سید جلال ساداتیان
کارشناس مسائل بین‌الملل

گفتمان ترامپ مبنی بر «اول آمریکا» بود و به نوعی سعی کرد تا با یکجانبه‌گرایی به نوعی آرای سفیدپوستان را به خود جلب کند و در این مسیر تمام تمرکز خود را بر توافقاتی معطوف کرد که صرفاً به نفع آمریکا بود. در این راستا او صراحتاً در دور اول نه تنها بر کشورهای عربی بلکه بر اروپایی‌ها هم فشار وارد کرد و از سوی دیگر مالکیت بلندی‌های جولان را به اسرائیل داد و سفارت آمریکا را هم به بیت‌المقدس آورد. در خصوص ایران هم خروج از برجام را رقم زد و در قبال کره‌شمالی هم مذاکراتی انجام شد اما با خروجی روبه‌رو نشد و تمام این مسائل اهم اقدامات ترامپ در دور اول ریاست جمهوری‌ وی بود. در این مسیر او پس از خروج از کاخ سفید محاکمه شد و چون اکثریت دستگاه قضاء با ترامپ هماهنگ بودند، شاهد آن بودیم که پرونده‌های او به تاخیر افتاد و نهایتاً با حفظ کردن وی، توانستند او را مجدداً وراد کارزار انتخابات کنند. زمانی که ترامپ وارد میدان رقابت با کامالا هریس شد، به یهودیان تندروی آمریکا تکیه کرد و از سوی دیگر با توجه به اینکه ترامپ یک سرمایه‌دار به حساب می‌آید، هزینه‌های هنگفتی برای برگزاری کارزارهای انتخاباتی خود انجام داد. این در حالیست که نه تنها ترامپ حمایت حامیان اسرائیل را دریافت کرد، بلکه او این بار به سمت کم کردن مالیات سرمایه‌داران در آمریکا گام برداشت. به موازات این وضعیت هم بحث ترور ترامپ به وجود آمد که در نهایت باعث شد او بر این محور مانور بدهد و به پیروزی برسد. ترامپ با کمپین‌های انتخاباتی خود توانست بیشتر آرای لاتین‌تبارها را به خود اختصاص دهد در حالی که کامالا هریس و دموکرات‌ها نتوانستند این اقدام را عملیاتی کنند و آرای آنها را ار دست دادند. ترامپ حدوداً ۷۲ میلیون رای به دست آورد و اختلافش با هریس حدود پنج میلیون رای است که نشان می‌دهد جمهوریخواهان به صورت گسترده بر افکار عمومی آمریکا تاثیر گذاشته و از منظری دیگر با توجه به بی‌توجهی دموکرات‌ها، او توانست رای طبقه کارگر ایالات متحده را به خود اختصاص دهد. بسیاری بر این عقیده هستند که اگر باراک یا میشل اوباما از حزب دموکرات در انتخابات نامزد می‌شدند، می‌توانستند آرای زیادی را کسب کنند اما هریس در نهایت با تکیه بر موج نخبه‌گرایی نتوانست مقابل ترامپ بایستد. ترامپ قدرتمندتراز گذشته وارد میدان شده و معاونش هم تا حدودی زیادی همانند او یک چهره تندرو به حساب می‌آید. در نهایت این دو سعی می‌کنند تا اسرائیل را در این چهار سال تقویت کنند و در مور ایران هم به نوعی مکانیزم ماشه را فعال کنند و فشارهای اقتصادی به تهران را افزایش دهند. مقاومتی که حزب الله لبنان از خود نشان داده و اعتراض اسرائیلی‌ها به عدم بازگشت اسرا به خانه، به انضمام پرونده اوکراین، مشکلات با اروپا و ناتو و همچنین تقابل با چین بر سر تعرفه‌های اقتصادی و تایوان از جمله مسائلی است که در حوزه سیات خارجی ایالات متحده طی چهار سال آینده می‌تواند چالش‌هایی را در مقیاس جهانی به وجود بیاورد که ما را به یاد چهار سال اول ریاست جمهوری ترامپ می‌اندازد. بر همین اساس باید منتظر بود و دید که او قرار است همان روند را ادامه دهد یا اینکه به نوعی دیگر عمل می‌کند.