روزنامه ابتکار
1396/07/04
« ابتکار» از بایدها و نبایدهای سیاسی هیئت های عزاداری محرم گزارش می دهد سیاست روی منبر
نسترن فراهانیپیش از شروع دهه محرم و آماده کردن مقدمات آن برای عزاداری، طبق سنت هرساله تذکرهایی نیز به برگزار کنندگان مراسم عزاداری چه در هیئت‌ها و چه مداحان در خصوص حفظ خط و مشی مراسم داده شد. چراکه طی سال‌های اخیر شاهد بودیم مداحان در هیئت‌ها و یا برخی روحانیون در طول عزاداری‌های محرم از منبرهای مذهبی و حساسیت و احترام این دهه برای طرح برخی مسائل سیاسی و بعضا تحریک افکار عمومی نسبت به برخی جناح‌های سیاسی استفاده می‌کردند. بنابراین کم و بیش شاهد این مسئله بودیم که خط و مشی عزاداری‌ها چه از لحاظ جهش آنها به سمت مسائل سیاسی و چه بعضا زیاده‌روی آنها در پروبال دادن به واقعه کربلا و بیان اتفاقات آن،روند افزایشی پیدا کرد. البته شاید این مسئله امسال نسبت به سال‌های اخیر کمتر شده باشد، اما همواره این مسئله وجود داشته است و روحانیون هم در جهت رفع آن تذکراتی داده‌اند. بنابراین یکی از دغدغه‌هایی که با شروع مراسم مهم مذهبی، مطرح میشود، خارج شدن نحوه برگزاری این مراسم از عرف و اصول همیشگی آنها است.
درواقع هیات‌های مذهبی که حال‌وهوای خاص خود را دارد و چارچوب مشخصی را هم شامل میشود، تبدیل به مکانی برای ابراز عقاید سیاسی شده است و این مسئله باعث ترکیب عقاید مذهبی و سیاسی مردم شده است. بدان معنا که اگر فردی قصد داشته باشد در مراسم مذهبی شرکت کند بعضا باید به عقاید سیاسی مداح مراسم هم توجه کند. البته علاوه بر مسائل سیاسی، بعضی مداحان در بطن مسائل مذهبی هم خرافه ایجاد می‌کنند و این مسئله هم واکنش‌های زیادی را در پی داشته است. همان‌طور که آیت‌الله بطحایی عضو مجلس خبرگان رهبری در این باره گفته است: «دل پیامبر(ص) و ائمه(ع) از بعضی عزاداری‌ها به درد می‌آید. چه منبری‌ها و چه مداحان سعی داشته باشند مطالب خود را از مقاتیل صحیح و درست بیان کنند. ما نباید اصرار داشته باشیم که مردم به هر قیمتی گریه کنند. اگر شما ماجرای دلخراش کربلا را آن طور که اتفاق افتاده بیان کنید، قطعا عواطف مردم تحریک میشود و عرض ارادت می‌کنند.»
دراین خصوص هاشم هاشم زاده هریسی عضو مجلس خبرگان رهبری به «ابتکار» گفت:« اندیشه‌های سیاسی مختلف در جامعه درچارچوب اسلام ایرادی ندارد. چراکه اگر افکار در غالب تضارب افکار بیان شود مشکلی پیش نمی‌آید. از میان افکار متفاوت، افکار و راه‌های درست بسیاری تولید میشود و راه‌های درست از غلط تشخیص داده می‌شوند. اگر جامعه با یک هدف و یک تفکر حیات داشته باشد، حق از باطل مشخص نمی‌شود و رشد و تعالی پیدا نمی‌کند. بنابراین تضارب افکار می‌تواند مفید باشد. برخی افکار به وسیله اختلاف و تفاوت نظر به راه درست دست پیدا می‌کنند و به همین دلیل می‌توان گفت تفاوت افکار منهای افراط باعث رشد و تعالی در جامعه میشود.» وی افزود:« اما اختلاف اگر باعث شود دو جناح مقابل یکدیگر از روش‌های تخریبی استفاده کنند و با لعن و حب و بغض به رقابت با یکدیگر بپردازند جز عذاب جهنم و دنیا چیزی برای خود به ارمغان نمی‌آورند. چراکه تندروی همیشه باعث عذاب و افول جامعه میشود. بنابراین این چنین افراد حتی در دنیای آخرت هم تقصیر را به گردن یکدیگر می‌اندازند. در مجموع تضارب افکار که مفید است در صورت تندروی نتایج منفی به بار می‌آورد.»
بعضی محل ها و بعضی مراسم ها جای مطرح شدن مسائل سیاسی و تفاوت افکارنیست
البته این موضوع با تذکرها و واکنش‌های بسیاری همراه بوده است و حتی عضو هیات رئیسه مجلس خبرگان آیت الله قربانعلی دری نجف آبادی نیز دراین باره هشدار داده و گفته است:« در مساله عزاداری امام حسین (ع) چند هدف عمده باید مورد نظر قرار گیرد و هر اقدامی در جهت تحقق این اهداف باشد؛ احیای امر به معروف و نهی از منکر، تعظیم شعائر اسلامی، احیای امر دین و توسل همه‌جانبه به ساحت مقدس اهل بیت (علیهم السلام) همه برای این است که معرفت، بصیرت، عشق و ایمان ما کامل شود و شرط موفقیت هم اخلاص است وی تاکید کرد.عضو هیات «همه برنامه‌ها باید این اهداف را تامین کند».
البته مشکل منبرهای سیاسی دامن‌گیر بعضی خطیبان نماز جمعه هم شده است و بعضا از منبرهای مذهبی در نمازجمعه برای بیان مسائل سیاسی استفاده می‌کنند. اما اینکه این مسئله تا چه اندازه بار منفی و مثبت دارد نیاز به بررسی دارد. البته همین مقوله
سیاست ورزی در منبرهای مذهبی باعث شده شرکت کنندگان در نماز جمعه هم تغییر کنند و فقط عده‌ای خاص با عقایدی خاص در آنها شرکت کنند که می‌توان گفت این مسئله هم از نتایج مطرح کردن مسائل سیاسی در مراسم مذهبی است. هاشم زاده هریسی در این باره به «ابتکار» گفت:« بعضی محل‌ها و بعضی مراسم‌ها جای مطرح شدن مسائل سیاسی و تفاوت افکار نیست. بعضی مراسم عام و عمومی هستند و مخاطب آنها اندیشه و جناح خاصی نیست و باید شکوه آنها زیاد باشد به طوری که همه افراد از همه جناح‌ها و همه افکار در آنها حضور داشته باشند. درواقع نماز جمعه محفلی است که همه افراد و اندیشه‌ها باید در آن حضور داشته باشند. اما وقتی مسائل سیاسی در نمازهای جمعه مطرح میشود باعث کاهش عظمت و شکوه مراسم نماز جمعه هم میشود. چراکه مردم برای ارتباط با خدا و ثواب این مراسم در آن حضور پیدا می‌کنند و دراین صورت که به عقاید آنها در این مراسم توهین شود حتی از نماز جمعه هم دلزده می‌شوند و این دلزدگی دامن گیر همان افرادی است که با تحقیر تفکرات سیاسی مردم در مراسم‌های مذهبی آنها را از شرکت در این محافل بازداشتند.» وی افزود:« نماز جمعه و مراسم امام حسین(ع) مکانی است که باید احترام و دوستی را در آن ترویج داد نه اینکه باعث دشمنی و تحقیر افراد شود. چون مخاطب این مراسم قشر خاصی از مردم نیستند. درواقع سیاسی کردن نماز جمعه نه تنها ثواب ندارد بلکه گناه دارد، گناه دل شکستن، گناه رنجیده خاطر کردن دیگران و دوری آنها از مسائل مذهبی. بنابراین در مراسم محرم هم همین مسائل حاکم است مردم باید برای امام حسین به مراسم او بیایند نه اندیشه‌های باطل و خرافات چراکه مراسم محرم عرصه خودسازی است.»
استفاده ابزاری از دین مردم بر علیه عقاید سیاسی
بااین تفاسیر مراسم محرم و عزاداری و حتی نمازجمعه متعلق به همه مردم است و با سیاسی کردن آنها را مردم را نسبت به مسائل مذهبی نیز دلزده می‌کنیم. بنابراین عموم جامعه با هر تفکری خواستار حضور در مراسم مذهبی هستند و نباید با مطرح کردن دعواهای جناحی در این مراسم، منبرهای مذهبی را به منبرهای سیاسی تبدیل کنیم. هاشم زاده هریسی با اشاره به ثواب دوچندان مداحان واقعی در این مراسم به «ابتکار» گفت: «باید نوحه‌ها و کلام حقیقی را از مداحانی شنید که بدون دخیل کردن خرافه و مسائل سیاسی در مراسم و منبرهای مذهبی به برگزاری مراسم می‌پردازند. چراکه اگر از دین مردم بر علیه عقاید سیاسی آنها استفاده کنیم هیچ تفاوتی با یزدیان و حرمله در واقعه عاشورا نداریم»
درانتها می‌توان گفت استفاده سیاسی از عقاید مذهبی مردم تاثیری جز دوری آنها از دین و حتی حضور کمتر آنها در نماز جمعه و مراسم های مذهبی نخواهد داشت. ضمن اینکه منبرهای مذهبی هیچ ارتباطی با جناح ها ندارد و هرکدام از آنها اگر از مسائل مذهبی در سیاست استفاده کنند با شکست مواجه می‌شوند و خلاف واقع دستورات دینی عمل می‌کنند. چراکه مراسم مذهبی مخاطب خاص ندارد و تقریبا همه اقشار جامعه با هردیدگاه و نقطه نظری در
مراسم های مذهبی شرکت می‌کنند. بنابراین نباید با ترکیب این دو مقوله با یکدیگر مردم را دچار دین‌زدگی کنیم.
سایر اخبار این روزنامه
سخنگوی وزارت خارجه در نشست خبری:
صداهای متفاوت از طرف سعودی ها شنیده می شود
گزارش هیات تحقیق و تفحص مجلس از صندوق ذخیره فرهنگیان در کمیسیون آموزش قرائت شد
رازهای یک تخلف نجومی
«ابتکار» از نظارت سازمان‌های مرتبط با کیفیت نان بر بهبود آن گزارش می دهد
از هر طرف بخوانید نان است!
جلال خوشچهره
مرز جغرافیایی ضامن استقلال است؟
سنگ «هپکو» و «آذرآب» از چاه در می آید؟
در جست و جوی مقصر
«ابتکار» نتایج انتخابات آلمان، پیروزی دوباره مرکل و موفقیت معنادار حزب آلترناتیو را بررسی می‌کند
جای خالی فارغ التحصیلان هتل‌داری در مهمان‌نوازی اصیل ایرانی احساس می شود
گردشگری در انتظار یک پذیرایی حرفه ای
« ابتکار» از بایدها و نبایدهای سیاسی هیئت های عزاداری محرم گزارش می دهد
سیاست روی منبر
نخستین نشست رسانه‌ای وزیر ارشاد برگزار شد
از برنامه 100 روزه تا وعده‌های 4 ساله
همزمان با اجرای همه‌پرسی در اقلیم کردستان عراق، روحانی با روسای دولت روسیه، ترکیه و عراق گفت و گو و رایزنی کرد
دیدار وزیر اطلاعات با رئیس ستاد کل نیروهای مسلح
کمال خرازی:
مخالفت با برنامه موشکی ایران راه به جایی نمی برد
