گروه سیاسی: فرمایشات حضرت آیت الله خامنه‌ای فرمانده معظم کل قوا در روز جمعه (19 بهمن) در دیدار با فرمانده و جمعی از کارکنان نیروی هوایی و پدافند ارتش جمهوری اسلامی ایران پیرامون گفت‌وگو با آمریکا نه تنها در سطح داخلی، بلکه در سطح جهانی بازتاب بسیار گسترده‌ای را به همراه داشت. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در بخشی از فرمایشات خود در تبیین علت استثناء بودن آمریکا از مذاکره، گفتند: برخی وانمود می‌کنند اگر پشت میز مذاکره بنشینیم فلان مشکل حل می‌شود اما واقعیتی که باید درست بفهمیم این است که مذاکره با آمریکا هیچ تأثیری در رفع مشکلات کشور ندارد. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای استفاده از تجربه «دو سال مذاکره و امتیاز دادن و کوتاه آمدن اما به نتیجه نرسیدن» را ضروری برشمردند و افزودند: آمریکا همان معاهده را با وجود نقص‌هایی که داشت نقض کرد و از آن خارج شد. بنابراین، مذاکره با چنین دولتی غیرعاقلانه، غیرهوشمندانه و غیرشرافتمندانه است و با آن نباید مذاکره کرد. به گزارش «تجارت»، رهنمودهای مقام معظم رهبری در باب مذاکره با ایران واکنش‌های خاص مقام‌های سیاسی کشورمان را نیز به همراه داشت.  فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: مذاکرات با کشورهای اروپایی ادامه خواهد داشت و همه به‌خوبی می‌دانند ایران در شرایطی که مذاکره غیرشرافتمندانه باشد، به آن تن نخواهد داد. محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی نیز دیروز شنبه در ششمین همایش ویژه فرماندهان و کارکنان ستاد فرماندهی سپاه گفت: دیروز مقام معظم رهبری شفاف و روشن در ارتباط با بحث مذاکره موضع گرفتند؛ معنای وفاق همین جاست. وی توضیح داد: توقع و مطالبه‌ام از رئیس جمهور این است که با توجه به ابلاغ این فرمایش حضرت آقا، ایشان شخصا خودشان و دوستانشان در دولت را به این سمت برده که کار را براساس فرامین حضرت آقا پیش ببریم و بتوانیم کارهایمان را انجام دهیم. قالیباف تاکید کرد: نباید در این بخش دوقطبی موافق و مذاکره مخالف ایجاد کنیم؛ از شب گذشته بعضی از دوستان در جبهه انقلاب دو قطبی «مذاکره بله» و «مذاکره خیر» را در پیش گرفته‌اند حال اینکه ماهیت فرمایش حضرت آقا با بحث‌های گذشته «مذاکره بله یا خیر» متفاوت است.  همچنین، الیاس حضرتی رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: ایران منزوی نیست و نخواهد شد؛ ما تعامل سازنده با جهان را با هوشمندی، درایت و در چارچوب ‎عزت ملی پیش خواهیم برد. اما در این راه، پیشینه بدقولی‌ها و زبان تهدید آمریکا را همانگونه که مقام معظم رهبری اشاره داشتند، فراموش نخواهیم کرد. با تمام این تفاسیر اکنون مساله مهم برای افکار عموم و ناظران سیاسی این است که آینده مذاکرات ایران و غرب به چه سمتی پیش خواهد رفت؟ در راستای پرداختن به این پرسش اساسی با عبدالرضا فرجی‌اد، کارشناس مسائل ژئوپلیتیک، استاد دانشگاه و سفیر اسبق کشورمان در نروژ و مجارستان گفت‌وگو داشته است. 

فضا برای مذاکره میان ایران و ترامپ مهیا نیست
عبدالرضا فرجی راد، در ارتباط با آینده گفت‌وگو میان ایران و آمریکا بعد فرمایشات اخیر مقام معظم رهبری اظهار داشت: «با توجه به این‌که در یادداشت ریاست جمهوری دونالد ترامپ برای بازگشت تحریم‌ها علیه ایران موجی بی‌سابقه از تحریم‌های سفت و سخت مورد لحاظ قرار گرفته است، به نظر می‌رسد جمهوری اسلامی ایران آمادگی مذاکره با آمریکا و ترامپ را ندارد. مگر این‌که در آینده آمریکایی‌ها با در پیش گرفتن اقداماتی همچون اجرا نشدن مفاد یادداشت اجرایی یا تعلیق آن‌ها، به تهران برای آغاز گفت‌وگو چراغ سبز نشان دهند. از نگاه طرف ایرانی تحریم‌های جدید بسیار خصمانه هستند و حتی سلاح‌های متعارف، همکاری با هند در چابهار، صادارات نفت ایران و... را هدف قرار می‌دهد. بنابراین از سوی تهران حسن نیت لازم برای مذاکره و توافق با واشنگتن تحت ریاست ترامپ احساس نمی‌شود.»

فضای مذاکره میان ایران و آمریکا بسته نشده است
این کارشناس مسائل ژئوپلتیک، در بخشی دیگر از اظهارات خود تاکید کرد: «با وجود از میان رفتن فضا برای گفت‌وگو در کوتاه مدت، به هیچ عنوان این به معنای بسته شدن فضای گفت‌وگو و مذاکره برای همیشه طی چهار سال آینده نیست. از سخنان مقام معظم رهبری نیز چنین نمی‌توان برداشت کرد. رهبری بیشتر بر شرافتمندانه نبودن مذاکرت با توجه به تحرکات گذشته و اخیر آمریکا در دوران مختلف به ویژه طی دوران زمامداری ترامپ، تاکید کردند. به نظر می‌رسد تا زمانی که یک حرکت جدی از سوی آمریکایی‌ها برای اعتمادسازی و بازگشت از مواضع خصمانه چند سال گشته صورت نگیرد، ایران رغبتی به انجام مذاکره ندارد.»

ترامپ مخالف جدی حمله اسرائیل به تاسیسات هسته‌ای ایران است
سفیر اسبق کشورمان در نروژ و مجارستان در بخشی دیگر از اظهارات خود در ارتباط با طرح حتمال حمله اسرائیل با حمایت آمریکا به تاسیسات هسته‌ای ایران در صورت عدم توافق با ترامپ اظهار داشت: «این فرضیه از اساس برآمده از فضاسازی اسرائیلی‌ها در رسانه‌های آمریکایی است. اساسا ترامپ در پی گرفتن جایزه صلح نوبل است و به دنبال جنگ با ایران نیست. حتی بسیاری از شواهد از این حکایت دارند که او نسبت به طرح حمله اسرائیل به ایران به بنیامین نتامیاهو هشدار جدی داده است. ترامپ به خوبی می‌داند حمله به تاسیسات هسته‌ای ایران، حمله متقابل به تاسیسات هسته‌ای اسرائیل را در پی دارد. حمله به تاسیسات نظامی، حمله متقابل به پایگاههای نظامی اسرائیل و نیز حمایت و مداخله مستقیم آمریکا در هر گونه عملیات ضدایرانی اسرائیلی‌ها، حمله مستقیم به پایگاههای آمریکا در منطقه را به همراه دارد. این به هیچ عنوان وضعیتی نیست که ترامپ خواستار آن باشد. او می‌خواهد در مناسبات با ایران تاریخ‌ساز باشد. تاریخ‌سازی نیز هیچ سنخیتی با جنگ ندارد؛ بلکه این از طریق صلح و تنش‌زدایی است که او می‌تواند ماندگار شود.»

ایران باید از شکاف میان اروپا با ترامپ به نفع خود بهره بگیرد
این استاد دانشگاه در بخش پایانی اظهارات خود در ارتباط با آینده روابط ایران و غرب اظهار داشت: «اساسا غرب را نباید در آمریکا خلاصه کرد. اروپایی‌های نیز بازیگرانی مهم در غرب هستند. در ابتدا باید توجه داشت که ترامپ تصمیمات مقطعی و احساسی بزرگی را اخذ می‌کند که در اساس معتبر نیستند و امکان بازنگری در آن‌ها وجود دارد. در سطحی دیگر، اروپایی‌ها با آمریکا ترامپ در مسائل مختلفی همچون بودجه ناتو، آینده صلح در غزه، طرح کوچاندن فلسطینی‌ها از غزه، جنگ اوکراین، تعرفه‌های تجاری و... اختلافاتی اساسی دارند. در مقطع کنونی، فعال سازی مکانیسم ماشه که برآیند آن بازگشت تحریم‌های شورای امنیت است، در اختیار تروئیکای اروپایی (انگلستان، آلمان و فرانسه) قرار دارد. در نتیجه ایران باید از شکاف موجود بهره تمام را بگیرد. تهران باید با انجام مذاکرات فشرده اروپا را به سمت عدم فعال‌سازی مکانیسم ماشه و حل مشکلات پیرامون جنگ اوکراین ترغیب کند. همچنین ایران باید با افزایش همکاری‌های با آژانس زمینه جلب رضایت اروپایی‌های را فراهم کند تا همانند دور نخست از همراهی با آمریکا ترامپ دوری کنند.»