روزنامه ابتکار
1396/06/22
چرا ایران نمایشگاه «خوب» ندارد؟ مصائب نمایشگاهی
پویان خوشحالتابه حال به سختی‌هایی که برای رفتن به یک نمایشگاه متحمل شده‌اید، فکر کرده‌اید؟ ساعت کاری نمایشگاه یکی از مهمترین آن‌ها است. ممکن است شما مشغول به کار باشید و صبح توان رفتن به نمایشگاه را نداشته باشید یا ممکن است پس از ساعت کاری قصد عزیمت به سمت نمایشگاه را داشته باشید، وارد یک فاز ترافیکی شوید که ساعت‌ها از وقت شما را می‌گیرد و آخرش هم به نمایشگاه نمی‌رسید. با این فرض که شما به نمایشگاه رسیدید تازه وارد فاز جدیدی خواهید شد؛ نبود یک نقشه درست و حسابی از محیط نمایشگاه. سوای این موضوع‌ها ممکن است باران بیاید و غرفه‌های نمایشگاه تبدیل به استخر شود که بعضا در نمایشگاه‌های تهران نیز دیده شد. بیش از 40 سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد و طی این سال‌ها نمایشگاه‌های زیادی در کشور برگزار شده است. آیا این نمایشگاه‌ها کامل بود است؟ آیا رضایت بازدیدکنندگان را به همراه داشته است؟ به راستی معیارهایی که یک نمایشگاه خوب باید دارا باشد، چیست؟
میزبانی تهران برای 82 نمایشگاه در سال 95
نمایشگاه بستری است که در آن عرضه کننده و بازدید کننده با تعامل و همکاری یکدیگر به مبادله کالا، دانش، خدمات و اطلاعات می‌پردازند. این بستر برای تمامی نهادها از جمله فرهنگی، اقتصادی، گردشگری و ... فضایی را مهیا می‌کند که موسسات توسط آن با تبادل اطلاعات، معرفی و توسعه توانایی‌ها، کمک به رشد خود کنند. ایران از گذشته تا امروز میزبان همایش‌ها و نمایشگاه‌های فروانی در خود بوده است. در شهر تهران به عنوان پایتخت کشور به تنهایی 82 نمایشگاه در سال 95 برگزار شد. اهمیت بالای برگزاری نمایشگاه برای هیچکس پوشیده نیست اما با وجود اینکه امروزه شاهد برگزاری نمایشگاه‌های بیشتری نسبت به گذشته هستیم؛ هنوز با مشکلاتی مانند کمبود خدمات شهری، تکمیل نبودن فضای برگزاری و ترافیک دست و پنجه نرم می‌کنیم. در ادامه به بررسی موردی مکان هایی می پردازیم که در طی دهه های اخیر مسئولان برگزار کننده، نمایشگاه خود را در آنجا برپا کردند.
ترافیک دشمن نمایشگاه‌ها
محل دائمی نمایشگاه‌های بین المللی تهران در شمال تهران و در اوج ترافیک شهری واقع شده است. مسئولین و دست اندر کارانی که سال‌های پیشین به فکر راه‌اندازی و افتتاح همچین نمایشگاهی افتادند می‌توانستند با بررسی ساده‌ای به این نتیجه برسند که با توجه به رشد جمعیت، گسترش شهر و وسایل نقلیه طولی نمی‌کشد تا این قسمت از شهر با ترافیک فلج کننده درگیر شود. مسئله ترافیک حومه محل دائمی نمایشگاه‌های
بین المللی تهران به قدری جدی شده است که برای مختل نشدن امور زندگی مردم از این مکان علی رغم هزینه‌های زیادی که برای افتتاح آن صورت گرفته است؛ تنها برای میزبانی نمایشگاه‌های تخصصی و کم هوادار استفاده میشود. این مسئله باعث میشود که با نگاهی به مشکل ترافیک تهران به این نتیجه برسیم که ظرفیت پایتخت برای برگزاری نمایشگاه‌های پرمخاطب به پایان رسیده است!
دریاچه شهر آفتاب!
نمایشگاه کتاب هم از جمله نمایشگاه هایی است که سالانه افراد زیادی را از شهرستان ها به تهران می‌کشاند. این نمایشگاه از آبان ماه سال 1366 با هدف ترویج فرهنگ کتابخوانی و رشد صنعت نشر تا به امسال در حال برگزاری است. نمایشگاه کتاب به دلیل استقبال مردم جزو نمایشگاه‌های پرجمعیت حساب میشود و همین مسئله باعث جنجال بر سر محل برگزاری آن شده است. مسئولین راه حل کنترل جمعیت را در انتقال این نمایشگاه به مکانی به نام «شهر آفتاب» در نزدیکی حرم امام خمینی(ره) در جاده تهران قم دانستند. شهر آفتاب با اینکه خارج از تهران است و درگیر معضل ترافیک نیست؛ با تمام امکاناتی که برای آن تهیه کرده‌اند دچار نقص‌های فراوانی است. این نقص‌ها باعث شد که در ساعات پایانی روز سوم نمایشگاه کتاب امسال، یک بارش شدید باران بسیاری از سالن‌های مجموعه شهر آفتاب را به یک دریاچه تبدیل کند. اتفاق‌هایی از این دست نشان می‌دهد که تنها خارج کردن محل‌های برگزاری نمایشگاه از تهران کافی نیست. به طور مثال «باغ کتاب» که بعد از 10 سال در تپه‌های عباس آباد توسط شهرداری ساخته شد با مشکلاتی مانند دور از دسترس بودن، نبود پارکینگ و خطوط حمل ونقل عمومی مواجه است.
مصلی کاملم آرزوست
مصلی‌های هر شهر مکانی برای برگزاری نماز جمعه و دیگر رویدادهای مذهبی است . ساخت مصلی تهران نیز به همین منظور در سال 1367 آغاز شد اما تا امروز با صرف بیش از 350 میلیارد تومان هزینه هنوز به بهره‌وری کامل نرسیده است. مصلی تهران از مکان‌هایی است که برای برگزاری نمایشگاه در تهران تعبیه شده است و با دارا بودن زیر مجموعه‌هایی نظیر شبستان‌های پنج گانه، امکانات شهری مانند ایستگاه اتوبوس و مترو می‌توانست در صورت نیمه کاره نبودن مکانی ایده آل برای برگزاری نمایشگاه باشد؛ هرچند کاربرد اصلی مصلی‌ها مشخص است. معضل نیمه کاره بودن مصلی تنها محدود به تهران نیست و تعداد زیادی از شهرهای دیگر کشور با آن درگیرند. به طور مثال در زنجان که از آن به عنوان شهر جشنواره‌ها و آئین‌ها نیز یاد میشود هنوز مصلی« خاتم الانبیا» به عنوان مصلی اصلی شهر کامل و آماده بهره‌وری نیست و حتی این کامل نبودن به جایی رسیده که در تیر ماه امسال 7 نفر از نمازگزاران با سقوط کانکسی مصدوم شدند!
نمایشگاه بخشی از خود شهر است
آرش بصیرت، کارشناس شهری در گفت و گو با خبرنگار روزنامه «ابتکار» در پاسخ به این سوال کلی که خصوصیات یک نمایشگاه خوب چیست؟ می‌گوید: «از نظر بنده نبایستی نمایشگاه‌های شهری را صرفا از بعد کالبدی بررسی کرد، آن‌ها ابعاد اقتصادی، هویتی، اجتماعی و سیاسی نیز دارند. نمایشگاه‌های شهری بخشی از باله مکانیکی شهر هستند و بایستی در بافت داخلی شهر طراحی و اجرا شوند.» وی ادامه داد: «نمایشگاه ها را بایستی به مثابه بخشی از زیرساخت های شهری دانست، آن‌ها الحاقیه‌های مکانی و زمانی متصل به شهر نیستند بلکه بخشی از خود شهراند. نمایشگاه میدانی است برای تبلور بافت اجتماعی و بازتولید حوزه عمومی، چرا که هدف از برگزاری نمایشگاه‌ها از یک سو تقویت بعد هویتی شهر است و از سوی دیگر تبلیغ عمومی شهر و تاکید بر مطلوبیت های نسبی شهری که نمایشگاه در آن برگزار می شود برابر دیگر شهرها.» سردبیر سایت اتووود می افزاید: «از این منظر نمایشگاه‌های شهری بایستی به شکوفایی اقتصادی شهر و تزریق سرمایه در چرخه مالی شهر نیز بیانجامند. اگر بخواهیم بر کیفیت نمایشگاه‌ها متمرکز شویم بایستی سازمان‌دهی فضایی نمایشگاه را در اولویت قرار دهیم. سازمان دهی فضایی در نمایشگاه ها بی نهایت اهمیت دارند از این رو جدا از آن که جانمایی محل برگزاری نمایشگاه در بافت شهری بسیار مهم است و غالباً توسط متخصصان شهرساز انجام می‌پذیرد، سازمان‌دهی عناصر متشکله نمایشگاه در قالب نقشه سازمان‌دهی فضایی و عرصه‌بندی فضاهای خُرد نمایشگاهی توسط معماران و شهرسازان صورت می‌گیرد و در آخر طراحی محوطه به طراحان منظر و طراحی معماری غرفه‌های نمایشگاه به معماران واگذار میشود.» بصیرت ادامه داد: «در بسیاری از مواقع بسته به مقیاس، موضوع و محتوای نمایشگاه تمام مراحل فوق از طریق برگزاری مسابقه میان دفاتر معماری و شهرسازی صورت می‌گیرد و در نهایت طرح برگزیده توسط هیئت داوران انتخاب و با نظارت تیم طراحی اجرا میشود، طی این فرایند بسیاری از خطاهای طراحی و همچنین ابعاد اجتماعی و فرهنگی نمایشگاه مورد بازبینی قرار گرفته و طرح اجرا شده از نقصان های کمتری برخوردار خواهد بود.» این کارشناس شهری در پایان می افزاید: «طبق تجربیات موفق جهانی هرچه شهر پیاده مدارتر باشد و مکانیسم توزیع لایه‌های متنوع حمل و نقل عمومی در آن فراگیرتر باشد، برگزاری نمایشگاه‌های شهری ساده‌تر و میزان جذب مخاطب محلی و غیر محلی در آن‌ها بیشتر خواهد بود و پیوستگی برگزاری آن در طول ادوار مختلف تضمین می شود.»
سایر اخبار این روزنامه
محمدباقر نوبخت:
دولت از هیچ اقدامی که آزادی مردم را محدود کند حمایت نمی کند
« ابتکار» چالش جریان های سیاست با چهره های جدید خود را بررسی می‌کند
وارثان ناخلف سیاست
فرهنگ جولایی، از احوال این روزهای رادیو می گوید
موج صدا، فرکانس عشق
علیرضا صدقی
لبه تیز انتخاب
شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه تحریمی علیه کره‌شمالی را با اتفاق آراء تصویب کرد
عبور روسیه و چین از «اون»
چرا گروه‌های موسیقی خارجی کمتر در ایران به روی صحنه می‌روند؟
سختی ها ی طنین آوای نام های خارجی روی صحنه های ایرانی
چرا آموزش محیط زیست به دانش‌آموزان از پایه یازدهم آغاز میشود؟
بوی محیط زیست در هوای مهر
چرا ایران نمایشگاه «خوب» ندارد؟
مصائب نمایشگاهی
عضو کمیسیون امنیت‌ملی در گفت‌وگو با «ابتکار» بررسی کرد
راهکارهای ایران برای مقابله با جنایات میانمار
محمدباقر نوبخت:
دولت از هیچ اقدامی که آزادی مردم را محدود کند حمایت نمی کند
