جمعه محیط زیستی سرخ و سفیدپوشان
[ سیما فراهانی] سازمان داوطلبان جمعیت هلال‌احمر در هفته جهانی داوطلب، بیش از ۱۲ طرح با عنوان ماهتاب و با حضور داوطلبان اجرا می‌کند. طرح ماهتاب با همکاری معاونت امور داوطلبان جمعیت هلال‌احمر استان تهران اجرا می‌شود. هدف از اجرای این طرح، آموزش فرهنگ داوطلبی و ارائه طرح‌های نو و خلاقانه برای مشارکت داوطلبان در برنامه‌های جامعه‌محور است. «ماهتاب» برگرفته از مفاهیم هلال ماه و تاب‌آوری است. این طرح به منظور گسترش برنامه‌های مرتبط با افزایش تاب‌آوری جوامع در برابر بحران‌ها و تغییرات اقلیمی طراحی شده است. طرح ماهتاب، بر اهمیت آموزش و آمادگی جوامع در برابر مخاطرات و بلایای طبیعی تأکید دارد.
در اولین روز از اجرای پروژه ماهتاب بیش از ۳۰ داوطلب، روز جمعه نهم آذر برای پاکسازی مسیر پارک جمشیدیه به سمت ایستگاه ۳ کلک‌چال همکاری کردند. بعد از آن داوطلبان حرکت به سمت ایستگاه ۳ کلک‌چال را آغاز کردند. در میانه مسیر عده‌ای از کوهنوردان و مردم عادی به شکل خودجوش با داوطلبان همراه شده و با دریافت کیسه زباله، ماسک و دستکش از این حرکت داوطلبانه استقبال کردند. حضور همزمان تیم‌‌‌های مردمی پاکسازی و مواجهه آنها در مسیر با تیم داوطلبان همراه با سر دادن شعارهایی در حمایت از پاکسازی طبیعت و گرفتن عکس یادگاری بر شور و نشاط این حرکت جمعی افزود.
20 سال خدمت داوطلبانه
حسن اقنمی، یکی از داوطلبانی است که در این طرح شرکت کرد. او حالا 20 سال است که به صورت داوطلبانه، در جمعیت هلال‌احمر فعالیت دارد و از هیچ خدمتی در این راه دریغ نمی‌کند. این داوطلب در گفت وگو با خبرنگار «شهروند» روایتی از فعالیت‌های بشردوستانه‌اش ارائه می‌دهد و می‌گوید: «از سال 83 که هلال‌احمر شمیرانات تاسیس شد، وارد این جمعیت شدم. از همان زمان جذب فعالیت‌های بشردوستانه شدم و بعد از گذراندن دوره‌های آموزشی، به صورت داوطلب امدادگر جمعیت شدم. در همه این سال‌ها تا جایی که می‌توانستم، هر کمکی از دستم برآمده انجام دادم. از کارهای اداری تا امدادرسانی در صحنه‌های حوادث، کنار جمعیت بودم. در زلزله بم امدادگر بودم. در زلزله آذربایجان هم ماموریت انجام دادم. در این سال‌ها یک بار هم دلزده نشدم. به خاطر اینکه خدمت اعضای هلال‌احمر به مردم را می‌دیدم، انگیزه می‌گرفتم. سالیان سال است که در این جمعیت فعالیت دارم و اصلا پشیمان نیستم. روز جمعه هم فراخوانی اعلام شد که برای پاکسازی طبیعت به پارک جمشیدیه برویم. بدون هیچ سوالی قبول کردم. طرح نو و ایده جالبی بود. از پارک جمشیدیه تا کلک‌چال پیاده رفتیم و زباله‌ها را جمع‌آوری کردیم. این یک کار محیط زیستی بود و من به خاطر علاقه‌ای که به این حیطه داشتم مشارکت کردم.»
عاشق خدمت در جمعیت هستم
نازیلا ترک زبان نیز داوطلب جمعیت هلال‌احمر شمیرانات است. او حالا 25 سال است که تمام وقت انرژی‌اش را صرف خدمات بشردوستانه در جمعیت هلال‌احمر کرده است. سال‌هاست که بدون هیچ چشمداشتی هر روز به هلال‌احمر می‌رود و کمک می‌کند. او عشق به نجات و کمک به مردم را دلیل عضویتش در جمعیت هلال‌احمر می‌داند و در این باره به خبرنگار «شهروند» می‌گوید: «از سال 78 در جمعیت هلال‌احمر، شروع به فعالیت کردم. از آن زمان تاکنون به صورت داوطلبانه کار می‌کنم. در این سیستم هرکاری از دستم برآید انجام می‌دهم. بیشتر دوره‌های هلال‌احمر را گذراندم و حالا نجاتگر یکم هستم. حالا هر روز به صورت داوطلبانه مثل یک کارمند متعهد، به جمعیت می‌روم و کارهای مددجویی و حمایتی انجام می‌دهم. در هر کاری همکاری می‌کنم. عاشق این کار هستم چون از سال ها پیش، همیشه دوست داشتم خدمتی به مردم کنم. کارهای خیر را دوست داشتم. ولی من اموال زیادی ندارم که بخواهم کمک‌حال کسی باشم. برای همین تصمیم گرفتم، از این جانی که خداوند به من هدیه داده است استفاده کنم تا بتوانم دستی بگیرم و مددکار کسی باشم. ما همیشه همینطور داوطلبانه و بدون چشمداشت کار می‌کنیم. حالا چند وقتی است که دکتر کولیوند قول جذب داوطلبان را داده است، دوست دارم که استخدام شوم.»
مردم اقدام ما را تحسین کردند
این داوطلب در ادامه صحبت‌هایش به پاکسازی محیط زیست اشاره می‌کند و می‌گوید: «صبح جمعه با لباس هلال به پارک جمشیدیه رفتیم. قصدمان این بود که مشوقی باشیم برای کسانی که به قصد تفریح به آنجا می‌روند تا از طبیعت به خوبی استفاده کنند و در تمیز نگه داشتن آن محیط همکاری داشته باشند. چون روز جمعه بود، خانواده‌های زیادی به آنجا آمده بودند. همه مشتاقانه نگاه می‌کردند و اقدام ما را تحسین می‌کردند. کسی مسخره نمی‌کرد و یا بی اهمیت نبودند. به نظرم این طرح خیلی ویژه بود. ما با این کار این پیام را به مردم رساندیم که باید اول از خودمان شروع کنیم. برای همین با لباس امدادی رفتیم تا مردم تشویق شوند و انگیزه بگیرند و همه با هم همکاری کنیم تا محیط سالمی داشته باشیم. خودم شغلم خیاطی است. با این حال در جمعیت عاشقانه به مردم خدمت می‌کنم. هیچ وقت خسته نشدم. هر روزم با روز دیگرم متفاوت است. فعالیت‌ها در جمعیت اصلا تکراری نیست و هیچ وقت برای ما داوطلبان تکراری نمی‌شود. چون هربار با گرفتن دستی و خدمت به یک انسان، جانی تازه می‌گیریم. همین کارها مرا به وجد می‌آورد و نیرویی تازه به من می‌دهد. برای همین هیچ وقت کوتاهی نکردم.»
طرح خوبی بود برای اینکه مردم بیشتر ما را بشناسند
رویا اشرفی نیز یکی دیگر از داوطلبانی بود که در طرح پاکسازی محیط زیست فعالیت کرد. او هم به خبرنگار «شهروند» می‌گوید: «از سال 85 از طریق کلاس‌های کمک‌های اولیه که در مسجد محله مان برگزار شد، با جمعیت هلال‌احمر آشنا شدم. بعد از آن به خدمت در این جمعیت علاقه‌مند شدم و دوره‌های بعدی را شرکت کردم. سال‌ها در بیمارستان‌ها سلامت‌یار بودم. یعنی از بیماران یا همراهانشان حمایت روحی و روانی می‌کردیم. مثلا به بیماری که همراه نداشت کمک می‌کردیم. وقتی داشت ترخیص می‌شد همراهش حضور نداشت، کارهای ترخیص او را انجام می‌دادیم. به همراهان بیماران روحیه می‌دادیم. خلاصه سعی می‌کردیم هرکار و کمکی از دستمان برآید برایشان انجام دهیم. البته من نجاتگر دو هستم و در پایگاه توچال مدتی سر صحنه حوادث حاضر می‌شدم و به مصدومان امدادرسانی می‌کردم. در آن پایگاه مثلا اسکی‌بازها و یا کوهنوردان دچار آسیب می‌شدند، به آنها رسیدگی می‌کردیم. یکی از دلایلی که جذب هلال‌احمر شدم، اصول هفت گانه این جمعیت بود. انسان‌دوستی و یکرنگی بین اعضا موج می‌زد. وقتی این بی‌طرفی و بی‌غرضی را دیدم، جذب شدم. حالا دیگر این اصول در من نیز نهادینه شده است. حتی اگر سرکار هم نباشم، هرکجا کسی به کمک نیاز داشته باشد، حتما کمک می‌کنم. در زلزله کرمانشاه با اینکه سر صحنه نرفتم، ولی پا به پای بچه‌ها با دل و جان کار کردیم. من در هلال‌احمر، انسان دوستی را یاد گرفتم. رابطه‌ای که بین داوطلبان است باعث شد که دلگرم شوم و تا الان ماندگار شدم. خودم خانه‌دار هستم. از طریق هلال احمر، در دانشگاه علمی کاربردی این جمعیت، درس خواندم و مدرک کارشناسی امدادونجات را گرفتم. برای برنامه پاکسازی محیط زیست نیز مشتاقانه رفتم. چون خودم هفته‌ای یک بار به کوه می‌روم، این بار دیدم که بهترین فرصت است برای اینکه هم کوهنوردی کنم و هم کار خیر انجام دهم. برنامه خوبی بود و مردم خیلی تشویق شدند برای انجام این کار. تا جایی که می‌شد زباله جمع‌آوری کردیم و مردم هم استقبال کردند. از آنجایی که مردم ما هلال‌احمری‌ها را بیشتر در امدادرسانی و کمک در سیل و زلزله دیده‌اند، این طرح ایده خوبی بود برای اینکه مردم بیشتر ما را بشناسند. آنها مرتب از ما تشکر می‌کردند و همین باعث تشویق شان شده بود.»
١٥ آذر روز جهانی داوطلب با شعار «صیانت از بشردوستى»
پنجم دسامبر امسال مصادف با ١٥ آذر روز جهانی داوطلب با شعار «صیانت از بشردوستى» نام گذاری شده، «سازمان ملل متحد» در سال ۱۹۸۵ (۱۳۶۴ ش.)برای نخستین‌بار این روز را با نام کامل «روز جهانی داوطلب در راه توسعه اقتصادی و اجتماعی»، معرفی کرد. هدف از نام‌گذاری این روز، ترویج فعّالیت‌های داوطلبانه در سازمان‌ها و گروه‌های بزرگ و یا حتی نهادهای کوچک‌تر محلی است. سازمان ملل با نام‌گذاری این روز، نقش برجستهٔ داوطلبان را در دستیابی به هدف‌های توسعهٔ پایدار در سطح محلی، ملّی و جهانی یادآور شده است. انجام دادن فعالیت‌های داوطلبانه، فرصتی را برای پذیرش انسان‌ها در بستر بزرگ‌تری از جامعه، به ارمغان می‌آورد. داوطلبان با اختصاص زمان و مهارت‌شان به این کار، به سودمندی و نقش سازندهٔ خود در جامعه پی خواهند بُرد. با ترویج نیروی داوطلب در فرهنگ یک کشور، کم‌کم احساس هم‌بستگی و پذیرش جمعی، در میان افراد جامعه پدیدار خواهد شد. مجمع عمومی سازمان داوطلبان جمعیت هلال‌احمر در سال 1350 تشکیل شده است، این مجمع با هماهنگی اعضا و داوطلبان در همان سال نیز اقداماتی چون خرید اوراق مربوط به ساختمان‌های عمومی، کمک به بیمارستان کودکان مسعودی و کمک به زلزله زدگان گناباد را انجام داد. در شهریور سال 1352 شورای عالی سازمان داوطلبان تشکیل و اقدام به تصویب و ابلاغ آیین‌نامه سازمان داوطلبان کرد.اداره کل امور داوطلبان هلال‌احمر تا دهه 70 با تغییر و تحولات زیادی همراه بود. بعد از پایان جنگ و در سال‌های پس از 1370 این فعالیت‌ها رنگ و بوی دیگری به خود گرفت. فعالیت اداره کل امور داوطلبان معطوف به کمک‌رسانی به مددجویان و آسیب‌دیدگان بود. خدماتی چون ارائه مواد غذایی و پوشاک، لوازم‌التحریر، دعوت و پذیرایی از نیازمندان و مددجویان در مناسبت‌های خاص، اعزام بیماران محروم به مراکز درمانی و پیگیری درمان آنان، ارائه خدمات مددکاری و مشاوره به مددجویان، جمع‌آوری کمک‌های مردمی و اهداء آن به آوارگان را انجام داده است. براساس ساختار جدید جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی در سال 1379، سازمان داوطلبان هلال‌احمر تشکیل شد و مأموریت یافت تا با استفاده از خدمات داوطلبانه، حلقه اتصال میان نیاز نیازمندان و توان توانمندان باشد.
