مهارت بچه‌ها اقدام کرده و هر سال نسبت به سال قبل برای آموزش و روند برگزاری اردو‌ها از مطالب روز دنیا استفاده می‌کنیم. مثلاً امسال برای قوت بخشیدن به تیم و تبادل اطلاعات از مربی مالزیایی استفاده کردیم که به نظرم نتیجه مثبتش را دیدیم.» جای خالی رباتیک در مدارس دولتی آنطور که گفته شده بهترین سن برای یادگیری رباتیک، از اواسط دوران ابتدایی است، در چنین شرایطی ورود علم رباتیک به مدارس می‌تواند در هر چه بهتر آموزش آن و کشف استعداد دانش‌آموزان کمک شایانی کند. با این حال، اما جای آموزش رباتیک در مدارس به خصوص مدارس دولتی خالی است. نادر نوبخت، سرپرست تیم رباتیک دانش‌آموزی، در این رابطه به «جوان» می‌گوید: «رباتیک به دلیل نیاز به تجهیزات و وسایلی که دارد هزینه‌بر است. اگر قرار باشد مدارس دولتی به چنین موضوعی ورود کنند باید بودجه‌ای برای آن تعریف شود. عده بچه‌هایی که در مدارس دولتی هستند، زیاد است. به همین دلیل برخی از مدارس دولتی اقدام به کشف دانش‌آموزانی می‌کند که به این علم علاقه دارند و آن‌ها را برای شرکت در کلاس‌های رباتیک معرفی می‌کنند. متأسفانه، اما هنوز این کار عمومیت پیدا نکرده، اما بسیار خوش‌بینم که در آینده نه‌چندان دور این علم به همه مدارس ورود کند، چراکه آموزش این علم در کلاس‌های درس به بخشی از مطالبات بسیاری از خانواده‌ها تبدیل شده‌است.» او در مورد برنامه‌های آینده تیم رباتیک دانش‌آموزی می‌گوید: «همانطور که همیشه توضیح داده شده، شرکت در مسابقات بین‌المللی و جهانی بخشی از فرآیند آموزشی در این سنین است، بنابراین همه اعضای تیم پس از بازگشت از مسابقات مشغول طی کردن دوره‌های آموزشی بعدی هستند. البته طبیعی است که کسب موفقیت کمک شایانی به ایجاد انگیزه در بین بچه‌ها می‌کند و باعث می‎‌شود بازده کاری که انجام می‌دهند، بالاتر برود.» نوبخت در پایان تصریح می‌کند: «کمیته اجرایی تیم جهانی رباتیک در پی آن است که در صورت انجام هماهنگی، امکان اعزام تیم به مسابقات بین‌المللی و آسیایی را فراهم کند که در صورت نهایی شدن، آن را به اطلاع علاقه‌مندان خواهیم رساند.»