روزنامه همدلی
1397/07/08
علیاکبر نیکواقبال پیوند کرامت انسانی با تحقق ثبات قیمتها
درک و بررسی اوضاع اقتصادی کشور در چند ماه اخیر یکی از دغدغههای مهم اقتصاددانان و حتی مردم بوده است. بیتردید پاسخ به این پرسش که در حال حاضر اقتصاد کشور چه حال و روزی دارد، نیازمند درک و فهم شرایط و بستر وقوع بحرانها و شوکهای قیمتی در حوزه اقتصاد است. مراد از بستر نیز چیزی نیست جز فهم شرایط سیاسی و اجتماعی جامعه آن هم از منظری تاریخی- انضمامی است. در چند ماه گذشته تحلیلهای بسیاری درباره دلایل وقوع بحران در اقتصاد کشور مطرح شده است که البته بسیاری از این تحلیلها به شکلی کلیگویانه به دو عامل تحریم و سوءمدیریت داخلی در ایجاد وضعیت دشوار امروز اشاره میکنند. در این میان و در حالی که سه شوک قیمتی در حوزههای ارز و مسکن و طلا بیش از هر زمانی ابربحران را برای همه ما ملموس ساخته است، اینکه «چرا امروز اقتصاد ایران به این حال و روز افتاده است؟» نتیجه تحولات صورت گرفته در زمینههای اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و حتی حوزه فناورانه طی دهههای گذشته است و به زعم من تحلیل ابرچالشهای اقتصادی امروز بیتوجه به این پس زمینهها راه به جایی نمیبرد.اوضاع اقتصادی ایران در زمان حاضر از یکطرف ناشی از تصمیمگیریهای منحصرا اقتصادی چون خصوصیسازی شرکتهای دولتی و از طرف دیگر حاصل فعل و انفعالات نهادها و سازمانهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی کشور (یا همان اختاپوس بروکراسی دولتی) است.
همچنین وضعیت امروز اقتصاد ایران را میتوان از طریق تحولات صورت گرفته در معرفها یا شاخصهای اقتصادی هم مورد بررسی قرار داد؛ این معرفها با نگاه سلبی عبارتند از: وضعیت تورم، بیکاری، رکود و کسادی در رشد تولید ملی و عدم توازن در توزیع درآمد ملی و ثروت، کسری و عدم توازن در تجارت و اقتصاد خارجی است.
استادان علوم اقتصادی، اجتماعی و سیاسی فرهنگی کشورمان طی دهههای گذشته به طرق مختلف اوضاع را بررسی و کم و بیش مورد نقد قرار دادهاند. با این وجود به نظر میرسد که تفکرات و نقدهای علمی بیاثر یا کم اثر بودهاند، زیرا که اوضاع اقتصادی در زمان حاضر روند رو به بهبود شرایط را نسبت به گذشته نشان نمیدهد.
اوضاع اقتصادی هر کشوری را میتوان از روند تحولات شاخصها یا معرفهای اقتصاد کلان آن کشور نیز مورد شناسایی و بررسی قرار داد. روند رشد تولید ناخالص ملی و همراه با آن، رشد اشتغال نیروی کار، تقسیم عادلانه درآمد ملی به همراه ثبات سطح عمومی قیمتها و همچنین امنیت در شرایط محیطی فعالان اقتصادی و بالاخره توازن در اقتصاد خارجی در میان و درازمدت میتوانند اطلاعات موثقی در خصوص اوضاع اقتصادی یک کشور ارائه دهند.
از میان این معرفها، ثبات اقتصادی یا ثبات سطح عمومی قیمتها و به عبارت واضحتر فقدان تورم سطح قیمتها همراه با ثبات و امنیت در شرایط محیطی فعالان اقتصادی از شروط بلاشرط یا مهمترین معرف اقتصادی را تشکیل میدهد زیرا که اثرات مثبت و شتابدهندهای بر تحولات سایر معرفهای اقتصاد کلان مانند توزیع عادلانه درآمد ملی، بهبود تجارت خارجی و رشد سرمایهگذاری و اقتصادی باقی میگذارد. در این رابطه نیز تحقیقات، گزارشها و بررسیهای جامعی وجود دارد که در تبیین اوضاع اقتصادی ایران و راههای برونرفت از مخمصه و فاجعه تورم در ایران مفید و راهگشا
هستند.
خالی از فایده نیست که چند نکته اساسی از مزایای ثبات سطح قیمتها مورد تذکر قرار گیرد. یکی از کلیدیترین اصول یا قوانین اقتصاد بازار، اصل تعادل عمومی است که سرنوشت رفاه و رشد اقتصادی هر کشوری را رقم میزند و در سایه ثبات سطح قیمتها محقق میشود. بدون شک جلوگیری از عوامل تشدیدکننده شکافهای درآمدی بین اقشار و گروههای بیدرآمد، کمدرآمد بیکار و شاغل و در نهایت اقشار پردرآمد و ثروتمند میتواند از اهداف والای انساندوستی سرچشمه گیرد که ثبات سطح قیمتها آنرا پایهگذاری میکند. همانطور که عنوان شد ثبات سطح قیمتها و ثبات شرایط محیطی فعالان اقتصادی از شروط بلاشرط پیشرفت، توسعه و رشد اقتصادی پایدار یک کشور است و این نگارنده کشوری را نمیشناسد که در طول تاریخ چند قرن گذشته استثنایی بر این مدعا باشد.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
به بهانه زادروز افشین مقدم، خواننده ایرانی و سالمرگ جیمز دین، بازیگر آمریکایی میلادِ حنجره، مرگِ چهره
چرا شایعه استیضاح رئیس جمهوری بلافاصله پس از سخنان موفقیتآمیز او در مجمع عمومی سازمان ملل مطرح میشود؟
معاون فرهنگی اجتماعی شهرداری تهران خبر داد: طراحی «اطلس جامع گردشگری و میراث فرهنگی» پایتخت
کمیته قضایی سنا کاوانا را به شرط تعویق جلسه رای نهایی در صحن تایید کرد فرصت یکهفتهای افبیآی
ما اینگونه بار آمدهایم
پوراندخت مهیمن از چرایی اقبال مخاطبان به سریال های قدیمی با «همدلی» صحبت کرد؛ بازیگران همان بازیگرانند ، فیلمنامه خوب کم داریم
تحلیل کارشناسان از تلاش بانک مرکزی برای کنترل قیمت و جبران کمبود ارز در بازار ارز را در پستوی خانه پنهان نکنید
«همدلی» از موج جدید مهاجرتهای داخلی و خارجی شهروندان گزارش میدهد رویای ناتمام مهاجرت
علیاکبر نیکواقبال پیوند کرامت انسانی با تحقق ثبات قیمتها
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان تاکید کرد: عربستان سعودی با نام و نشان ترین حامی تروریسم در جهان
وزیرراه و شهرسازی: تردید در الحاق به FATF سبب تاثیر منفی در بازار شده است