روزنامه بهار
1396/06/12
کورسوی ارتباط
روابط تهران- ریاض که پس از انقلاب و در طول دهه های متمادی بارها دستخوش تلاطم شده است و در آخرین نمونه تلاطم میان دو کشور تا بدان جا پیش رفت که در تهران معترضان به سفارت عربستان حمله کردند و پس از آن هم روابط میان دو کشور تا همین چندی پیش به کلی قطع بود اما در طول ماه های گذشته سویه هایی از امید به برقراری روابط در حال خود نمایی است، مواردی چون مصافحه وزیر خارجه کشورمان و زیر خارجه عربستان در ترکیه تا مذاکرات سازنده در ارتباط با اعزام حجاج ایرانی به عربستان برای ادای مناسک حج ابراهیمی و حال هم خبری که روز گذشته از سوی یک روزنامه کویتی منتشر شد و حکایت از این داشت که به زودی یک هیأت دیپلماتیک عربستانی به ایران سفر می کنند.روزنامه «الجریده» کویتی در خبری از سفر نزدیک هیأتی عربستانی به ایران خبر داد و نوشت: این سفر به منظور ارزیابی خسارت های وارد شده به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد انجام می شود. این روزنامه کویتی به نقل از منبعی که آن را نزدیک به «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه ایران خوانده، نوشت: پس از عید قربان، یک هیأت دیپلماتیک از عربستان عازم ایران می شوند تا خسارت های وارد شده به سفارت عربستان در تهران و نیز کنسولگری این کشور در مشهد را برآورد کنند.
در ادامه این گزارش به نقل از منبع ذکر شده آمده است: از 2 ماه پیش قرار بود این هیأت به تهران بیاید اما به دلیل اختلافات بر سر برنامه و دیدارهایش با مقامات ایرانی، سفر مذکور به تأخیر افتاد.ریاض می گفت «وقت کشی» در صدور ویزای اعضای هیأت مذکور باعث رنجش خاطرش شده اما برای ایرانی ها آشکار شد که این عصبانیت به سطح دیدارهای هیأت عربستانی با مقامات ایرانی برمی گردد. الجریده تصریح کرد: هیأت عربستانی خواستار دیدار با قاضی ها و مسئولان پیگیری پرونده حمله به سفارت و کنسولگری عربستان که منجر به قطع روابط دو طرفه شد، بوده است اما وزارت خارجه ایران موفق نشده این خواسته را تأمین کند. در ادامه این گزارش به نقل از منبع آگاه ذکر شده آمده است: اختلافات میان دو طرف در خلال موسم حج به شکلی قابل ملاحظه کاهش یافته و مسئولین سازمان حج و نیز هیأت دیپلماتیک کنسولی ایران که به ریاض سفر کرده اند درباره حل بخشی از اختلافات دو طرفه صحبت کرده اند و به مقامات ایرانی اطلاع داده‌اند که موضع عربستان مثبت است. وی افزود: ایران نیز هیأتی دیپلماتیک را حاضر کرده تا پس از سفر هیأت عربستان به تهران، عازم ریاض شود به این امید که این کانال های مستقیم دو طرفه به جای برخی میانجیگری ها، آغازی برای حل اختلافات باشد. این منبع آگاه افزود: ضرورت ایجاد کانال های ارتباطی مستقیم میان دو کشور برای حل اختلافات منطقه ای که شامل چندین پرونده در منطقه می شود، موضوعی است که طی دیدار کوتاه و تصادفی میان وزیر خارجه دو کشور (ایران و عربستان) در ترکیه مطرح شد.
این خبر رسانه کویتی اما با یک خبر امید بخش و اظهار نظر یکی از مقامات مهم عربستانی در ارتباط با حجاج ایرانی نیز همراه شد. در شرایطی که حجاج ایرانی در سرزمین وحی مشغول انجام مناسک هستند. روز گذشته امیر مکه با اشاره به اینکه حجاج ایرانی در مناسک حج امسال بدون هیچ مشکلی اعمال خود را به جا آوردند، آنها را برادران دینی عربستانی‌ها خواند. پس از تنشی که اخیرا بر روابط میان ریاض و تهران درباره سفر حجاج ایرانی و راه‌های حفظ امنیت آنها سایه افکنده بود تا از وقوع فاجعه منا در سال ۲۰۱۵ جلوگیری شود، «خالد الفیصل»، امیر شهر مکه درباره حجاج ایرانی گفت: حجاج ایرانی برادران دینی ما هستند و ما از آنها استقبال می‌کنیم و ورود آنها به این سرزمین مقدس را خوشامد می‌گوییم.وی با تاکید بر اینکه ایرانی‌ها در مناسک حج امسال با هیچ مشکلی مواجه نبودند، ابراز امیدواری کرد که حجاج ایرانی در آسایش و راحتی اعمال خود را به جای آورند و از عربستان به خوبی یاد کنند.
سابقه تنش در دوران روحانی
سفر احتمالی هیئت عربستان برای بررسی واقعه ای است که به زمستان سال 94 و در نهایت زمستان روابط دو طرف انجامید. وزارت کشور عربستان دیماه آن سال در بیانیه ای از اعدام 47 نفر به اتهام اقدامات تروریستی خبر داد که نام آیت الله «نمر باقر النمر» رهبر شیعیان عربستان نیز در بین آنها قرار داشت. این خبر منجر به تجمع خودجوش مردمی در برابر سفارت عربستان در تهران و نیز کنسولگری این کشور در مشهد شد تجمعی که در طول آن عده ای از معترضان افراطی و خشمگین وارد ساختمان های سفارت عربستان در تهران و مشهد شدند و با به آتش کشیدن آنها خسارت هایی را به این دو اماکن دیپلماتیک وارد کردند.
البته حضور روحانی در مسند ریاست جمهوری دولت دوازدهم با این یک تنش در رابطه دو کشور همراه نشد. هرچند که بعد از انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس یازدهمین کشورمان، عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه وقت عربستان سعودی، از اولین رهبران سیاسی بود که انتخاب روحانی را تبریک گفت و برای وی آرزوی موفقیت کرد و روحانی نیز چند روز بعد این پیام را پاسخ گفت و ابراز امیدواری کرد ایران و عربستان با کمک یکدیگر بتوانند ثبات را به منطقه خاورمیانه بازگردانند اما این انگار تنها صورت خوش نشان دادن صرف در برابر آن بود که آینده با دو دولت با تنش کمتر به پیش رود. در روزهایی که مذاکرات «ژنو ۲» و «ژنو ۳» در حال پیگیری بود، برخی مقامات دولتی و افراد سرشناس عربستانی نارضایتی خود را از امضای این توافق‌نامه ابراز کردند. از جمله دلایل ناخرسندی عربستانی‌ها از نزدیکی ایران و آمریکا، نگرانی از گسترش نفوذ محور مقاومت در منطقه خاورمیانه در سایه سکوت آمریکا در زمان ایجاد رابطه با ایران بود.در همان زمان برخی رسانه‌ها از سنگ‌اندازی عربستان سعودی و اسرائیل در مسیر حصول توافق هسته‌ای ایران و غرب خبر دادند. اما یکی از جدی ترین منازعات دو کشور بر سر موضوع عراق سوریه و یمن بود. با کمک‌های ایران به دولت سوریه، که باعث پیروزی‌های ارتش اسد مقابل مخالفانش که مورد حمایت عربستان بود و در برابر و نفوذ بیشتر ایران در ارکان قدرت عراق و سوریه، و از طرفی، اعتراضات ۲۰۱۴-۲۰۱۵ و تغییر حکومت یمن که با حمایت ایران انجام شد، سیاستمداران عربستانی به مقابله جدی تر با نفوذ منطقه ای ایران پرداختند آتش رابطه نیز در پی ان تند تر شد.
سایر اخبار این روزنامه
روابط ایران با جهان همه‌جانبه گسترش می‌یابد
نمی‌شود یک‌شبه ۸هزار میلیارد اختلاس کرد
دیپلماسی ایرانی و پریشانی‌ترامپ
زنان را «صمیمانه» راه نمی‌دهند
مسافران «اتوبوس‌شب» تشییع شدند
موزه «دورهمی»به ما چه می‌دهد؟
واقعیتی تلخ
کورسوی ارتباط
ناامیدها درفراکسیون «امید»
سرنوشت در دست ایران و ژاپن
واقعیتی تلخ
دیپلماسی ایرانی و پریشانی‌ترامپ
مقصود نمازهای سید «محمود»
چرایی بی‌تفاوتی جامعه به درگذشت فرزانگان؟
