فرشاد مؤمنی
اقتصاددان

  اگر قرار است تصمیمی بگیریم باید تصمیمات را در کادر مقبولی قرار دهیم و بدیهیات عقل سلیم را در اداره کشور در نظر داشته باشیم. اگر شوک نرخ ارز این قدر نجات‌دهنده است یکباره آن را به ۱۰۰ هزار تومان برسانید تا وعده‌هایی که می‌گویید اتفاق بیفتد و کشور  نجات پیدا کند.آقای مسعود نیلی در کتاب اقتصاد ایران گفته است که چرا ما فکر می‌کردیم با دستکاری نرخ ارز اقتصاد و تولید و سرمایه‌گذاری افزایش پیدا می‌کند و توضیح می‌دهد چرا هیچ یک از آنچه عزیزان فکر می‌کردند اتفاق نیفتاد؟ خود ایشان به عنوان طرفدار افراطی وارد کردن شوک به نرخ ارز توضیح می‌دهند که کار ما به جایی رسیده که به اتخاذ تصمیمات لحظه‌ای رسیده‌ایم. در فاصله زمانی نسبتاً کوتاهی برای اولین بار پس از انقلاب اسلامی با شورش‌های شهری با مضمون غیرسیاسی روبه‌رو شده‌ایم و به این دلیل که کارد به استخوان مردم رسیده است. برای اینکه بخواهیم کمکی به حکومت بکنیم باید نشان دهیم این دور باطلی که اقتصاد و جامعه ایران را اسیر کرده هر بار که تکرار می‌شود به عمق فجایع در ایران اضافه می‌کند و این شرایط کشور را بیش از پیش شکننده می‌کند. نکته دوم پیشنهادهای اجرایی عملی مشخص است، در کادر بدیهیات اولیه عقلی برای اداره حکومت به عنوان توضیح بند اول، شاید حیاتی‌ترین کاری که می‌شود کرد این است که بدانیم در چهارچوب مناسبات رانتی زندگی می‌کنیم و در این چهارچوب قاعده تصمیم‌ها شتاب‌زده و با بی‌اعتنایی به مناسبات کارشناسی شده است. رویکرد اقتصاد سیاسی غایت‌محور است و می‌گوید در فرایند تصمیم‌گیری شما را می‌ترسانند و مجبور می‌کنند به یک تصمیم تن دهید مثلاً آقای احمدی نژاد ادعا می‌کرد که دنبال عدالت است؛ اما ما سعی کردیم به ایشان بفهمانیم که عدالت با سیاست‌های تورم‌زا سنخیت ندارد، آقای پزشکیان هم همین حرف‌ها را می‌زند و کارهای آقای احمدی‌نژاد را تکرار می‌کند. گزارش سال ۱۴۰۲ بودجه خانوار نشان می‌دهد که در این سال نسبت به سال ۱۴۰۱ خط فقر مطلق سرانه کشور ۴۹ درصد افزایش پیدا کرده است و سیاست‌های غلطی که در سال ۱۴۰۱ انجام شد، سبب شد در سال ۱۴۰۲ این اتفاق بیفتد، این گزارش نشان می‌دهد نابرابری‌ها در سال ۱۴۰۲ نسبت به ۱۴۰۱ بدتر شده است، آیا واقعاً حکومتگران گرامی ما نمی‌دانند که نابرابری‌های تا چه اندازه نیروی محرک گسترش فقر و افزایش چشمگیر وابستگی به دنیای خارج و افزایش فساد و تخریب محیط زیست است؟ بحث بر سر این است که اگر در جلسه غیرعلنی مجلس در ۴ دی ۱۴۰۳ می‌گویند که افزایش قیمت ارز به نفع کشور است من می‌گویم این یک دروغ بزرگ است مگر اینکه بگوییم منظور ایشان از کشور، رانت خوارها و رباخوارها باشند و اما اگر وضعیت معیشت مردم است این دروغ بزرگی است.