نفوذ در قلب خانواده‌ها با «مهر»

جوان آنلاین: زندگی در اوج محرومیت از هر سو، سختی‌ها و چالش‌های خودش را دارد. شرایطی عجیب! هم باید با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم کنی و هم از آگاهی و سواد کمتری برخوردار باشی؛ شرایطی که متأسفانه باعث می‌شود محرومیت‌ها نسل به نسل از پدران و مادران به فرزندان منتقل شود و این چرخه تا نسل‌های بعد ادامه پیدا کند. لازم است کاری انجام شود. باید برای از بین بردن چرخه محرومیت امکانات بهتر و بیشتری در این مناطق مهیا شود تا افراد در آنجا بتوانند با افزایش آگاهی و استفاده از شرایطی که برایشان فراهم شده، شرایط زندگی‌شان را به گونه بهتری رقم بزنند. کاری که طاهره دوستی سال‌ها برای محرومان چندین نقطه از سیستان و بلوچستان انجام داده‌است. او به عنوان مشاوره و راهنما در زابل، زاهدان و چند شهر دیگر فعالیت می‌کند. او دو سال است که مدیریت مرکز خانه مهر زابل را برعهده گرفته و کارهایش را بیش از پیش گسترش داده‌است؛ مرکزی که با حمایت معاونت اجتماعی سازمان بسیج راه‌اندازی شده تا به محلی برای حل و فصل مشکلات خانواده‌ها تبدیل شود. خانم دوستی با کمک تیمی که در خانه مهر حضور دارند، همه تلاشش را می‌کند تا به مراجعه‌کنندگان، آگاهی ببخشد و آنها را برای ساختن زندگی بهتر همراهی کند. به همین منظور «جوان» با او گفتگو کرده و درباره اقداماتی که مرکز خانواده مهر انجام داده، سؤالاتی را پرسیده‌است.  چه شد که مرکز مشاوره خانه مهر را راه‌اندازی کردید؟
ما زیر نظر سازمان بسیج فعالیت می‌کنیم و دو سال است که این مرکز را راه‌اندازی کردیم. هر چند مجوز فعالیت داشتیم، اما شرایط مالی مناسبی برای اجاره مکانی را نداشتیم؛ طرح‌هایی را با کمک همکارانم پایه‌ریزی کردیم و روستا به روستا و منطقه به منطقه برای اجرای آن می‌رفتیم و کارگاه‌های زیادی برگزار می‌کردیم. این خدمات را به صورت رایگان در اختیار اهالی و ساکنان این مناطق قرار می‌دادیم. خدا را شکر سازمان بسیج با راه‌اندازی مرکز مشاوره خانه مهر زمینه اجرای این طرح‌ها را مهیا کرد و توانستیم خدماتی مؤثر را به مراجعه‌کنندگان خود ارائه دهیم؛ خدماتی که به شدت ارزان ارائه می‌شود و اگر کسی از وضعیت مالی مناسبی برخوردار نباشد، این خدمات را برایش رایگان درنظر می‌گیریم.   هزینه مشاوره به شدت گران است و به دلیل همین گرانی، بسیاری با وجود مشکلاتی که دارند، قید مراجعه به مشاوره را می‌زنند. در چنین شرایطی، چطور شما تصمیم گرفتید مرکز مشاوره‌ای با قیمت ارزان و حتی گاهی رایگان راه‌اندازی کنید؟ 
ما در یک استان محروم فعالیت‌می کنیم، به ویژه منطقه سیستان که با کمبود و نبود آب و مسائل عدیده دیگری دست و پنجه نرم می‌کند و وضعیت اقتصادی بسیار ضعیفی دارد. یکی از شغل‌های اصلی مردمان مناطق مختلف این استان کشاورزی و دامداری بود، اما حالا، آنها به دلیل کمبود آب نمی‌توانند به شغل خود ادامه دهند، مردمانی که در روستا‌ها و حاشیه شهر زندگی می‌کنند، درآمد بسیار کمی دارند و همانطور که شما اشاره کردید، هزینه‌های مشاوره گران است، اما ما انتظار نداریم آنها از عهده پرداخت این هزینه گران بربیایند. به همین دلیل یک طرح و ایده‌ای ارائه دادیم تا مراکز مشاوره ما، به صورت جهادی فعالیت کنند. به همین منظور کارگاه‌هایی با عناوین حل آسیب‌های اجتماعی، فرزندآوری، فرزندپروری، مشاوره‌های قبل از ازدواج، پیشگیری از طلاق، تحصیلی و شغلی برگزار کردیم.  در این مشاوره‌های جهادی که در مرکز مشاوره خانواده مهر انجام شده‌است، چه دستاورد‌هایی داشتید؟
در دو سال اخیر که این مرکز راه افتاده، مراجعان زیادی در آزمون‌های استخدامی شرکت کردند و قبول شدند. همچنین نتایج خوبی در مشاوره‌های پیش از طلاق داشتیم، زوج‌هایی که قصد داشتند از هم جدا شوند، اما بعد از مراجعه به مرکز مشاوره از این تصمیم منصرف شدند و مشکلاتشان را به صورت دقیق و ریشه‌ای حل کردند. شاید باورتان نشود، من و سایر همکارانم به صورت مکرر، پیگیر این خانواده‌ها بودیم و حتی با آنها تماس می‌گرفتیم و از حال و احوالات آنها پس از ارائه مشاوره نیز جویا می‌شدیم؛ تا مطمئن شویم مشکلاتشان به طور کامل حل شده‌است. علاوه بر آن، در بحث ازدواج، واسطه‌گری کردیم و بسیاری از زوج‌ها را که هم‌کفو و هم‌سطح یکدیگر بودند، به هم معرفی کردیم. خدا را شکر که ازدواج‌های موفقی داشتیم و تا الان هم پیگیر وضعیت زندگی آنها هم هستیم و مشاوره‌های بعد از ازدواج برایشان گذاشتیم، تا آنها آیین همسرداری را به خوبی یاد بگیرند، بدانند بعد از ازدواج، چگونه با یکدیگر رفتار کنند و زندگی بهتری برای خود و همسرشان بسازند. همچنین در بحث مشاوره تحصیلی، چون امکانات آموزشی مناسبی نداریم، تنها از طریق آزمون‌های کنکور و استخدامی تلاش کردیم تا با آموزش شیوه‌های درست مطالعه، به بچه‌ها انگیزه بدهیم و آنها را ترغیب و تشویق کنیم تا یا وارد دانشگاه شوند و ادامه تحصیل دهند یا وارد بازار کار شده و با خوداشتغالی زندگی بهتری برای خود رقم بزنند. خوشبختانه در این زمینه نیز نتایج خوبی گرفتیم. در تمام این دو سال، قصد داشتیم تا اقدام مؤثری برای نوجوانان انجام دهیم و این برایمان بسیار حائز اهمیت بوده و هست، چراکه نسل نوجوان و جوان ما متأسفانه به سمت فضای مجازی می‌رود و اگر مسیر درستی برایش ترسیم نشود، معلوم نیست چه آینده‌ای داشته باشند. همانطور که می‌دانید که آسیب‌های اجتماعی و اعتیاد در کمین نوجوانان و جوانان قرار دارد و به شدت زندگی آنها را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد، به همین دلیل کارگاه‌هایی در سطح مدارس از طرف سازمان بسیج برای دانش‌آموزان برگزار شده، تا با ایجاد روابط دوستانه با بچه‌ها و جلب اعتماد آنها، مانع ایجاد بسیاری از مشکلات در آینده آنها شود. تمام این دستاوردها، لطف خدا بوده است تا نتیجه خوبی در استان بگیریم. امیدوارم که این مسیر بهتر و بیشتر از قبل ادامه پیدا کند.


 
اگر بخواهید بزرگ‌ترین مشکلی که در این مدت با آن مواجه شدید را بگوید، چه می‌گویید؟ 
به نظرم، کمبود آگاهی مردم ما در برخی ازموارد بزرگ‌ترین مشکل در این مناطق است. وقتی افراد، آگاهی به دست می‌آورند، زندگی‌شان تغییر می‌کند و من این را در زندگی بسیاری از مراجعه‌کنندگان دیدم. به عنوان مثال شیوه‌های درست فرزندپروری با توجه به پیشرفت تکنولوژی و آموزش مهارت‌های زندگی می‌تواند به افراد آگاهی بدهد و به آنها کمک کند تا با کمترین امکانات هم بهترین شرایط را برای خود و خانواده‌شان فراهم کنند. در زمان‌های قدیم، روش مشاوره به صورت ریش سفیدی بزرگان بود، ولی امروزه شیوه‌های درست آموزشی می‌تواند تأثیر بسزایی در بهبود زندگی مردم داشته باشد. ما با راه‌اندازی مرکز مشاوره خانه مهر توانستیم در میان خانواده‌ها نفوذ کنیم و با صحبت با آنها بسیاری از مشکلات را حل و فصل کنیم. حتی توانستیم چند طایفه را که مشکلاتی داشتند، آرام کنیم تا درگیر مسائل بزرگ‌تری نشوند.  مشاوران مرکز شما چطور قبول می‌کنند که پول دریافت نکنند و اگر هم پول بگیرند، مبالغ بسیار کمی باشد؟
ما زیر نظر سازمان نظام روانشناسی کار می‌کنیم و باید با آن هماهنگی داشته باشیم، اما مشاوران ما، تیمی معنوی هستند و بخشی از کارمان را به زکات اختصاص دادیم. بیشتر مشاوره‌ها را تا جایی که بتوانم خودم بر عهده می‌گیرم و عمدتاً رایگان است و همچنین با قرارداد‌هایی که با ارگان‌های مختلف بستیم، هزینه مشاوره را با مبلغ کمتر از نرخ مصوب پرداخت می‌کنند، حتی اگر مراجعه‌کننده‌ای، توان مالی نداشته باشد و تحت پوشش باشد، به او می‌گوییم هر مبلغی که خودش می‌تواند پرداخت کند یا اصلاً هیچ مبلغی را پرداخت نکند. هزینه مشاوره برای خانواده‌های جانبازان، ایثارگران و شهدا کاملاً رایگان است. ما معتقدیم که خدا، برکت خدمتی را که به مردم می‌دهیم، می‌دهد. همین که رضایت مردمی را جلب می‌کنیم و کمک می‌کنیم تا مردم موفق شوند، برای ما کفایت می‌کند.  چه درخواستی از مسئولان دارید و چه موانعی بر سر راهتان وجود دارد که می‌خواهید برداشته شود؟
یکی از درخواست‌های من این است که بتوانیم سطح آگاهی‌بخشی به شهر‌ها را گسترده‌تر کنیم. به عنوان مثال، مسئولان امر همکاری‌های لازم را داشته باشند تا بتوانیم برای خانواده‌ها و عموم مردم، کارگاه‌هایی برگزار کنیم. این کارگاه‌ها خیلی مشکلات مردم را حل می‌کند. اگر بتوانند فضای مناسبی برای کارگاه‌های عمومی فراهم کنند، برگزاری این کارگاه‌ها، مؤثر واقع می‌شود. کمک در حمایت از مراکز ما جهت بستن قرارداد همکاری با سایر ارگان‌ها موجب می‌شود بتوانیم بخشی از منابع مالی مورد نیاز خودمان را با مشاوره دادن تأمین کنیم. البته در حال حاضر در بحث اشتغال با ارگان‌هایی که تسهیلات ارائه می‌دهند، همکاری داریم؛ مثلاً سازمان بسیج و بنیاد شهید وام اشتغالزایی می‌دهند. بدون شک اگر مبلغ وام‌ها بیشتر شود، خانواده‌ها و مراجعان ما می‌توانند کسب‌وکاری صحیح باتوجه به علاقه، نیاز جامعه و بازار هدف راه بیندازند. 
ما تمام تلاشمان را می‌کنیم تا سطح مشاوره‌هایمان را گسترش دهیم و به خانواده‌ها و افراد بیشتری آگاهی ببخشیم. این آگاهی‌بخشی بهتر است که از مدارس و خانواده آغاز شود تا با اقدامات پایه‌ای و ریشه‌ای آینده کودکان و نوجوانان را به بهترین شکل ممکن بسازیم. شاید یک جمله یا یک راهنمایی از مشاور، بتواند مسیر زندگی آنها را به سمت و سوی بهتری سوق دهد. امیدوارم که بتوانیم همه با کمک هم برای بهبود و آبادانی کشورمان قدم برداریم و موفق شویم.