دومینوی گرانی بنزین به مسکن رسید
گروه مسکن و انرژی-زهرا سلیمانی:یکی از مواردی که منتقدان بحث گرانی بنزین ، همواره بر آن تاکید داشتند، نوساناتی است که به دلیل افزایش قیمت حامل های انرژی در بازارهای موازی ایجاد می شود. بازار مسکن یکی از حوزه هایی است که بدون تردید افزایش قیمت بنزین اثرات مستقیمی در آن به جای می گذارد. بر اساس اعلام عضو هیات مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران حتی احتمال افزایش قیمت بنزین طی هفته ها و ماه های اخیر هم باعث گرانی مسکن و اجاره بها شده است. سعید لطفی در این خصوص می گوید:« احتمال افزایش نرخ حاملهای انرژی به این عوامل گرانی مسکن اضافه شده است. افزایش قیمتی که تا پایان سال ادامه دارد خواهد بود.» اهمیت این نوسانات قیمتی در بازار خرید مسکن و اجاره بها زمانی اهمیت بیشتری پیدا می کند که بدانیم، سهم مسکن در سبد هزینه خانوارهای ایرانی بر اساس آمارهای رسمی تا 50درصد افزایش پیدا کرده است. تحمیل نوسانات بیشتر بر این سبد هزینه ای، خانواده های ایرانی را با مشکلات افزونتری مواجه می سازند. با این توضیحات تجارت سراغ کارشناسان و تحلیلگران رفته است تا درباره اثرات بحث گرانی بنزین در بازار مسکن و تبعاتی که افزایش حامل های انرژی ممکن است بر بازارهای موازی به جای بگذارد صحبت شود. تورج سرباز و سعید لطفی 2عضو ه9یات مدیره اتحادیه صنف مشاوران املاک تهران در گفتگو با تجارت ضمن تایید تاثیر گرانی بنزین بر بازار مسکن (هم بخش اجاره و هم بخش خرید)اعلام می کنند، دولت باید با استفاده از رویکردهای حمایتیف ارائه تسهیلات و اهدای زمین رایگان رونق را به صنعت ساخت و ساز و بازار مسکن باز گرداند.
تورج سرباز: بالا رفتن سهم مسکن در هزینه خانوارهای ایرانی
تورج سرباز عضو هیات مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران در گفتگو با تجارت درباره اثرات طرح بحث گرانی بنزین در بازار مسکن می گوید:« بر اساس اصل همگرایی بازارها هر تحرک در یک حوزه مهم، اثرات عینی در سایر بازارها خواهد داشت. در این مورد خاص، متغیری به نام افزایش قیمت بنزین مطرح شده است. در اقتصاد ایران دو نرخ کلیدی و بنیادین و اثرگذار وجود دارد که تبعات وسیعی بر سایر بازارها به جای می گذارند. نخست نرخ ارز و افزایش دلار است که مانند دومینو سایر بازارها را در می نوردد و بحث دوم هم گرانی بنزین است که باعث نوسان در مجموعه کالاها و خدمات می شود. بازار مسکن هم از این متغیر اثرات خاص خود را می پذیرد.»
سرباز ادامه می دهد:« در ادوار گشته و سالهای قبل، همواره گرانی بنزین باعث بروز نوسان در سایر بازارها بوده است و ما تجربه این موضوع را داریم. در سال 98 که نرخ بنزین بالا رفت از شیر مرغ تا جان آدمیزاد گران شد. کرایه تاکسی، شهره مدارس، قیمت نان، خدمات آموزشی، لبنیات و...با افزایش قیمت مواجه شدند و زمانی که مردم سوال می کردند، چرا؟ عنوان می شد بنزین گران شده است! در رایط فعلی هم طرح بحث گرانی بنزین بازار را مستعد افزایش قیمت کرده است. در عین حال توجه دارید که بازار مسکن دچار رکود عمیقی است و وقتی افزایش قیمت با رکود توام شود، نوع خاصی از رکود ترومی در این بازار نمایان می شود.»
عضو هیات مدیره اتحادیه املاک تهران با اشاره به اینکه باید منتظر تبعات بلندمدت گرانی بنزین و سرایت آن به سایر بازارها از جمله بازار مسکن باشیم ، می گوید:« با توجه به نقش و وزن مسکن در هزینه خانوارهای ایرانی دولت باید از هر اقدامی که باعث بروز نوسان در این بازار می شود خودداری کند. دولت از یک طرف باید از بانک ها بخواهد که قانون را رعایت کرده و حداقل 20درصد از تهیلات اعطایی خود را به حوزه مسکن تخصیص دهد. از سوی دیگر قیمت ساخت و ساز را برای سازندگان مسکن باید کاهش دهد. اهدای زمین رایگان برای دهک های محروم و زمین هایی با اقساط طولانی مدت برای دهک های متوسط، کمک می کند تا بازار مسکن رونق یافته و از رکود فعلی دور شود.» سرباز در پایان خاطرنشان می کند:« موضوع مهم بعدی دوری از انتشار اخبار حاشیه ساز است. اینکه هر از گاهی مقام مسئولی اعلام کند بنزین گران می شود و بعد مقام دیگری بگوید، فعلا برنامه ای برای افزایش قیمت حامل های انرژی در دست نیست، به جز اینکه باعث نوسان در بازارهای مختلف شود، فایده ای ندارد. دولت باید از طریق اجماع نخبگانی برنامه ریزی کرده و بهترین تصمیم را به نفع معیشت مردم اتخاذ کند.»
سعید لطفی: گرانی بنزین قطعا باعث گرانی مسکن شده است
سعید لطفی دیگر هیات مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران از زاویه متفاوتی به این بحث ورود می کند و در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال گرانی بنزین باعث بروز نوسان در بازار مسکن شده است؟ می گوید:« بدون شک طرح بحث گرانی بنزین اثرات نوسانی در بازرار مسکن به جای می گذارد. همانگونه که این افزایش قیمت در سایر بازارها از جمله بازار اقلام مصرفی مردم اثرگذار خواهد بود. این نوسانات معیشت مردم را با تکانه های بسیاری مواجه می سازد. متاسفانه قدرت خرید دهک های مختلف ایرانی حتی بدون افزایش قیمت بنزین هم بحرانی است. حالا شما تصور کنید، نرخ حامل های انرژی در ماه های پایانی سال افزایش یابد و تکانه ای بر سایر تکانه ها افزوده شود.» لطفی در ادامه می افزاید:« در هفته ها و ماه های پایانی سال، همواره بازارهای مختلف به دلیل فضای شب عید با گرانی مواجه می شوند. امسال اما صحبتهایی که درباره گرانی بنزنی مطرح می شود بر حجم نگرانی ها افزوده است. بازار مسکن در رکود عمیقی فرو رفته و اگر قیمت حامل های انرژی افزایش یابد، این رکود به رکود تورمی بدل می شود. ضمن اینکه در نظر داشتهب اشید، بازارهای موازی مانند طلا، ارز، خودرو و...نیز در کشور افزایش یافته اند و اثرات این افزایش قیبمت بدون رتدید به بازار مسکن هم سرایت می کند.»
عضو هایت مدیره اتحادیه صنف مشاوران املاک در پاسخ به این پرسش تجارت که ایا می توان به عدد دقیقی رسید که در آن مشخص شده باشد، طرح بحث گرانی بنزین چه میزان نوسان در بازار مسکن ایجاد کرده؟ می گوید:« نمی توان عدد دقیقی را برای این موضوع مطرح کرد. آنچه که به طور قطع می توان ردباره آن صحبت کرد آن است که قطعا احتمال گرانی بنزین باعث گرانی مسکن هم در بخش خرید و هم در حوزه اجاره بها شده است. » لطفی ادامه می دهد:« اگر مردادماه را موعد زمانی طرح بحث گرانی بنزنی در نظر بگیریم و بعد فاصله میان قیمت میانگین یک متر مربع مسکن در مردادماهع تا میانگین متر مربع مسکن در آذرماه مقایسه کنیم به یک عدد تقریبی دست پیدا می کنیم. در مردادماه قیمت هر متر مربع مسکن در شهر تهران به صورت میانگین 80میلیون و 500هزار تومان بود که این نرخ در آذرماه حول و حوش 88میلیون تومان رسیده است. این فاصله حدودا 7میلیون و 500هزار تومانی ، نوسانی است که می توان آنرا ناشی از طرح بحث گرانی بنزین در بازار مسکن ارزیابی کرد.»