زلنسکی و کییف قربانی اعتماد به غرب
گروه سیاسی: همزمان با نزدیک شدن به زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ در کاخ سفید (20 ژانویه 2025 / 21 دی 1403) تب و تاب تحولات میدانی در جنگ اوکراین نیز بالا گرفته است. در یک سوی ماجرا، روسها تلاش دارند در یک ماه و نیم باقیمانده تا انتقال قدرت در کاخ سفید، در جبهه جنوب شرقی پیشروی کنند تا در مذاکرات برای صلح دست بالا را داشته باشند. در سوی دیگر ماجرا، زلنسکی و اوکراین قرار دارند که با وجود مقاومت بزرگ خود در برابر ارتش قدرتمند روسیه در سه سال گذشته، اکنون احساس بیسرپناهی میکند. شاید تاریخ بعدها اثبات کند که اعتماد به غربیها گشادترین کلاهی بود که بر سر ولودیمیر زلنسکی و مقامهای سیاسی اوکراینی رفت. به گزارش «تجارت»، ترامپ و تیم همراه او با صراحت اعلام کردهاند که بعد از روی کار آمدن نه به اوکراین پول میدهند و نه سلاح. اروپاییها نیز که طی یک ماه گذشته برای دفاع از اوکراین در وضعیت روی کار آمدن ترامپ به تکاپو افتادهاند، عملا نتوانستهاند به اجماعی برای تجهیز کییف و پر کردن خلاء حمایتهای آمریکا دست پیدا کنند. اکنون زلنسکی در باتلاق اعتماد به غرب چنان غرق شده که نه راه پس دارد و نه پیش. تمامی شواهد از این واقعیت حکایت دارد که احتمالا پوتین قصد دارد تمامی اهداف خود را تا زمان روی کار آمدن ترامپ در کاخ سفید محقق کند.
سریعترین پیشروی ارتش روسیه از آغاز جنگ تا امروز
معادلات میدانی جنگ اوکراین به شکلی بیسابقه به نفع مسکو به ضرر کییف در حال رقم خوردن است. روسیه در سریعترین پیشرویها از آغاز جنگ اوکراین بدین سو، مناطق دیگری در این کشور را تصرف کرده و وارد شهر استراتژیک «کوراخووه» شده است. بنابر دادههای مؤسسه مطالعات جنگ، نیروهای روسی به تازگی با سرعتی بهمراتب بیشتر از کل سال ۲۰۲۳ در خاک اوکراین پیشروی کردهاند و توانستهاند نواحی «ووهلدار» و «ولیکا نووسیلکا» در منطقه دونتسک در شرق اوکراین را اشغال کنند. اطلاعات منتشره از سوی پایگاه خبری مستقل روسی «ایجنتاستیوو» نشان میدهد ارتش روسیه در هفته گذشته نزدیک به ۲۳۵ کیلومتر مربع از اراضی اوکراین را تصرف کرده است. این رقم رکوردی هفتگی برای نیروهای روسی سال ۲۰۲۴ محسوب میشود. گروه ایجنتاستیوو که به تحلیل تصاویر نبرد و ارائه نقشههای خطوط مقدم میپردازد، تأیید کرده است که روسیه از ابتدای نوامبر تاکنون بیش از تمام ماه اکتبر اراضی بیشتری را تصرف کرده است. اکتبر نیز پیشتر بهعنوان سریعترین دوره پیشروی روسیه از زمان حمله اولیه در سال ۲۰۲۲ شناخته شده بود. حضور نیروهای روسی در کوراخووه میتواند سکوی پرتابی برای حرکت آنها به سمت مرکز لجستیکی مهم پوکرووسک در دونتسک باشد.
دستان خالی کییف برای دفاع در برابر تهاجم همهجانبه روسها
زمانی پیشروی روسها برای دولت اوکراین نگران کنندهتر میشود که کییف عملا در زمینه نظامی بیدفاعتر از همیشه شده است. آمریکای ترامپ به وضوح دیگر نمیخواهد به ارتش اوکراین سلاح بدهد. اروپاییها نیز در سطحی گسترده با خالی شدن انبارهای تسلیحات و نیز نداشتن راهبردی مشخص برای تداوم حمایت از دولت زلنسکی دستوپنجه نرم میکنند. نکته عجیبتر نیز این است که حالا اروپاییها به جای سلاح به اوکراین پول پیشنهاد میدهند که در نوع خود بسیار عجیب به نظر میرسد.
در حالی که ارتش اوکراین با کمبود نیرو و تجهیزات مواجه است، نیروهای روسی از برتری عددی خود استفاده میکنند. این در شرایطی است که ولودیمیر زلنسکی رئیسجمهور اوکراین بهطور مداوم از متحدان غربی کییف درخواست کمکهای نظامی بیشتری کرده است. در چنین وضعیتی، به گزارش روزنامه والاستریت ژورنال، متحدان اروپایی اوکراین که در تولید سلاح کافی برای این کشور دچار مشکل هستند، روش جدیدی را پیش گرفته و قصد دارند به اوکراین پول بدهند تا این کشور برای خود سلاح تولید کند. در این روش جدید، اروپاییها هزینه قراردادهای دولتی اوکراین با سازندگان تسلیحات اوکراینی را که با کمبود بودجه مواجهاند، پرداخت میکنند تا این شرکتهای تسلیحاتی اوکراینی، تجهیزات موردنیاز نیروهای مسلح اوکراین از جمله موشکهای دوربرد و پهپادهایی که میتوانند به خاک روسیه حمله کنند را تولید کنند. کییف به متحدان خود اعلام میکند که با کدام شرکتها همکاری کنند و چه تسلیحاتی بخرند؛ سپس اروپاییها به طور مستقل این شرکتها را بررسی کرده و بعد با آنها قرارداد میبندند. به گزارش والاستریت ژورنال، اوکراین همچنان برای دریافت تسلیحات پیشرفته مانند موشکهای رهگیر سامانه «پاتریوت» به متحدان غربی متکی خواهد بود؛ اما مقامات میگویند این روش جدید به کییف این امکان را میدهد که سلاحها را سریعتر و با تعداد بیشتری دریافت کند. صنعت تسلیحاتی اوکراین در حال حاضر بهدلیل کمبود بودجه، بسیار کمتر از ظرفیت تولیدی خود کار میکند و تنها از حدود ۳۰ درصد از ظرفیت بالقوه خود استفاده میکند.
هشدار روسیه درباره دستیابی «غیر مسوولانه» اوکراین به سلاح هستهای
ر میانه وضعیت بغرنج کنونی، روسها همزمان با پیشرویهای اخیر جنگ روانی و تبلیغاتی بزرگی را علیه کییف آغاز کردهاند. اخیرا «دیمیتری پسکوف» سخنگوی کرملین دیروز (سهشنبه) در واکنش به گزارش «نیویورکتایمز» به نقل از مقامات ناشناس که احتمال تسلیح اوکراین به سلاحهای هستهای را مطرح کرده بود، گفت: این بحث در غرب کاملا غیرمسوولانه است. روزنامه نیویورکتایمز هفته گذشته گزارش داد که برخی از مقامات غربی که خواستند نامشان فاش نشود، پیشنهاد کردهاند که «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا میتواند قبل از ترک قدرت در ژانویه، سلاح هستهای به اوکراین بدهد. در گزارش این نشریه آمریکایی آمده است: «حتی چندین مقام پیشنهاد کردند که آقای بایدن میتواند سلاحهای هستهای را که پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی از اوکراین گرفته شده بود، به اوکراین بازگرداند. این یک عامل بازدارنده فوری و عظیم خواهد بود. اما چنین اقدامی پیچیده و پیامدهای جدی خواهد داشت.» پسکوف در پاسخ به سوالی درباره این گزارش به خبرنگاران گفت: «اینها استدلالهای کاملا غیرمسوولانه افرادی است که درک ضعیفی از واقعیت دارند و در هنگام بیان چنین اظهاراتی ذرهای مسوولیت احساس نمیکنند. ما همچنین متذکر میشویم که همه این اظهارات، از سوی افراد ناشناس است.» پیشتر «دیمیتری مدودف» رئیسجمهور سابق و نایب رئیس شورای امنیت روسیه گفته بود که اگر غرب تسلیحات هستهای را به اوکراین برساند، مسکو میتواند چنین انتقالی را بهمنزله حمله به روسیه تلقی کند و زمینه را برای پاسخ هستهای فراهم کند.