راز افول سرمایه در بورس
گروه اقتصاد کلان: بازارسرمایه ایران با چالشهای متعددی مثل نوسانات شدید و عدم قطعیتهای اقتصادی روبرو است. چالشهایی که به تناسب میتواند برعملکرد نهادهای مختلف بازار اثر گذاشته و آنها را در بازدهی با مشکل مواجه کند. به گزارش «تجارت»، کارشناسان معتقدند که کاهش سرمایهگذاری در سهام طی سالهای اخیر به چندین عامل کلیدی مرتبط است. یکی از دلایل اصلی، نوسانات بالا و بیثباتی در بازار سهام بوده است. سرمایهگذاران به دلیل ترس از ضرر و نبود پیشبینی آینده، تمایل کمتری به سرمایهگذاری در سهام دارند. مشکلات اقتصادی مانند تورم بالا، رکود و کاهش رشد اقتصادی نیز بر اعتماد سرمایه گذاران تأثیر گذاشته است. این عوامل باعث میشود که سرمایهگذاران به سمت داراییهای امنتر، مانند طلا یا ارز، گرایش پیدا کنند. نبود شفافیت در سیاستهای اقتصادی و مالی کشور، به ویژه در ارتباط با قوانین و مقررات بازار نیز میتواند باعث کاهش اعتماد سرمایهگذاران شود. این نبود شفافیت موجب میشود که سرمایهگذاران به سختی تصمیمات منطقی بگیرند. در کنار اینها تجارب منفی سرمایهگذاران از دورههای قبلی، مانند افتهای ناگهانی بازار، موجب شده است که بسیاری از آنها احتیاط بیشتری در سرمایهگذاری نشان بدهند و از ورود به بازار سهام اجتناب کنند. همچنین با افزایش فرصتهای سرمایهگذاری در بازارهای دیگر، مانند املاک و مستغلات یا ارزهای دیجیتال، سرمایهگذاران ممکن است ترجیح دهند که منابع مالی خود را در این حوزهها سرمایهگذاری کنند. این عوامل باعث کاهش سرمایهگذاری در سهام شده و به نظر میرسد که برای بازگشت اعتماد و جذب سرمایهگذاران، نیاز به اصلاحات در بازار و بهبود شرایط اقتصادی وجود دارد. در عین حال بررسی ها نشان می دهد جاری نشدن جریان پول به سمت بازار سهام یکی از موضوعات بحث برانگیز طی روزهای گذشته بوده است. شاخص کل بورس از شنبه گذشته در مدار سبز حرکت کرده، این درحالی است که طی سه روز معاملاتی گذشته بازار سهام خروج پول حقیقی را ثبت کرده است. این موضوع به طور مشخص از تردیدهای حاکم بر فضای بازار نشات میگیرد که سبب شده است ورود پرشتاب پول به سمت بورس تهران عملا شکل جدی به خود نگیرد؛ بهطوری که ارزش معاملات خرد روزانه اکنون بهسختی به سطوح بالاتر از ۳هزار میلیارد تومان رسیده است. این در حالی است که میانگین روزانه ارزش معاملات خرد سهام در سال ۹۹ بهراحتی سطوح بالای ۲۰هزار میلیارد تومانی را تجربه میکرد. کارشناسان پیش بینی می کنند که طی هفته پیش رو با توجه به رشد چشمگیر قیمت طلای داخلی میتوان انتظار بازار سهامی کم رمق و بلاتکلیف را داشت. البته قیمت بسیاری از نمادهای بازار سرمایه در مقطع کنونی و به دید بلندمدت بسیار ارزنده است. با وجود این، بازار به دید کوتاه مدت میتواند تحت تاثیر اخبار منطقهای و جهانی، پرنوسان و پرریسک تلقی شود. محدوده کمریسک برای ورود به معاملات، محدوده یک میلیون و ۹۰۰ هزار واحدی تا یک میلیون و ۹۵۰هزار واحدی خواهد بود. روز گذشته مانند هفتههای گذشته، صندوقهای طلا بیشترین ورود پول حقیقی را داشتند، این در حالی است که تا اواخر معاملات روز گذشته خروج پول حقیقی از این صندوقها رقم خورد، اما در ساعات پایانی معاملات، ورود پول حقیقی به این صندوقها شدت گرفت.
نگاه کارشناسی
سید رضا علوی، کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در این باره می گوید: برای بهبود وضعیت نهادهای مالی که در ماههای اخیر زیان عملیاتی را تجربه کردهاند، چندین راهکار اساسی میتوان پیشنهاد داد؛ به نظر میرسد در مرحله اول باید اعتماد از دست رفته سرمایهگذاران به بازار سرمایه برگردد چون تا زمانی که عامه مردم بازار موازی با حبابهای چند صددرصدی را هنوز گزینه سرمایهگذاری میدانند، رونق کسب و کارهای حوزه مالی اتفاق نمیافتد. هرچند در طول سالهای اخیر اتفاقهای بزرگ و خوبی در حوزه محصولات جدید و بروزرسانی ابزارهای نوین مالی اتفاق افتاده ولی تا رسیدن به شرایط ایدهآل هنوز فاصله زیادی داریم. در این شرایط نهادهای مالی میتوانند با تنوع بخشی محصولات و ارائه محصولاتی که نیاز فعالان بازار را مرتفع میکند، به جذب منابع و افزایش درآمد برسند. نمونه بارز آن، صندوقهای مبتنی بر دارایی طلاست که به تازگی شاهد رونق و ورود حجم بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومانی منابع به این صندوقها بودهایم. او ادامه داد: موضوع دوم تقویت روابط با سرمایهگذاران است؛ ایجاد ارتباط مؤثر با سرمایهگذاران و ارائه خدمات مشاورهای میتواند اعتماد آنها را جلب کند و در نهایت به افزایش حجم معاملات و جذب سرمایههای جدید منجر شود. برگزاری رویدادهای آموزشی و سمینارهای مربوط به بازار سرمایه هم میتواند به افزایش آگاهی سرمایهگذاران کمک کند. مورد سوم استفاده از فناوریهای مالی (فینتک) است. استفاده از فناوریهای نوین برای بهبود تجربه مشتری، افزایش سرعت خدمات و کاهش هزینهها بسیار مؤثر است. نهادهای مالی میتوانند با استفاده از ابزارهای دیجیتال مثل اپلیکیشنهای معاملاتی و پلتفرمهای آنلاین به جذب مشتریان جوانتر و تکنولوژیمحور بپردازند. انجام تحقیقات بازار و تحلیلهای دقیق هم دیگر نکته مهم به عنوان راهکار است که میتواند به نهادهای مالی کمک کند تا روندهای آینده بازار را پیشبینی کرده و استراتژیهای مناسبی برای سرمایهگذاری اتخاذ کنند. این مهم شامل استفاده از دادههای کلان اقتصادی و تحلیلی برای شناسایی فرصتها و تهدیدهاست. افزایش شفافیت در عملیات و گزارشگری مالی میتواند به جلب اعتماد سرمایهگذاران کمک کند. نهادهای مالی باید با رعایت اصول حاکمیت شرکتی، از جمله ارائه اطلاعات دقیق و بهموقع، به افزایش اعتماد بازار بپردازند. علوی تصریح کرد: در کنار حاکمیت شرکتی؛ بررسی و تحلیل هزینههای عملیاتی و شناسایی نقاط ضعف در مدیریت هزینهها میتواند به نهادهای مالی کمک کند تا با کاهش هزینههای غیرضروری به بهبود سودآوری دست یابند که شامل بهینهسازی فرایندها و استفاده از فناوریهای نوین برای افزایش بهرهوری است. بخش مهمی از بهبود کسب و کار به مدیریت هزینهها بر میگردد. ورود صندوقهای با درآمد ثابت به بازار سهام میتواند مزایا و معایب خاص خود را داشته باشد. از یک سو، این صندوقها به سرمایهگذاران این امکان را میدهند که از تنوع بیشتری در سبد سرمایهگذاری خود برخوردار شوند. با افزودن سهام به سبد خود، این صندوقها میتوانند پتانسیل بازدهی بالاتری را فراهم کنند که ممکن است در شرایط بازار با ثباتتر، به نفع سرمایهگذاران باشد. از سوی دیگر، اضافه کردن سهام به سبد صندوقهای با درآمد ثابت میتواند ریسکهای آنها را افزایش دهد. سهام بهطور طبیعی نوسانات بیشتری نسبت به اوراق بدهی دارد و در نتیجه، میتواند منجر به کاهش ارزش خالص داراییها شود. این موضوع میتواند بر اعتماد سرمایهگذاران به صندوقهای با درآمد ثابت تأثیر بگذارد. بنابراین، مدیریت ریسک در این صندوقها از اهمیت ویژهای برخوردار است. او اضافه کرد: برای کاهش ریسک، صندوقها باید به دقت انتخاب کنند که چه نوع سهامی را به سبد خود اضافه میکنند و نحوه تخصیص داراییها را بهطور مؤثری مدیریت کنند. در نهایت، تصمیمگیری در مورد ورود صندوقهای با درآمد ثابت به خرید سهام باید با در نظر گرفتن شرایط بازار و تحلیلهای دقیق انجام شود. این رویکرد میتواند به بهبود عملکرد صندوقها کمک کند، اما نیاز به احتیاط و مدیریت ریسک دارد.