طمع اردوغان به سوریه در میانه بی‌ثباتی و التهاب
[عبدالباسط انصاری] بازگشایی سفارتخانه‌های ترکیه و قطر، دیدار هیئت آمریکایی با جولانی در دمشق و لغو جایزه تعیین‌شده برای دستگیری یا اعلام خبر از او، سفرهای مکرر مقامات اروپایی به دمشق و دیدار جولانی با برخی مقامات و چهره‌های با نفوذ عرب و تاکید بر بهبود روابط و کنار گذاشتن تعصبات فرقه‌ای و مذهبی در روزهای اخیر سبب نشده است التهابات داخلی کشور سوریه لاپوشانی شود. درگیری و اعتراض مسیحیان سوریه به سبب توهین به مراسمات آنان، انتشار آمارهای عجیب از حملات و غارت‌های شورشیان در مناطق مختلف سوریه و انتشار اخباری مبنی بر بروز اختلاف درونی در میان طیف‌های شورشی همسو با تحریرالشام و جولانی را می‌توان از جمله نشانه‌های تداوم التهاب در سوریه برشمرد. این در حالی است که درگیری میان کردها با مزدوران ترکیه در منبج و کوبانی ادامه دارد و مناطق شمال شرق سوریه نیز رنگ آرامش را به خود ندیده است. در ادامه نگاهی به آخرین تحولات سوریه خواهیم داشت:
آزار مسیحیان در میانه ژست تساهل دینی!
پس از سخنان جولانی در دیدار ولید جنبلاط مبنی بر عدم مبنا گرفتن اختلاف 1400 سال قبل، که از سوی تحلیلگران نشانه اعتدال فکری و مذهبی جولانی و نقد و کنایه به شیعیان و تایید آزادی ادیان تفسیر شد، حمله تروریست‌های تحریرالشام به شهر السقیلبیه در ریف حماه و اهانت آنان به مسیحیان با آتش‌‍زدن درخت معروف کریسمس نشان داد خبری از رواداری و تساهل در امور مذهبی در کار نیست. فارس در گزارشی درباره این ماجرا نوشت: «زمانی که مردم برای خاموش کردن این آتش به طرف میدان شهر آمدند، افراد مسلح، تفنگ‌های خود را به سمت آنها گرفتند، امری که موجب ترس و تنش شدید در شهر شد.» فارس با اشاره به تظاهرات اعتراضی مسیحیان حماه علیه این حرکت زننده تحریرالشام افزوده است: «تحریرالشام از طریق بازوهای رسانه‌ای خود، تلاش کرد تا این جنایت را به گردن بقایای نظام سابق بی اندازد، اما ساکنان منطقه با فیلم دوربین‌های تلفن‌های همراه خود، این تلاش را خنثی کردند و نشان دادند که عاملان این حریق، افراد تحریرالشام و دارای تابعیت خارجی و ازبکی بودند.» در پی این وقایع، مسیحیان دمشق نیز اقدام به برپایی تظاهرات خشم کردند و خواستار احترام به عقاید و حقوق خود شدند.
هر 10 دقیقه یک غارت، قتل یا ربایش در سوریه
رخ می‌دهد
از زمان روی کار آمدن تحریرالشام جولانی هرج و مرج داخلی در سوریه در پی تحرکات جنایتکارانه آنان رو به تشدید است. مهر به نقل از پایگاه المعلومه درباره التهابات داخلی سوریه آورده است: «منابع سوری تاکید کردند که ۹۰درصد از حقایق در این کشور در رسانه‌های جمعی منتشر نمی‌شود و تجاوزات علیه اقلیت‌ها در سوریه تشدید شده است...هر ۱۰ دقیقه یک حمله برای ربایش، ترور یا غارت در سوریه صورت می‌گیرد. تاکنون شش تجمع اعتراض‌آمیز طی ۲ روز برگزار شده و خشم مردمی در سایه تجاوزات عناصر الجولانی تشدید شده است. منابع سوری بیان کردند که بسیاری از این حملات از سوی عناصر الجولانی با هدف انتقام در قرداحه، طرطوس، لاذقیه و دیگر مناطق انجام می‌شود.» همچنین غروب سه‌شنبه در مسیر جاده حماه به مصیاف، سه قاضی دادگاه‌های استان حماه توسط افراد ناشناس ترور شدند.
اولین نشانه‌های اختلافات درونی تحریرالشام
در حالی ظهر سه‌شنبه به وقت محلی خبرهایی در رابطه با توافق طیف های مختلف شورشی با رئیس تحریرالشام برای ادغام گروه‌های مسلح در وزارت دفاع این کشور منتشر شد که الجزیره از اعتراض و ابراز نارضایتی طیف‌های مختلف شورشی به جولانی خبر داده است. مهر از قول الجزیره آورده است: «بر اساس اطلاعات به دست آمده، گروه‌های مسلح از جمله احرارالشام، جبهه شام، صقور شام نسبت به رویکرد تحریرالشام مبنی بر کنار زدن این گروه‌ها به ویژه عناصر استان درعا نگران‌اند. شواهد حاکی از آن است که اکثر گروه‌های تروریستی مخالف سیاست‌های حاکمیت جدید هستند.» مهر همچنین درباره بروز اختلاف در درون طیف‌های همسو با تحریرالشام به نقل از منابع سوری عنوان کرده است: «هیئت تحریرالشام شامل چند ائتلاف متشکل از 20 گروه مختلف است. تنها شش عدد از این ائتلاف‌ها به الجولانی نزدیک هستند و ستون اصلی تحریرالشام را تشکیل می‌دهند. الجولانی ۱۷ پست امنیتی در دمشق و دیگر شهرهای سوریه را به سرکردگان نزدیک به خود اعطا کرده که همین مسأله باعث نارضایتی دیگر شرکای وی شده است...»
نقشه اسرائیل برای تثبیت مواضع خود در جبل‌الشیخ
با اذعان صریح کاتز؛ وزیر جنگ اسرائیل، مبنی بر دخالت در سرنگونی حکومت سوریه، تداوم اشغال خاک سوریه توسط اسرائیل و تاکید نتانیاهو بر ماندن نیروهای این رژیم در جبل‌الشیخ تا پایان 2025، نگرانی از اشغال دائمی و تجزیه بخش‌هایی از سوریه توسط صهیونیست‌ها افزایش یافته است. اکنون منابع صهیونیستی از تثبیت مواضع این رژیم در جبل‌الشیخ خبر داده اند. فارس از قول یدیعوت آحارونوت در این رابطه نوشت: «بخش فناوری و لجستیک ارتش، راه‌های ویژه‌ای را به سمت قله جبل‌الشیخ سوریه ایجاد کرده و روزانه، کاروان‌های کامیون‌های اسرائیلی مملو از مواد و تجهیزات ساختمانی از این مسیر عبور می‌کنند تا کنترل اسرائیل بر قله کوه را حداقل تا پایان زمستان امسال تقویت و تثبیت کنند. بر اساس این گزارش، ارتش اسرائیل دو پایگاه اصلی در اراضی سوری احداث می‌کند. یکی در ارتفاع 2400 متری که شامل سازه‌های سیار ویژه و مستحکم است که در صورت بارش برف تا 6 متر، نظامیان اسرائیلی می‌توانند در آن جای بگیرند. پایگاه بعدی در ارتفاع 2800 متری و در بالای قسمت تازه اشغال‌شده خواهد بود.»
سفر اردوغان به سوریه با اهداف تجاری و امنیتی
روزنامه ترکی حریت خبر داده است اردوغان به زودی در راس یک هیئت بزرگ عازم سوریه خواهد شد. به نظر می‌رسد اردوغان با این سفر درصدد برداشتن یک گام دیگر برای به رسمیت شناختن تحریرالشام در منطقه و جهان و تسهیل فرآیند حاکمیت آن بر سوریه است چرا که منافع امنیتی و تجاری خود را در روی کارآمدن این گروه اخوانی-سلفی می‌بیند. برنامه‌ریزی برای مداخله در سوریه به بهانه حضور کردها و زمینه‌سازی برای تغییرات ژئوپلیتکی در سایه فقدان حکومت مرکزی مستقل و ارتش قوی در سوریه، از دیگر اهداف حکومت اردوغان از مداخله در سوریه و حمایت از تحریرالشام است. برخی تحلیلگران نیز معتقدند مداخله ترکیه در شمال سوریه با هدف سلطه بر مناطق شمالی این کشور و ایجاد یک خط ارتباطی جهت متصل کردن آن به کریدور جعلی زنگه‌زور و حذف ایران و عراق از کریدور شرق-غرب است که احتمال آن دور از ذهن نیست. به هر روی اردوغان برای تامین اهداف متعدد خود، احتمالا در این سفر بسته‌ای از پیشنهادها و همکاری‌ها را به تحریرالشام ارائه خواهد داد.
