آیا این «اندیشه» مخالف رفاه عمومی است؟

جوان آنلاین: هیچ‌کس نمی‌تواند اندیشه‌ای که رفاه عمومی را در قلب راهبرد‌های اقتصادی و سیاسی کشور قرار داده است، مخالف با رفاه عمومی قلمداد کند. این واقعیت آشکار از سخنان رهبر معظم انقلاب به‌خوبی روشن است. ایشان ۱۹ اسفند۱۴۰۰ در دیدار با اعضای مجلس خبرگان، اقتصاد و رفاه عمومی را از ارکان اصلی قدرت ملی معرفی کردند. این اندیشه به‌وضوح نشان می‌دهد رفاه مردم نه تنها یک مسئله اقتصادی، بلکه یک موضوع راهبردی برای کشور است. رهبر معظم انقلاب همچنین در یکم فروردین ۱۳۹۶، در سخنرانی نوروزی حرم رضوی تأکید کردند که رفاه عمومی یکی از خواست‌های اساسی نظام برای مردم ایران است. با چنین نگاه عمیق و جامعی به رفاه عمومی، چگونه می‌توان این تفکر را مخالف رفاه مردم دانست؟ روشن است که اندیشه رهبر معظم انقلاب نه‌تنها در راستای ارتقای رفاه عمومی است، بلکه آن را یکی از ارکان اصلی قدرت ملی و استقلال کشور می‌دانند.    قدرت ملی چیست و چرا اهمیت دارد؟ قدرت ملی، مفهومی فراتر از تجهیزات نظامی یا نفوذ دیپلماتیک است. یک کشور قدرتمند، مجموعه‌ای از عوامل را در کنار هم دارد: اقتصاد پایدار، امنیت داخلی، وحدت ملی، پیشرفت علمی و فناوری و البته رفاه عمومی.  محمدرضا عباسی، کارشناس اقتصاد سیاسی در گفت‌و‌گو با «جوان» قدرت ملی را این‌گونه تعریف می‌کند: «قدرت ملی یعنی توانایی یک کشور در مدیریت منابع داخلی و اعمال نفوذ در محیط بین‌المللی. این قدرت، نه‌تنها به سلاح و دیپلماسی بلکه به همبستگی اجتماعی و رضایت مردم بستگی دارد. کشوری که مردم آن از نظر اقتصادی و اجتماعی در مضیقه باشند، حتی با ارتش قوی، دچار بی‌ثباتی خواهد شد.»  در واقع، کشور‌هایی که سطح بالایی از رفاه عمومی دارند، از قدرت نرم بالاتری برخوردارند و به دلیل ثبات داخلی، در صحنه جهانی نیز تأثیرگذارتر هستند.     «رفاه عمومی» از یک مطالبه اجتماعی تا یک ضرورت راهبردی رفاه عمومی، مفهومی فراتر از افزایش درآمد یا تأمین یارانه‌های مقطعی است.  علی مقدم، کارشناس اقتصاد توسعه در تعریف آن به «جوان» می‌گوید: «رفاه عمومی یعنی ایجاد زیرساخت‌های اقتصادی، بهداشتی، آموزشی و اجتماعی به‌گونه‌ای که هر شهروند بدون دغدغه معیشتی، امکان رشد و پیشرفت داشته باشد.»  کشور‌های پیشرفته، رفاه عمومی را نه به‌عنوان یک امتیاز، بلکه به‌عنوان یک ضرورت راهبردی می‌بینند. این مسئله زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که بدانیم نارضایتی اجتماعی، به‌طور مستقیم امنیت ملی و ثبات حکمرانی را تهدید می‌کند.     چرا رفاه عمومی یکی از ارکان قدرت ملی است؟ وقتی رهبر معظم انقلاب، اقتصاد و رفاه عمومی را یکی از ارکان قدرت ملی می‌دانند، این نکته از چند جهت قابل تحلیل است: ۱- افزایش سرمایه انسانی و بهره‌وری  جوامعی که از رفاه برخوردارند، از نیروی کار متخصص و کارآمدتری بهره می‌برند. کشور‌هایی مانند آلمان و ژاپن با سرمایه‌گذاری در رفاه اجتماعی، به رشد اقتصادی پایدار دست یافته‌اند.  ۲- افزایش مشروعیت حکومت و ثبات سیاسی  کشوری که بتواند رفاه مردم خود را تأمین کند، از حمایت اجتماعی بیشتری برخوردار خواهد بود. بی‌ثباتی اقتصادی، نارضایتی اجتماعی و اعتراضات گسترده، معمولاً نتیجه فقدان رفاه عمومی است.  ۳- قدرت اقتصادی و استقلال ملی  رفاه عمومی، با تقویت مصرف داخلی، تولید ملی را افزایش و وابستگی به بیگانگان را کاهش می‌دهد. اقتصاد قوی، یکی از مهم‌ترین پایه‌های قدرت ملی است.     اگر رهبر یک کشور به قدرت ملی نیاز دارد، پس چگونه می‌تواند مخالف رفاه عمومی باشد؟ حال این سؤال مطرح می‌شود: آیا منطقی است کسی که در رأس یک نظام سیاسی قرار دارد و بیش از هر فرد دیگری به اهمیت قدرت ملی واقف است، با رفاه عمومی که یکی از ارکان همین قدرت است، مخالفت کند؟ احمد نادری، جامعه‌شناس سیاسی در این‌باره به «جوان» می‌گوید: «تصور اینکه یک رهبر، همزمان به قدرت ملی اهمیت دهد، اما با رفاه عمومی مخالف باشد، از نظر منطقی قابل قبول نیست. رفاه عمومی، نه یک مسئله حاشیه‌ای، بلکه یکی از ابزار‌های بقای حکومت‌هاست. این یک اصل پذیرفته‌شده در علم سیاست است که هر حکومتی که نتواند رفاه عمومی را تأمین کند، در بلندمدت مشروعیت خود را از دست می‌دهد، بنابراین نمی‌توان کسی را که رفاه عمومی را رکن قدرت ملی می‌داند، متهم به مخالفت با آن کرد.» رهبر‌حکیم انقلاب در سال‌های اخیر بار‌ها مسئولان را به اصلاح ساختار‌های اقتصادی و مقابله با فساد و رانت‌خواری توصیه کرده‌اند. آیا این توصیه‌ها جز برای تأمین رفاه عمومی و کاهش فشار بر مردم است؟ این واقعیت را نمی‌توان نادیده گرفت که در طول سال‌های گذشته، سیاستگذاری‌های مختلفی برای بهبود وضعیت معیشتی مردم در نظر گرفته شده است، اما چالش‌هایی مانند تحریم‌های اقتصادی، سوءمدیریت برخی دستگاه‌ها و جنگ اقتصادی بین‌المللی، موانعی جدی در مسیر تحقق کامل رفاه عمومی بوده‌اند.     رفاه عمومی یک هدف راهبردی است نه یک شعار تبلیغاتی بررسی مفاهیم قدرت ملی و رفاه عمومی نشان می‌دهد این دو، ارتباطی عمیق و ناگسستنی با یکدیگر دارند. کشوری که رفاه مردم خود را تأمین کند، در برابر تهدیدات داخلی و خارجی مقاوم‌تر است و از مشروعیت بیشتری در سطح بین‌المللی برخوردار خواهد بود. وقتی رهبر معظم انقلاب، اقتصاد و رفاه عمومی را یکی از ارکان قدرت ملی می‌دانند، به‌وضوح مشخص است نه‌تنها با رفاه مردم مخالف نیستند، بلکه آن را یکی از پایه‌های اقتدار کشور می‌دانند، ازاین‌رو هرگونه اتهام مبنی بر مخالفت با رفاه عمومی، تحلیلی سطحی است و نشان می‌دهد اتهام‌زننده جایگاه قدرت ملی را در سیاستگذاری کلان درک نکرده است. نادری در همین زمینه تأکید می‌کند: «برای تحقق رفاه عمومی، باید به ریشه مشکلات پرداخت. نمی‌توان ضعف برخی مدیران یا فشار‌های اقتصادی خارجی را به پای نگاه کلان یک نظام گذاشت. رهبر معظم انقلاب بار‌ها تأکید کرده‌اند اقتصاد کشور نباید به سیاست‌های غربی گره بخورد و باید بر توان داخلی تکیه کرد. این موضوع نشان می‌دهد رفاه عمومی نه‌تنها نفی نشده، بلکه یک هدف اساسی است که نیازمند سیاستگذاری دقیق و اجرای صحیح است.» آنچه مسلم است اینکه هیچ مقامی، به‌خصوص در کشوری با شرایط ایران، نمی‌تواند رفاه عمومی را نادیده بگیرد. رفاه مردم، یکی از مؤلفه‌های بقا و اقتدار حکومت‌هاست و هرگونه ادعای خلاف این احتمالاً از سر غرض‌ورزی سیاسی است.     تولید ثروت ملی، مسیر رفاه عمومی آیا می‌توان این نگاه را ضدرفاه دانست؟ رهبر معظم انقلاب در دیدار تولیدکنندگان، کارآفرینان و فعالان اقتصادی در ۲۸ آبان۱۳۹۸، بر پیوند عمیق بین تولید، ثروت ملی و رفاه عمومی تأکید کردند و فرمودند: «اسلام معتقد است به تولید ثروت ملی و بالا رفتن سطح رفاه عمومی جامعه... آنچه من می‌خواهم به شما [تولیدکنندگان]بگویم در درجه اول، این است که این عرصه تولید و رونق اقتصادی و اوج گرفتن ثروت ملی و رفاه عمومی در کشور، مثل همه عرصه‌های دیگر احتیاج دارد به پیشروانی، فرماندهانی، صفوف مقدمی، آن پیشروان و فرماندهان و صفوف مقدم، شما‌ها هستید، شما تولیدکنندگان... این میدان هم میدان مهمی است، میدان خطیری است، میدان جنگ است.»  این سخنان نشان می‌دهد رفاه عمومی در نگاه رهبر معظم انقلاب، یک امر مقطعی یا شعاری نیست، بلکه یک هدف اساسی و راهبردی برای کشور است، اما این رفاه باید بر پایه تولید ثروت ملی شکل بگیرد، نه بر پایه توزیع بدون پشتوانه یا سیاست‌های وابسته به منابع خارجی. در این دیدگاه، تولیدکنندگان و کارآفرینان نقش کلیدی دارند. اگر تولید رونق نداشته باشد، ثروت ملی شکل نمی‌گیرد، در نتیجه رفاه عمومی پایدار نخواهد بود، از همین رو ایشان میدان اقتصاد را «میدان جنگ» توصیف می‌کنند و تولیدکنندگان را «فرماندهان» این میدان می‌دانند. این بیان نشان می‌دهد مسئله‌رفاه عمومی، نه‌تنها یک مطالبه اجتماعی، بلکه یک مقوله استراتژیک و امنیتی است که برای تحقق آن، باید از مسیر تولید و رونق اقتصادی عبور کرد.  اتهام مخالفت با رفاه عمومی به کسی که تولید، رونق اقتصادی و افزایش ثروت ملی را پیش‌نیاز رفاه عمومی می‌داند، نه‌تنها غیرمنصفانه بلکه از اساس نادرست است. این دیدگاه، برخلاف رویکرد‌های مصرف‌گرایانه که صرفاً بر توزیع تمرکز دارند، به دنبال ایجاد زیرساخت‌های پایدار برای رفاه مردم است.  حقیقت این است که رفاه عمومی، یک محصول است؛ محصولی که از دل تولید، تلاش و پیشرفت اقتصادی بیرون می‌آید، بنابراین نمی‌توان کسی را که رفاه را در تولید ثروت ملی جست‌و‌جو می‌کند، مخالف رفاه دانست.     هدف روشن ملت ایران، آیا چنین نگاهی می‌تواند ضدرفاه عمومی باشد؟ رهبر معظم انقلاب پنجم تیر۱۳۹۸، در دیدار با رئیس و مسئولان قوه قضائیه به اهداف ترسیم‌شده برای ملت ایران اشاره کردند و فرمودند: «ملت ایران راه خودش را پیدا کرده است، راه ما را انقلاب ترسیم کرده، امام بزرگوار ترسیم کرده، اهداف ما مشخص است. در این ده‌ها سال، بار‌ها و بار‌ها این اهداف تکرار شده و اهداف با‌ارزش و جذابی است، رسیدن به رفاه مادی، رسیدن به عزت اجتماعی، رسیدن به عقلانیت بالا، رسیدن به دانش برجسته و ممتاز و رسیدن به آرامش اجتماعی و امنیت اجتماعی، اینها اهداف ماست که اسلام اینها را برای هر ملتی قرار داده، برای ما هم این اهداف را اسلام ترسیم کرده و دنبال این، حرکت کرده‌ایم و به کوری چشم دشمن به همه آنها هم خواهیم رسید.»  این سخنان، نشان‌دهنده یک راهبرد کلان برای پیشرفت ملت ایران است که در آن، رفاه عمومی نه‌تنها مورد تأیید، بلکه یکی از ارکان اصلی مسیر ترسیم‌شده از سوی انقلاب و اسلام معرفی شده است. رسیدن به رفاه مادی، عزت اجتماعی، عقلانیت، دانش ممتاز و امنیت اجتماعی، همگی عناصر یک جامعه پیشرفته‌اند. اگر رفاه مادی یکی از اهداف اصلی نظام باشد، چگونه می‌توان کسی را که این هدف را تصریح می‌کند، متهم به مخالفت با رفاه عمومی دانست؟ یکی از مهم‌ترین نکات این بیانات، پیوند میان رفاه مادی و سایر عناصر پیشرفت ملی است. برخلاف برخی رویکرد‌های سطحی که رفاه را صرفاً به مفهوم اقتصادی آن تقلیل می‌دهند، رهبر معظم انقلاب آن را در کنار عزت ملی، امنیت اجتماعی، رشد علمی و عقلانیت تعریف می‌کنند. این نشان می‌دهد رفاه عمومی، نه‌تنها یک مطالبه‌اجتماعی، بلکه یک مؤلفه‌ضروری برای پیشرفت یک ملت است. آیا چنین نگاهی ضد رفاه عمومی است؟ با توجه به این تحلیل، نمی‌توان کسی را که رفاه را در کنار سایر عناصر کلیدی پیشرفت ملی قرار داده و آن را یک هدف مهم می‌داند، به مخالفت با رفاه عمومی متهم کرد. برخلاف نگاه‌هایی که رفاه را صرفاً در توزیع موقت و وابستگی به منابع خارجی می‌بینند، این دیدگاه، رفاه را یک فرایند پایدار می‌داند که نیازمند رشد علمی، اقتصادی و امنیتی است. در واقع، این یک نگاه راهبردی به رفاه عمومی است، نه یک شعار تبلیغاتی، بنابراین پرسش اصلی این است که آیا این نگاه مخالف رفاه عمومی است؟    «تولید» کلید رفاه عمومی و پیشرفت ملی رهبر معظم انقلاب در ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۸، در دیدار مسئولان نظام بر اهمیت رونق تولید و رفع موانع آن به‌عنوان کلید حل بسیاری از مشکلات اقتصادی تأکید کردند و فرمودند: «یک کار اساسی، مسئله برداشتن موانع تولید است. این «رونق تولید» که ما امسال به عنوان شعار مطرح کردیم، کلید حل بسیاری از مشکلات اقتصادی ماست، تولید این جوری است. اگر واقعاً ما بتوانیم تولید را رونق بدهیم، اگر بتوانیم موانع تولید را که خیلی هم زیاد است در کشور، از سر راه تولید برداریم- که این کار با عزم جهادی ممکن است، با به‌کارگیری جوان‌های متخصص ممکن است- بسیاری از مشکلات [مانند]مسئله اشتغال حل می‌شود، مسئله تورم حل می‌شود، مسئله رفاه مردمی حل می‌شود، [مسئله]درآمد‌های مردم حل می‌شود، صادرات رونق می‌گیرد. تولید، مادر عمده‌ترین مسائل اقتصادی کشور است و به نظر ما می‌شود.» این سخنان، نشان از یک نگاه راهبردی به رفاه عمومی دارد که بر پایه تولید استوار است. برخلاف برخی رویکرد‌های سطحی که رفاه را در افزایش یارانه‌ها یا سیاست‌های مقطعی می‌بینند، این دیدگاه رفاه را یک فرایند پایدار می‌داند که نیازمند رشد تولید و اقتصاد درون‌زاست.  رهبر معظم انقلاب، رونق تولید را کلید حل مشکلات اقتصادی می‌دانند، زیرا تولید، اشتغال ایجاد می‌کند و کاهش بیکاری، مستقیم‌ترین راه برای افزایش رفاه عمومی است. تورم را کنترل می‌کند، زیرا افزایش تولید، عرضه کالا و خدمات را بالا می‌برد و از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها جلوگیری می‌کند. درآمد مردم را افزایش می‌دهد، چراکه اقتصاد مولد، باعث افزایش قدرت خرید و بهبود معیشت مردم می‌شود. صادرات را تقویت می‌کند که این امر علاوه بر رشد اقتصادی، کشور را از وابستگی به منابع نفتی و بی‌ثباتی‌های اقتصادی نجات می‌دهد.  نگاهی که رفاه را به تولید گره می‌زند، نمی‌تواند ضد‌رفاه باشد. رهبر معظم انقلاب، سال‌هاست راهبرد‌های اقتصادی کشور را حول محور تولید تنظیم کرده‌اند.  از نامگذاری سال‌ها با محوریت اقتصاد مقاومتی، تولید ملی و رونق تولید تا تأکید مستمر بر نقش تولیدکنندگان و کارآفرینان، همه نشان‌دهنده یک تفکر بنیادین در زمینه رفاه عمومی است.  این نگاه، رفاه عمومی را نه از مسیر توزیع بی‌حساب منابع، بلکه از مسیر افزایش تولید ملی، اشتغال‌زایی و اقتصاد درون‌زا جست‌و‌جو می‌کند.  این تفاوت بنیادین میان یک نگاه راهبردی و یک نگاه کوتاه‌مدت به رفاه است. آیا چنین نگاهی می‌تواند مخالف رفاه عمومی باشد؟  در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب، تولید، مادر مسائل اقتصادی کشور است. اگر تولید، بنیان رفاه عمومی است، چگونه می‌توان کسی را که محور سیاستگذاری‌های اقتصادی خود را بر تولید قرار داده‌اند، مخالف رفاه عمومی دانست؟ رفاه واقعی، محصول یک اقتصاد پویا، مولد و پایدار است، نه سیاست‌های مقطعی و وابستگی به منابع خارجی.     آیا چنین نگاهی مخالف رفاه عمومی است؟ رهبر معظم انقلاب در بیانات‌شان در یکم فروردین ۱۳۹۶ در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی، اهداف بزرگ و بلندی برای ملت ایران ترسیم کرده‌اند که شامل امنیت ملی، عزت ملی، سلامت عمومی، رفاه عمومی، پیشرفت همه‌جانبه، استقلال از قدرت‌های سلطه‌گر جهانی، شکوفایی استعداد‌ها و رهایی از آسیب‌های اجتماعی می‌شود. ایشان فرمودند: «ما برای کشورمان و برای ملت‌مان چه می‌خواهیم؟ ما می‌خواهیم ملت و کشور به کجا برسد؟ ما برای ملت ایران امنیت ملی می‌خواهیم، عزت ملی می‌خواهیم، سلامت عمومی می‌خواهیم، رفاه عمومی می‌خواهیم، پیشرفت همه‌جانبه می‌خواهیم، استقلال از قدرت‌های سلطه‌گر جهانی می‌خواهیم، شکوفایی استعداد‌ها می‌خواهیم، رها شدن و نجات یافتن از آسیب‌های اجتماعی- مثل اعتیاد و فساد و امثال اینها- می‌خواهیم، اینها را برای کشور می‌خواهیم، اینها چیز‌هایی است که ما در زمینه مسائل مادی برای کشورمان دنبال می‌کنیم و می‌خواهیم.»  این اهداف، نشان‌دهنده یک نگاه جامع و مبتنی بر رشد پایدار است که به هیچ وجه با رفاه عمومی در تضاد نیست، بلکه آن را به عنوان یکی از ارکان اصلی پیشرفت و توسعه کشور قرار می‌دهد.  این بیانات به وضوح نشان می‌دهد رفاه عمومی نه به عنوان یک شعار، بلکه به عنوان جزء جدایی‌ناپذیر از توسعه و پیشرفت کشور در نظر گرفته شده است.  رفاه عمومی در اینجا به معنای تأمین نیاز‌های اساسی مردم، بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی آنها و فراهم آوردن شرایطی است که مردم در آن به آرامش و آسایش برسند. رهبر معظم انقلاب در این بیانات، رفاه را در یک چارچوب وسیع‌تر و با دیدگاه‌های جامع‌نگر می‌بینند. این نگاه شامل رفاه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی امنیتی است.  در حقیقت برای رسیدن به رفاه عمومی، باید به مسائل امنیت ملی، عزت ملی و سلامت عمومی توجه داشت، زیرا هیچ جامعه‌ای نمی‌تواند به رفاه پایدار دست یابد، مگر آنکه اساس‌های اجتماعی و امنیتی آن به درستی شکل گرفته باشد، بنابراین رفاه با اهداف کلان کشور پیوند عمیق دارد و رفاه عمومی در این چارچوب، تنها به افزایش درآمد مردم یا توزیع کالا‌های اساسی محدود نمی‌شود، بلکه به پیشرفت همه‌جانبه جامعه اشاره دارد. این پیشرفت شامل حوزه‌هایی، چون آموزش، فناوری، بهداشت، کاهش فساد و آسیب‌های اجتماعی و استقلال اقتصادی است. این اهداف به وضوح نشان می‌دهند برای تحقق رفاه، باید توسعه پایدار، مبارزه با فساد و تقویت منابع داخلی در دستور کار قرار گیرد.  رهبر معظم انقلاب تأکید دارند که آسایش مردم تنها زمانی به دست می‌آید که این اهداف در داخل کشور تأمین شود. این به این معناست که تحقق رفاه عمومی نیازمند اقتصاد مستقل، تولید ملی و توسعه ظرفیت‌های داخلی است، بنابراین نمی‌توان چنین نگاهی را مخالف رفاه عمومی دانست.  در حقیقت، این نگاه، رفاه را به عنوان نتیجه‌ای از یک توسعه همه‌جانبه و پایدار می‌بیند. نه تنها این دیدگاه با رفاه عمومی سازگار است، بلکه آن را به عنوان هدف نهایی و مقدمه‌ای برای پیشرفت و استقلال کشور در نظر می‌گیرد، از این رو به نظر می‌رسد کسانی که چنین نگاهی را ضد رفاه عمومی می‌دانند، از روی ناآگاهی یا غرض‌ورزی سعی در تحریف این دیدگاه دارند.     «وابستگی اقتصادی و رفاه عمومی» وجه تمایز نگاه رهبر معظم انقلاب با رویکرد‌های غربی رهبر معظم انقلاب اسلامی در ۲۹خرداد ۱۳۹۵ در دیدار جمعی از استادان دانشگاه‌ها فرمودند: «کشوری که از لحاظ اقتصادی وابسته به دیگران است امکان رفاه اقتصادی ندارد، بله، قله‌های ثروت در آنجا‌ها به وجود می‌آید، اما اینکه کشور برخوردار از رفاه و آرامش فکری و اقتصادی باشد، چنین چیزی امکان ندارد.»  در این دیدگاه، رفاه اقتصادی نه تنها به توزیع منابع یا پول، بلکه به ساختار اقتصادی مستقل و رشد درونی کشور بستگی دارد.  از نگاه رهبر معظم انقلاب، وابستگی به قدرت‌های خارجی یا نهاد‌های بین‌المللی، به ویژه آنهایی که منافع اقتصادی خود را مقدم بر توسعه کشور‌های مستقل می‌دانند، تنها چالشی بزرگ برای تحقق رفاه عمومی است. در این شرایط، ممکن است ثروت‌هایی در سطح برخی اقشار یا شرکت‌ها ایجاد شود، اما این ثروت‌ها نمی‌تواند رفاه پایدار و همگانی را برای مردم کشور به ارمغان بیاورد. این دیدگاه کاملاً در تضاد با رویکرد‌های غرب‌باورانه قرار دارد که در دهه‌های گذشته با پیروی از سیاست‌های نهاد‌هایی مانند صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی، سعی در وابسته کردن اقتصاد کشور‌ها به بازار‌های جهانی داشتند. آنچه در این سیاست‌ها نادیده گرفته شد، توجه به عدالت اجتماعی و توزیع عادلانه رفاه بود. در واقع، توسعه اقتصادی در این سیاست‌ها اغلب با حذف عدالت اجتماعی و تمرکز ثروت در دست اقلیتی خاص همراه بود که به ایجاد طبقه‌های اجتماعی نابرابر و ایجاد رفاه عمومی خیالی منجر شد.  این نوع از توسعه که بیشتر بر اقتصاد وابسته و ناتوانی در تأمین امنیت اقتصادی داخلی تأکید داشت، به جایی رسید که حتی برخی از کشور‌های در حال توسعه، به دلیل پیروی از سیاست‌های این نهادها، در دام بحران‌های اقتصادی و اجتماعی گرفتار شدند و مردم نتوانستند از رفاه واقعی بهره‌مند شوند.  رهبر معظم انقلاب در مقابل این رویکردها، بر استقلال اقتصادی و اقتصاد درون‌زا تأکید دارند.  به باور ایشان، رفاه عمومی واقعی زمانی محقق می‌شود که کشور از هر گونه وابستگی اقتصادی به دیگران آزاد باشد. در این چارچوب، تولید داخلی، اشتغال‌زایی، پیشرفت علمی و تقویت زیرساخت‌های داخلی پایه‌های اصلی توسعه و رفاه هستند، در نتیجه رفاه واقعی و پایدار، نه از وابستگی به منابع خارجی، بلکه از توسعه ظرفیت‌های درونی کشور و استفاده از منابع داخلی به دست می‌آید. اینکه رفاه عمومی از وابستگی به دیگران نمی‌آید، یکی از اصول کلیدی در نگاه رهبر معظم انقلاب است. کسانی که رفاه عمومی را در وابستگی به دیگران می‌بینند، باید بدانند که آزادی و استقلال اقتصادی پیش‌نیاز اصلی برای تحقق رفاه عمومی است. این همان وجه تمایز نگاه رهبر معظم انقلاب به رفاه عمومی با رویکرد‌های غرب‌محور است که در پی توسعه اقتصادی به بهای حذف عدالت اجتماعی بوده‌اند. در واقع، در نگاه رهبر معظم انقلاب رفاه عمومی واقعی تنها در استقلال اقتصادی و استفاده از توانمندی‌های داخلی امکانپذیر است.