هریس و ترامپ دو روی یک سکه
گروه سیاسی: انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا فردا سهشنبه (15 آبان) در 50 ایالت این کشور برگزار میشود تا چهل و هفتمین ساکن کاخ سفید را مشخص شود. نظرسنجیها و پیشبینیها از رقابت نفسگیر و سخت میان دونالد ترامپ نامزد جمهوریخواهان و کامالا هریس نامزد دموکراتها حکایت دارد. به ویژه در ایالتهای سرنوشتساز یا اصطلاحا (خاکستری) وضعیت بسیار پیچیده است و تا کنون هیچگونه پیشبینی قطعی قابل ارائه نیست.
به گزارش «تجارت»، انتخابات آمریکا نه تنها برای مردم این کشور بلکه برای کل جامعه جهانی حائز اهمیت است. اینکه رئیسجمهور قدرتمندترین کشور جهان از نظر اقتصاد و نظامی چه کسی باشد، برای تمامی کشورهای جهان در سطوح مختلف اهمیت دارد. مطابق همین قاعده برای اکثریت جامعه ایران اینکه چه کسی رئیسجمهور بعدی آمریکا باشد اهمیت ویژهای دارد. شهروندان ایرانی طی سالهای گذشته با تمام وجود تاثیر تحریمهای ایالات متحده آمریکا را لمس کردهاند. اکنون نیز برای افکار عمومی ایران این مساله جدی قابل طرح است که در صورت پیروزی کامالا هریس روابط ایران و آمریکا به چه سمتی پیش میرود؟ در سوی مقابل این فرض، روی کار آمدن دونالد ترامپ چه تاثیری بر روابط ایران و آمریکا و البته زندگی و معیشت مردم بر جای میگذارد؟ «تجارت» به منظور بررسی دقیق این موضوع دیدگاه امیر علی الوالفتح و فریدون مجلسی، کارشناسان مسائل آمریکا را جویا شده است.
ابوالفتح: ایران میتواند هم با ترامپ و هم با هریس به سمت استفاده از فرصتها گام بردارد
امیر علی ابوالفتح، در ارزیابی خود از آخرین وضعیت انتخابات آمریکا بر این باور است که فاصله بسیار اندک است و اساسا نتیجه قابل پیشبینی نیست. انتخابات آمریکا سازوکار پیچیدهای دراد و یک نامزد با آرای کمتر در سطح ملی میتواند برنده انتخابات باشد. در ایالات خاکستری یا همان ایالات صحنه نبرد نیز هیچ نظرسنجی و پیشبینیای تا لحظه اعلام نتیجه قابل استناد نیست. احتمالا به دلیل رقایتی بودن نیز نتیجه انتخابات امسال دیرتر اعلام میشود. چرا که در بسیاری از ایالات این قانون وجود دارد که اگر فاصله آرا کمتر از نیم درصد باشد، بازشماری دستی صورت خواهد گرفت. در سطحی دیگر، به طور چشمگیری شاهد حرکت رایدهندگان آمریکایی به سوی مشارکت و رای دادن زودهنگام هستیم. تا امروز حدود 70 میلیون نفر در رای دادن زودهنگام مشارکت کردهاند که یک رکورد محسوب میشود.» این کارشناس مسائل آمریکا در ارزیابی خود از اهمیت پیروزی ترامپ و هریس برای ایران گفت: «این نگاه که یکی از آنها خوب و دیگری بد است، از اساس اشتباه به نظر میرسدو هر دو میتوانند فرصتهایی ایجاد کنند و تهدیداتی نیز داشته باشند. همزمان با سیاستهای اتخاذی از سوی ترامپ و هریس، رفتار و کنشورزی ایران نیز بسیار اهمیت دارد. با هر انتخابی، ایران میتواند هریس یا ترامپ را به سوی صلح یا گسترش تنش سوق بدهد.»
ابوالفتح در ادامه پیرامون فرصتهای روی کار آمدن هریس برای ایران اظهار داشت: «کامالا هریس معاون جو بایدن است. بایدن نیز معاون باراک اوباما. این امتداد را میتوان به نوعی ادامه رویکرد دولت اوباما در قبال ایران مورد ارزیابی قرار داد. دولت اوباما بر این باور بود که باید برای مدیریت تنشها با ایران، وارد مذاکره شد و امتیازاتی داد و امتیازاتی گرفت. این رویکرد در دولتبایدن نیز ادامه داشت اما مساله مهم این بود که آمریکا در دوران او، خواهان تغییر محتوا و گسترش توافق با ایران بود اما ایران تنها توافق محدود و به روز رسانی توافق هستهای را میخواست. به روایتی آمریکاییها خواهان برجام هستهای، موشکی و منطقهای بودند اما ایران خواهان محدود ماندن در برجام هستهای. حال باید توجه داشت که این رویکرد در صورت بُرد هریس، ادامه پیدا خواهد کرد. حتی میتوان اظهار داشت که تحولات مربوط به جنگ غزه و تنشهای ایران و اسرائیل کار را برای توافق و مذاکره با دولت احتمالی هریس دشوارتر کرده است. با وجود تمام این اوصاف نکته مهم این است که دولت هریس و تیم سیاست خارجی او به شدت خواهان گفتوگو و توافق با ایران در تمامی زمینهها هستند.» وی افزود: «در مقام تهدید، دولت هریس همانند تمامی دولتهای دموکرات توانایی اجماعسازی را علیه ایران دارد. در حالت عدم توافق و تداوم تنش میان ایران و آمریکا این موضوع میتواند به ضرر ایران باشد. برای نمونه اجماعی که اروپاییها در دوران ریاست جمهور بایدن، علیه ایران در همراهی با آمریکا داشتند، به هیچ عنوان با دوران ترامپ قابل قیاس نبوده و نیست.» این کارشناس مسائل آمریکا در ارتباط با تهدیدات ترامپ برای ایران تاکید کرد: «مهمترین تهدید روی کار آمدن مجدد ترامپ برای ایران بازگشت او به سیاست فشار حداکثری و عدم داشتن تساهل و تسامح است. ترامپ با تکیه بر ادبیات زورگویانه قصد دراد چماق آمریکا را علیه ایران بزرگتر کند. این رویکرد در سطح کوتاه مدت تاثیرات بسیار مخربی را بر اقتصاد ایران بر جای میگذارد. همچنین او از تحریم و تعرفههای تجاری برای تنبیه همکاری با ایران در سطح بینالمللی بهره میگیرد که این نیز میتواند عاملی برای دور شدن فزآینده کشورهای مختلف از ایران تبدیل شود.» وی افزود: «در سوی مقابل تهدیدات، مسیر توافق و رایزنی با ترامپ میتواند کوتاهتر باشد. همچنین، این احتمال وجود دارد که ترامپ با مجموعه متحدان سنتی آمریکا در اروپا وارد تنش شود. تنش میان واشنگتن و بروکسل در درون خود فرصتهای بسیار مناسبی را برای ایران ایجاد خواهد کرد.» ابوالفتح در بخش پایانی اظهارات خود تاکید کرد: «باید توجه داشت در فاصله یک روز تا برگزاری انتخابات نهایی آمریکا، هر گونه تشدید تنش میان ایران و اسرائیل نمیتواند تاثیر معناداری بر آرای شهروندان آمریکایی بر جای بگذارد. علاوه بر این، نکته مهمتر این است که در صورت هر یک از ترامپ یا هریس احتمال وقع جنگ مستقیم میان ایران و آمریکا وجود ندارد. اساسا واشنگتن در استراتژی کلان خود از جنگهای کلاسیک قرن بیستمی به صورت لشکر کشی گذار کرده و میدان درگیری را به سمت مولفههای نرم همچون تحریم، جنگ تجاری، جنگ سایبری و شناختی سوق داده است. در کنار تمامی این مولفهها اینکه ایران نیز در آینده در برابر هر یک از هریس یا ترامپ چگونه سیاستورزی کند، اهمیت زیادی دارد.»
مجلسی: روی کار آمدن ترامپ برای ایران و کل جهان یک آسیب است
فریدون مجلسی، در ارزیابی خود از انتخابات آمریکا و ارتباط آن با کشور ایران اظهار داشت: «بر این باور هستم که انتخاب کامالا هریس نه تنها برای مردم آمریکا، بلکه برای کل جهان، منطقه خاورمیانه و ایران نیز بهتر است. هریس و دموکراتها در نایحه چپ مرکزی قرار دارند اما جمهوریخواهان با فرمت دونالد ترامپ در جبهه راست افراطی قرار دارند. ترامپ فردی فاشیسم، نژاد پرستی، عوامفریب، زن ستیز و منفعتطلب است. رهبری چنین شخصی در آمریکا، در هیچ سطح به نفع هیچ گروه و جریانی نیست، مگر تندروها و جنگطلبان.»
این کارشناس مسائل آمریکا، در ادامه اظهارات خود تاکید کرد: «بر کسی پوشیده نیست که سیاستهای کلان ایالات متحده آمریکا مشخص است و هر یک از ترامپ و هریس منافع ملی این کشور را دنبال میکنند اما باید پذیرفت، دونالد ترامپ غیر قابل پیشبینی است. ترامپ میتواند همچون شمشیر دو لبه باشد. در یک سو این امکان وجود دارد همانند ماجرای کیم جونگ اون و کره شمالی دست دوستی را دراز کند یا اینکه همانند ماجرای برجام یک توافقنامه مفید بینالمللی را پاره کند.» وی افزود: «در مقطع کنونی تنها دو قشر از ایرانیان از روی کار آمدن ترامپ خشنود هستند. یکی راستهای افراطی در داخل که باور دارند باید ایران تحت تحریم زندگی کند و هیچ مذاکرهایی با آمریکا نداشته باشد. دیگری، ایرانیهای خارجنشینی هستند که در حاشیه قرار گرفته و برای رسیدن به مطامع خود خواهان جنگ خارجی علیه ایران هستند. به باور آنها ترامپ میتواند در نهایت تهاجم خارجی را علیه ایران کلید بزند که البته این تصور آنها اشتباه نیز است. بر خلاف ترامپ، میتوان با دموکراتها و هریس مذاکره و توافق کرد. امتیاز داد و امتیاز گرفت.
یا حداقل سطح از عقلانیت را نیز رعایت کرد.» مجلسی در بخش پایانی اظهارات خود گفت: «بر خلاف آنچه تصور میشود هر گونه حمله ایران به اسرائیل طی یک روز باقمانده تاثیر چندانی بر انتخابات نخواهد گذاشت. اساسا بهتر آن است که از همین حالا استراتژیستهای داخلی، برای مواجهه با هر یک از حالات پیروزی ترامپ یا هریس برنامهریزی کنند.»