گروه اقتصاد کلان: آینده بازارهای مالی و دارایی پس روز انتخاب ترامپ به عنوان رئیس جمهور چگونه در ایران رقم خواهد خورد؟ آیا باید منتظر روند نزولی و منفی بازارها باشیم و یا اینکه بنا به برخی دلایل و متغیرهای جدید شرایط با دوره اول ترامپ متفاوت است؟ در این باره ارزیابی ها و نظرات کارشناسان حاکی از وجود دو دیدگاه متفاوت است. به گزارش «تجارت»، برخی تحلیلگران انتخابات آمریکا را از عوامل موثر بر انتظارات منفی بازار سرمایه دانستند، زیرا معتقد بودند که ترامپ در دوره قبلی خود از برجام خارج شد، شکل متفاوتی از تحریم‌ها را اعمال کرد و فروش نفت را محدود تر کرد که شرایط را برای رشد اقتصادی سخت‌تر کرد. اتفاقاتی که باعث تضعیف بورس در میانه هفته گذشته شد. بنابراین بورس تهران او را به عنوان یک ریسک ارزیابی می‌کند ولی در نقطه مقابل برخی تحلیلگران به آینده بورس خوش‌بین هستند و با یادآوری رشد طوفانی بورس که مدتی پس از خروج ترامپ از برجام به خاطر انتظارات تورمی و ارزندگی بورس به خاطر تورم اتفاق افتاد انتظار صعودی شدن بورس را دارند. اما در چنین شرایطی کسانی هم هستند که پیش‌بینی بر اساس پارامترهای فعلی را عجولانه می‌دانند و معتقدند که شرایط کنونی متفاوت از گذشته است و فعلا برای تصمیم گیری و پیش‌بینی بورس تهران زود است. اما دلار تهران پنجشنبه هم نزولی شد و قیمت‌ها در بازار ارز روند اصلاحی به خود گرفت. دلار تهران در محدوده سقف مقاومتی خود در حال ارزیابی شرایط است.‌ دلار تهران روز پنجشنبه نسبت به روز قبل تر کاهش ۵۰۰ تومانی را تجربه کرد و در محدوده ۶۹ هزار و ۲۰۰ تومان معامله شده است. بررسی ها نشان می‌دهد تتر حدود ۳۰۰ تومان بالاتر از دلار تهران معامله شد ولی حباب درهم در روز پنجشنبه افزایش یافت و حدود ۴۰۰ تومان شد که بیشترین حباب درهم در چهار روز گذشته است. بازار تحلیل‌ها درباره آینده بازارها با آمدن ترامپ داغ شده است. سرمایه‌گذاران با نگاه به آینده بازارها وارد بازارها می‌شوند و برخی کانال‌ها با اشاره به زمان خروج ترامپ از برجام و رشد قابل توجه دلار در آن زمان به آینده دلار خوشبین نیستند و تنش‌های منطقه‌ای را هم به عنوان ریسک دیگری در بازار ارز می‌دانند. ولی نگاه متفاوتی هم به شرایط بازار وجود دارد برخی معتقدند که در سال ۹۷ و قبل از خروج ترامپ از برجام، کشور در یک وضعیت با ثبات نسبی ناشی از توافق برجام بود و ارزش دلاری نقدینگی در بالاترین سطح از ابتدای انقلاب قرار داشت که با خروج برجام وضعیت ثبات در انتظارات بر هم خورد درآمدهای کشور در تنگنا قرار گرفت و مشکلات ناشی از کرونا بر این مشکلات در بازار ارز افزود که در نهایت رشد قابل توجه دلار در ان دوره را رقم زد. ولی در سال آخر دولت ترامپ، ایران توانست دوباره فروش نفت خود را افزایش دهد، این روزها کرونا و مشکلات آن بر اقتصاد سنگینی نمی‌کند، آمریکا در برجام نیست و در سایه ریسک‌های سیستماتیک حجم دلاری نقدینگی نسبت به آن زمان، کاهش قابل توجهی را داشته و از ۳۷۸ میلیارد دلار در ابتدای سال ۹۷ به ۱۳۳ میلیارد دلار در ابتدای سال جاری رسیده است که قدرت نوسان‌های بزرگ را کاهش می‌دهد ولی با این حال سیاست‌های پولی و مالی بانک مرکزی و دولت، میزان فروش نفت، درآمدهای ارزی، سیاست‌های داخلی و خارجی و روابط بین‌المللی ایران با سایر کشورها، پارامترهایی هستند که بر قیمت دلار اثرگذار خواهند بود. از سوی دیگر اونس جهانی طلا در دو روز اخیر اصلاح قابل توجهی را تجربه کرد و در محدوده دو هزار ‌و ۶۷۵ دلار قرار گرفت. اصلاح همزمان دلار و طلای جهانی کار دست بازار طلا و سکه داد و قیمت سکه امامی امروز ۹۰۰ هزار تومان کاهش پیدا کرد ولی حباب آن با یک درصد افزایش به ۱۹ درصد رسید.

ارزیابی کارشناسان چیست؟
مرتضی افقه، اقتصاددان در تحلیل خود از واکنش بازار به پیروزی ترامپ گفت: «این واکنش قابل پیش‌بینی بود و بنده بار‌ها در مصاحبه‌های پیشین گفته بودم که باتوجه به تجربه قبلی که از ترامپ داشتیم و همچنین سخنرانی که در مبارزات انتخاباتی‌اش درباره ایران داشت، بازار تاکنون دیدگاه منفی نسبت به ترامپ داشته است. وی ادامه داد: ترامپ یک دیدگاه متناقضی در سیاست خارجه‌اش دارد. او از یک سو می‌گوید نمی‌خواهم جنگ باشد و از سوی دیگر به شدت طرفدار اسرائیل است. به هر حال اقدام او مبنی بر ترور سردار قاسم سلیمانی حاکی از آن است که زمانی که مستقر شود، سخت‌گیری‌های بیشتری اعمال می‌کند. از آن بدتر به لحاظ اقتصادی همان یک و نیم میلیون بشکه نفتی که در بودجه سال ۱۴۰۴ پیش‌بینی کردند و در دوره بایدن در همین حدود بشکه نفت فروخته می‌شد، به دلیل سخت‌گیری ترامپ همان هم محقق نمی‌شود. بایدن مقداری خودش اغماض می‌کرد تا ایران را به سمت فعالیت انرژی هسته‌ای هل ندهد، اما ترامپ نمی‌گذارد همین میزان را هم بفروشیم. از این رو به نظر می‌آید اگر تحولات جدی در روابط ما با آمریکا و اروپا رخ ندهد، ممکن است سال سختی به لحاظ اقتصادی پیش روی ما باشد. قیمت ارز، طلا و سکه رو به بالا می‌رود و بورس هم با مشکلات جدی مواجه خواهد شد. این استاد دانشگاه در پاسخ به اینکه آیا امکان مذاکره ایران با آمریکا در دوره ریاست جمهوری ترامپ وجود دارد؟ عنوان کرد: با اطلاعاتی که من دارم، خیر. بدین معنا که اگر ایران بخواهد مذاکراتی را انجام دهد، باید قدرت چانه‌زنی داشته باشد و بتواند امتیاز بگیرد. یک زمانی درآمد نفتی را به عنوان برگ برنده در مذاکرات استفاده می‌کردیم، اما متاسفانه اکنون نه تنها آن را نداریم بلکه آمریکا هم تحریم‌مان کرده است. وی ضمن بیان اینکه بانک مرکزی و وزارت اقتصاد در مسائل اقتصادی منفعل هستند و تحولات خارجی، قدرت را در دست دارند، افزود: اگر جنگ غزه تمام شود و احتمال درگیری مستقیم ما با اسرائیل هم کاهش پیدا کند، به لحاظ روانی اثر می‌گذارد، اما به صورت واقعی چیزی عوض نمی‌شود چراکه ترامپ مانع فروش نفت ما می‌شود. اکنون ایران، ایران سال ۹۷ نیست که اموال و شرکت‌های دولتی را بفروشد. همچنین در هفت سال گذشته هم از تمام ظرفیت‌هایمان استفاده کردیم. دوره بایدن فرصت خوبی بود که می‌توانستیم دست‌کم طی آن چهار سال مذاکرات را به صورت جدی دنبال کنیم. آن چهار سال را از دست دادیم و دوباره به دامن ترامپی افتادیم که به شدت ضد ایران است. محمد کشتی‌آرای نایب رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر تهران، نظر متفاوتی با مرتضی افقه دارد؛ او معتقد است که آمدن ترامپ تاثیری بر قیمت‌ها در بازار طلا و ارز نداشته است. کشتی‌آرای در تحلیل خود از وضعیت بازار گفت: تغییرات اول صبح پس از انتخاب آقای ترامپ با تغییر قیمت اونس جهانی همراه شد. قیمت اونس جهانی با کاهش همراه شد، ولی مجددا افزایش پیدا کرد. در مجموع به نسبت پنجشنبه قیمت اونس جهانی حدود ۲۰ دلار کاهش پیدا کرد که این کاهش قیمت می‌تواند روی قیمت داخلی تاثیر بگذارد. وی ادامه داد: در بازار داخلی در ابتدای صبح نوسان افزایش قیمت ارز را داشتیم و در ادامه وقتی معاملات حالت عادی به خود گرفت مجددا با تغییرات کاهشی همراه شد. در مجموع انتخاب ترامپ در بازار داخلی ما تاثیر زیادی نداشته و نخواهد داشت. نوساناتی که داشتیم روال عادی بازار است و اتفاق خاصی رخ نداده است. قیمت سکه ۴۰۰ الی ۵۰۰ تومان بالا یا پایین می‌رود و قیمت طلای ۱۸ عیار هم به همین صورت پیش می‌رود. این کارشناس بازار طلا ضمن تاکید بر اینکه نوسانات بازار نوسانات روزانه است، ادامه داد: تنها تاثیری که پیروزی ترامپ داشت، این بود که قیمت ارز مقداری با افزایش همراه بوده است که با کاهش قیمت ۲۰ دلاری که عنوان کردم، پوشش داده شد. در مجموع قیمت‌ها به نسبت روز سه‌شنبه تغییر محسوسی نداشته است. بازار خودش خودکنترلی دارد و نوسانات بر مبنای عرضه و تقاضاست. ما روز چهارشنبه شاهد بودیم که حباب سکه تغییری نکرد که این نشان از تعادل عرضه و تقاضا در بازار است. کشتی‌آرای در پیش‌بینی خود از وضعیت بازار طلا عنوان کرد: پیش‌بینی می‌شود با همین ثبات قیمتی که در بازار داخلی و جهانی داریم، تغییری در قیمت‌ها ایجاد نمی‌شود چراکه اگر قرار بر تغییر بود باید امروز رخ می‌داد. از این رو همین ثبات را دست کم تا پایان ۲۰۲۴ داریم.