شفافیت حلقه مفقوده‌ ماجرای مالیات در فوتبال

با توجه به اینکه ساختار فدراسیون‌های ورزشی زیر نظر وزارت ورزش و جوانان به دو گروه آماتوری(بازیکنان لیگ‌های مختلف باشگاهی و محلاتی و...) و گروه حرفه‌ای(نهایتا 18 تیم) تقسیم می‌شود و همین موضوع بحث اصلی مالیات را روی باشگاه‌های حرفه‌ای قرار می‌دهد که مبنای اصل درآمد مالیاتی ورزشکاران محسوب می‌شود. لذا در شکل ظاهری، اجرای قانون مالیات امکان‌پذیر بوده و می‌توان با مراجعه به فرم‌های قرار داد بازیکنان نسبت به اعاده و دریافت آن اقدام کرد. اما شبهاتی باعث می‌شود تا هم اداره مالیات کشور و هم خود ورزشکاران حرفه‌ای که باید از قانون مالیات تمکین کنند با خسارت‌هایی روبه‌رو شوند که در نوع خود قابل تامل است. در حقیقت مخفی کردن اصل تفاهم قرارداد از سوی بازیکن و باشگاه باعث گره خوردن اجرای قانون مالیات می‌شود. ۱-  خیلی از باشگاه‌ها حتی دارای سوابق ثبت شرکتی نیستند و از سال‌ها پیش براساس سنت‌های مقبول و روابط دوستانه وارد لیگ مسابقات شده‌اند و همچنان بدون در نظر گرفتن شرایط و قوانین مالیاتی در حال فعالیت هستند. در حالی که باشگاه‌ها علاوه‌بر مجوز وزارت ورزش و جوانان باید در ثبت شرکت‌ها نیز به ثبت برسند. ضمن اینکه این وضعیت باعث پنهان ماندن نحوه فعالیت‌های مالی و اقتصادی می‌شود و شفاف‌سازی را در هاله‌ای از ابهام قرار می‌دهد. 2- در ورزش به‌ویژه در فوتبال پرداخت‌ها به صورت توافقی اجرا می‌شود و رابطه پنهانی بین باشگاه و بازیکنان مشکلات فراوانی به وجود می‌آورد که ناشی از همین رابطه غلط و درنهایت عدم پرداخت وجه قرارداد بازیکنان است. این در حالی است که اداره مالیات به روال قانون و براساس قرارداد به استرداد مالیات می‌پردازد و توجهی هم به دریافت واقعی پول توسط بازیکن نمی‌کند. درخصوص نحوه تشخیص و مطالبه مالیات بر درآمد ورزشکاران، مربیان، سرپرستان و کادر فنی تیم‌های مختلف ورزشی و متمایز کردن فعالیت‌های حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای اشخاص مذکور ابهاماتی این‌چنینی وجود دارد و لذا به‌منظور یکسان‌سازی روش‌های اجرایی و رسیدن به یک تفاهم واقعی، داشتن آیین‌نامه کلی متناسب با شرایط کلی ورزش نیاز است تا حقی هم از طرفین ضایع نگردد. در برخی باشگاه‌ها عـرف بر این است که دستمزدها نوشته یا اصولا اعلام نگردد و از وجوه موضوع قرارداد نیز مبالغی به دلال‌ها و برخی از روزنامه‌ها پرداخت می‌شود که در محاسبه هزینه‌های بازیکنان و مربیان این مبالغ لحاظ و سپس بحث مالیات، مطرح می‌گردد. عـده‌ای از بـازیـکنان و مـربیان حـتما حـقوق بـگیر هسـتند و عـده دیـگر هـم مـشمول کسب درآمد حـسب شـغل و حـرفـه هستند کـه بـایـد از یکدیگر تفکیک شوند. موارد زیادی برای پرداختن به موضوع مالیات ورزشکاران وجود دارد. حتی می‌توان با باز کردن پرونده فرار ایجنت‌های مجوزدار و غیرقانونی از مالیات و همکاری آنان با برخی از مدیران در تنظیم قراردادهای غیرواقعی نوشت. اما نکته بارز و راهی که باید به سمت شفافیت موضوع و فرهنگ‌سازی پرداخت مالیات در جامعه منتهی شود در بازنگری قانون مالیات براساس واقعیت‌های موجود می‌توان مشاهده کرد. این روش هم دو راه بیشتر ندارد. اول مدیران باشگاه‌ها باید در عقد قرارداد‌ها متعهد و صادق باشند. تمام مبلغ قراردادها را به طرف مقابل(بازیکن)پرداخت کنند. بازیکن و ورزشکار هم نسبت به پرداخت مالیات خود به‌طور کامل اقدام کند. در صورت عدم مشاهده این رفتار می‌توان در نشستی با حضور نمایندگان سازمان مالیاتی و دیوان محاسبات کشور با نمایندگان وزارت ورزش و باشگاه‌های ورزشی به یک تفاهم جامع دست یافت و براساس تصمیمات این گروه نسبت به تنظیم آیین‌نامه‌ای ویژه متناسب با مطالبات اجتماعی اقدام کرد. راه دوم هم لحاظ کردن وضعیت خاص ورزشکاران از سوی اداره مالیات است که باید مورد تجدید نظر قرار گیرد. در نهایت اینکه باید در رابطه با نحوه تشخیص و وصول مالیات از درآمد ورزشکاران و مربیان ورزشی و تعیین اینکه کسب‌کنندگان این‌گونه درآمدها از نظر شاخص‌ها، مقررات و موازین قانون مالیات‌های مستقیم می‌باید در زمره صاحبان مشاغل طبقه‌بندی گردند یا دریافت‌کنندگان حقوق به تفاهم برسند، بهتر است قراردادهای ثبت شده در سازمان لیگ یا فدراسیون‌های مربوطه ملاک عمل قرار گیرد.