مهمترین فیلمهای جشنواره فجر کدام آثار خواهند بود؟!
[ شهروند ] دیروز چهل و سومین جشنواره فیلم فجر با حضور ۳۳ فیلم در بخش رقابتی و ۴ فیلم در بخش انیمیشن و پویانمایی آغاز شد و سینمادوستان ایرانی روزه سینمایی خود را دوباره بعد از یازده ماه و بیست روز افطار کردند. رویدادی همواره شیرین؛ که البته امسال رویکردی جذاب حلاوت آن را بیشتر از همیشه کرده- که چیزی نیست مگر حضور بیسابقه ۴۴ فیلم در جشنواره فیلم فجر که برای اولین بار در تاریخ این فستیوال سینمایی روی میدهد... اگرچه دوره چهلوسوم جشنواره به دلیل تعداد قابل توجه فیلمسازان تازهآمده که کارنامه تثبیتشدهای ندارند، از سوی بسیاری از کارشناسان به یک هندوانه دربسته تشبیه شده است، ولی با این حال هنوز هم به سیاق همه دورههای گذشته جشنواره فیلمهایی را شمار بیشتری از سینمادوستان انتظار میکشند. اتفاقی بهشدت طبیعی؛ به خصوص از این نظر که به هر حال عدهای از فیلمسازان در دورههای گذشته امتحان خود را پس دادهاند و نام و نشانشان مهری شده که میتواند کیفیت یک فیلم را تضمین کند. «موسی کلیمالله» ساخته ابراهیم حاتمیکیا، «زیبا صدایم کن» به کارگردانی رسول صدرعاملی، «صیاد» ساخته جواد افشار، «خدای جنگ» به کارگردانی حسین دارابی و «بازی خونی» ساخته حسین میرزامحمدی از این دست فیلمها هستند که اعداد و ارقام هم گواهی بر کنجکاویبرانگیز بودنشان میدهد و در پیشفروش بلیتهای جشنواره فیلم فجر پرفروشترین فیلمهای این دوره بودهاند...
با این حــــــال با هر متر و معیاری «موســـــــی کلیـــــــــمالله» کنجکاویبرانگیزترین - و حتی شاید مهمترین- فیلم جشنواره است. جدیدترین فیلم ابراهیم حاتمیکیا پنج سال بعد از فیلم ناموفق و شکستخورده «خروج»- که طبق پیشبینیهای نشریات و سایتهای داخلی، یکی از پرسروصداترین و جنجالیترین فیلمهای 10 روز آینده خواهد بود و مانند آثار قبلی حاتمیکیا جنجالهای بسیاری را ایجاد خواهد کرد.
«موسی کلیمالله» که طبق گزارشهای منتشر شده یکی از پرهزینهترین پروژههای سیما در سالهای اخیر نیز به شمار میآید که در ابتدا قرار بود توسط فرجالله سلحشور ساخته شود؛ نسخه پایلوت ابرپروژهای است که از سال ۱۴۰۱ وارد پیشتولید شده- و به احتمال زیاد نسخه کامل سریالی آن در 5 سال به پخش خواهد رسید. «موسی کلیمالله» در قالب فیلم سینمایی، اما، برخلاف نسخه کامل سریالی که قرار است در 5 فصل روایتگر دوران تولد، کودکی، نوجوانی، جوانی، میانسالی و پیری حضرت موسی (ع) باشد؛ تنها و تنها به داستان زندگی حضرت موسی در دوران کودکی میپردازد یک فیلم/سریال پربازیگر با حضور هنرپیشههایی چون مریلا زارعی، علیرضا کمالی، بهنام تشکر، بهاره کیانافشار و فرهاد آئیش؛ که به گفته کسانی که بخشهایی از آن را دیدهاند، یکی از نقاط قوتش استفاده از فناوری «Virtual Production» است که باعث کوتاهتر شدن زمان تولید و هزینههای دکور شده است.
تمام این موارد باعث شده خیلیها انتظار تماشای اثر جدید ابراهیم حاتمیکیا را در جشنواره ۱۴۰۳ داشته باشند. این کارگردان که ۵ سال پیش با «خروج»، بزرگترین ناکامی خود در تمام ادوار این رویداد را تجربه کرد؛ ظاهراً برای امسال غافلگیریهای بسیاری دارد- که مهمترینش رونمایی از پروژهای است که تلویزیون نزدیک به دو دهه در تکاپوی تولیدش بوده و بالاخره امسال توانسته نسخه سینماییاش را روانه جشنواره کند.
ابراهیم حاتمیکیا از شناختهشدهترین و باسابقهترین کارگردانهایی است که در ادوار مختلف جشنواره فیلم فجر حضور داشته و آثارش نیز همواره به نوعی مورد توجه هیأت داوران قرار گرفته است. برای همین هم است که خیلیها از همین اولین روز جشنواره فیلم «موسی کلیمالله» را یکی از شانسهای دریافت جوایز اصلی فجر امسال میدانند.
زیبا صدایم کن
جشنواره فیلم فجر اگر چه همهساله پدیدههایی را- اغلب هم از میان فیلمهای فیلمسازان تازهکار- رو میکند، ولی به هر حال در روزهای اول جشنواره و پیش از اینکه تماشای فیلمهای ناشناس منجر به شناسایی پدیدههای جدید شود، یکی از فاکتورهایی که بعضی از فیلمها را نسبت به بقیه برجستهتر و متمایزتر نشان میدهد، نام و نشان کارگردانانی است که آن فیلمها را جلوی دوربین بردهاند. از این نظر بعد از فیلم «موسی کلیمالله» به کارگردانی ابراهیم حاتمیکیا، یکی از معدود فیلمهای این دوره که مخاطبان جشنواره اندک پیشزمینه ذهنی از کارگردانش دارد، «زیبا صدایم کن» به کارگردانی رسول صدرعاملی است و همین هم این فیلم را در قیاس با دیگر فیلمهای جشنواره کنجکاویبرانگیزتر جلوه میدهد.
«زیبا صدایم کن» البته به دلایلی دیگر هم ارزش و اهمیت بیشتری میتواند داشته باشد. یکی این که این فیلم بعد از چند سال دوری بهانهای شده برای بازگشت رسول صدرعاملی به جشنواره- و مهمتر هم اینکه این فیلمساز که پیشتر نقاط اوج و قلههایی مانند «دختری با کفشهای کتانی»، «من ترانه 15 سال دارم» و «دیشب باباتو دیدم آیدا» را به جشنواره آورده، با «زیبا صدایم کن» با اقتباس از رمان «زیبا صدایم کن» نوشته فرهاد حسنزاده بازهم سراغ نوجوانان رفته و به مشکلات این طیف سنی پرداخته است. داستان فیلم «زیبا صدایم کن» در خیابان خاطرهانگیز ولیعصر تهران میگذرد و در خلاصه آن آمده است: «خسرو سالهاست در آسایشگاه روانی به اجبار بستری است؛ او تمام درد و رنجها را با فکر دخترش زیبا سپری کرده است. حالا خسرو تلاش میکند خود را به تولد ۱۶ سالگی دخترش برساند». امین حیایی در کنار بازیگر تازهکار ژولیت رضاعی در این فیلم به ایفای نقش میپردازند. حضور مجدد رسول صدرعاملی در فیلم فجر یکی از نقاط قوت این جشنواره به شمار میرود.
خدای جنگ
سومین فیلم کارنامه حسین دارابی دیگر فیلم مهم جشنواره امسال میتواند باشد. فیلمی درباره پدر موشکی ایران «حسین طهرانیمقدم» که حسین دارابی با بازی ساعد سهیلی و حسین سلیمانی به تصویر کشیده است. با این حال نکته مهم این که هیچکدام از این دو بازیگر نقش شهید طهرانیمقدم را بازی نمیکنند و فیلم فقط یک داستان خاص از این شهید تاریخساز را روایت میکند. فیلمی که با توجه به داستان و فضای وقوع داستان و البته سابقه حسین دارابی به نظر میرسد که در شب پایانی فستیوال یکی از آثاری خواهد بود که مورد توجه داوران قرار گرفته و جوایز قابل توجهی کسب خواهد کرد.
بازی خونی
«بازیخونی» به کارگردانی حسین میرزامحمدی که پیش از نمایش هم یکی از فیلمهای مهم و مورد توجه این دوره قلمداد میشد؛ بعد از نمایش هم به همان نسبت مورد استقبال مخاطبین و منتقدان قرار گرفت. دلیل پیشزمینه ذهنی مخاطب از این فیلم البته در وهله اول سابقه کارگردانش بود که در «کتچرمی» نشان داده بود روایت قصههای تند اجتماعی را خوب بلد است؛ و البته فضا و داستانی که از عکسهای فیلم پیدا بود به روزهای اول انقلاب میپردازد و تماشاگران سینمای ایران هم به خصوص در سالهای اخیر از آثار مربوط به تاریخ معاصر کشور خاطرات خوبی دارند. «بازی خونی» با این حال بعد از نمایش نیز نشان داد که امیدواریها بیراه نبودهاند و روایت داستان قیام مسلحانه اتحادیه کمونیستهای ایران معروف به سربداران در جنگلهای آمل- به منظور خلق یک انقلاب دیگر- فیلمی جذاب را حاصل آورده است. فیلم البته با نوعی نگاه تکبعدی بخش زیادی از پتانسیل خود را- که تا حدی هم مدیون و مرهون ترکیب جذاب بازیگران فیلم متشکل از ارسطو خوش رزم، سارا حاتمی، لیندا کیانی و پیام احمدینیا بود- هدر داده است. با این حال هنوز و همچنان «بازی خونی» فیلم جذابی است که احتمالا یکی دیگر از فیلمهای مهم جشنواره خواهد بود.
صیاد
... و در نهایت میرسیم به فیلم «صیاد» ساخته جواد افشار که یکی از فیلمهای احتمالا پرسروصدای امسال خواهد بود. فیلمی که کنجکاویبرانگیزترین و جذابترین فیلم روز اول جشنواره نیز بود، به خصوص به خاطر نام کارگردانش جواد افشار که برای بیشتر تماشاگران با سریال تلویزیونی «گاندو» شناخته میشود. این کارگردان که در کارنامهاش سریالهایی چون آنام، گاندو و کیمیا دیده میشود، امسال بعد از ١٦ سال سریالسازی برای تلویزیون با «صیاد» به جشنواره آمده- و به گفته کسانی که در روز اول جشنواره فیلم را دیدهاند، تا حد زیادی پتانسیل نهفته فیلمسازی خود را هم در این فیلم بالفعل کرده است.
«صیاد» که به شرح عملیاتها و فعالیتهای شهید صیاد شیرازی و اختلافاتش با بنیصدر ، رئیسجمهور میپردازد؛ یک اثر بیوگرافیمانند درباره شهید صیاد شیرازی از فرماندهان شاخص ارتش است؛ با بازی علی سرابی و مارال بنیآدم؛ که رشادتهای این شهید دورانساز را در اوایل انقلاب و دوران دفاع مقدس- به خصوص عملیات فتحالمبین- به روایت نشسته است.
«صیاد» البته علاوه بر جذابیتهای بالقوهای که برای جشنواره ٤٣ دارد، ایراداتی نیز داشت که در صورت رفع و حل آنها شاید در سطحی فراتر از این که هست، قرار میگرفت. مهمترینش در این میان بیتوجهی کارگردان به گریم بازیگران بود که گاه توی چشم میزد و دیگر هم اینکه ذوقزدگی گروه سازنده فیلم در استفاده از بازیگران محرم در این فیلم آنها را از توجه به تواناییهای بازیگرانی مثل علی سرابی و مارال بنیآدم غافل کرده بود...