روزنامه اعتماد
1403/09/26
پرسش بي‌پايان درباب خشونت جنگ
هان كانگ در «اعمال انساني» داستاني تلخ و عميق خلق كرده كه بر اساس وقايع واقعي قيام گوانگجو در كره‌جنوبي بنا شده است. اين كتاب، چيزي فراتر از يك بازنمايي تاريخي است؛ سفري به اعماق دردهاي انساني، حافظه جمعي و پرسشي بي‌پايان درباره ذات خشونت و مقاومت. سبك نگارش و روايت در اين اثر يكي از نقاط برجسته‌اي است كه نمي‌توان به سادگي از آن عبور كرد. هان كانگ با بهره‌گيري از چندصدايي، داستان را از ديدگاه‌هاي مختلف بازگو مي‌كند.اين چندلايگي روايي به اثر حالتي چندوجهي مي‌دهد كه خواننده را با ابعاد مختلف يك تراژدي روبهرو مي‌كند.شيوه نگارش او تركيبي است از نثري مينيماليستي كه با ظرافت خاصي عواطف را در متن جاري مي‌كند. هان كانگ به‌جاي استفاده از توصيفات طولاني و پيچيده، با جملات كوتاه و گزنده حقيقت را آشكار مي‌كند. اين سبك ساده اما تاثيرگذار، خشونت و اندوهي را كه در متن موج مي‌زند به گونه‌اي ملموس به خواننده منتقل مي‌كند و او را درگير عمق داستان مي‌سازد. انتخاب ديدگاه‌هاي مختلف براي روايت، علاوه بر ايجاد تنوع، خواننده را با شخصيت‌هايي متفاوت روبهرو مي‌كند كه هر يك داستان خود را در دل يك تراژدي بزرگ بازگو مي‌كنند.
شخصيت‌ها در اين كتاب واقعي به نظر مي‌رسند؛ آدم‌هايي عادي كه با رويدادهايي غيرعادي روبهرو شده‌اند. شايد بزرگ‌ترين موفقيت نويسنده اين باشد كه شخصيت‌ها قهرمان نيستند، بلكه انسان‌هايي هستند كه در برابر خشونت و بي‌عدالتي واكنش نشان مي‌دهند، گاه با شجاعت و گاه با سكوتي تلخ. همين انسان‌گرايي در شخصيت‌پردازي باعث مي‌شود كه خواننده بتواند با آنها ارتباطي عميق برقرار كند. نويسنده نه تنها تغييرات ظاهري، بلكه تحولات عاطفي و رواني شخصيت‌ها را به خوبي به تصوير كشيده است.
هان كانگ در روايت مرگ و زخم، از مرزهاي معمول فراتر مي‌رود. او اين خشونت را به شكلي نمايش مي‌دهد كه انگار با چيزي سركوب‌ناشدني و ازلي مواجهيم. در برخي بخش‌ها، حتي توصيف‌هاي ساده از بدن‌هاي زخمي و ارواح سرگردان، معنايي استعاري به خود مي‌گيرند. اين تصاوير تاثيري ماندگار بر ذهن مخاطب دارند، به‌ويژه زماني كه نويسنده مرز ميان زندگي و مرگ را از نگاه انسان‌هايي كه قرباني يا شاهد خشونت بوده‌اند، محو مي‌كند.
نكته ديگر ترجمه درست كتاب است . مترجم توانسته سبك خاص هان كانگ را با دقت و حساسيت به فارسي منتقل كند. ترجمه او در بخش‌هايي كه احساسات عميق و لحظات شاعرانه در متن برجسته‌اند، به‌ويژه موفق بوده است. علي قانع با انتخاب واژگان ساده اما پرمعنا، حس و حال متن اصلي را حفظ كرده و به خواننده امكان مي‌دهد كه با عمق عاطفي داستان ارتباط برقرار كند. هرچند ممكن است در برخي موارد، تغييرات كوچك در ساختار جملات فارسي حس متفاوتي نسبت به نسخه اصلي ايجاد كرده باشد، اما اين مساله از تاثير كلي ترجمه نمي‌كاهد. انتخاب واژگان و لحن مترجم نشان‌دهنده احترامي است كه او براي متن اصلي قائل بوده و اين امر كتاب را براي خواننده فارسي‌زبان به تجربه‌اي دلنشين تبديل كرده است.
اعمال انساني صرفا درباره يك رويداد تاريخي نيست. اين اثر پرسش‌هايي عميق‌تر درباره معناي انسان بودن و ميراث خشونت مطرح مي‌كند. با روايت داستان‌هايي از مرگ و اندوه، نويسنده نشان مي‌دهد كه چگونه خاطرات دردناك مي‌توانند زندگي فردي و هويت جمعي را تغيير دهند. كتاب به خوبي اهميت حافظه در شكل‌گيري هويت افراد و جوامع را برجسته مي‌كند و در عين حال، مخاطب را با اين پرسش مواجه مي‌كند كه آيا مي‌توان از چنگ خاطرات خشونت‌آميز رها شد؟
يكي از نكات برجسته كتاب، رويكرد انساني آن به موضوعات جهاني است. هان كانگ از خلال داستاني كه به ظاهر درباره يك قيام محلي است، مساله‌اي جهانشمول را به تصوير مي‌كشد: تاثير خشونت سيستماتيك بر جوامع و افراد. اين امر كتاب را به اثري فراتر از يك روايت ملي تبديل مي‌كند. ما امروز نيز شاهد فجايعي مشابه در نقاط مختلف جهان هستيم؛ از جنگ‌ها و انقلاب‌ها گرفته تا سركوب‌هاي سياسي و اجتماعي.
وقتي به آشوب‌‌هاي امروز منطقه نگاه مي‌كنيم، نمي‌توان از شباهت آن به وقايع گوانگجو چشم‌پوشي كرد. در سوريه، همان‌طور كه در گوانگجو، خشونت سيستماتيك نه‌تنها جان‌هاي بي‌شماري را گرفته، بلكه حافظه جمعي جامعه را نيز زخمي كرده است. مردمي كه تحت فشار جنگ و بي‌عدالتي روزگار مي‌گذرانند، در نهايت با سوالاتي مشابه روبهرو مي‌شوند: چگونه مي‌توان زخم‌هاي اين خشونت‌ها را بهبود بخشيد؟ آيا بازماندگان مي‌توانند از سايه اين فجايع بگريزند يا حافظه جمعي به‌نوعي آنها را محكوم به تكرار مي‌كند؟
خواندن اين كتاب براي كساني كه به ادبيات جدي علاقه‌مندند، تجربه‌اي فراموش‌نشدني است. اين اثر به مخاطب اجازه مي‌دهد نه تنها خشونت را درك كند، بلكه قدرت همدلي، حافظه و انسانيت را در مواجهه با ناملايمات بازشناسد.
سایر اخبار این روزنامه
توقف قانون حجاب
قدرت‌نمایی بورس در روزهای آخر پاییز
جوايز ادبي، زخمي‌هاي سانسور
صفحه موبايل؛ باتلاقي كه بچه‌ها را مي‌بلعد
ایران باید با سوریه جدید تعامل داشته باشد
يك قطره مي‌تواند آغاز دريا باشد
تنبان پیش از عید
قانون نامناسب
معماي سقوط‌ها و راز دوام‌ها
فیلترینگ راه‌بندان امروز بن‌بست آینده!
احمد الشرع مردی از تبار زمین سیاست و نفت
چپ فحش نیست
پرسش بي‌پايان درباب خشونت جنگ
جوايز ادبي و دوستان و دشمنان واقعي
تهران، سینما
چه کسی صدای جوانان کوره‌های ماهشهر را می‌شنود؟
آن سوی نادیدنی زندگی
قانون نامناسب
معماي سقوط‌ها و راز دوام‌ها
فیلترینگ؛ راه‌بندان امروز بن‌بست آینده!
احمد الشرع؛ مردی از تبار زمین، سیاست و نفت
