روزنامه جوان
1397/01/18
کارگروه ملی سازگاری با خشکسالی با چالش 350 هزار چاه غیرمجاز تشکیل شد
معاون وزير جهادكشاورزي از تشكيل كارگروه ملي سازگاري با خشكسالي خبر داد و گفت: ۲۰۰ هزار حلقه چاه غيرمجاز در دولت نهم و دهم حفر شده و هماكنون بيش از ۳۵۰ هزار حلقه چاه غيرمجاز در كشور وجود دارد، ضمن اينكه هماكنون انسداد اين چاهها براي كشور معضل شده است، معيشت عدهاي به اين چاهها گره خورده و كنترل و مسدود كردن اين چاهها بسيار دشوار است.براساس آمار طي يك دهه اخير، ميزان بارشهاي كشور كاهش و الگوي بارشها نيز تغيير يافته است. ضمن اينكه يك زماني الگوي بارش كشور بيشتر برف بود، اما هماكنون باران است، ميزان بارش بالاي ۱۰ ميليمتر بود، اما در حال حاضر خيلي از بارشها كمتر از ۱۰ ميليمتر و نفوذ عمقي كم شده است؛ ضمن اينكه بارشهايي هم كه تا عمق ۱۰ الي ۱۲ سانتيمتری زمين نفوذ ميكنند در معرض تبخير هستند. از اينرو مديريت منابع آب و صرفهجويي در مصارف صنعتي و كشاورزي بيش از گذشته اهميت بيشتري دارد. معاون وزير جهادكشاورزي با ترسيم آخرين وضعيت چالش آب در كشور، تازهترين اقدامات در حوزه مديريت منابع آب در بخش كشاورزي را در گفتوگو با مهر تشريح كرد و حفر چاههاي غيرمجاز در سالهاي اخير را فاجعه دانست و گفت: اينكه عدهاي مدام ميگويند آب نداريم، مشكلي را حل نميكند. به هر حال مديريت منابع آب هم در كشور ما مشكل داشته و هنوز هم دارد. يكي از دلايل آن هم حفر چاههاي عميق غيرمجاز بوده است. بنده اعتقاد دارم «تنش آبي» در كشور شديد است و اينكه برخي از لفظ «بحران» استفاده ميكنند، اشتباه است. علي مراد اكبري افزود: امسال ميزان بارندگي نسبت به سالهاي گذشته حدود ۵۰ درصد كاهش يافته است. هماكنون در مناطقي مانند فارس، كرمان، سيستان و بلوچستان و يزد با مشكلات كاهش بارندگي روبهرو هستيم كه همه جزو استانهاي پهناور كشور هستند. فقط وضع چند استان مانند اردبيل، آذربايجان غربي، آذربايجان شرقي، قسمتي از غرب كشور از جمله كردستان در اين زمينه مطلوب بوده و در ساير استانها ميانگين ميزان بارش حدود ۵۰ درصد منفي شده است.
معاون آب و خاك وزارت جهادكشاورزي تصريح ميكند: هماكنون بيش از ۳۵۰ هزار حلقه چاه غيرمجاز در كشور وجود دارد، معيشت عدهاي به اين چاهها گره خورده؛ بنابراين كنترل و مسدود كردن اين چاهها بسيار دشوار است، اما بايد اين كار انجام شود، وزارت نيرو بايد تلاش خود را در اين زمينه انجام دهد و همه دستگاههاي مسئول نيز بايد به اين وزارتخانه كمك كنند.
وي مديريت منابع آب كشور را مسئول حفر چاههاي غيرمجاز دانست و گفت: علاوه بر حفر چاههاي غيرمجاز، در سدسازي نيز اشتباهاتي صورت گرفته است. اكبري معتقد است كه ۴۰ تا ۵۰ درصد چالش آبي كشور ناشي از عوامل طبيعي و ۵۰ درصد ناشي از عوامل انساني و مديريتي بوده است. اگر در مديريت آب تجديدنظر كنيم و همه دستگاههاي مسئول نيز كمك كنند، ميتوان به آينده اميدوار بود ايجاد كارگروه ملي سازگاري با خشكسالي اكبري افزود: اگر در بحث مديريت آب تجديدنظر كنيم و همه دستگاههاي مسئول نيز كمك كنند كه كار دشواري هم هست، ميتوان به آينده اميدوار بود. ضمن اينكه به اعتقاد بنده نسل فعلي، مسئولترين نسل كشور است و اگر اين نسل نتواند مشكل مذكور را حل كند و به نسلهاي بعد منتقل شود، قابل حل نخواهد بود؛ بنابراين همين حالا بايد تدابير جدياي انديشيد.
وي گفت: در حدود يك ماه اخير نيز كارگروه ملي سازگاري با خشكسالي و كمآبي در كشور شكل گرفته است كه وزراي جهادكشاورزي، نيرو، صنعت و رئيس سازمان محيطزيست با هم در اين زمينه به اجماع رسيدند، طرح را به هيئت دولت ارائه كردند و آنجا به تصويب رسيده است.
اكبري به اقدامات وزارت جهاد در اين زمينه اشاره كرد و گفت: يكي از كارهايي كه ما ميتوانيم انجام دهيم، توسعه روشهاي نوين آبياري مثل سامانههاي ميكرو و آبياري باراني است كه ما بيشتر به سمت آبياري ميكرو ميرويم؛ چراكه راندمان آبياري بالاي ۹۰ درصد است؛ در كنار آبياري ميكرو، از مالچ (پلاستيك) نيز براي جلوگيري از تبخير استفاده ميكنيم.
وي در خصوص توسعه شبكههاي فرعي آبياري زهشكي افزود: توسعه شبكههاي فرعي آبياري زهكشي با استفاده از مجاري بسته (لوله) يكي ديگر از اقدامات ماست، قبلاً شبكههاي روباز زياد كار ميشد، اما الان اين شبكهها به دليل تبخير و نشت زياد اصلاً در دستور كار ما نيست، مگر اينكه پارامترهاي فني و مهندسي آن را تحميل كند. براساس بررسيهاي انجام شده، بيش از ۲۰۰ هزار كيلومتر نياز به اجراي انتقال آب با لوله داريم، اگر بتوانيم اين كار را انجام دهيم، حداقل ۱۰ تا ۱۲درصد از هدررفت آب در بخش كشاورزي جلوگيري ميشود كه اين در قالب سيستمهاي كم فشار در دستور كار قرار دارد.
علاوه بر اين موارد، روي كشاورزي حفاظتي در كشور كار زيادي ميشود؛ امسال بيش از ۳۰۰ هزار هكتار در كشور كشاورزي حفاظتي انجام شده است. اخيراً نيز ما به اين مسئله ورود كردهايم كه سيستمهاي آبياريمان را هوشمند كنيم.
اكبري درباره تحويل آب مجازي به بخش كشاورزي گفت: يكي از موارد ديگري كه روي آن كار ميكنيم، بحث تحويل حجمي آب است؛ يعني ما آب را به صورت حجمي از وزارت نيرو تحويل بگيريم و در اختيار كشاورزان قرار دهيم. در اين زمينه نيز اقداماتي انجام شده و با وزارت نيرو مذاكراتي داشتهايم، تعدادي پايلوت نيز براي اين كار تعريف شده است. اما بايد فراگير شود. حدود دو سال است كه اقدام در سطح وسيعي در حال انجام است و ما با وزارت نيرو در فاز نخست اين كار، براي ۱۰ ميليارد متر مكعب آب برنامهريزي كرديم و در حال عملياتي كردن آن هستيم.
وي تصريح كرد: در بحث آب مجازي نيز بايد گياهان آب بر را در دستور كار واردات و گياهان با مصرف آب كمتر را در دستور صادرات قرار دهيم؛ ما حدود ۳۰ ميليارد مترمكعب واردات آب مجازي داريم و خروجي ما حدود ۵ ميليارد مترمكعب است؛ واردات ما شش برابر صادرات آب مجازيمان است. راهاندازي بازارهاي محلي آب معاون وزير جهادكشاورزي افزود: راهاندازي بازارهاي محلي آب مشروط بر عدم تغيير كاربري اراضي كشاورزي است. بدين ترتيب كساني كه حق آبه دارند، ميتوانند آب خود را براي مصرف در بخش كشاورزي بفروشند، اما نبايد در جاي ديگري مانند صنعت وارد شود؛ ضمن اينكه يكپارچهسازي و تجميع اراضي از ديگر برنامههاي ماست.
وي در پاسخ به اينكه راهكار اين وزارتخانه براي كاهش كشت گياهان آب بر چيست، افزود: يكي از برنامههاي ما تغيير فصل است؛ بهعنوان مثال چغندر گياهي آب بر است و قبلاً در بهار كشت ميشد، اما الان كشت آن به پاييز منتقل شده است. متوسط كشت چغندر قند از ۵۰ تن به ۷۰ تن در هكتار رسيده كه دليل آن نيز تغيير فصل كشت، عمليات بهزراعي و گسترش سيستمهاي نوين آبياري از ديگر اقدامات ماست. به اعتقاد بنده اگر در مناطقي مانند خوزستان، ايلام و كرمانشاه كه مستعد كشت چغندرقند هستند، چند كارخانه قند احداث شود، طي يكي، دو سال آينده در زمينه شكر خودكفا ميشويم و حتي ميتوانيم با همين منابع آبي، صادركننده اين محصول نيز باشيم.
وي در پاسخ به برخي منتقدان خودكفايي در محصولات كشاورزي گفت: اگر ما در محصولاتي مانند گندم خودكفا شديم يا در محصولاتي مانند شكر و دانههاي روغني به سمت خودكفايي پيش ميرويم، حتي يك هكتار نيز به سطح زيركشت آبي اين محصولات افزوده نشده، ضمن اينكه حدود ۵۰۰ هزار هكتار سطح زيركشت آبي كاهش يافته است. در واقع توسعه ما عمودي بوده است، نه افقي. مجموع اين اقدامات سبب شده طي پنج الي شش سال گذشته، به ميزان بهرهوري آب حدود 6 درصد افزوده شده است. در اين مدت راندمان آبياري از حدود ۳۹ درصد به حدود ۴۴ رسيده است.
وي مصرف ۹۰ درصدي آب در بخش كشاورزي را تكذيب كرد و افزود: بخش كشاورزي حدود ۶۵ درصد آب كشور را مصرف ميكند. وزارت نيرو اعلام كرد ميزان آبهاي تجديدپذير كشور حدود ۸۸ ميليارد متر مكعب است كه از اين رقم، ۱۱ ميليارد مترمكعب از شمال كشور خارج ميشود، ۴ ميليارد مترمكعب از خوزستان، ۲ ميليارد مترمكعب در حوزه بوشهر و هرمزگان، ضمن اينكه 6 ميليارد مترمكعب آب شرب و ۲ ميليارد مترمكعب مصرف صنعت است، ۵ ميليارد مترمكعب تبخير و بيش از ۵ ميليارد مترمكعب براي توليد برق خارج از فصل و در پاياب قنوات استفاده ميشود كه جمع اين موارد حدود ۳۰ ميليارد مترمكعب است؛ بنابراين حدود ۶۵ درصد آب در بخش كشاورزي مصرف ميشود.
سایر اخبار این روزنامه
كابوس اروپا از غنیسازی مجدد ایران
صالحي: ضربشست ويژهاي براي برهم زنندگان برجام خواهيم داشت
اصلاحطلبان تحریم خواه!
جنگ جديد فلسطينيها با بنسلمان و نتانياهو
مجلس چه نسخهاي براي فساد در فوتبال ميپيچد؟!
مصائب رشد بادكنك سوراخ اقتصادي براي فقرا!
گوساله سامری ترامپ
چرا پيامرسان داخلي؟
نگاه جهان را به ایران با «مردم طبیعت ایران» عوض میکنم
سهم 75درصدی محصولات چینی در سوغات 30میلیون زائر مشهد!
مرغ مجازي همسايه غاز واقعي شد !
کارگروه ملی سازگاری با خشکسالی با چالش 350 هزار چاه غیرمجاز تشکیل شد