روزنامه آرمان امروز
1396/06/27
پیامدهای منفی استقلال کردستان عراق
کردستان عراق منطقهای است که بهلحاظ بهرهمندی از امکانات و امنیت زودتر از بقیه مناطق عراق توانست به رشد اقتصادی مناسبی دست پیدا کند و در تهیه و تنظیم قانون اساسی عراق نیز نقش بسیاری داشته باشد. در قانون اساسی عراق، حق فدرالیسم و اختیاراتی درحد متوقفکردن مصوبات پارلمان چنانچه برخلاف نظر و دیدگاه کردها باشد، برای کردستان بهرسمیت شناخته شده و تایید شده است. از سوی دیگر ظاهرا این مساله زمینهای برای مطالبه اخیر مسعود بارزانی در مورد رفراندوم استقلال کردستان عراق فراهم کرده است. درحقیقت در این 14سال پس از سقوط صدام شاهد نوسانات متعددی در توافقات میان کردستان عراق و دولت مرکزی بودهایم. این اختلافنظرها عمدتا و اساسا پیرامون نحوه استفاده و فروش نفت کرکوک و سایر مناطق نفتخیز کردستان به خارج از عراق، بدون مراجعه به دولت مرکزی و عدم واریز درآمدهای نفتی به خزانه مرکزی بوده است. از طرف دیگر کردها تمام منافذ و گذرگاههای مرزی با ترکیه و ایران را نیز عملا در اختیار گرفتند و بازهم درآمدهای آن را به خزانه مرکزی واریز نکردند، گرچه این روال ادامه نیافت و در مقاطع اندکی این درآمدها به خزانه مرکزی عراق واریز شد. کردهای جداییطلب عراق در برابر این اقدام بحث استفاده از بودجه دولت مرکزی را مطرح و پیگیری کردند تا دولت مرکزی نیز طبق توافقاتی موافقت کرد 10درصد از بودجه کل عراق به کردستان داده شود. پس از آن در مقطع دیگری با فشار، اصرار، قهر و آشتی این سهم به 12 و بعد از آن به 18درصد افزایش یافت. البته مبنای این محاسبات همچنان مبهم است، چون در عراق آمارگیری نفوس و مسکن انجام نگرفته و آمارهای موجود بر اساس حدس و گمان پایهریزی شده است. به هر ترتیب، حزب دموکرات، اختیارات اقلیم کردستان را در دست گرفته و طبق توافق دو حزب اتحاد میهنی و دموکرات کردستان قرار بوده که پارلمان کردستان به ریاست نماینده حزب اتحاد میهنی اداره شود. گرچه در دوسال اخیر شاهد بودیم چنین اتفاقی نیفتاده و با وجود پایانیافتن دوره ریاست آقای مسعود بارزانی بر اقلیم کردستان او همچنان در منصب ریاست باقی مانده و کنار نرفته است. در برابر این مسائل، اربیل تلاش کرده بهطور مستقیم از تسلیحات کشورهای غربی نظیر آمریکا و اروپا بهرهمند شود و نیروهای پیشمرگ خود را در حد یک ارتش مسلح کند. زمانی که داعش به الانبار و موصل حمله کرد، بخشهایی از مناطق استان نینوا که نزدیک کردستان عراق بود، عملا به اشغال داعش درآمد و اربیل در معرض تهدید مستقیم حمله داعشیها قرار گرفت. در این دوران تنها ایران بود که بلافاصله در کمتر از 10 ساعت به کمک اربیل شتافت و از سقوط این شهر به دست داعش جلوگیری کرد. در همین راستا ایران تلاش مستمری جهت کاهش تنش میان اربیل و بغداد داشته و برای رسیدن به توافقات مشترک نیز هر دوطرف را به مذاکره دعوت کرده است. البته اصرار اربیل بر برگزاری رفراندوم با مخالفت ترکیه، ایران، سوریه، دولت مرکزی عراق و همچنین اتحادیه اروپا و آمریکا مواجه شده و تنها رژیمصهیونیستی از این رفراندوم و استقلال کردستان عراق حمایت میکند. از سوی دیگر، با افزایش فشارهای اربیل دولت مرکزی عراق کردها را دعوت به مذاکره و پس از آن اعلام آمادگی کرد تا در صورت ادامه مسیر به سوی همهپرسی، دولت مرکزی به مسئولیتهای خود عمل خواهد کرد. این سخن مبتنی بر مصوبه پارلمان عراق نیز بوده است. نخستین قربانیان رفراندوم که پیامدهای سوء آن را خواهند دید، کردهای عراق و سپس مردم کل عراق خواهند بود. البته بهلحاظ منطقهای نیز رفراندوم برای ترکیه و امنیت مرزهای کشورمان نیز آثار منفی به بار خواهد آورد. از این رو طبعا ایران در برابر هرگونه نابسامانی و ناامنی در مرزهای خود باید به محاسبه همه احتمالات بپردازد و از تشکیل یک منطقه پرتنش و احتمالا پردرگیری ممانعت بهعمل آورد. همکاری منطقهای میان ایران، دولت مرکزی عراق، ترکیه و سوریه به برقراری آرامش و رسیدن به تفاهمات منطقی و قانونی کمک جدی خواهد کرد.* تحلیلگر بینالملل
سایر اخبار این روزنامه
عارف: در انتخابات سال۹۸ ائتلاف نمیکنیم
ایران طلسم فرانسه را شکست
معمار گفت وگوی اعتدال جهانی در نیویورک
هر حرکت غلط در برجام با عکسالعمل ایران مواجه خواهد شد
هیچکس بهخاطر عقیدهاش بازداشت نمیشود
تفحص از شهرداری بهطور نامحسوس کلید خورد!
یاد د اشـتهـای اخـتصـاصـی
استقلال دانشگاهها ضامن استقلال کشور است
هشدارشمخانی به اقلیم کردستان
پیامدهای منفی استقلال کردستان عراق
گشایش فاینانس یکی پس از دیگری
پشتپرده اعتراض به نتایج کنکور
هشدارشمخانی به اقلیم کردستان
ازدواج ۳۷هزار دختر زیر ۱۵ سال در یکسال
دولت شجاع باشد؛ مردم در انتظارند
تشکیل کردستان به نفع کردها هم نیست
سازمان سنجش بهجای موضعگیری پاسخگو باشد
عامل اصلی وقوع جرایم از زبان مشاور رئیسجمهور