روزنامه جوان
1403/08/21
ایست جمعیت در ۱۴۲۰
جوان آنلاین: قرار نبود به دنیا بیاید، اما مادر وقتی برای سقط جنین به خانه بهداشت مراجعه میکند و به سونوگرافی فرستاده میشود، با شنیدن صدای قلب بچه از تصمیمش منصرف میشود تا فاطمه خانم بعد از سه فرزند پسر به دنیا بیاید و چشم و چراغ خانهشان شود. امیرعلی و امیر عباس هم دوقلوهایی بودند که به عنوان فرزندان پنجم و ششم خانواده بعد از مراجعه مادر به خانه بهداشت و مشاوره آنها به این دنیا آمده بودند و دومین دوقلوهای خانواده شدهبودند. همچنانکه کیهان به عنوان سومین فرزند خانواده با منصرف شدن پدر و مادرش از سقط جنین در جمع نوگلان همایش نفس بود. یا رضا کوچولویی که چهارمین برادر خانوادهاش شدهبود و هلن خانمی که پنجمین دختری بود که خداوند به پدر و مادرش هدیه میکرد. هیچ کدام از این نوزادها و بچههای شیرخوارهای که با یک دنیا معصومیت در سالن همایشها بودند، بنا نبود به دنیا بیایند و برای این به دنیا نیامدن بهانه و داستانی داشتند. این کودکان، اما قرار نبود پایان داستانشان مرگ قبل از تولد باشد و پدر و مادرانشان دستشان به خون فرزندان خود آلوده شود. آنها زنده مانده بودند تا چند سال دیگر خودشان در لباس سفید یک پزشک زندگی ببخشند یا در قامت یک قاضی عدالت برقرار کنند یا در کسوت یک معلم درس عشق بدهند. خلاصه که این دستان کوچک که با تمام قدرت انگشتانت را در دست میفشردند و صدای شیرین خندههایشان را میهمانت میکردند، آینده این مرز و بوم و حتی شاید آینده دنیا را در دست دارند و حق دارند به این دنیا بیایند و زندگی کنند. اولین رویداد ملی «نفس» همکاری وزارت بهداشت و درمانو آموزش پزشکی با بسیج جامعه پزشکی و با حضور جمعی از چهرههای حوزه سلامت و فعالان حوزه جمعیت و همچنین حضور کودکانی که بنا بود سقط شوند، اما با مشاورههای مراکز نفس حالا به دنیا آمده بودند تا امید ببخشند، برگزار شد؛ بچههایی که در آغوش مادر و پدر نمایشی از معصومیت و امید بودند و پدر و مادرهایی که از نگاهشان عشق و محبت به فرزند میبارید و چقدر خوشحال بودند که به فرزندشان زندگی بخشیده بودند و حضور آنها را در آغوش میکشیدند. جان بخشیدن به ۶ هزار جنینمحمدحسین زارعزاده، مسئول سازمان بسیج جامعه پزشکی کشور به عنوان نخستین سخنران این همایش با تأکید بر اینکه جمعیت یکی از اساسیترین مسائل کشور که مورد تأیید مقام معظم رهبری هم بودهاست و یکی از مؤلفههای قدرت به شمار میرود، افزود: «جمعیت جوان پویا و سرزنده میتواند کشور را به پیش ببرد و موتور محرک و پیشران آن کشور باشد، بنابراین تدابیری که در سنوات گذشته در خصوص تنظیم خانواده اتفاق افتاد باید متوقف میشد که نشد.»
به گفته وی در سال ۱۴۰۰ با پیگیریهای دولت سیزدهم به دولت ابلاغ شد، جوانی جمعیت استخراج شد. سازمان بسیج هم با توجه به مأموریت ذاتی خودش وارد این حیطه شد و فعالیتهای خوبی را رقم زد. سازمان بسیج جامعه پزشکی برای جلوگیری از این موضوع سقط جنین که در کشور فراگیر شدهبود، اقدام و مراکز نفس راهاندازی شد. در حال حاضر بیش از ۳۰۰ مرکز نفس در کشورداری شده دایر شده و ۶هزار تولد زنده و ۲ هزار نفر انصراف از سقطشان اتفاق افتاده، مراحل بارداری را طی میکنند. سقط جنین با هیچ نگاهی توجیهپذیر نیست
سردار حسین معروفی، معاون هماهنگکننده سازمان بسیج هم به عنوان سخنران دیگر این مراسم با تأکید بر اینکه این عرصه جهاد است و جلوگیری از پیر شدن جمعیت برای مقابله با تهدید علیه انقلاب اسلامی است، گفت: «اگر در طرح نفس موفق شویم با یک عملیات بزرگ و گسترده کار را دنبال کنیم. بیشترین اقدام در این خصوص همین خواهد بود. میانگین سقط جنین در کشور را در نظر بگیرید ببینید میتوانیم چه جمعیتی را نجات دهیم.» به گفته وی چه با نگاه اعتقادی چه ملی و چه عاطفی با هیچ نگاهی نمیتوانیم سقط جنین را تأیید کنیم. سردار معروفی آگاهی بخشی برای پیشگیری از سقط جنین را از قویترین اقداماتی دانست که امروز در حال انجام است و افزود: «ما باید این را تقویت کنیم و در همه حوزهها توجه جدی داشته باشیم.» خطر عادی سازی
سردار معروفی با تأکید بر اینکه آمارها در این حوزه متفاوت است، افزود: «خطرناکترین موضوعی که پیش آمدهاست، عادیسازی کردن ماجراست و اینکه قبح آن و حرام بودن و منکر بودن آن حذف شود. این مسئله نیاز به فرهنگسازی و گفتمانسازی دارد و مهمترین موضوعی که باید در اولویت قرار بگیرد، این است برای فرهنگسازی این کار فقط وزارت بهداشت و بسیج نمیتوانند کار کنند. این باید به یک فرهنگ و گفتمان تبدیل شود و تمام تریبونداران و صاحبان تریبون در کشور از ائمه جمعه، استادان دانشگاه و معلمان و همه افراد صاحب نفوذ و مؤثر باید در این عرصه کمک کنند و باید آن را به صورت محلهمحور دنبال کرد.»
معاون هماهنگکننده سازمان بسیج با اشاره به اینکه یکی از موضوعات در حوزه سقط جنین بحث فشار اقتصادی است، گفت: «بحث مدیریت هزینههای درمان این خانمها، هزینههای بعد از تولد تا یکی دو سال بعد نیازمند یک حرکت عمومی است. همه باید پای کار بیایند. وزارت بهداشت، بسیج، مردم و خیرین و واقفین باید پای کار بیایند.» معروفی تأکید کرد: «ما نیازمند دنبال کردن این حرکت هستیم. اکنون ۳۰۰ کانون داریم، اما کافی نیست و تا پایان ۱۴۰۴ باید هزار کانون شود. باید شبکهسازی شود تا بعد بتوانیم جریان تولید کنیم. باید از سیستم قوه قضائیه برای مقابله با مراکز و کسانی که برای پول درآوردن این حرکت ننگین را انجام میدهند، کمک گرفت. موضوع جدی است که قطعاً اشراف اطلاعاتی میطلبد تا به صورت محلهمحور خانههای زیرزمینی و مراکز اینچنینی را شناسایی و با آنها برخورد کنیم.» بنا به تأکید وی در کنار اقدامات ایجابی که در این حوزه باید انجام دهیم، هم وزارت اطلاعات هم سازمان اطلاعات باید در استانها تشکیل قرارگاه بدهند. معاون هماهنگکننده سازمان بسیج تصریح کرد: «اگر بخواهیم مثل کار واکسن فلج اطفال و مبارزه با ویروس کرونا موفق باشیم، باید قرارگاه داشته باشیم و آن را مدیریت کنیم. این فراتر از همه حرکتهای مؤمنانه است. قرارگاه وظیفه هر کسی مشخص است و مهمترین موضوعی که میتواند به کمک ما بیاید این است که نباید از نقش فضای مجازی غافل شد.»
وی با بیان اینکه چه کسی حاضر است بچه دو ساله را با چاقو سر ببرد، افزود: «پس چرا یک نطفه را میکشیم؟ این هیچ فرقی نمیکند و نیاز به آگاهسازی دارد. رسانه باید به کمک بیاید تا این را دنبال کنیم و به نتیجه برسیم. خیرین هم باید به کارگیری شوند. جان یک نفر که نجات دهید، بزرگترین خدمت را انجام دادهاید. باید گزارش داد، برانگیخته کرد و امید ایجاد کرد تا همه بدانند کار شدنی است و میتوانیم آن را انجام دهیم.» سر به سر شدن مرگ و تولد تا ۲۰ سال آینده
علیرضا رئیسی، معاون بهداشتی وزارت بهداشت هم با تأکید بر اینکه، همکاری وزارت بهداشت با بسیج سابقه و تاریخچه بسیار موفق دیرینه دارد، گفت: «در دوران کرونا در تیم مبارزه با کرونا همیشه حضور پررنگ بسیج را داشتیم.»
وی با تأکید بر اهمیت موضوع جمعیت در وزارت بهداشت گفت: «من بیشترین جلسهای که تاکنون شرکت کردم، جلسات متعلق به جوانی جمعیت است.»
رئیسی با اشاره به اینکه مهمترین نکتهای که نیاز است قبل از آمار و ارقام توضیح بدهیم، افزود: «تبیین موضوع است و اینکه چرا میگوییم جوانی جمعیت!»
وی ادامه داد: «ما در طول یک سال در کشور حدود ۴۵۰ هزار مرگ داریم از حوادث جادهای تا کهولت سن و بیماری. در حال حاضر تعداد تولد در کشور به یک میلیون رسیدهاست. اگر این دو را از همدیگر کم کنیم، حدود ۵۵۰ هزار نفر باقی میمانند. اگر اتفاق دیگری نیفتد، سالانه ۵۵۰ هزار نفر به جمعیت کشور اضافه میشود، اما حدود ۱۷ سال دیگر اگر با همین دست فرمان جلو برویم، از هر سه ایرانی یک نفر سالمند است.» ایران ۴۰ میلیونی
به گفته معاون بهداشتی وزیر، هر قدر کشور سالمندتر شود، علاوه بر اینکه نیروی کار و جوانی کم میشود، میزان مرگ و میر بالا میرود، بنابراین با چنین روندی میزان مرگ و میر ما بالا میرود، چراکه سالمندی بالا میرود و مرگها به ۶۰۰ هزار و ۷۰۰ هزار میرسد. از طرف دیگر تولد کاهش مییابد. با چنین رویکردی ۲۰ سال دیگر تولد و مرگ در کشور سر به سر میشود. یعنی رشد جمعیت صفر میشود. بعد از آن میزان مرگ نسبت به تولد پیشی میگیرد. سال ۱۴۸۰ جمعیت ایران به زیر ۵۰ میلیون نفر میرسد و حدود ۴۰ تا ۴۲ میلیون نفر جمعیت میشویم. ۴۲ میلیون نفری که تقریباً از هر چهار نفر دو نفر سالمند هستند؛ یعنی نیمی از آنها سالمند هستند، با این آمار و ارقام، بهتر عمق فاجعه را درک میکنید. این در حالی است که جمعیت یکی از کشورهای همسایه ما در شرق به ۵۵۰ میلیون نفر میرسد. زمانی که ما به ۴۰ میلیون میرسیم، در غرب کشور هم یکی از کشورهای همسایه به ۳۸۰ میلیون نفر میرسد و ما ۴۰ میلیون نفر هستیم. ۴۰میلیونی که نیمی از آنها سالمند هستند! از نگاه رئیسی با همین چند عدد و رقم عمق فاجعه را میتوان درک کرد.
وی تصریح کرد: «اگر رهبر معظم انقلاب موضوع را بسیار مهم میدانند، به خاطر این است این آینده خیلی هم دور نیست و اتفاقی است که برای کشورهایی مثل ژاپن افتادهاست. سالانه ۵۰۰ مدرسه در ژاپن تعطیل میشود، چراکه دانشآموز ندارد! اما کشور با کشورهای دیگر فرق دارد! اتفاقی که در کشور ما افتاده این است که ما تنها کشور در دنیا هستیم که این اتفاق فقط ظرف ۱۰ سال در آن رخ داده و از شش فرزندی به ۳/۱ رسیدهایم. در دنیا این اتفاق افتاده ولی در مدت زمان طولانی!»
به گفته رئیسی ما نتوانستیم توسعه متناسب برای مدیریت سالمندی را ایجاد کنیم. یکی از معضلات آینده مملکت بحث سالمندی است، به همین دلیل یک موضوع را باید تبیین کنیم. این مسئلهای است که ربطی به مسائل دینی هم ندارد! کشور را باید در نظر بگیریم. معاون بهداشت وزیر بهداشت تصریح کرد: «با همین دست فرمان تا ۱۵۰ سال دیگر کشوری به اسم ایران وجود نخواهد داشت! به همین خاطر هم مسئله بسیار جدی است.»
رئیسی گفت: «از نظر من مهمترین عامل نجات جمعیت کشور این است که همه مسئولان باید به موضوع جمعیت اعتقاد جدی داشتهباشند. اگر همه مسئولان به این مسئله اعتقاد جدی داشته باشند و بگویند هیچ کاری مهمتر از این نیست، باید تعهد عملی خودشان را وسط بگذارند.»
وی با بیان اینکه چه اتفاقی میافتد که یک پدر یا یک مادر و یک خانواده به جنین و آینده نوزاد اجازه حیات نمیدهد، تصریح کرد: «این خیلی مهم است بحث عدد و رقم را کنار بگذارید. سقط جنین حتی یک رقم هم که باشد، تغییر نگرش و تغییر فرهنگ میخواهد، اما فقط این نیست. پدیده سقط در دنیا موضوع مهمی است، خیلی از کشورهای دنیا کشورهای اروپایی سقط ممنوع است. این موضوع مربوط به ایران نیست. قبل از برخورد قهری ما باید ببینیم چرا یک پدر، یک مادر و یک خانواده میخواهد حق حیات را از فرزندش بگیرد. ما به این نتیجه رسیدیم که تقاضای سقط بالاست و باید این را آسیبشناسی کنیم.» برخورد با سقط جنین مجازی
طبق توضیحات رئیسی در دنیا ۷۳ میلیون سقط القایی وجود دارد. مطالعهای در دانشگاه علوم پزشکی کرمان و اراک انجام شدهاست. ۴۱ درصد نخواستن فرزند بیشتر، ۲۱ درصد مشکلات مالی است. همچنین سقط در خانمهایی که همسرانشان بیکار بودند و آنهایی که شغل آزاد داشتند، بیشتر بود. در خانمهای ۳۰ تا ۴۰ ساله هم بالاتر بود. دادهها درباره شکایت قضایی که در پزشک قانونی ثبت شده در فاصله ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۷ نشان میدهد؛ عوارض بسیار شدید ۸۴ درصد از خانمها، عارضه بسیار شدید ۸۸ درصد بستری در بیمارستان بوده است. رئیسی با اشاره به مطالعهای در سال ۱۴۰۲ در دانشگاه علوم پزشکی قزوین افزود: «۷/۲۷ درصد خود مادر اقدام به سقط کردهاست. در فضای مجازی با یک سرچ همه چیز در دسترس است، از دارو تا همه چیز و سریع هم در منزل میرسانند. کارهای زیادی انجام شده کسانی که تبلیغ و اقدام میکنند باید برخورد قهری و قضایی انجام دهیم، اما ما باید کاری کنیم که تقاضا کم شود و این کار زیادی را میبرد. جوانی جمعیت و جمعیتشناسی بحث کاملاً علمی و فرهنگی است و حتماً باید کار علمی کرد و از کارهای پرهیاهو و شعار جلوگیری کنیم و زوایای قضیه را تبیین کنیم. مبارزه با تجارت فاسد سقط جنین
فاطمه محمد بیگی، نماینده مجلس شورای اسلامی هم با تأکید بر اینکه سقطجنین همان قتل جنین بوده و خانمانسوز است، افزود: «جنین یکسوم از بارداریها در خطر سقط توسط پدر و مادر هستند، در حالیکه این فرزندان آینده روشنی دارند.»
محمد بیگی تأکید کرد: «باید به روشهای مختلف از قتل جنین جلوگیری شود. باید قبیح بودن آن در میان مردم فرهنگسازی شود.» این نماینده مجلس با اشاره به قانون جوانب جمعیت گفت: «پنج بند از قانون جوانی جمعیت در محور ممنوعیت سقط و مبارزه با سقط و خرید و فروش لوازم و داروهای مرتبط با سقط است. باید با فساد تجارت جنین مبارزه شود. محمد بیگی در خصوص سالمندی کشور گفت: همین کودکان قرار است آینده کشور را اداره کنند.»
وی در خصوص تسهیل اجرای قانون جوانی جمعیت از رئیسجمهور خواست حمایتهای قانونی، ارائه تسهیلات ازدواج و فرزندآوری، ارائه خودرو به مادران، اهدای زمین، حمایت از زنان خانهدار در دستور کار قرار گیرد.