صنعت خودرو همچنان ارز می‌بلعد!

جوان آنلاین: فقط صنعت خودروسازی می‌تواند بیشترین ارز صنایع را ببلعد و در مقابل تولید و فروشش را کاهش دهد، بدون اینکه از هیچ مرجع نظارتی یا سازمانی تذکر بگیرد و به رغم کارنامه ضعیفش در نیمه نخست امسال، آزاد‌سازی قیمت‌ها را از دولت طلب کند. آیا با این روند مدیریتی، ارزبری بالا، بالابودن قیمت تمام‌شده و نیروی کار، آزاد‌سازی قیمت‌ها می‌تواند این صنعت را نجات دهد؟ اخیراً تصاویری در فضای مجازی از پارکینگ یکی از خودروسازان دست به دست می‌شود که حکایت از صد‌ها خودروی دپویی دارد که به بهانه استانداردنبودن به صاحبان‌شان تحویل داده نمی‌شود. احتمالاً این خودروسازان که از سال گذشته در حال دپوی خودروهستند، نقشه جدیدی برای مردم در سر دارند و با اعمال فشار بر وزارت صمت منتظر دستور آزاد‌سازی قیمت‌ها هستند.    بازهم انتشار تصاویری از دپوی خودرو در پارکینگ یکی از خودروسازان بزرگ کشور خبرساز شده است. تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد خودروسازان به امید آزاد‌سازی قیمت‌ها، خودرو‌های مردم را به بهانه نداشتن نشان استاندارد گرو گرفته‌اند.  گزارش رسمی ایران‌خودرو به سازمان بورس نشان می‌دهد این شرکت شهریور سال۱۴۰۲، ۲ هزارو۴۱۰دستگاه هایما تولید کرده، اما فقط ۲۶۳دستگاه را به مشتریان فروخته بود و ۲ هزارو۱۴۷دستگاه هایمای تولیدی خود را در شهریور عرضه نکرده بود.  همچنین طبق اطلاعات واصله در آن مقطع زمانی، خودروسازی سایپا فاکتور‌کردن شاهین را کند کرده بود و همین اتفاق روی قیمت بازاری این خودرو تأثیر منفی گذاشته بود.  بررسی اطلاعات منتشرشده سایپا در سایت کدال سازمان بورس حاکی از آن بود که این خودروساز در مرداد سال گذشته فقط ۲۶‌درصد از شاهین‌های تولیدی خود را برای مشتریان فاکتور کرده و این اتفاق سبب شده بود قیمت بازاری این خودرو در بازه یک‌ماهه افزایش ۵/۵ درصدی یابد.  این روند غیرعادلانه و ناصحیح همچنان ادامه دارد. بدون اینکه تذکری از نهاد نظارتی یا متولی این صنعت بگیرند.     یک‌ششم ارز صنایع در هفت ماهه امسال به خودروسازان رسید از ابتدای فروردین تا هفتم مهرماه امسال، ۲۵‌میلیاردو۵۲۳‌میلیون دلار ارز صنایع تأمین شد و صنعت خودرو با تخصیص ۳/۴ میلیارد دلار بالاترین ارز را دریافت کرد.  بر اساس داده‌های بانک مرکزی، در بازه زمانی اول فروردین تا هفتم مهر ماه امسال، ۲۵‌میلیاردو ۵۲۳‌میلیون دلار ارز صنایع تأمین شد که به ترتیب «سایر صنایع» و پس از آن «حمل‌ونقل و خودرو، تجهیزات برق و الکترونیک و معدنی» بیش از صنایع دیگر ارز نیمایی دریافت کرده‌اند.  داده‌های بانک مرکزی حاکی از آن است که میزان ارز واردات در مقابل صادرات نیز برای «سایر صنایع» و پس از آن صنایع «حمل‌ونقل و خودرو، معدنی و ماشین‌آلات و تجهیزات تولید» بیش از صنایع دیگر بوده است.  در حالی خودروسازان در هفت ماهه امسال در صدر تخصیص ارز بودند که طبق آخرین صورت‌های مالی، ماهانه ۳‌هزار‌میلیارد تومان، هفته‌ای ۷۰۰ میلیارد تومان، روزانه حدوداً ۱۰۰ میلیارد تومان و ساعتی بیش از ۴ میلیارد تومان زیان ثبت می‌کنند.  نکته قابل تأمل این است که تمامی این ضرر و زیان‌ها به پای قیمت دستوری نوشته می‌شود.  مدیران این بنگاه‌های اقتصادی معتقدند با آزاد‌سازی قیمت‌ها و رسیدن قیمت خودرو به قیمت بازار، می‌توانند میزان زیان را کاهش دهند، غافل از اینکه تا ساختار این بنگاه‌ها اصلاح نشود، روزانه و ماهانه بر ارقام ضرروزیان‌شان افزوده می‌شود.  منابع آگاه معتقدند خودروسازان وعده آزاد‌سازی قیمت‌ها را از دولت گرفته‌اند و با دپوی خودرو در پارکینگ‌ها می‌خواهند در ماه‌های نخست عرضه را به یک باره بالا ببرند تا بازار دچار شوک نشود.     تولید و فروش کاهشی شد بررسی صورت‌های مالی خودروسازان بزرگ در نیمه نخست امسال حکایت از کاهش ۸‌درصدی تولید و فروش دارد که به اعتقاد کارشناسان، عمده دلیل این کاهش قطعی برق و کمبود نقدینگی است.  بررسی صورت‌های مالی ارائه‌شده از سوی خودروسازان بزرگ کشور (ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو) به کدال نشان می‌دهد در شش ماه نخست امسال ۴۲۶ هزارو۳۵۷‌دستگاه خودروی سواری (بدون در نظر گرفتن وانت پراید) تولید و در مقابل ۳۳۹ هزارو۵۴۲‌دستگاه فروخته شده است.  این در حالی است که طی شش ماهه پارسال در مجموع ۴۶۱ هزارو۱۵۵‌دستگاه تولید و ۳۶۷ هزارو۴۵۵‌دستگاه خودرو فروخته شده بود.     افت ۷‌درصدی تولید ایران‌خودرو و سایپا  ایران‌خودرو در شش ماه نخست سال۱۴۰۳ توانست ۸۹ هزارو۱۰۰‌دستگاه از خانواده پژو تولید کند که از این میزان ۸۹ هزارو۲۹۹‌دستگاه را فروخته، این در حالی است که در مدت مشابه پارسال ۱۴۴ هزارو۸۳۱ خودرو در گروه پژو تولید شده بود که از این میزان هم ۱۴۶ هزارو۴۲۵‌دستگاه به فروش رفته بود، بنابراین در شش ماهه امسال در گروه پژو بالغ بر ۵۵ هزارو۷۳۱‌دستگاه کمتر تولید و به تبع آن بالغ بر ۵۵ هزارو۵۳۲‌دستگاه کمتر فروخته شده است.  همچنین گروه خودروسازی سایپا در شش ماه امسال ۱۰۰ هزارو۳۵۸‌دستگاه از خانواده X۲۰۰ (تیبا، کوییک، ساینا) تولید کرده و در مقابل ۹۷ هزارو۷۱۰‌دستگاه فروخته است.   شش‌ماهه پارسال ۱۲۱ هزارو۲۴۴‌دستگاه از این گروه تولید شده و ۱۲۰ هزارو۴۸۴‌دستگاه فروخته شده بود، بنابراین بالغ بر ۲۱‌هزار‌دستگاه کمتر تولید شده است، از سویی دیگر نیز ۲ هزارو۶۴۸‌دستگاه از این خانواده در پارکینگ‌های سایپا مانده است.  در مجموع سایپا در شش ماهه امسال (بدون در نظر گرفتن تولید وانت۱۵۱) ۱۳۶ هزارو۸۰‌دستگاه انواع خودروی سواری تولید و در مقابل (بدون در نظر گرفتن فروش وانت۱۵۱)‌۱۲۶ هزارو۲۷۸‌دستگاه فروخته است. سایپـا در شش مـاهه پـارسـال ۱۴۵ هـزارو۵۷۲‌دستگاه تــولیـد و ۱۴۳ هـزارو۵۳۲‌دستگاه خـودرو فروختـه بود، بنابراین در نیمه نخست امسال نسبت به مدت مشابه پارسال بالغ بر ۱۱‌هـزار‌دستگاه کمتر تولید شده که عمدتاً مـربوط به خانـواده X۲۰۰ می‌شود.     افت ۱۶‌درصدی تولید خودرو در پارس‌خودرو گروه خودروسازی پارس‌خودرونیز (زیرمجموعه سایپا) در شش ماهه امسال ۳۲ هزارو۵۷۴‌دستگاه از گروه Q۲۰۰ تولید کرده و در مقابل ۳۱ هزارو۷۱۷‌دستگاه فروخته است.  در شش ماهه پارسال ۳۶ هزارو۴۳۷‌دستگاه از این گروه تولید و ۳۴ هزارو۴‌دستگاه به فروش رفته بود.  از خودروی جدید سهند نیز ۴ هزارو۸۴۹‌دستگاه در شش ماه نخست امسال تولید کرده و ۳ هزارو۱۱۶‌دستگاه نیز فروخته شده است. در نیمه نخست پارسال از این خودرو ۲۰‌دستگاه تولید کرده بود.  در مجموع در شش ماه نخست امسال پارس‌خودرو ۴۸ هزارو۳۸۹‌دستگاه خودرو تولید و در مقابل ۴۵ هزارو۷۹۹‌دستگاه فروخته است. پارس‌خودرو در شش ماهه پارسال ۵۷ هزارو۱۵۵‌دستگاه خودرو تولید و ۶۴ هزارو۴۳۳‌دستگاه فروخته بود.  بر این اساس تولید خودرو در پارس‌خودرو با ۱۶‌درصد کاهش مواجه شده است.