روزنامه کيهان
1403/09/17
ابهام در اثرگذاری تهدیدهای ترامپ از نگاه معمار تحریم‌های ایران
«ریچارد نفیو»، معمار تحریم‌های ایران، هشدار داده که سیاست فشار حداکثری می‌تواند از یک‌سو بازار نفت را دچار بحران کند و از سوی دیگر اقدامات تلافی‌جویانه ایران را به همراه داشته باشد. ضمنا دیگران هم از تحریم‌های جدید علیه ایران حمایت نمی‌کنند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا در مدت کوتاهی که از پایان انتخابات می‌گذرد، برخی کشورها را تهدید کرده است. از جمله به اعضای بریکس درباره استفاده از ارز جدیدشان هشدار داده که البته رسانه‌های غربی هم این ادعاهای ترامپ را ناشی از ضعف دلار تحلیل کردند. به تازگی هم انستیتو واشینگتن در مقاله‌ای از احتمال تحریم صادرات بنزین به ایران در دولت ترامپ خبر داده و اگرچه هنوز هیچ چیز قطعی در این زمینه وجود ندارد، اما برخی رسانه‌های فارسی زبان داخلی و خارجی روی این قبیل خبرسازی‌ها برای ایجاد ترس در اقتصاد ایران موج‌سواری می‌کنند. در سوی مقابل، کارشناسان و صاحبنظران بسیاری هستند که معتقدند جهان در حال عبور از نظام تک قطبی است و حرکت به سمت یک نظام چند قطبی با محوریت گرو‌ه‌هایی مانند بریکس و شانگهای از مدت‌ها قبل شروع شده و قابل بازگشت هم نیست و چنین تهدیدهایی در فضای کنونی دنیا چندان مؤثر نخواهد افتاد. دیدگاه معمار تحریم‌های ایران ریچارد نفیو که از وی به عنوان معمار تحریم‌های ایران یاد میشود در دولت اوباما معاون مسئول میز ایران در وزارت خارجه آمریکا بود. او همچنین به عنوان معاون رئیس دفتر کنترل دارایی‌های خارجی (OFAC) فعالیت کرده است. در این نقش، نفیو مسئولیت طراحی و اجرای تحریم‌های اقتصادی و مالی را برعهده داشت و به‌ویژه در زمینه تحریم‌های مرتبط با ایران و دیگر کشورها نقش کلیدی ایفا کرد. به گزارش اقتصاد معاصر، نفیو چندی قبل طی یادداشتی با اشاره به تشکیل دولت ترامپ تا کمتر از دو ماه آینده نوشت: دولت ترامپ قبل از اینکه درباره چگونگی بازگرداندن مجدد سیاست فشار حداکثری علیه ایران صحبت کند، ابتدا باید بررسی کند که آیا این سیاست با سیاست‌های کلان منطقه‌ای گسترده‌تر آمریکا همخوانی دارد یا نه. او در این یادداشت می‌گوید: به گفته برایان هوک (که در دولت اول ترامپ، رهبری سیاست ایران را برعهده داشت و اکنون ریاست تیم انتقالی وزارت امور خارجه را برای دوره بعدی برعهده دارد)، فشار حداکثری بازگشته و ابزار انتخابی دولت جدید خواهد بود اما هدف از این فشار را اعلام نکرده است. در دوره بایدن، فشار حداکثری هرگز به عنوان یک موضوع حقوقی از بین نرفت. دولت بایدن تحریم‌های موجود علیه ایران را حفظ کرد و سپس آنها را به روش‌هایی مانند صدور تحریم‌های فردی جدید و گسترش دامنه فرمان اجرائی ۱۳۹۰۲ ترامپ، تقویت کرد و طیف وسیع‌تری را در ایران هدف قرار داد. از این منظر باید گفت که تحریم‌های آمریکا علیه ایران هرگز جامع‌تر از اکنون نبوده است. با این حال، ترکیبی از اقدامات ایران برای فرار از دام تحریم‌ها و اجرای ضعیف قانون از سوی آمریکا، ایران را قادر ساخت که صادرات نفت و ذخایر ارزی خود را در چند سال گذشته افزایش دهد. دولت بایدن توضیحی در این مورد ارائه نکرده است. علاوه‌بر این، جانت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا در مارس ۲۰۲۳ اذعان کرد که تحریم‌ها، رفتار تهران را تغییر نداده است. نفیو در ادامه با زیر سؤال بردن فشار حداکثری علیه ایران در دوره ترامپ تأکید می‌کند: اگر دولت بعدی فشار حداکثری را به عنوان یک گزینه بلندمدت برای بازگرداندن ایران به میز مذاکره به صورت تدریجی و نه فوری در نظر بگیرد، باید این واقعیت را در نظر داشته باشد که این سیاست می‌تواند نزدیک به یک میلیون بشکه نفت در روز را از تولید خارج کند. به گفته این کارشناس، کشورهای اوپک ممکن است تمایلی به تامین نفت بیشتر نداشته باشند، زیرا بازارها در حال حاضر نزولی و قیمت‌ها کاهش یافته است. به لحاظ نظری، ترامپ می‌تواند برای جایگزینی نفت از دست رفته ایران، لغو تحریم‌ها علیه روسیه را پیگیری کند اما ساختار قوانین تحریم‌های آمریکا علیه مسکو این کار را دشوار می‌کند. پشت پرده تهدید علیه بریکس به نظر می‌رسد اثرگذاری سایر تهدیدهای ترامپ هم نیاز به بررسی بیشتر دارند. به گزارش خبرگزاری فارس؛ ترامپ، هفته پیش در شبکه اجتماعی خود Truth Social نوشت: این ایده که کشورهای بریکس در تلاش برای کنار گذاشتن دلار بوده در حالی که ما بایستیم و نظاره‌گر آن باشیم به پایان رسیده است. ما نیازمند تعهدی از سوی این کشورها هستیم که نه ارز جدید بریکس را ایجاد خواهند کرد و نه از هیچ ارز دیگری که ممکن است جایگزین دلار باشد حمایت خواهند کرد. وی در ادامه تهدید کرده که در صورتی که این کشورها به این اقدام دست بزنند، با تعرفه ۱۰۰ درصدی مواجه خواهند شد و هر کشوری در این زمینه تلاش کند باید با آمریکا خداحافظی کند. «اجای سریواستاوا» بنیان‌گذار مؤسسه پژوهش‌های تجارت جهانی هم می‌گوید: آمریکا تاریخچه‌ای از بهره‌برداری از نفوذ خود بر سیستم‌های مالی جهانی مانند شبکه سوئیفت دارد تا تحریم‌های یکجانبه اعمال کند. سوئیفت، (جامعه جهانی ارتباطات مالی بین‌بانکی) برای تراکنش‌های مالی بین‌المللی امن و استاندارد ضروری است. با مسدود کردن دسترسی کشورهای نظیر روسیه و ایران به سوئیفت، آمریکا عملا زیرساخت مالی جهانی را به سلاح تبدیل کرده و کشورهای دیگر را مجبور کرده تا سازوکارهای پرداخت جایگزین برای ادامه مبادلات تجاری مشروع بیابند. سریواستاوا افزود: تهدید ترامپ غیرواقعی است. تعرفه‌هایی در این مقیاس، مصرف‌کنندگان آمریکایی را با افزایش قیمت‌های داخلی آسیب‌پذیر، تجارت جهانی را مختل می‌کند و خطر تلافی از سوی شرکای تجاری اصلی به همراه دارد. تغییر جهانی به سمت دوری از دلار یک فرآیند پیچیده است که توسط تنوع اقتصادی هدایت میشود و به راحتی تحت تاثیر تهدیدات قرار نمی‌گیرد. اگرچه دلار هنوز غالب است اما بیشتر اقتصاددانان می‌گویند که نباید نقش آن در سیستم مالی بین‌المللی مسلّم و قطعی فرض کرد؛ چراکه انگیزه‌های اقتصادی و ژئوپولیتیکی برای کشورهای دیگر وجود دارد که به سمت «دلارزدایی» حرکت کنند. در اجلاس کشورهای بریکس در‌آوریل ۲۰۲۳، رئیس‌جمهور برزیل، لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا این پرسش را مطرح کرد که چرا ما نمی‌توانیم تجارت را بر اساس ارزهای خودمان انجام دهیم؟ روزنامه هندی تایمز آو ایندیا هم در این خصوص نوشت: پس از تحریم‌های آمریکا، هند بدون استفاده از دلار از روسیه نفت خرید. چین نیز همین کار را کرده است. سهم یوآن چین در ذخایر جهانی از سال ۲۰۱۶ سه برابر شده و این عامل ممکن است دلیل اصلی خشم ترامپ باشد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
فهم تازه از وحدت میدان‌ها و شبکه معارض با آن(یادداشت روز)
اخبار ویژه
عراقچی: مذاکره با آمریکا هیچ مبنایی ندارد
تشییع پیکرهای مطهر 300 شهید گمنام در سراسر کشور همزمان با سالروز شهادت حضرت فاطمه زهرا(س)
ماهواره «فخر 1» ارتش با موفقیت به فضا پرتاب شد
ابهام در اثرگذاری تهدیدهای ترامپ از نگاه معمار تحریم‌های ایران
حزب‌الله در جنگ اخیر بسیار قوی‌تر از ۲۰۰۶ ظاهر شد (خبر ویژه)
نظر متفاوت رئیس سازمان محیط زیست با کارشناسان درباره جایگزینی خودروهای فرسوده
پزشکیان: اجرای توافق جامع میان ایران و چین را با جدیت پیگیری می‌کنیم
ایران هیچ‌گاه برابر آمریکا تسلیم نخواهد شد
مدیرعامل جدید سایپا تعیین شد
دستاوردهای جدید هوانیروز دهه فجر رونمایی میشود
حشدالشعبی: نمی‌توانیم چشم خود را بر روی اقدامات تروریست‌ها در سوریه ببندیم
