روزنامه جوان
1403/10/16
یارانه‌بگیران زیر تیغ غربال
جوان آنلاین: سیاست‌های تورم‌زا، ارزش یارانه‌های نقدی را کاهش داده است، از همین رو دولت مدعی است درصدد حمایت از دهک‌های کم‌درآمد با بازتنظیم دهک‌بندی‌ها و حذف سه دهک بالا و استفاده از منابع حاصل از این حذف به نفع دهک‌های پایین است، اما این سؤال اساسی همچنان وجود دارد که غربال یارانه‌بگیران با چه سازوکاری انجام خواهد شد و آیا تبعات اجتماعی حذف یارانه افراد در شرایط فعلی اقتصادی لحاظ شده است؟ بازتعریف پرداخت یارانه‌های نقدی موضوعی است که همواره در سال‌های گذشته مطرح شده است و حالا با توجه به تأکید مقام‌های مسئول در دولت به نظر می‌رسد به صورت جدی‌تر در دستور کار قرار دارد. روز گذشته فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت اعلام کرد: «وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی درحال تدوین سازوکاری است تا از طریق «آزمون وسع» و با تکیه بر ابزار‌ها و تکنولوژی‌هایی که در اختیار قرار دارد، جامعه هدف دقیق‌تری برای حمایت‌های دولتی تعیین کند. از همین رو شش شاخص تعریف شده است تا برمبنای آن دهک‌بندی‌ها بازتنظیم شود و کسانی که از درآمد‌های بالاتری برخوردار هستند، از دریافت یارانه حذف شوند تا دولت بتواند کمک بیشتری به آسیب پذیرترین بخش جامعه ارائه کند.» سخنگوی دولت در ادامه با اشاره به اینکه سه تفکر در خصوص دریافت یارانه‌های نقدی وجود دارد، گفت: «تفکر اول معتقد است به دولت هیچ ارتباطی ندارد تا از خانواده‌ها حمایت کند. از نگاه این عده، این کار مصداق دخالت دولت در جامعه و بازار است و نباید این کار را بکند. نتیجه این تفکر به گسترده‌ترشدن «نابرابری» در جامعه منجر میشود. تفکر دوم معتقد است منابع محدود باید به صورت یکسان به همه پرداخت شود. از نگاه این تفکر عدالت یعنی «برابری». این تفکر برابری‌طلب، در عمل در جوامع کمونیستی با شکست و فروپاشی روبه‌رو شد، زیرا واقعیتی به نام محدودبودن منابع دولتی را در نظر نمی‌گرفت و توجه نداشت که در این رویکرد آنچه در عمل اتفاق می‌افتد، توزیع فقر خواهد بود، اما تفکر سوم معتقد است دولت باید بیشترین حمایت را از کسانی انجام دهد که آسیب‌پذیری بیشتری دارند.» با توجه به اظهارنظر مهاجرانی، دولت تفکر سوم یعنی حذف دهک‌های پردرآمد به نفع نیازمندان را دنبال می‌کند، اما هنوز خبری از در نظرگرفتن تبعات اجتماعی آن وجود ندارد. ۶ شاخص برای حذف ۳ دهک یارانه‌بگیر شش شاخص برای حذف سه دهک یارانه‌بگیر از قبیل املاک، خودرو از مبلغی بالاتر و درآمد افراد و... مطرح شده و باید دید در ادامه دولت به چه میزان می‌تواند با استفاده از پایگاه‌های اطلاعاتی در حذف دهک‌های پردرآمد و شناسایی دهک‌های کم‌درآمد موفق باشد. در کنار دولت، نمایندگان مجلس نیز با حذف سه دهک بالای درآمدی، یعنی دهک ۸، ۹ و ۱۰ موافق هستند. در سال جاری نیز دولت اجازه حذف این دهک‌ها را داشت و در جریان پرداخت یارانه‌های آذرماه نیز در خصوص حذف عده‌ای از یارانه‌بگیران گزارش‌هایی اعلام شد. در هر صورت استارت این اصلاحات زده شده و با توجه به بودجه ۱۴۰۴ در سال آینده نیز تداوم دارد. طبق گزارش‌ها، رقم یارانه‌ها تغییری نمی‌کند. نوروزی، سرپرست سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها ۱۱ دی ماه تصریح کرد: هر تصمیمی در قالب قوانین برنامه و بودجه باید بار مالی آن به طور دقیق محاسبه شود. او تأکید کرد: دولت سیاست کاهش مبلغ یارانه‌ها را ندارد و مبلغ یارانه‌های نقدی همچنان در محدوده ۳۰۰ تا ۴۰۰هزار تومان باقی خواهد ماند تا زمانی که مدل جدید یارانه‌ها مشخص شود. ضرورت پرداخت همزمان یارانه‌های نقدی و کالابرگ الکترونیکی به کم‌درآمد‌ها موضوع دیگر مربوط به بحث کالابرگ الکترونیک است. با توجه به اینکه منابع تشویقی جدیدی برای آن در نظر گرفته نشده است، بنابراین یک احتمال وجود دارد و آن هم اینکه منابع حاصل از حذف یارانه دهک‌های بالا صرف کالابرگ الکترونیکی برای دهک‌های پایین شود، البته تاکنون اخبار رسمی در این خصوص منتشر نشده و تنها موضوع مربوط به کالابرگ الکترونیک در سال آینده این است که دریافت آن اختیاری است و سرپرست خانوار می‌تواند آن را به جای یارانه نقدی دریافت کند. از آنجا که اغلب تمایل بیشتری بر دریافت یارانه به صورت نقدی دارند، بنابراین به نظر می‌رسد منابعی جهت تشویق برای دریافت آن باید اختصاص یابد. در این باره امین دلیری، تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتگو با «جوان» گفت: شیوه پرداخت یارانه‌های نقدی به صورت فعلی شیوه صحیحی نیست و مشاهده می‌کنیم بسیاری از افراد که درآمد‌های بسیار بالایی دارند، یارانه می‌گیرند. در شرایطی که منابع دولت برای پرداخت یارانه‌های نقدی محدود و پرداخت آن با هزینه‌های سنگینی روبه‌رو است، باید اصلاحاتی صورت گیرد که یارانه به نقطه مورد هدف سیاستگذار که همان دهک‌های کم‌درآمد است، اختصاص یابد. او با بیان اینکه پرداخت یارانه‌ها به تشدید تورم و از طرفی کسری بودجه منجر میشود، گفت: در حال حاضر حدود ۹ دهک یارانه نقدی دریافت می‌کنند که این روش ضروری است تا اصلاح شود. دلیری با بیان اینکه یارانه‌های نقدی باید به افراد نیازمند از جمله افراد تحت پوشش بهزیستی، کمیته امداد و همچنین کارگران، بازنشسته‌ها و مواردی مشابه پرداخت شود، گفت: در بسیاری از موارد این افراد گم هستند، اما روش فعلی قابل اصلاح است. این تحلیلگر مسائل اقتصادی با بیان اینکه مبلغ یارانه‌های نقدی و یارانه واردات کالا‌های اساسی در سال جاری ۷۵۰ هزارمیلیارد تومان و برای سال آینده ۸۵۰ هزارمیلیارد تومان است، افزود: این رقم بیشتر از درآمد‌های یک‌ساله نفتی کشور و همچنین دو‌سوم درآمد‌های مالیاتی است و مشاهده می‌کنیم که رقم قابل توجهی است که باید از آن در راستای کمک به اقشار کم‌درآمد جامعه استفاده بهینه کرد. دلیری با اشاره به اینکه پرداخت یارانه به ۸۰ میلیون نفر توجیه اقتصادی ندارد، افزود: با توجه به تورم حدود ۴۰ درصدی اثر یارانه‌ها کاهش می‌یابد، بنابراین لازم است برای سه دهک ابتدایی علاوه بر یارانه نقدی، کالابرگ الکترونیک نیز پرداخت شود. به گفته این کارشناس اقتصادی کالابرگ الکترونیک فرصتی برای تقویت خانوار است و محاسن بیشتری برای اقتصاد نسبت به یارانه‌های نقدی دارد. کنترل قیمت کالا‌های اساسی مکمل بازتعریف یارانه‌ها دلیری در ادامه با اشاره به ضرورت کنترل قیمت کالا‌های اساسی که ارز دولتی دریافت کرده‌اند، گفت: اگرچه هدف دولت‌ها از پرداخت این یارانه، کنترل نوسانات بازار داخلی و جلوگیری از افزایش قیمت کالا‌های اساسی نسبت به سایر کالا‌هاست، اما مشاهده میشود که به دلیل مشکلات در مدیریت توزیع، در نهایت اهداف سیاستگذار برای رسیدن این کالا‌ها با قیمت مناسب به مردم محقق نمی‌شود و یارانه‌های ارزی به هدر می‌رود، بنابراین دولت باید در کنار اصلاح سیاست‌های بازتعریف یارانه‌ها در کنترل قیمت کالا‌های اساسی که ارز دولتی دریافت کرده‌اند نیز موفق عمل کند. پایگاه‌های اطلاعاتی دقیق نیست. اما منصور علیمردانی، عضو کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۱۴۰۴ چند هفته پیش درباره برخی اخبار و گمانه‌زنی‌ها درباره حذف یارانه برخی دهک‌های در سال آینده گفته بود که نباید دور از عدالت برخورد کنیم چراکه دهک‌بندی‌ها دقیق نیست. امروز کسانی را می‌بینیم که در دهک‌های ۸ یا ۹ درآمدی قرار دارند، اما درآمد آنها به اندازه‌ای نیست که بخواهیم یارانه آنها را حذف کنیم. علیمردانی با طرح این سؤال که آیا به طور مثال داشتن یک خودروی پراید، دلیل مناسبی برای قرار داشتن یک فرد در دهک‌های درآمدی ۸ یا ۹ است، عنوان کرد: حذف یارانه دهک‌های ۸ و ۹ مگر چقدر اعتبارات برای دولت ایجاد می‌کند که حاضر است کمک‌معیشتی این طبقات به اصطلاح پردرآمد را حذف کند. آیا قرار است با حذف یارانه این دو دهک مشکلات کشور حل و فصل شود. عضو کمیسیون تلفیق با تأکید بر اینکه در لایحه بودجه اشاره‌ای به حذف یارانه هیچ‌یک از دهک‌ها نشده است، گفت: دولت همچنان آمار دقیقی از افراد دهک بالا ندارد و از آنجا که دهک‌بندی‌ها دقیق صورت نگرفته است، حذف یارانه برخی دهک‌ها فقط افزودن بر مشکلات مردم و اعتراض و نارضایتی آنها را در پی خواهد داشت. الزامات حذف حدود ۳۳درصد جامعه از یارانه فراهم است؟ هر چند در اصل این موضوع که یارانه را تنها باید به افراد نیازمند پرداخت کرد، تردیدی وجود ندارد، اما با توجه به اینکه پیش‌تر اعلام شده است، هر دهک از لحاظ جمعیتی همواره ثابت و به‌طور متوسط شامل ۵/۸ میلیون نفر است، یارانه نقدی حدود ۲۵میلیون‌و۵۰۰هزار نفر که حدود ۳۳درصد کل جامعه است حذف خواهد شد که این مسئله کار را برای دولت سخت می‌کند. باید دید سازوکار چنین اقدامی چقدر مهیاست.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
کسی آن طرف آب‌ها منتظر پزشکان ایرانی نیست!
دیکته اقتدار دفاعی به دشمن در رزمایش ۱۹ سپاه
دعوت به تحقیق و نوشتن درباره امام جواد، امام هادی و امام عسکری (ع)
اوین‌پارتی با چاشنی رسوایی!
امتحان در ابتدایی ممنوع است ولی برگزار میشود
فرصت‌آفرینی در اعتلای آموزش‌و‌پرورش
کور شدید، دیه می‌دهیم!
روشنایی روزگار مجرمان با تاریکی معابر
جعل سند عصای دست برخی مدیران!
یارانه‌بگیران زیر تیغ غربال
تسهیلاتی که حتی مُسکن درد مسکن نیست
یک اتفاق خوب سینمایی به نام «پروین»
تجدید قوای حماس در گرماگرم مذاکرات
یارگیری و رقیب‌تراشی سفارت در روحانیت
رزمایش اقتدار و کارکرد‌هایی به نفع امنیت پایدار
