خیز درآمدهای نفتی

شهروند|  رشد اقتصادی 6 ماهه نخست جاری همچنان مثبت است. آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد حجم تولید ناخالص داخلی در نیمه نخست سال ‌جاری نسبت به مدت مشابه‌ سال قبل ۵/ ۴‌درصد بیشتر شده است. این خبر ابتدا از سوی رئیس‌ کل بانک مرکزی در نشست مشترک با اعضای فراکسیون امید مجلس اعلام شد اما روز گذشته پس از آن بانک مرکزی هم جزییات رشد اقتصادی در نیم‌ سال نخست‌ سال جاری را منتشر کرد.جزيیات این آمارها حکایت از اثرگذاری مثبت بخش صنعت در رشد اقتصادی دارد. همچنین آمارها نشان می‌دهد رشد ارزش افزوده این بخش در تابستان مثبت و به فاز رونق وارد شده است. دیگر آمارها نیز حاکی از رشد مثبت تشکیل سرمایه در نیمه نخست‌ سال ‌جاری نسبت به مدت مشابه‌ سال قبل است.
رشد بهار 4.4؛ رشد تابستان 4.6
براساس محاسبات بانک مرکزی رشد اقتصادی در بهار سال‌ جاری معادل ۴/ ۴‌درصد و در تابستان رقم
 ۶/ ۴‌درصد بوده است. با این آمار می‌توان عنوان کرد رشد اقتصادی در نیمه نخست سال‌ جاری ۵/ ۴‌درصد ثبت شده است. همچنین بر اساس آمارهای بانک مرکزی رشد اقتصادی بدون نفت در نیمه نخست ‌سال‌ جاری نیز ۱/ ۴‌درصد بوده است. این رقم در فصل بهار معادل ۴‌درصد و در فصل تابستان نیز ۳/ ۴‌درصد بوده است؛ البته یک مقایسه ساده با ‌سال گذشته نشان می‌دهد که نسبت به ‌سال گذشته رشد اقتصادی کاهش یافته است. بر اساس آمارهای بانک مرکزی در‌ سال گذشته رشد اقتصادی فصل بهار معادل ۵/ ۷‌درصد و رشد اقتصادی فصل تابستان ۹/ ۱۲‌درصد ثبت شده بود.این آمارها نشان می‌دهد که نسبت به ‌سال قبل، از سرعت رشد اقتصادی کاسته شده است، اما این ارقام نیز با توجه به عبور اثر رشد نفتی عملکرد قابل قبولی است. کاهش رشد اقتصادی در سال‌ جاری نسبت به‌ سال قبل قابل پیش‌بینی بود؛ زیرا در ‌سال ۱۳۹۵، رشد اقتصادی دورقمی به دلیل استفاده از ظرفیت‌های بخش نفتی پس از لغو تحریم‌ها بوده است.


تولید ناخالص داخلی؛ 345‌هزار  میلیارد تومان
تولید ناخالص داخلی در نیمه نخست ‌سال‌ جاری به قیمت ثابت‌ سال ۹۰، به حدود ۳۵۴‌هزار‌میلیارد تومان رسیده است. اگر چه آمارهای مرکز آمار نشان می‌داد سهم بخش نفت از رشد اقتصادی کاهش یافته است اما براساس آمارهای بانک مرکزی، ۳/ ۱ واحد ‌درصد از رشد اقتصادی ۵/ ۴‌درصدی در نیمه نخست به دلیل فعالیت‌های بخش نفت بوده است. آمارهای بانک مرکزی حاکی از آن است که رشد تمام بخش‌ها اعم از کشاورزی، نفت، صنایع و معادن و خدمات در نیمه نخست‌ سال‌ جاری مثبت بوده است. نکته قابل توجه در گزارش بانک مرکزی حاکی از آن است که تغییر قابل توجهی در بخش صنعت رخ داده و رشد ارزش افزوده بخش صنعت معادل ۵/ ۴‌درصد بوده، این در حالی است که این رقم در مدت مشابه ‌سال قبل منفی گزارش شده بود. پیشتر بانک مرکزی آمار شاخص کارگاه‌های بزرگ صنعتی را در نیمه نخست سال‌ جاری منتشر کرده بود. این آمارها نشان می‌دهد که رشد این شاخص در نیمه نخست سال‌ جاری نسبت به مدت مشابه‌ سال قبل
 ۹/ ۴‌درصد بوده است. این رشد در نیمه نخست ‌سال قبل ۸/ ۴‌درصد گزارش شده بود.
آیا رونق به ساختمان برگشته است؟
بانک مرکزی ادعا می‌کند که رونق به بازار مسکن برگشته است. آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد در فصل دوم ‌سال‌ جاری رونق تولید به بخش ساختمان بازگشته است. این بخش که زیرگروه صنایع و معادن محسوب می‌شود، در فصل اول ‌سال ‌جاری رشد منفی ۵/ ۳‌درصد را ثبت کرده که این رقم در فصل دوم ‌سال ‌جاری به ۱/ ۳‌درصد رسیده است. همچنین رشد ارزش افزوده بخش مسکن در نیمه نخست ‌سال ‌جاری معادل ۶/ ۰‌درصد بوده است. در ۶ ماه نخست ‌سال قبل رشد بخش ساختمان منفی ۶/ ۱۴‌درصد بوده است. همچنین در بخش ساختمان ارزش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی مناطق شهری به قیمت‌های جاری نسبت به دوره مشابه‌ سال قبل ۶/ ۱۲‌درصد افزایش یافته است.
درآمد نفتی ایران 67‌درصد رشد کرد
بنا بر جداول آماری که بانک مرکزی منتشر کرد، دولت در هشت ماه امسال 539‌ هزار و 500‌میلیارد ریال درآمد از محل واگذاری‌های سرمایه‌ای کسب کرد که سهم منابع حاصل از فروش نفت و فرآورده‌های نفتی 536‌هزار و 800‌میلیارد ریال بوده است. در این میان به ‌طور مشخص فروش نفت خام در هشت ماه امسال به رقم 402‌هزار و 400‌میلیارد ریال رسیده است  که حاکی از رشد 67 درصدی است. این در حالی است که در هشت ماه پارسال 270‌هزار و 400‌میلیارد ریال نفت خام فروخته شده بود. همچنین منابع حاصل از فروش اموال منقول و غیرمنقول در مدت یاد‌شده 2.7‌هزار‌ میلیارد ریال اعلام شده است.
درآمد 600‌هزار‌ میلیارد ریالی مالیاتی
در مدت یاد‌شده مجموع درآمدهای دولت اعم از مالیات، عوارض و حقوق گمرکی 840‌هزار و 400‌میلیارد ریال بوده که از این رقم 600‌هزار و 600‌میلیارد ریال آن به مالیات و بقیه به سایر درآمدها اختصاص دارد.از مجموع درآمدهای مالیاتی، سهم مالیات‌های مستقیم یعنی مالیات اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمد و مالیات بر ثروت 299‌هزار و 800‌میلیارد ریال است و 300  هزار ‌میلیارد ریال باقیمانده مربوط به مالیات‌های غیرمستقیم نظیر واردات، کالاها و خدمات و ارزش افزوده است.
بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی ۱۰.۸درصد رشد کرد
جدول دارایی‌ها و بدهی‌های بانک مرکزی حکایت از آن دارد که میزان دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در آبان ‌ماه‌ سال ‌جاری به ۳۶۱۹.۹‌هزار‌ میلیارد ریال رسیده که نسبت به اسفند ‌سال گذشته، ۶.۷‌درصد رشد داشته است. در این میان میزان اسکناس و مسکوک ۷۴.۵‌هزار‌ میلیارد ریال بوده که رشد ۴۸.۷‌درصدی نسبت به اسفند ۹۵ داشته است. بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی با ۹.۸‌درصد افزایش به ۶۳۲.۸‌هزار ‌میلیارد ریال رسیده که سهم دولت ۳۸۵‌هزار ‌میلیارد ریال و سهم شرکت‌ها و موسسات دولتی ۲۴۷‌هزار‌ میلیارد ریال است.در این میان بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی ۱۱۰۴‌هزار ‌میلیارد ریال بوده که نسبت به اسفند ‌سال گذشته ۱۰.۸‌درصد رشد داشته است.
پرداخت‌های هشت ماه دولت
تا پایان آبان‌ ماه امسال دولت 1439.5‌هزار‌ میلیارد ریال بابت پرداخت‌های هزینه‌ای (جاری) و 292.1‌هزار میلیارد ریال بابت تملک دارایی‌های سرمایه‌ای یا همان پرداخت‌های عمرانی هزینه کرده است؛ با این اوصاف میزان پرداخت‌های عمرانی دولت در این مدت نسبت به مدت مشابه پارسال رشد 51‌درصدی یافته است که ناشی از افزایش درآمدهای نفتی آن است.
همچنین دولت در این مدت 583‌هزار و 300‌میلیارد ریال از محل واگذاری دارایی‌های مالی نظیر اوراق مشارکت و اسناد خزانه درآمد داشته و در مقابل 187‌هزار و 900‌میلیارد ریال برای تملک اوراق سررسید شده هزینه کرده است.