نمای نزد یک از جنگ تعرفهها
گروه اقتصاد کلان: د ولت آمریکا د ر اقد امی بی سابقه روز ۱۴ فرورد ین ماه اعلام کرد که از پنجم آوریل یعنی ۱۶ فرورد ین ماه قرار است که تعرفه ۱۰ د رصد ی بر تمام کالاهای وارد اتی این کشور اعمال شود . این تصمیم د ر چارچوب سیاستهای حمایت از تولید د اخلی اتخاذ شد ه و کشورهایی که بیشترین کسری تجاری با آمریکا را د ارند بیشترین تعرفه را تجربه خواهند کرد . به گزارش تجارت، د ر بیانه کاخ سفید آمد ه است: رئیس جمهور ترامپ تعرفه متقابل بالاتری را بر کشورهایی که ایالات متحد ه با آنها بیشترین کسری تجاری را د ارد اعمال خواهد کرد . همه کشورهای د یگر همچنان تابع تعرفه ۱۰ د رصد خواهند بود . فهرست اعمال تعرفههای ۱۰ د رصد ی ترامپ شامل حد ود ۱۰۰ کشور است و از میان آنها ۶۰ کشور هم با تعرفههای بالاتری از ۱۰ د رصد روبهرو خواهند شد . آمریکا حتی برای نزد یکترین متحد انش، چون انگلیس (۱۰ د رصد ) و اتحاد یه اروپا (۲۰ د رصد ) تعرفه تعیین کرد ه است. کشورهایی، چون چین (۳۴ د رصد )، ویتنام (۴۶ د رصد )، تایلند (۳۶ د رصد )، کامبوج (۴۹ د رصد )، کره جنوبی (۲۵ د رصد ) و ژاپن (۲۴ د رصد ) بالاترین تعرفه را متحمل خواهند شد . ترامپ همچنین اعلام کرد که از نیمه شب چهارشنبه د وم آوریل، بر تمامی خود روهای وارد اتی به خاک آمریکا ۲۵ د رصد تعرفه وضع خواهد شد . تصمیمات تجاری د ونالد ترامپ رئیسجمهور ایلات متحد ه آمریکا و سیاستهای اقتصاد ی او، بهویژه اعمال تعرفهها بر کالاهای وارد اتی از برخی کشورها، همواره موضوع بحث و تحلیلهای گسترد های د ر سطح جهانی بود ه است. این تصمیمات تاثیرات قابل توجهی بر بازارهای جهانی، روابط تجاری بین کشورها، و همچنین اقتصاد د اخلی ایالات متحد ه د اشتهاند . د ولت ترامپ د ر د وره ریاست جمهوری خود سیاستهایی را با هد ف حمایت از صنایع د اخلی آمریکا و کاهش کسری تجاری این کشور اعمال کرد . یکی از اصلیترین ابزارهایی که برای تحقق این اهد اف استفاد ه کرد ، اعمال تعرفههای سنگین بر کالاهای وارد اتی از کشورهایی بود که به نظر میرسید د ر رقابت تجاری با آمریکا د ست بالاتر د ارند . این تعرفهها عمد تاً بر چین، اتحاد یه اروپا، کاناد ا، مکزیک، و برخی د یگر از کشورهای آسیایی و اروپایی وضع شد . ترامپ اعلام کرد ه بود که این تعرفهها بهمنظور حفاظت از تولید کنند گان آمریکایی، کاهش کسری تجاری و مقابله با رفتارهای تجاری ناعاد لانه کشورهای د یگر طراحی شد هاند . از جمله مهمترین اقد اماتی که ترامپ د ر این زمینه انجام د اد ، وضع تعرفههای سنگین بر وارد ات فولاد و آلومینیوم از چین و اتحاد یه اروپا بود .
اعمال تعرفههای ترامپ چه تاثیری بر بازارهای جهانی د ارد ؟
یکی از اولین و برجستهترین پیامد های وضع تعرفهها، اختلال د ر روابط تجاری و زنجیرههای تأمین جهانی بود . بسیاری از شرکتها که مواد اولیه یا کالاهای خود را از کشورهای د یگر وارد میکرد ند ، با افزایش قیمت تمام شد ه محصولات مواجه شد ند . این موضوع بهویژه برای صنایعی همچون خود رو، الکترونیک، و کالاهای مصرفی ضروری بود . به عنوان مثال، بسیاری از تولید کنند گان خود رو د ر ایالات متحد ه برای تأمین فولاد و آلومینیوم خود به وارد ات از چین یا سایر کشورها وابسته بود ند . با اعمال تعرفههای جد ید ، قیمت این مواد اولیه افزایش یافت و بهد نبال آن قیمت خود روها و سایر محصولات صنعتی بالا رفت. این مسئله موجب کاهش قد رت رقابتی تولید کنند گان آمریکایی د ر بازار جهانی شد . علاوه بر این موضوع اعمال تعرفهها بهطور مستقیم باعث افزایش قیمت کالاها برای مصرفکنند گان شد . وقتی وارد ات از کشورهای خارجی با تعرفههای بالا روبهرو میشود ، تولید کنند گان د اخلی برای حفظ سود خود ، قیمتها را افزایش مید هند . این افزایش قیمت نهتنها برای کالاهای وارد اتی بلکه برای برخی محصولات د اخلی نیز مشهود است، چرا که بسیاری از تولید کنند گان بهویژه د ر صنایع فلزی و الکترونیک، به مواد اولیه وارد اتی وابسته هستند . به عنوان مثال افزایش تعرفهها بر روی وارد ات لوازم الکترونیکی از چین منجر به افزایش قیمت محصولات مانند تلفنهای همراه، لپتاپها و تلویزیونها د ر بازار ایالات متحد ه شد . این موضوع فشار زیاد ی بر مصرفکنند گان آمریکایی وارد کرد . تحولات مرتبط با سیاستهای تعرفهای ترامپ تأثیرات قابل توجهی بر نرخ ارزها و بازارهای مالی جهانی د اشت. بهطور خاص، د لار آمریکا د ر برخی مقاطع زمانی تقویت شد ، چرا که سرمایهگذاران بهد نبال پناهگاههای امن بود ند . از سوی د یگر، برخی از کشورها برای مقابله با تعرفهها و جبران خسارتهای اقتصاد ی، اقد ام به کاهش ارزش ارز خود کرد ند که این موضوع باعث ایجاد نوسانات ارزی د ر بازارهای جهانی شد . تعرفهها و جنگهای تجاری معمولاً موجب کند شد ن رشد اقتصاد ی جهانی میشوند . بهویژه وقتی د و یا چند اقتصاد بزرگ جهان وارد جنگ تجاری میشوند ، تاثیرات آن بر رشد جهانی محسوس است. برای مثال، جنگ تجاری بین آمریکا و چین موجب شد که سرمایهگذاران نسبت به رشد اقتصاد ی جهانی نگرانی د اشته باشند . این جنگ تجاری باعث کاهش سطح تجارت جهانی و کاهش نرخ رشد اقتصاد ی د ر برخی کشورها شد بهویژه کشورهای د ر حال توسعه که به صاد رات به ایالات متحد ه وابسته بود ند ، آسیب د ید ند و د ر برخی موارد ، بیکاری و تورم د ر این کشورها افزایش یافت. کشورهایی که تحت تاثیر تعرفههای ترامپ قرار گرفتند ، اقد اماتی مشابه را د ر پیش گرفتند . این اقد امات شامل وضع تعرفههای متقابل، تغییر د ر سیاستهای تجاری، و د ر برخی موارد ، تلاش برای عقد قرارد اد های تجاری جد ید با کشورهای د یگر بود . چین بهویژه د ر این زمینه فعال بود و علاوه بر اعمال تعرفههای متقابل، به د نبال تنوع بخشید ن به شرکای تجاری خود بود . به عنوان مثال، چین پس از اعمال تعرفههای آمریکا بر کالاهای خود ، بهسرعت به کشورهای آسیایی و اروپایی سوق پید ا کرد و قرارد اد های تجاری جد ید ی با این کشورها منعقد کرد . سیاستهای تعرفهای ترامپ، علاوه بر اثرات عمومی بر بازارهای جهانی، تاثیرات خاصی بر برخی صنایع د اشت. د ر حالی که برخی صنایع از تعرفهها بهرهمند شد ند ، مانند صنعت فولاد د ر ایالات متحد ه که از حمایت تعرفهها برخورد ار شد ، د یگر صنایع بهشد ت متضرر شد ند . بهطور خاص، صنایع الکترونیک، خود روسازی، و کشاورزی بهشد ت تحت تاثیر قرار گرفتند .
سیاست تعرفهای ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران خواهد گذاشت؟
حمید میرمعینی، کارشناس بازار سرمایه د ر گفتگویی پیرامون تاثیر سیاست تعرفهای ترامپ بر اقتصاد ایران اظهار کرد : واقعیت این است که با توجه به محد ود یتهای تعاملات اقتصاد ی ایران با جامعه جهانی، بعید است این تعرفهها مستقیم روی بازار کالاهای د اخلی ما تأثیر بگذارند . البته شرکتهای صاد راتمحور ممکن است د ر کوتاهمد ت تحت تأثیر نوسانات بازار جهانی قرار بگیرند ، بهویژه با توجه به رکود ی که احتمالاً د ر پی این تعرفهها د ر اقتصاد جهانی ایجاد خواهد شد . این کارشناس بازار سرمایه اد امه د اد : به نظر میرسد بازار جهانی بهسرعت خود را با این نظام تعرفهای تطبیق خواهد د اد . حتی د ر همین چند روز گذشته شاهد کاهش نسبی افت بازارهای جهانی و ثبات نسبی د ر قیمت کالاهای اساسی و فلزات بود هایم. آمریکا بهعنوان ابرقد رت اقتصاد ی، نقشی کلید ی د ر بازار جهانی د ارد و سایر کشورها معمولاً خود را با شرایط آن وفق مید هند . وی تاکید کرد : تأثیر اصلی بر اقتصاد ایران بیشتر ناشی از تحریمها و تنشهای سیاسی است تا این تعرفههای جد ید . اگر اوضاع سیاسی بهبود یابد و روند مذاکرات با آمریکا مثبت پیش برود ، حتی ممکن است شاهد رشد مقطعی د ر بازار سرمایه باشیم. اما اگر مذاکرات به بنبست بخورد ، بازار سرمایه باز هم تحت تأثیر ناامید ی سرمایهگذاران قرار خواهد گرفت. د ر نهایت آنچه که میتوان به عنوان نتیجهگیری بیان کرد این است که سیاستهای تعرفهای ترامپ تاثیرات گسترد های بر بازارهای جهانی د اشت. این سیاستها نهتنها به تغییرات د ر قیمتها و اختلال د ر زنجیرههای تأمین منجر شد ند ، بلکه باعث تغییر د ر روابط تجاری بین کشورهای مختلف، کاهش رشد اقتصاد ی جهانی، و نوسانات ارزی گرد ید ند . د ر حالی که برخی صنایع خاص مانند فولاد و آلومینیوم د ر آمریکا از این تعرفهها بهرهمند شد ند ، بسیاری از صنایع د یگر و کشورهای د یگر با خسارات زیاد ی مواجه شد ند . این سیاستها همچنین موجب تغییر د ر استراتژیهای تجاری کشورهای د یگر شد ، بهویژه چین و اتحاد یه اروپا که برای مقابله با تعرفهها و جبران خسارات اقتصاد ی خود ، اقد امات متقابل و قرارد اد های تجاری جد ید ی را د ر د ستور کار قرار د اد ند . بهطور کلی، تاثیرات این سیاستها بر بازارهای جهانی نشان مید هد که د ر د نیای امروز، هیچ کشوری نمیتواند د ر انزوا و بد ون تاثیرپذیری از د یگران به سیاستهای اقتصاد ی خود اد امه د هد و تحولات اقتصاد ی د ر یک کشور میتواند به سرعت بر د یگر کشورها تاثیر بگذارد .