احتمال اجرای قطعنامه 1701 در جنوب لبنان و ابعاد مهم آن

[عبدالباسط انصاری] پیش از ظهر دوشنبه نجیب میقاتی رئیس دولت پیشبرد امور لبنان (که نوعی دولت موقت برای اداره امور در شرایط خلأ سیاسی و فقدان به نتیجه رسیدن بر سر دولت رسمی است) عنوان کرد در هماهنگی با نبیه بری رئیس مجلس لبنان جهت انتخاب ریاست‌جمهوری برای اعزام ارتش به جنوب و اجرای قطعنامه 1701 سازمان ملل در مورد حزب‌الله به تفاهم رسیده است. مطابق این قطعنامه حزب‌الله باید به ساحل شمالی رود لیتانی عقب نشینی کند. در شرایط کنونی بحث بر سر این موضوع و تلاش برای اجرایی کردن آن می‌تواند تأثیر گسترده‌ای بر تحولات منطقه و وضعیت لبنان بگذارد که در ادامه نکاتی چند در این مورد ذکر می‌شود:

میقاتی درباره اجرای قطعنامه 1701 چه گفت؟ 
ایسنا در خبری به نقل از نجیب میقاتی در مورد قطعنامه 1701 آورده است: «درجریان دیدار با «نبیه بری»، رئیس‌ پارلمان لبنان بر لزوم برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری با اجماع همگان تأکید کردیم. ما بر تعهد خود برای اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت و آمادگی جهت اعزام ارتش لبنان به جنوب لیتانی تأکید کردیم. ما از کشورهای حامی خواهیم خواست تا به لبنان کمک کنند. نبیه بری تأکید کرده است که انتخابات ریاست‌جمهوری بلافاصله پس از برقراری آتش‌بس برگزار خواهد شد.»
قطعنامه 1701سازمان ملل چه می‌گوید؟ 
قطعنامه ۱۷۰۱ از قطعنامه‌های شورای امنیت است که در ۱۱ اوت ۲۰۰۶ (۲۰ مرداد ۱۳۸۵) برای پایان دادن به جنگ میان حزب‌الله لبنان و اسرائیل صادر شد. شورای امنیت سازمان ملل متحد سرانجام بعد از گذشت ۳۲ روز از تهاجم رژیم صهیونیستی به لبنان، این قطعنامه آتش بس را صادر کرد. براساس این قطعنامه، حزب‌الله لبنان باید به ساحل شمالی رودخانه لیتانی عقب‌نشینی کند تا راه را برای استقرار ارتش ملی لبنان و نیروهای پاسدار صلح هموار سازد. همچنین ارتش اسرائیل موظف است با آغاز استقرار این نیروها، نیروهای خود را از مناطق جنوبی لبنان خارج کند.(1) مطابق این قطعنامه حزب‌الله باید تا پشت رودخانه لیتانی عقب نشینی کند و از مرز سرزمین‌های اشغالی 20کیلومتر فاصله بگیرد و مناطق مهم جنوب همچون: «نبطیه»، «مارون الراس»، «بنت جبیل»، «عیترون»، «قانا» و... را رها کند. چرا که این مناطق همگی در جنوب رودخانه واقع شده‌اند. سرچشمه رودخانه لیتانی از دره بقاع در غرب بعلبک است و در شمال صور وارد دریای مدیترانه می‌شود و اهمیتی استراتژیک برای کشور لبنان از حیث تامین آب و انرژی دارد.

نکات مهم درباره اجرای قطعنامه 1701 و طرح عقب نشینی حزب‌الله 
برآیند قطعنامه 1701براساس عقب نشینی و خلع سلاح حزب‌الله و تامین امنیت رژیم صهیونیستی و ایجا یک منطقه حائل برای این رژیم در جنوب لبنان است. منطقه مورد نظر جزو مناطقی است که قریب دو دهه از 1982 تا 2000 در اشغال صهیونیست‌ها قرار داشت و با مقاومت جانانه حزب‌الله در مارس 2000 در زمان ریاست ایهود باراک بر کابینه اسرائیل آزاد شد. می‌توان گفت این قطعنامه درصدد جبران شکست اسرائیل در سال 2000 و 2006 در برابر حزب‌الله بود و به همین دلیل حزب‌الله هیچ‌گاه حاضر به اجرای آن نشد چرا که امنیت ملی لبنان و حقوق مردم جنوب و شیعیان این کشور را نیز نقض می‌کند. در شرایط کنونی و شهادت دبیرکل حزب‌الله لبنان رژیم صهیونیستی احتمالارؤیای تحقق این هدف را در سر دارد و از طریق فشار بر دولت موقت لبنان درصدد اجرایی کردن این طرح است. در این میان موافقت نبیه بری دبیرکل کهنه کار جنبش امل و رئیس پارلمان لبنان که روابط نزدیکی با حزب‌الله دارد با این مسئله تعجب برانگیز است. در شرایطی که شیخ نعیم قاسم بر ادامه نبرد با اسرائیل بر سر غزه تأکید دارد و خلأ رهبری و فرماندهان ارشد حزب‌الله در سیاست این نیرو برای حمایت از فلسطین و ادامه نبرد برای کمک به غزه خللی ایجاد نکرده است، موافقت آنان با اجرای قطعنامه 1701 بعید به‌نظر می‌رسد مگر اینکه در سطح رهبری این نیرو و با انتخاب دبیرکل جدید تصمیم متفاوتی با لحاظ کردن همه جوانب اتخاذ شود. نکته دیگر آنکه منوط کردن انتخاب رئیس‌جمهور و ثبات سیاسی در لبنان به تحقق آتش بس و عقب نشینی حزب‌الله به‌نظر یک خطای راهبردی بزرگ است چرا که حزب‌الله را مانع این امر نشان می‌دهد و از سوی یگر تضمینی برای توقف جنایات رژیم صهیونیستی علیه حزب‌الله و ساکنان جنوب نیز ارائه نمی‌دهد. بنابراین احتمال تن دادن حزب‌الله به اجرای این قطعنامه حتی در شرایط کنونی بسیار اندک است.