امیدواری تازه به احیای برجام
گروه سیاسی: مسعود پزشکیان و هیات همراه او پس از سفر سه روزه به نیویورک با کسب دستاوردهایی چشم‌گیر پنج‌شنبه شب (5 مهر) به تهران بازگشتند. مسعود پزشکیان علاوه بر سخنرانی در هفتاد و نهمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد، با سران و مقامات 15 کشور جهان دیدار کرد.
به گزارش «تجارت»، دیدارها و اظهارات رئیس‌جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل و نیز سخنان او و هیات همراهش در گفت‌وگو با رسانه‌های آمریکایی بازتاب گسترده‌ای را در سطح جهانی به همراه داشت. رئیس‌جمهور علاوه بر دیدار با مقام‌های سیاسی با نخبگان سیاسی ایرانی، موسسات مطالعاتی و اندیشمندان و پزشکان، کارآفرینان و نخبگان علمی آمریکایی نیز دیدار داشت. هیات ایرانی با چیام دفاع از صلح و امنیت جهانی در نیویورک، پیام صریح و مستقیم تهران را به جهان مخابره کردند. پزشکیان و همراهانش به طور صریح از صلح و گفت‌وگو استقبال کردند اما همزمان حفظ عزت و منافع ملی ایران را مورد لحاظ قرار دادند.
گشودن دریچه عملی برای احیای مذاکرات با غرب
مهم‌ترین چالش و البته دستاورد مسعود پزشکیان و هیات ایران در هفتادوهفتمین نشست مجموع عمومی سازمان ملل را می‌توان در ارتباط با مهم‌ترین مساله سیاست خارجی کشورمان یعنی مذاکرات با غرب و بحث احیای توافق هسته‌ای مورد ارزیابی قرار داد. پس از خروج دولت آمریکا از توافق هسته‌ای در سال 2018 عملا پرونده توافق هسته‌ای با گرهی بزرگ مواجه شد که با گذشت بیش از 5 سال همچنان مذاکرات برای احیای آن ادامه دارد. از همان ابتدای حضور سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان در نیویورک، او به صورت شفاف از اراده قاطع ایران برای احیای مذاکرات هسته‌ای با غرب سخن به میان آورد. نکته مهم این بود که هیات ایرانی نه تنها برای مذاکره پیرامون موضوع هسته‌ای بلکه درباره سایر مسائل مهم مورد تنش تهران و غرب اعلام آمادگی کرد. مسعود پزشکیان نیز پس از بازگشت از نیویورک گفت: درباره برجام گفت‌وگو کردیم، با اروپا دغدغه‌ها را بیان کردیم و قرار شد وزرای خارجه این مساله را مجدد بررسی کنند.
همچنین، در تشریح ابعاد این رویکرد ایجابی، سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران مذاکرات با مسئولان کشورهای اروپایی در نیویورک را این‌گونه توصیف می‌کند: «بحث لبنان و منطقه، بحث اصلی است. بحث اوکراین و اتهاماتی که به تازگی درباره همکاری نظامی ایران با روسیه مطرح شده، طبیعی بود که مطرح می شد و توضیحات لازم از طرف ما داده می شد. بحث مذاکرات هسته ای نیز یکی از محورها بود که با همه کشورها مطرح می شد؛ همه اینها می دانند هیچ راه دیگری برای کسب اطمینان از صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران، غیر از مذاکره وجود ندارد. اگر نگرانی هایی دارند تنها از طریق مذاکره می توانند به یک مسیر اعتمادساز برسند. هیچ راه دیگری وجود ندارد؛ نه از طریق تحریم، نه از طریق فشار و نه از طریق تهدید.» عراقچی تصریح کرد: من در همه جلساتی که با کشورهای اروپایی داشتم، گفتم که شما می توانید مسیر مذاکره را انتخاب کنید، مسیر تحریم را هم می توانید، انتخاب کنید... تحریم قطعا راه حل مشکلات نیست بلکه به مشکلات اضافه می‌کند. این بحث ها بین ما ( ایران و کشورهای اروپایی) صورت گرفت و درخواست برای ورود به عرصه گفتگو و مذاکره، جو غالب کنونی در مذاکرات ما است.»
تکرار مواضع آمریکاستیزانه با زبان نرم و دیپلماتیک
دیگر دستاورد قابل توجه حضور پزشکیان در نیویورک، تکرار مواضع آمریکاستیزانه با زبان نرم و دیپلماتیک بود. پزشکیان در جریان سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل مواضع آمریکا ستیزانه ایران را این‌گونه بیان کرد: خروج یکجانبه ترامپ از برجام نشانگر دیدگاه تهدیدمحور در عرصه سیاسی و نگاه قدرت محور در عرصه اقتصادی بود. سیاست فشار حداکثری زمانی علیه ایران به کار گرفته شد در صورتی که ایران به همه تعهدات خود عمل کرد. در اینجا خطاب به مردم آمریکا می‌گویم: این ایران نیست که در کنار مرزهای شما پایگاه نظامی ساخته است. ایران نیست که کشور شما را تحریم کرده و مانع از روابط تجاری شما با جهان شده است. ایران نیست که مانع از دسترسی شما به دارو می‌شود. این ایران نیست که مانع دسترسی شما به نظام بانکی و پولی جهان شده است. ما نیستیم که سران ارتش شما را ترور کرده‌ایم، بلکه آمریکاست که عزیزترین سردار نظامی ایران را در فرودگاه بغداد ترور کرده است
محکوم کردن قاطعانه جنایات رژیم صهیونیستی و تاکید بر آتش‌بس
در سطحی دیگر هیات ایرانی با صراحت جنایات رژیم صهیونیستی در غزه و لبنان را محکوم کردند. پزشکیان در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل تصریح کرد: «مردم جهان در یک سال گذشته دیده‌اند سردمداران رژیم‌صهیونیستی چگونه جنایت می‌کنند و در یازده ماه بیش از ۴۱ هزار مردم بی‌گناه را در غزه به خاك و خون کشیده‌اند. صهیونیست‌ها به نسل‌کشی، کودك کشی، جنایت جنگی و تروریسمِ دولتی می‌گویند «دفاع مشروع»! به بیمارستان و مهدکودك و مدرسه می‌گویند «هدفِ مشروعِ نظامی» به مردم آزادیخواه و شجاعی که در غرب و شرق جهان به نسل کشی آن‌ها اعتراض می‌کنند، می‌گویند «یهودستیز! ». تنها راه پایان دادن به کابوس هفتاد ساله ناامنی در غرب آسیا و جهان، بازگرداندن حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین است.
همچنین، سید عباس عراقچی وزیر خارجه ایران با بیان اینکه «رژیم اسرائیل باید فوراً جنگ خود علیه غزه را متوقف کند و حملاتش به لبنان باید پایان یابد» تاکید کرد که «بدون آتش‌بس در غزه، هیچ تضمینی برای صلح در منطقه وجود نخواهد داشت». در سطحی دیگر، سید عباس عراقچی در مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در جریان دیدار با دیوید لامی، وزیرخارجه انگلستان، صریحا در مورد تبعات مصیبت بار تجاوز رژیم اسرائیل علیه لبنان هشدار دادم.» وی افزود: برای جلوگیری از خطر بی‌سابقه بروز یک فاجعه تمام عیار در منطقه، حملات اسرائیلی‌ها باید فورا متوقف شود.
حمایت قاطع از حزب الله و سایر گروههای مقاومت
یکی دیگر از نکات مهم سفر رئیس‌جمهور و هیات همراه به نیویورک درباره حمایت از مقاومت حزب الله در برابر رژیم صهیونیستی بود. مسعود پزشکیان، در مصاحبه اختصاصی با مجری سی‌ان‌ان فرید زکریا در پاسخ به این سؤال که آیا ایران به حزب‌الله لبنان توصیه خواهد کرد که در پاسخ به حملات اسرائیل خویشتنداری کند، گفت که حزب‌الله با طرفی مواجه است تا دندان مسلح است و به سامانه‌های تسلیحاتی پیشرفته دسترسی دارد. وی گفت «نباید بگذاریم لبنان به غزه‌ای دیگر به دست اسرائیل تبدیل شود». به گزارش سی‌ان‌ان، رئیس‌جمهور ایران افزود «حزب‌الله نمی‌تواند این کار را به‌تنهایی انجام دهد. نمی‌تواند به‌تنهایی مقابل اسرائیل که کشورهای غربی، اروپایی و آمریکا از آن دفاع و حمایت و تأمینش می‌کنند، بایستد».پزشکیان با این هشدار که وقایع ممکن است به یک درگیری منطقه‌ای تبدیل شود که می‌تواند برای آینده جهان خطرناک باشد، افزود «بنابراین باید از اقدامات جنایت‌کارانه که اسرائیل در حال ارتکاب آن است، جلوگیری کنیم».
این اظهارات رئیس‌جمهور در سطحی گسترده مورد توجه واقع شد و برخی آن را محکوم کردند. جنجالی شدن این اظهارات موجب شد که هیات ایرانی با صراحت موضع خود را در ارتباط با حمایت از حزب الله شفاف کنند. محمدجواد ظریف معاون راهبردی رئیس‌جمهور در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌ان با تاکید بر اینکه حزب الله توانایی دفاع از خود را دارد اما تاکنون خویشتنداری کرده است، گفت: این، وظیفه جامعه بین‌الملل است که پیش از آنکه حزب‌الله مجبور به دفاع از خود شود، دخالت کند زیرا ممکن است کنترل اوضاع از دست خارج شود. سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه ایران نیز گفت که «حزب‌الله کاملاً به تنهایی قادر است از خود، لبنان و مردم این کشور محافظت کند».
بازگرداندن الواح تاریخی به ایران
در سطحی دیگر، همزمان با بازگشت رئیس‌جمهوری مسعود پزشکیان از نیویورک به ایران، ۱۱۰۰ لوح تاریخی متعلق به دوران هخامنشی و داریوش اول، از آمریکا به ایران بازگردانده شد. این لوح‌ها به خط میخی و به زبان عیلامی است. این الواح اغلب به خط میخی و زبان عیلامی و یا آرامی در اشکال و ابعاد مختلف هستند که موضوعات آن‌ها عمدتاً در خصوص مدیریت منابع، راه‌ها، روابط اجتماعی، مایحتاج اساسی زندگی، دستمزدها و اقتصاد جامعه هخامنشی در زمان داریوش اول است.
