رشد ۸ درصدی اقتصاد با «زانوی خودی» می‌شود

جوان آنلاین: تحقق رشد ۸ درصدی اقتصاد موضوعی است که فعالان اقتصادی، دولت و مجلس شورای اسلامی بر آن تأکید دارند، به طوری که رهبر انقلاب در دیدار روز گذشته با مردم قم به تحقق رشد ۸‌درصدی بدون احتیاج به خارج تأکید کردند و افق مسائل اقتصادی کشور را نیز در نگاه کارشناسان و افراد مطلع از واقعیات، امیدوارکننده خواندند و افزودند: «برخی افراد تحقق سیاست‌‎هایی مانند رشد اقتصادی ۸ درصدی را ناممکن می‌دانند، در حالی که در نمایشگاه فعالان اقتصادی که چندی قبل رئیس‌جمهور نیز از آن دیدن کرد، گفته و ثابت شد که تحقق رشد ۸ درصدی بدون احتیاج به خارج، امکانپذیر است و رئیس‌جمهور هم حرف آن فعالان و کارشناسان را تکرار کرد.»   رشد متوسط سالانه ۸‌درصدی به عنوان اولین هدف کمّی برنامه در نظر گرفته شده است؛ هدفی که در کارزار انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم مورد بحث و مناقشه قرار گرفت.  رئیس‌جمهور منتخب (مسعود پزشکیان) در یکی از مناظرات خطاب به رقیب خود گفت حاضر است از رقابت انتخاباتی کناره‌گیری کند، به‌شرط اینکه رقیب بتواند رشد ۸‌درصدی را محقق کند و اگر چنین نشد، «اعدام» شود.  رسانه‌های نزدیک به اصلاح‌طلبان نیز هرازگاهی گزارش‌هایی مبنی بر محال‌بودن رسیدن به رشد ۸‌درصدی در اقتصاد را منتشر می‌کنند.  به رغم تأکید پزشکیان بر عدم‌تحقق چنین رشد اقتصادی در زمان مناظرات انتخاباتی، وی بعد از رسیدن به ریاست جمهوری و آشنایی با دستاورد‌های صنعتی و معدنی داخلی به این باور رسید که با تکیه بر دانش و فناوری داخلی می‌توان به هدف برنامه هفتم دست یافت.  میانگین نرخ رشد اقتصادی ایران در چهارسال اخیر ۵/۴ درصد بوده و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نرخ رشد اقتصادی درسال۱۴۰۳ را ۵/۲ درصد اعلام و برای سال۱۴۰۴ هم رشد ۹/۲ درصدی را پیش‌بینی کرده است.  رسیدن به این هدف با دو رویکرد امکانپذیر است. رویکرد نخست این است که این عدد با اذعان به محدودیت‌ها، هدف‌گذاری شود تا مسئولان همه تلاش خود را برای تحقق آن انجام دهند. رویکرد دوم هم این است که ۲/۵ درصد از این نرخ رشد مربوط به تولید و سرمایه‌گذاری و ۸/۲ درصد هم مربوط به بهره‌وری است. همانطور که برای باز شدن و حرکت رو به جلوی ترافیک لازم است فعل و انفعالی در خودرو‌های پیش رو صورت گیرد و موانع برداشته شود، برای رشد اقتصادی معطوف به بهبود وضعیت اقتصادی و رفاهی مردم نیز لازم است تغییراتی در چینش فعالان اقتصادی و رفع موانع خلق ثروت در سطح اقتصاد اتفاق بیفتد.     الزامات رشد ۸‌درصدی اقتصاد  متوسط نرخ رشد سه برنامه اجرا شده ۸/۱ درصد در مقایسه با نرخ هدف‌گذاری ۸ درصدی است.  کنشگران اقتصادی معتقدند برای رسیدن به رشد ۸ درصدی باید مـوانع متعـدد از سر راه آن برداشتـه شـود. اگر تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی صرفاً بر مبنای رشد سرمایه‌گذاری هدف‌گذاری شود و به افزایش بهره‌وری تولید و اقتصاد دیجیتال توجه نشود، قطعاً ۳ تا ۴‌درصد از رشد قابل تحقق است.  مردمی‌سازی اقتصاد نیز یکی از راهکار‌های مجلسی‌هاست که بر اساس آن دولت مکلف شده است همه طرح‌های انتفاعی را با مشارکت بخش خصوصی و عمومی انجام دهد.  نمایندگان مجلس تأکید دارند اقدامات دولت باید به گونه‌ای باشد که مردم رشد اقتصادی را در معیشت و زندگی خود ببینند.  به عنوان مثال آخرین داده‌های آماری منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران نشان از این دارد که رشد اقتصادی ایران در بهار امسال به ۹/۷ درصد رسیده است، البته با احتساب نفت، هرچند اختلاف آماری با آنچه هدف برنامه هفتم توسعه است، کاهش یافته، اما چنین رشدی از سوی مردم احساس نمی‌شود.  اقتصاد ایران برای چهار سال متوالی گرفتار تورم بالای ۴۰‌درصد است، بنابراین آنچه در بخش رشد اقتصادی اتفاق می‌افتد، هنوز تغییر و اثر محسوسی بر رفاه مردم نداشته است.     دستیابی به رشد ۸‌درصدی با ناترازی در برق یا بانک‌ها ممکن نیست رئیس‌جمهور در نخستین گفت‌وگوی تلویزیونی خود در رسانه ملی در خصوص تحقق رشد ۸‌درصدی اقتصاد می‌گوید: این رقم مشروط به شروطی است. رشد اقتصادی و تولید که رهبری بحق اشاره فرمودند، ناترازی انرژی و فشاری که به کارخانه‌ها می‌آید، بر تحقق این رشد تأثیر می‌گذارد. اول باید ناترازی انرژی را حل کنیم.  مسعود پزشکیان می‌افزاید: دستیابی به رشد ۸‌درصدی با ناترازی در برق یا بانک‌ها ممکن نیست. متخصصان معتقدند برای رشد ۸‌درصدی به ۲۰۰‌میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز داریم. افزایش سرمایه در داخل کشور با افزایش بهره‌وری ممکن می‌شود، اما کل پولی که در کشور داریم، بیش از ۱۰۰‌میلیارد دلار نیست، پس به ۱۰۰‌میلیارد دلار سرمایه خارجی نیاز داریم و این به ارتباطات ما با خارج، دنیا، با همسایگان و ایرانیان خارج از کشور برمی‌گردد.  علاوه بر رئیس‌جمهور دیگر دولتمردان و کارشناسان اقتصادی فعال در دولت نیز افزایش سرمایه‌گذاری خارجی و پیوستن به FATF را از الزامات تحقق این رشد عنوان می‌کنند. رشد ۸ درصدی سرمایه‌گذاری و تولید، زمانی محقق خواهد شد که فضا برای فعالان اقتصادی قابل پیش‌بینی و قوانین و مقررات موجود برای سرمایه‌گذاران اعتمادبخش باشد و تأمین مالی برای سرمایه‌گذاری نیز انجام شود. برقراری تعامل لازم بین دولت و بخش خصوصی و فعالان اقتصادی حداقل برای یک دوره چهارساله و عملی شدن تعهدات دولت از الزامات تحقق رشد ۲/۵‌درصدی سرمایه‌گذاری و تولید است. در مورد تحقق رشد ۸/۲ درصدی بهره‌وری نیز نیازمند تربیت نیروی انسانی حرفه‌ای از نظر علمی و فنی هستیم.  علاوه بر نیروی انسانی متخصص، باید فناوری‌ها و دانش لازم را به دست بیاوریم تا قوانین و مقررات امور را تسهیل کنند و سیاست‌های ارزی، مالیات‌ها و بیمه برای تولیدکنندگان روشن و راهگشا باشد.  حاکمیت باید امور زیربنایی، دیپلماسی اقتصادی و الزامات عمومی برای رشد ۸‌درصدی اقتصاد را فراهم کند، وگرنه با زور یا خواهش هیچ کاری پیش نمی‌رود. رشد اقتصادی ۸‌درصدی به طور قطعی امکانپذیر است، اما شروطی دارد.  در حال حاضر از نظر آورده‌ها و بنیان‌های اقتصادی، بر اساس شاخص‌های روز دنیا، وضعیت خوبی داریم و از نیروی انسانی متخصص، امکانات اقتصادی، موقعیت جغرافیایی بسیار مناسب، منابع مالی و فضای مناسب اقتصادی نیز برخوردار هستیم، اما مشکل اصلی بحث استراتژی، راهبرد‌ها و برخورد ما با اقتصاد است.   اما آنچه روز گذشته رهبر انقلاب در دیدار مردم قم بر آن تأکید کردند، این بود که می‌توانیم به رشد ۸‌درصدی بدون احتیاج به خارج برسیم.  رهبری افق مسائل اقتصادی کشور را نیز در نگاه کارشناسان و افراد مطلع از واقعیات، امیدوارکننده خواندند و افزودند: برخی افراد تحقق سیاست‌‎هایی مانند رشد اقتصادی ۸ درصد را ناممکن می‌دانند، در حالی که در نمایشگاه فعالان اقتصادی که چندی قبل رئیس‌جمهور نیز از آن دیدن کرد، گفته و ثابت شد که تحقق رشد ۸ درصد بدون احتیاج به خارج، امکانپذیر است و رئیس‌جمهور هم حرف آن فعالان و کارشناسان را تکرار کرد.     بازدید رئیس‌جمهور از نمایشگاه توانمندی‌های بخش صنعت و معدن در رشد اقتصادی ۸‌درصدی رئیس‌جمهور ۲۳ آذر ماه در بازدید از نمایشگاه توانمندی‌های بخش صنعت و معدن در رشد اقتصادی ۸‌درصدی گفت: تحقق رشد ۸‌درصدی از اولویت‌های اصلی دولت است. دولت آمادگی رفع موانع برای تحقق اهداف بخش خصوصی را دارد، حل چالش‌های ناترازی در کشور به کمک بخش خصوصی محقق خواهد شد. ما برای تمدن، صنعت و آینده کشور هم که شده باید به فکر حل مشکلات موجود باشیم. با تکیه بر دانش و فناوری داخلی می‌توان به هدف برنامه هفتم دست یافت.  رئیس‌جمهور ضمن انتقاد از مصرف غیراستاندارد انرژی در صنایع، ادارات و مصرف خـانگی ابراز امیدواری کـرد دولت، تولیـدکنندگان و مـردم با تجـدیدنظـر در سیاست‌ها و اصـلاح الگوی مصرف به میزان بهره‌وری انرژی در کشور کمـک کنند. در این نمایشگاه دانش‌بنیـان‌ها نیز حضـور داشتند و جـدید‌ترین دستاورد‌های خود را به نمایش گـذاشتند.