روزنامه همدلی
1396/09/14
سنگینی بار مالی پایتخت بر شانه تهرانیها
محمد صادق حسنی - در راستای ارائه طرح نوین دکتر حقشناس، رئیس محترم کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران، مبنی بر ضرورت «پایش و تفکیک هزینههای اداره تهران از هزینههای اداره پایتخت» میطلبد اندیشمندان علوم شهری به واکاوی جدی این مهم پرداخته تا بتوان همگام با مبدع طرح، سرانجامی خوشیوم را برای آن رقم زد. ضعف در نگرش جامع به منابع درآمدی شهرداریها به همراه برخی عوامل تاثیرگذار و مداخلهگر دیگر، سبب ناپایداری منابع درآمدی شهرداری در کلانشهر تهران و تحمیل برخی هزینهها بر پایتختنشینان شده است. برخی محدودیتها در تامین منابع مالی باعث شده شهر تهران که مدتهاست از لحاظ گسترش سطحی به حد اشباع رسیده، مهمترین منابع درآمدی خود را به فروش تراکم و در واقع به فروش فضای تنفسی شهروندان اختصاص دهد که این به خودی خود منجر به تحمیل هزینههای سلامت شهروندان شده است. آنچه در این مقوله به طور مستقیم به آن خواهیم پرداخت، مجموعهای از هزینههایی است که به شهروندان پایتختنشین تحمیل میشود اما پیش از پرداختن به موضوع اصلی، لازم است به منظور آشنایی بیش از پیش مخاطبان، منابع درآمدی پایدار کلان شهر تهران معرفی شود:منابع پایدار: منابع پایدار درآمدی یا درآمدهای پایدار در طرح جامع درآمدهای پایدار و سایر منابع مالی شهرداری تهران مصوب سال 1386 شورای اسلامی شهرتهران اینگونه تعریف شده است: آن دسته از درآمدهای شهرداری که از ویژگیهای زیر برخوردار باشند و برای وصول آن بتوان برنامهریزیهای اجرایی لازم را تعریف کرد:
1- تداومپذیری (دارای ثبات باشند و حداقل در کوتاهمدت دچار نوسانات شدید نشوند)
2- مطلوب بودن (کسب درآمد از آن محل موجب ارتقای رویکرد عدالتمحوری شود و به ساختارهای زیستمحیطی، کالبدی، اجتماعی و اقتصادی شهر لطمهای وارد نیاورد)
3- انعطافپذیری (پایه درآمدی در طی زمان بزرگ شود و همپا با گسترش مخارج گسترش یابد تا از قرارگیری در مضیقه مالی اجتناب شود).
با وجود منابع درآمدی پایدار، همچنان هزینههایی نامشهود و جبراننشده برای پایتخت نشینان وجود دارد که در صورت شناسایی و کنترل آنها و تعیین عوارض مناسب می توان بار سنگینی را که از بابت هزینه های مادی مشهود یا نامشهود از جمله بیماری های ناشی از افزایش آلودگی هوا و سایر مشکلات زیست محیطی ناشی از ترافیک پایتخت، مشکلات اجتماعی مانند جرم خیزی ناشی از افزایش مهاجرت به ویژه بر اثر بیکاری و سایر موارد مشابه بر دوش این شهروندان نهاده شده کاهش داده و به عنوان منابع درآمدی ویژه پایتخت به آنها نگاه کرد. ازجمله مواردی که با توجه به هر سه ویژگی منابع درآمدی پایدار میتوان برای اخذ عوارض و مالیاتهای ویژه محلی به آنها توجه کرد، عبارتند از:
1- هتلها؛ بهویژه هتلهای بینالمللی که شرایط کارکرد متفاوتی از هتلهای سایر شهرها بهویژه در زمان همایشهای بینالمللی دارند.
2- سفارتخانهها
3- کلیه شرکتها و کارخانجاتی که دفاتر مرکزیشان در تهران است
4- وزارتخانهها و ساختارهای مرکزی آنها
5- بازارهای مالی
6- تفرجگاههای عمومی وکلان فرامنطقهای
7- اخذ عوارض ورودی خودروهای دارای شماره شهرستان – به جهت استفاده از مسیرهای ترافیکی و پارکینگهای شهری و افزودن ترافیک
برای جبران هزینههای زندگی در تهران میتوان تدابیر دیگری نیز اتخاذ کرد که به چند مورد اشاره میشود.
- برخی عوارض به دلیل ایجاد مشکلات ثانوی باید از لیست عوارض دریافتی حذف شوند؛ به عنوان مثال عوارض حذف پارکینگ در پایتخت باید به طور کلی حذف شده و اجرای پارکینگ تحت هر شرایطی از الزامات ساخت و ساز باشد. بهویژه در این مورد میتوان بهعنوان تسهیلات نیز از موارد بخشودگی در نظر گرفت. به عنوان مثال در ساخت و سازهای بزرگ مثل برجهای مسکونی و تجاری ایجاد پارکینگ مضاعف میتواند به عنوان بخشودگی عوارض یا تسهیلات ویژه در نظر گرفته شده و فروش و اجاره پارکینگ چنین ساختمانهایی در اختیار مالکان آنها قرار گیرد. در نتیجه ترافیک و کمبود پارکینگهای عمومی سطح شهر را میتوان با چنین تدابیری جبران کرد. - از موارد دیگر میتوان به ارائه تسهیلات برای مولد بودن ساختمانها اشاره کرد. به عنوان مثال ساختمانهایی که سیستمهای تاسیساتی خود را با منابع انرژی تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی طراحی و اجرا میکنند میتوانند علاوه بر تولید برق مورد نیاز ساختمان، مقدار مازاد آن را برای روشنایی معابر به مدیریت شهری واگذار کرده و از سایر عوارض معاف شوند. این تدبیر نیز میتواند باعث کاش مصرف سوختهای فسیلی و منافع بلندمدت آن در جلوگیری از آلودگی و ... شود. مدلهای مشابه دیگری را نیز میتوان از کشورهای توسعهیافته نام برد.
سایر اخبار این روزنامه
معاون وزیر راه و شهرسازی از گره کور کاهش سوانح و تلفات جادهای میگوید نا ایمنترین خودروهای جهان ایرانیاند
شاهکار «سهراب» در آمریکا با رکوردشکنی
اتحادیه اروپا در برابر نقض برجام مقاومت بیشتری نشان دهد
دکتر اصغر کیهاننیا در گفتوگو با «همدلی» مطرح کرد: قربانی شدن ضابطه در مسلخ زد و بند، مردم را خشمگین میکند
علی عبدالله صالح کشته شد؛ پایان متحد عربستان
ولیالله شجاعپوریان- هفته وحدت، ازآرمان تا واقعیت
هشدار شمخانی درباره انحلال حشدالشعبی
آلمان و فرانسه خواستار عقبنشینی ایران در ساخت موشکهای بالستیک شدند
سنگینی بار مالی پایتخت بر شانه تهرانیها