اراده مشترک تهران و بغداد برای تقویت همکاری‌های اقتصادی و امنیتی


  گروه سیاسی: همزمان با آغاز فصل نو تحولات منطقه‌ای، دولت‌های ایران و عراق نیز تجدید اتحاد استراتژیک و همکاری‌های دو جانبه را در دستور کار قرار داده‌اند. محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق دیروز چهارشنبه (19 دی) میهمان تهران بود تا مرحله جدید شراکت استراتژیک دو کشور در عرصه روابط دو جانبه و منطقه‌ای مورد بحث و تبادل‌نظر قرار بگیرد. 
به گزارش «تجارت»، سفر السودانی به ایران در یکی از حساس‌ترین شرایط ممکن صورت می‌گیرد. منطقه خاورمیانه پس از سقوط حکومت بشار اسد در سوریه، رنگ و چهره‌ای جدید به خود گرفته که در بطن خود نگرانی‌های امیتی جدی‌ای را برای ایران و عراق به همراه داشته است. لذا به نظر می‌رسد سفر السودانی بیش از هر حوزه دیگری به مسائل امنیتی و تحولات اخیر منطقه گره خورده است. در کنار حوزه امنیت، مناسبات اقتصادی در هم تنیده تهران و بغداد طی بیش از دو دهه گذشته دیگر حوزه مهمی است که در هر دیداری میان سران سیاسی دو کشور در کانون توجه قرار می‌گیرد. شایان ذکر است که سفر السودانی به ایران را می‌توان ادامه سفر مسعود پزشکیان رئیس جمهور کشورمان به عراق در ۲۱ شهریور امسال نیز مورد ارزیابی قرار داد. 

تمرکز ایران و عراق برای توسعه همکاری‌های تهران و بغداد
عراق کانون اول صادرات غیرنفتی ایران در کل جهان است. طی سال‌های اخیر در دو سطح دولتی و خصوصی نیز مراودات اقتصادی بزرگی میان دو کشور در جریان بوده است. طی یک دهه اخیر چشم‌اندازه گسترش مبادلات تجاری دو کشور به 20 میلیارد دلار هدف‌گذاری شده که البته تا کنون محقق نشده است. با این وجود دو طرف همانند تمامی دیدارهای سران سیاسی خود در گذشته، بر توسعه همکاری‌های اقتصادی دو جانبه متمرکز شده‌اند.  در همین ارتباط، مسعود پزشکیان در نشست خبری مشترک با محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق، با خوشامدگویی به نخست وزیر عراق و هیات همراه، اظهار کرد: امیدواریم در پرتو این سفر و حسن اعتماد موجود میان طرفین، روند توسعه همکاری های دوجانبه شتاب بیشتری گرفته و گام‌هایی موثری در روابط دو کشور برداشته شود. وی ادامه داد: عراق کشوری مهم و شریک راهبردی برای ایران است. خرسندیم روابط دو کشور در عالی ترین سطح است و هر روز به دامنه این همکاری افزوده می شود. رئیس جمهور بیان کرد: ایران همواره خواهان صلح، ثبات و توسعه برای محیط پیرامونی خود است. امنیت، رشد و رفاه مردم عراق اهمیتی شایانی برای ایران دارد. عراق پس از گذر از دوران تروریسم، دوران خوبی از ثبات به ویژه در دوران برادر خوبم سودانی را تجربه می کند. ان شاءالله این مسیر تداوم خواهد داشت. وی ادامه داد: این سفر در ادامه سفر موفقیت‌آمیز اینجانب به عراق در شهریور انجام شد که از نقاط عطفی در روابط دو کشور است و نتایج آن را در گسترش روابط دو کشور در آینده خواهیم دید. افزون بر پزشکیان، محمد شیاع السودانی در همین نشست خبری با تشکر از دعوت ایران برای حضور در تهران، بیان کرد: سفر من در چارچوب گسترش همکاری دو کشور است. ما تلاش داریم تا این همکاری‌ها را گسترش دهیم تا شاهد افزایش امنیت و ثبات و شکوفایی اقتصادی دو کشور باشیم. وی ادامه داد: نشست بسیاری خوبی با رئیس جمهور و وزرای ایران داشتیم. در زمینه روابط دوجانبه اقتصادی، توسعه، مسائل اجتماعی، فرهنگی و دینی و تفاهم‌نامه‌ها و اسناد دو کشور گفت وگو کردیم. نشست‌های دوجانبه در آینده میان وزرای دو کشور برای پروژه‌های مشترک و همکاری ‌های دوجانبه از جمله در زمینه تامین برق و گاز عراق خواهیم داشت. نخست‌وزیر عراق افزود: ما طرح‌های مشترکی را شروع کرده ایم از جمله راه‌آهن بصره به شلمچه و بازراچه‌های مرزی و ایجاد راه های زمینی برای افزایش تبادل تجاری میان دو کشور. روابط دو کشور خیلی مهم است که گسترش یابد تا منافع دو کشور تحقق یابد. این روابط می تواند فرصتی برای منافع همه کشورهای منطقه باشد.

وحدت‌نظر و دغدغه مشترک ایران و عراق پیرامون مسائل منطقه‌ای و تروریسم
فراتر از موضوع اقتصاد و همکاری‌های دو جانبه، مسائل امنیتی بیش از هر زمان دیگری کانون توجه و گفت‌وگوهای السودانی با مقام‌های ایرانی بود. حاکمان سیاسی بغداد بعد از رفع تهدیدات اهریمن داعش، در نتیجه تحولات سوریه بار دیگر خود را در معرض تهدید حمله گروههای جهادی – تکفیری می‌بینند. به ویژه موضوع نگران کننده این است که مجموعه‌ای از بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای نسبت به تکرار سناریوی بشار اسد در عراق نیز بی‌میل نیستند. لذا ماموریت اصلی السودانی در سفر به تهران گفت‌وگو و مشورت گرفتن از ایران درباره تحولات منطقه‌ای بود. 



در ارتباط با مسائل امنیتی، پزشکیان در دیدار با السودانی تاکید کرد: در دیدار امروز با نخست وزیر عراق، ضمن رایزنی درباره تحولات اخیر در منطقه، مذاکرات خوبی برای گسترش روابط و همکاری‌های دوجانبه در همه زمینه‌ها داشتیم. رئیس جمهور تاکید کرد: هر دو کشور دغدغه‌های مشترکی درباره سوریه دارند. ثبات و آرامش سوریه، حفظ تمامیت ارضی، مقابله با گروهای تروریستی، ضرورت خروج رژیم صهیونیستی از مناطق اشغالی و توجه به احساسات مذهبی به خصوص در موضوع بقاع متبرکه شیعیان از جمله این دغدغه‌ها است. پزشکیان افزود: خطر تروریسم و احتمال فعال شدن هسته‌های تروریستی از دغدغه‌های دو طرف و از مباحث امروز بود که هوشیاری و همکاری دو کشور را بیش از قبل ضروری می کند. وی خاطرنشان کرد: برنامه جامع همکاری دو کشور و اجرای کامل توافق نامه امنیتی بار دیگر مورد بررسی و گفت وگو قرار گرفت. طرح‌های خوبی برای همکاری تجاری و اقتصادی دو کشور بررسی  شد. یکی از این طرح‌ها، تسریع ساخت مسیر راه آهن شلمچه به بصره است که آقای سودانی اهتمام خوبی برای تکمیل آن داشته است. طرفین در نشست امروز بر اهمیت اجرایی سازی اسناد و رفع موانع موجود تاکید داشتند. در هین زمینه، محمد شیاع السودانی در دیدار با پزشکیان در ارتباط با مسائل امنیتی و تحولات منطقه گفت: با دیدگاه رئیس جمهور ایران هم عقیده هستم که همکاری اقتصادی در منطقه، تضمین کننده امنیت و ثبات در کل منطقه است. امروز در خصوص  مسائل منطقه ای و بین الملی گفت وگو کردیم. ما جنایات جنگی در غزه را محکوم می کنیم. جامعه جهانی در توقف این جنایات ناموفق بوده است. وقت آن رسیده که همه بدانند تنها راه ثبات در منطقه، توقف این جنگ در غزه و تضمین دادن به ملت فلسطین برای تعیین سرنوشت خود بر پایه کشور آزاد است. بر موضع ثابت عراق بر ادامه آتش‌بس در لبنان تاکید داریم. السودانی افزود: ما در خصوص تحولات اخیر سوریه گفت وگو کردیم. ثبات در سوریه کلید ثبات در منطقه است و از همه برای راه‌حل سیاسی جامع دعوت می کنیم تا حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه را حفظ کند و موجب توقف دخالت‌های خارجی در این کشور شود. به اراده ملت سوریه احترام گذاشته و از انتخاب آنها درباره نظام و قانون اساسی آینده سوریه حمایت کرده، البته به شرطی که بدون دخالت خارجی باشد. آمادگی خود را برای همکاری با همه طرف ها برای تحقق ثبات در سوریه اعلام می کنیم تا همه ملت و نیروهای مختلف سوریه در آینده این کشور مشارکت داشته باشند.