گروه صنعت و تجارت: د ر روزهای اخیر، تصمیم جد ید  د ونالد  ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین ایالات‌متحد ه آمریکا، برای اعمال تعرفه‌های جد ید  بر وارد ات کالا از کشورهای با مازاد  تجاری، موجی از نگرانی و تنش‌های اقتصاد ی د ر سطح جهانی به راه اند اخته است. این اقد ام که تحت عنوان «جنگ تعرفه‌ای د وم» شناخته می‌شود ، اگرچه به‌طور مستقیم ایران را هد ف قرار ند اد ه است، اما می‌تواند  پیامد های غیرمستقیم و پنهانی برای اقتصاد  این کشور به همراه د اشته باشد . ترامپ د ر راستای سیاست‌های حمایت‌گرایانه خود ، د ر سال‌های گذشته بارها به کشورهای با مازاد  تجاری حمله کرد ه و اقد ام به افزایش تعرفه‌ها برای کالاهای وارد اتی از این کشورها کرد ه است. این بار، او علاوه بر تعرفه‌های سنگین بر محصولات چینی، تعرفه‌های جد ید ی را علیه د یگر کشورهای عمد ه تجاری جهان نیز اعمال کرد ه است.
به گزارش تجارت، این تصمیمات تجاری ترامپ، د ر حالی که به‌طور مستقیم ایران را هد ف قرار نمی‌د هد ، اما اثرات این سیاست‌ها می‌تواند  فراتر از مرزهای آمریکا رفته و اقتصاد های وابسته به تجارت جهانی، از جمله ایران را تحت تاثیر قرار د هد . با توجه به تحریم‌های بین‌المللی و شرایط اقتصاد ی خاص ایران، این سیاست‌های تجاری جد ید  می‌تواند  بر د رآمد های نفتی، صاد رات مواد  خام، وارد ات تجهیزات صنعتی، همکاری‌های اقتصاد ی با چین و حتی تجارت منطقه‌ای تأثیرات قابل توجهی د اشته باشد . د ر این گزارش، به تحلیل پیامد های غیرمستقیم این تعرفه‌ها بر اقتصاد  ایران پرد اخته خواهد  شد  و همچنین پیشنهاد هایی برای مواجهه با چالش‌های ناشی از این تحولات جهانی مطرح می‌شود .

افت تقاضای جهانی برای انرژی و کاهش د رآمد های نفتی
یکی از پیامد های مهم جنگ تعرفه‌ای و افزایش تعرفه‌ها د ر سطح جهانی، کاهش رشد  اقتصاد ی جهانی است. هرچند  که این افزایش تعرفه‌ها بیشتر د ر کشورهای صنعتی و با اقتصاد های بزرگ مانند  چین، اتحاد یه اروپا و ژاپن تأثیرگذار است، اما پیامد های آن د ر نهایت به بازارهای جهانی انرژی نیز می‌رسد . ایران که د ر زمینه صاد رات نفت با محد ود یت‌های جد ی به د لیل تحریم‌ها مواجه است، از هر گونه کاهش د ر تقاضای جهانی نفت و کاهش قیمت جهانی آن به شد ت متضرر می‌شود . وحید  شقاقی‌شهری، استاد  اقتصاد  د انشگاه خوارزمی و عضو کمیسیون اقتصاد ی مجلس شورای اسلامی، د ر این خصوص می‌گوید : جنگ تعرفه‌ای ترامپ، به ویژه با توجه به تأثیراتش بر رشد  اقتصاد ی جهانی، می‌تواند  به کاهش شد ید  تقاضا برای انرژی منجر شود . ایران که به د رآمد های نفتی وابسته است، با هر کاهش د ر قیمت نفت، با مشکلات مالی و ارزی روبه‌رو خواهد  شد . د ر واقع، این کاهش قیمت‌ها بر د رآمد های نفتی ایران تأثیر منفی خواهد  گذاشت و این کشور باید  آماد ه مواجهه با پیامد های آن باشد . وی همچنین اشاره کرد  که هر پنج د لار کاهش د ر قیمت جهانی نفت، می‌تواند  به از د ست د اد ن بیش از یک میلیارد  د لار د ر د رآمد های سالانه نفتی ایران منجر شود . این مسئله تأثیرات جد ی بر تراز ارزی کشور خواهد  د اشت.

افت قیمت مواد  خام و کاهش مزیت صاد راتی ایران
یکی د یگر از بخش‌های مهم اقتصاد ی ایران که تحت تاثیر جنگ تعرفه‌ای قرار می‌گیرد ، صاد رات مواد  خام است. بخش قابل‌توجهی از صاد رات غیرنفتی ایران شامل کالاهایی نظیر فولاد ، مس، محصولات پتروشیمی، پلیمر، اوره و سایر مواد  خام است. این کالاها به‌طور عمد ه به کشورهای صنعتی و اقتصاد های بزرگ صاد ر می‌شوند ، که بسیاری از آنها تحت تأثیر سیاست‌های تعرفه‌ای جد ید  قرار خواهند  گرفت. فرج‌الله معماری، رئیس کمیسیون اقتصاد  کلان اتاق بازرگانی ایران، د ر این خصوص می‌گوید : کاهش قیمت جهانی مواد  خام، به‌ویژه د ر پی رکود  صنعتی ناشی از جنگ تعرفه‌ای، می‌تواند  بر د رآمد های صاد راتی ایران تأثیر منفی بگذارد . صنایع ایران به شد ت به صاد رات این مواد  وابسته است، بنابراین هرگونه افت د ر قیمت‌های جهانی می‌تواند  باعث کاهش قابل توجه د رآمد های صاد راتی و آسیب به تراز تجاری ایران شود .وی افزود : اگر این وضعیت اد امه یابد ، مزیت‌های صاد راتی ایران کاهش می‌یابد  و ما شاهد  کاهش رقابت‌پذیری د ر بازارهای جهانی خواهیم بود . این تهد ید  جد ی برای اقتصاد  ایران است و باید  برای آن راهکارهایی پیش‌بینی کرد .

فشار بر زنجیره وارد ات تجهیزات صنعتی و فناوری‌های مورد نیاز

کاهش ریسک‌پذیری چین و تاثیر بر همکاری‌های راهبرد ی
د ر سطح جهانی، یکی از مهم‌ترین پیامد های جنگ تعرفه‌ای ترامپ، تشد ید  تنش‌ها میان آمریکا و چین است. این تنش‌ها می‌تواند  بر روابط اقتصاد ی ایران و چین نیز تأثیر بگذارد . چین یکی از شرکای اصلی تجاری ایران است و د ر زمینه‌های مختلفی از جمله انرژی، فناوری و زیرساخت‌ها، همکاری‌های راهبرد ی مهمی با ایران د ارد . اما د ر شرایطی که تنش‌ها میان چین و آمریکا افزایش یابد ، چین ممکن است تمرکز خود  را بیشتر بر مسائل د اخلی و ثبات اقتصاد ی معطوف کند  و این امر می‌تواند  بر پروژه‌های مشترک ایران و چین تأثیر بگذارد . کارشناسان معتقد ند  که با توجه به تشد ید  تنش‌ها میان آمریکا و چین، احتمال د ارد  که چین توجه خود  را بیشتر به مسائل د اخلی و مشکلات اقتصاد ی خود  معطوف کند . این وضعیت می‌تواند  بر همکاری‌های اقتصاد ی میان ایران و چین تأثیر بگذارد  و پروژه‌های پرریسک مانند  سند  همکاری ۲۵ ساله ممکن است با مشکلاتی مواجه شوند . همچنین چین ممکن است د ر چنین شرایطی، ریسک‌های همکاری با ایران را کاهش د هد  و از اولویت خود  خارج کند . این یک تهد ید  جد ی برای ایران است که باید  به آن توجه ویژه‌ای د اشته باشد .
 فرصت‌هایی د ر تهاتر و تجارت منطقه‌ای
با وجود  مشکلاتی که جنگ تعرفه‌ای می‌تواند  برای اقتصاد  ایران به همراه د اشته باشد ، این شرایط همچنین فرصت‌هایی را برای ایران ایجاد  می‌کند  تا به روش‌هایی جایگزین مانند  تهاتر، پیمان‌های پولی د وجانبه و تجارت منطقه‌ای روی آورد . د ر شرایطی که نظام تجارت جهانی با بی‌ثباتی روبرو است، این الگوها می‌توانند  به ایران کمک کنند  تا از انزوای تجاری جلوگیری کند .
مرتضی افقه، کارشناس اقتصاد ی، د ر این خصوص بیان می‌کند : د ر حالی که مشکلات جهانی افزایش یافته، ایران می‌تواند  از ابزارهایی مانند  تهاتر، پیمان‌های پولی د وجانبه و تجارت منطقه‌ای برای مقابله با چالش‌های اقتصاد ی استفاد ه کند . این ابزارها می‌توانند  به‌ویژه د ر شرایط تحریم و بی‌ثباتی اقتصاد ی به کمک ایران بیایند . وی همچنین تصریح می‌کند : برای موفقیت د ر این مسیر، ایران نیاز به برنامه‌ریزی د قیق و تأسیس بسترهای قانونی و نهاد ی مناسب د ارد  تا از این فرصت‌ها بهره‌برد اری کند .

ضرورت بازآفرینی راهبرد های اقتصاد ی
د ر نهایت، با توجه به تغییرات عمد ه‌ای که د ر سیاست‌های تجاری جهانی رخ د اد ه است، نیاز به بازآفرینی راهبرد های اقتصاد ی کشور بیش از هر زمان د یگری احساس می‌شود . کارشناسان بر این باورند  که ایران باید  راهبرد های اقتصاد ی خود  را بازبینی کرد ه و بر مقاوم‌سازی اقتصاد  ملی، تنوع‌بخشی به بازارهای هد ف و استقلال فناورانه د ر صنایع کلید ی تمرکز کند . مسعود  د انشمند ، عضو اتاق بازرگانی ایران، د ر این زمینه تأکید  می‌کند : د ر چنین شرایطی که تغییرات اساسی د ر سیاست‌های تجاری جهانی رخ د اد ه، ایران باید  راهبرد های اقتصاد ی خود  را بازبینی کند . مقاوم‌سازی اقتصاد  ملی و د ستیابی به استقلال فناورانه د ر صنایع کلید ی، از جمله اولویت‌هایی است که باید  د ر د ستور کار قرار گیرد . ایران باید  بر تنوع‌بخشی به بازارهای هد ف و ایجاد  فرصت‌های جد ید  د ر روابط تجاری منطقه‌ای تمرکز کند . د ر د نیای امروز، که بی‌ثباتی تجاری به یک قاعد ه تبد یل شد ه است، ایران باید  به‌طور هوشمند انه از این تغییرات بهره‌برد اری کرد ه و راهبرد هایی متناسب با شرایط جد ید  طراحی کند .
د ر نهایت، ایران باید  از فرصت‌هایی که د ر این فضای بی‌ثبات اقتصاد ی وجود  د ارد ، به‌طور هوشمند انه بهره ببرد  و از آنها برای کاهش آسیب‌ها و افزایش قد رت اقتصاد ی خود  استفاد ه کند . این امر نیازمند  ایجاد  برنامه‌ریزی د قیق و همکاری‌های بین‌المللی هوشمند انه است تا کشور بتواند  با موفقیت د ر برابر چالش‌های اقتصاد ی آیند ه مقابله کند .