روزنامه جوان
1403/09/28
نتایج اجتماعی و فردی همدلی در جامعه ایرانی
همدلی، فراتر از احساس ترحم یا شفقت نسبت به دیگران، نوعی مشارکت عاطفی و شناختی است که ما را قادر می‌سازد درد یا شادی دیگران را بفهمیم و به آن واکنش مناسب نشان دهیم. همدلی نه‌تن‌ها روابط فردی، بلکه کل ساختار اجتماعی را تقویت می‌کند. نتایج زیر، از برکات همدلی است.افزایش سرمایه اجتماعی: جامعه‌ای که اعضای آن همدل هستند، از انسجام بیشتری برخوردار است و مشارکت اجتماعی در آن بالاتر است. مشارکت گسترده مردم در دوران جنگ تحمیلی یا بحران‌هایی مانند زلزله بم، نماد روشنی از همدلی جمعی در ایران بوده‌است.
تقویت اعتماد متقابل: وقتی افراد جامعه رفتار‌های همدلانه‌ای مشاهده می‌کنند، احساس اعتماد بیشتری به دیگران پیدا می‌کنند. در یک پژوهش اجتماعی در سال ۱۳۹۸، ۷۶ درصد از پاسخ‌دهندگان ایرانی بیان کردند که تجربه کمک‌های مردمی در بحران‌های طبیعی، احساس اعتمادشان به جامعه را افزایش داده‌است.
مدیریت تعارضات قومی و فرهنگی: همدلی می‌تواند به عنوان ابزاری برای کاهش اختلافات قومی و فرهنگی در جامعه متنوعی مانند ایران عمل کند. به عنوان مثال برگزاری مراسم مشترک مذهبی و فرهنگی میان اقوام مختلف در مناطق چند قومیتی، نمونه‌ای از نقش همدلی در کاهش تنش‌هاست.
کاهش خشونت و جرم: جوامعی که فرهنگ همدلی در آنها قوی‌تر است، معمولاً از نرخ پایین‌تری در جرائم خشونت‌آمیز برخوردارند. در پژوهشی تطبیقی بین ایران و کشور‌های منطقه، نشان داده‌شد مناطقی که در آنها مراسم جمعی مذهبی یا فرهنگی برگزار میشود، نرخ خشونت کمتری دارند.
افزایش مشارکت مدنی: افراد همدل تمایل بیشتری به مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی و مدنی دارند. مانند تشکیل زنجیره‌های انسانی برای حفاظت از محیط‌زیست یا کمک به پاک‌سازی مناطق جنگلی در ایران.
مسئولیت‌پذیری اجتماعی: همدلی باعث میشود افراد نسبت به مشکلات جامعه احساس مسئولیت بیشتری داشته باشند. اقدامات گسترده مردم در جمع‌آوری کمک‌های مالی و معنوی برای آسیب‌دیدگان بحران‌های اقتصادی و طبیعی نمونه‌های خوبی از این دست هستند.
پیوند فرهنگی و تاریخی: همدلی به عنوان یکی از عناصر فرهنگی ایران، می‌تواند انسجام ملی را در شرایط بحرانی تقویت کند. در دوران جنگ تحمیلی، همدلی میان شهروندان و رزمندگان به عنوان نیرویی متحدکننده، تأثیر بزرگی بر موفقیت‌های نظامی و اجتماعی داشت.
تقویت حس هویت مشترک: وقتی اعضای یک جامعه از طریق همدلی با یکدیگر پیوند می‌خورند، احساس هویت ملی آنها تقویت میشود. در یک پژوهش جامعه‌شناسی (۱۳۹۷)، ۸۲ درصد از پاسخ‌دهندگان بیان کردند که تجربه مشارکت در مراسم جمعی مذهبی و ملی، احساس تعلقشان به ایران را تقویت کرده‌است.
تأثیر بر سلامت روان فرد و جامعه: رفتار‌های همدلانه باعث افزایش حس رضایت، کاهش استرس و بهبود سلامت روان افراد میشود. روان‌شناسان معتقدند که افراد همدل به دلیل ارتباطات مثبت، از سطوح بالاتری از شادکامی برخوردارند. همچنین جوامعی که در آنها همدلی رواج دارد، به دلیل کاهش تنش‌ها و افزایش تعاملات مثبت، از سلامت روانی بالاتری برخوردارند. مانند ایجاد کمپین‌های همدلی در دوران همه‌گیری کرونا، در هماهنگی با طرح کمک به کادر درمان، که باعث کاهش اضطراب جمعی در ایران شد.
جامعه‌ای با پیوند‌های قوی‌تر: گسترش فرهنگ همدلی می‌تواند جامعه‌ای بسازد که در آن افراد به یکدیگر بیشتر اعتماد کنند و همکاری‌های مشترک افزایش یابد.
تقویت جایگاه ایران در سطح جهانی: ایران با استفاده از فرهنگ غنی همدلی می‌تواند در تعاملات بین‌المللی خود، تصویری مثبت و انسانی‌تر ارائه دهد. در این راستا، معرفی جشنواره‌های فرهنگی ایرانی مانند نوروز به‌عنوان نماد همدلی در سطح جهانی می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
مفاهیمی، چون همدلی و مسئولیت‌پذیری باید در برنامه‌های آموزشی گنجانده شوند تا نسل‌های جدید با ارزش‌های همدلی آشنا شوند.
رسانه‌های جمعی می‌توانند با تولید محتوا‌های آموزشی، داستانی و انگیزشی، فرهنگ همدلی را ترویج دهند. ایجاد بستری برای مشارکت مردم در فعالیت‌های عام‌المنفعه هم می‌تواند به تقویت فرهنگ همدلی کمک کند. جشنواره‌های ملی و مذهبی نیز باید به عنوان بستری برای ایجاد تعاملات اجتماعی و تقویت همدلی استفاده شوند.
همدلی به عنوان یکی از عناصر کلیدی در فرهنگ ایرانی، همواره نقشی بنیادین در تعاملات فردی و اجتماعی ایفا کرده‌است. این مفهوم که ریشه در ارزش‌های اخلاقی، دینی و تاریخی ملت ایران دارد، با چالش‌هایی، چون مدرنیته، فردگرایی و تغییرات سبک زندگی مواجه شده‌است. با این‌حال، همدلی همچنان توانسته است در بحران‌های مختلف مانند جنگ، بلایای طبیعی و حتی بحران‌های جهانی مانند همه‌گیری کرونا، کارکرد مثبت خود را به نمایش بگذارد.
در نهایت، همدلی در جامعه ایرانی، نه‌تن‌ها یک ارزش اخلاقی، بلکه ابزاری کارآمد برای مقابله با مشکلات اجتماعی و ارتقای کیفیت زندگی است. در جهانی که فردگرایی و بی‌تفاوتی رو به افزایش است، حفظ و تقویت این فرهنگ ارزشمند می‌تواند ایران را به جامعه‌ای منسجم‌تر، عادلانه‌تر و انسانی‌تر تبدیل کند.
برای رسیدن به این هدف، همکاری همه‌جانبه میان مردم، نهاد‌های دولتی و سازمان‌های مدنی ضروری است. اگر چه چالش‌هایی پیش روی این مسیر وجود دارد، اما ظرفیت‌های تاریخی و فرهنگی ایران نشان می‌دهد که امکان گسترش همدلی و بهره‌برداری از نتایج مثبت آن وجود دارد.
سایر اخبار این روزنامه
خوانش انحرافی از سقوط نظام سوریه
«هسته سخت» نظام خودش مدعی نظام نیست!
کتاب‌های درسی کلک دارد!
توجیه تخلف دولتی با یک روایت دروغ!
معتقدم زنان در مسائل زنانه باید از مجتهد زن تقلید کنند
نتایج اجتماعی و فردی همدلی در جامعه ایرانی
خسارتهای نبود دستگاه «ایکسری» پایانه شلمچه بر تجارت ایران و عراق
آمادگی بسیج در کمک به اصلاح الگوی مصرف انرژی
پرنده ورزش با حرف اوج نمی‌گیرد
درخواست «اروپای بیمار» برای حذف ایران و روسیه از معادلات سوریه
درس‌ها و عبرت‌های حوادث سوریه
قهرمان جهانیم ولی ردیف بودجه نداریم!
