روزنامه ابتکار
1398/03/30
«ابتکار» از تلاش مسئولان برای به حاشیه نرفتن مستاجران گزارش می‌دهد «اقدام ملی» برای کنترل بازار مسکن
معصومه معظمیبا توجه به شرایط اقتصادی خاص کشور، یکی از کالاهایی که طی یک سال گذشته تا کنون قیمت آن افزایش چشمگیری داشته و رکورد غیرقابل پیش‌بینی از خود به جای گذاشته، «مسکن» است؛ کالایی ضروری که لازمه زندگی هر فرد است و به گفته ابوالفضل موسوی بیوکی، نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس دهم، بیشترین سهم از سبد حقوق خانوار را به خود اختصاص می‌دهد. بنابراین به منظور کنترل قیمت مسکن و اجاره‌بهای آن خصوصا در کلان‌شهری مثل تهران، دولت و مجلس با ایجاد «طرح ملی مسکن» سعی دارند از حاشیه‌نشینی بیش از پیش مردم جلوگیری کنند.
نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس با اشاره به جلسات مشترک میان اعضای کمیسیون عمران، رئیس مجلس، وزیر راه و شهرسازی، وزیر کشور، رئیس بنیاد مسکن، رئیس کل بانک مرکزی و مدیر عامل بانک مسکن برای بررسی مشکلات ناشی از رکود بازار مسکن و راهکارهای رونق تولید و عرضه مسکن به «ابتکار» گفت: «اقداماتی از جمله ساخت 400 واحد مسکونی در سال 98 و 500 واحد مسکونی در سال 99 و اختصاص زمین‌های ارزان قیمت برای ساخت مسکن ارزان برای سازندگان مسکن اختصاص داده شده است تا مانعی برای افزایش بیش از حد قیمت مسکن باشد.» آنچه در زیر می‌خوانید حاصل گفت‌وگوی «ابتکار» با ابوالفضل موسوی، نماینده اصلاح‌طلب مردم یزد و نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس دهم است.
با توجه به افزایش قیمت مسکن در کلان‌شهرها خصوصا تهران، مردم کم‌کم به حاشیه‌نشینی روی می‌آورند، برای جلوگیری از این اتفاق و کنترل افزایش قیمت مسکن چه باید کرد؟
این مقطع از سال در فصل جابه‌جایی خانواده‌ها هستیم که باید مسکن جدید خود را انتخاب کنند و با مشکل افزایش غیرقابل تصور مسکن مواجه شده‌اند و تقاضای بالا و عرضه کم مسکن می‌تواند یکی از دلایل افزایش قیمت آن در این زمان خاص باشد. همچنین اصولا قرارداد اجاره مسکن که یک ساله بسته میشود هم مشکل‌ساز است و فضا را برای افزایش قیمت مسکن فراهم می‌کند و موجب بروز نابسامانی میشود. در حالی که اگر سیاست‌های تمدیدی یا تشویقی به وجود بیاید که مدت قرارداد مثلا 2 یا 3 ساله باشد و در عوض برای مالیات‌ها جداولی تشویقی ایجاد کنیم، می‌تواند برای کنترل این بحران کمک‌کننده باشد. البته داستان مسکن را باید شهر به شهر و استان به استان دید. حتی شرایط کلان‌شهرها نسبت به شهرهای کوچک‌تر در زمینه مسکن متفاوت است.
مثلا در شهر یزد جمعیت شهری ما 85 یا 86 درصد است در حالی که نسبت معقول آن باید 30 به 70 باشد و تا 25 و 75 درصد هم قابل قبول است. ولی در حال حاضر نسبت‌ها متغیر شده و به بالای 85 درصد رسیده است. روستایی‌ها به شهرهای بزرگ نقل مکان کرده‌اند تا بتوانند شغلی داشته باشند و چون قیمت مسکن در کلان‌شهرها بالا است، به حاشیه‌نشینی روی می‌آورند و این یک زنگ خطر جدی است.
بنابراین اگر می‌توانستیم این نسبت‌ها را رعایت کنیم و جمعیت روستا را در روستا نگه داریم، مشکلات کمتر بود، اما نکته‌ای که وجود دارد اینکه در این بخش موفق عمل نکرده‌ایم و جمعیتی که به شهر می‌آید ساکن آن شهر میشود باید مسئله اسکان و مسکن‌شان را حل کنیم.
این مشکل به چه شیوه‌ای قابل حل است؟
این موضوع از دو روش مسکن استیجاری و مسکن تملکی حل میشود. ولی با توجه به این شرایط اقتصادی، کمتر کسی می‌تواند با این میانگین حقوقی که دریافت می‌کند به سمت مسکن تملکی پیش برود و خانه‌ای بخرد. خرید خانه در زمان قبل از انقلاب کمتر از 10 سال اتفاق می‌افتاد. بعد از انقلاب به 35 سال رسید و در زمان دولت اصلاحات و دولت‌های هفتم و هشتم این نسبت به 15 تا 17 سال رسید که قابل قبول‌تر است. در دولت‌های نهم و دهم و زمان احمدی‌نژاد دوباره این فاصله سال‌ها افزایش پیدا کرد و الان به بالای 50 سال رسیده است. یعنی از زمانی که 2 نفر تشکیل خانواده می‌دهند و حقوق‌بگیر می‌شوند، به صورت عادی با یک حقوق متوسط دریافتی باید تا 50 سال حقوق‌شان را جمع کنند تا بتوانند مسکن بخرند و صاحب‌خانه شوند. بنابراین دولت با توجه به این شرایط باید سیاستش را روی رونق مسکن استیجاری متمرکز کند. یعنی اتفاقاتی رقم بخورد که در مسکن استجاری بتوانیم عرضه را بیشتر کنیم.
با توجه به وضعیت اقتصاد اخیر مردم، هزینه مسکن در سبد خانوار آنها از 15 درصد افزایش، به بیش از 50 درصد رسیده است و البته در شهرهای مختلف این میزان قیمت، متفاوت است. ولی باید به مردم کمک کنیم و حداقل برای تهیه مسکن استیجاری آنها سیاستی امکان‌پذیر به کار ببریم.
اخیرا «طرح ملی مسکن» مطرح شده است و مسئولان دولتی در کنار مجلسی‌ها به دنبال پیدا کردن راهکاری برای کنترل این وضعیت هستند. در این خصوص توضیح دهید.
وزیر راه و شهرسازی، وزیر کشور، رئیس بانک مرکزی و رئیس بنیاد مسکن اخیرا به مجلس آمدند و برنامه خود را درباره طرح ملی مسکن، اعلام کردند. هر‌کدام درباره برنامه خود توضیحاتی بیان کردند. وزیر راه و شهرسازی در این باره گفت که برنامه ساخت 400 هزار مسکن در سال 98 و تعداد 500 هزار واحد مسکونی در سال 99 یعنی جمعا 900 هزار واحد مسکونی برای 2 سال را در برنامه خود دارد. از این400 هزار واحد 200 هزار واحد در بافت‌های فرسوده است. 100 هزار واحد در شهرهای جدید و 100 هزار واحد در شهرهای زیر 20 هزار نفر جمعیت و روستاها است.
البته کمیت آن زیاد نیست چرا که در دولت‌های نهم و دهم سالانه یک میلیون واحد مسکونی مهر تولید می‌شد البته با کیفیتی که مشاهده کردیم! ولی این دولت برای سال‌های 98 و 99 تعداد 900 واحد مسکونی را درنظر گرفته است.
رئیس بانک مرکزی هم گفت که سقف وام مسکن را 20 درصد افزایش خواهد داد چون بحث بافت فرسوده هم مطرح است قرار شد شورای برنامه‌ریزی استان‌ها هم ورود کند. یعنی هر استان خودشان در این شورا تلاش کنند سیاستی را اتخاذ کنند که تولید مسکن آنها بیشتر شود و بتوانند زمین را برای سازندگان به صورت اجاره‌های بلند‌مدت یا قیمت‌های ارزان تهیه کنند تا مسکن‌های ارزان قیمت‌تری تولید شود.
بنابراین با توجه به اینکه زمین بیش از ۶۰ درصد هزینه مسکن را به خود اختصاص می‌دهد در برنامه «اقدام ملی» سیاستگذار تلاش کرده تا با واگذاری زمین‌های دولتی به سازندگان، هزینه ساخت را در این طرح کاهش دهد. همچنین علاوه بر زمین‌های وزارت راه و شهرسازی بر اساس دستورالعمل رئیس‌جمهوری تمام دستگاه‌های دولتی موظف شده‌اند تا زمین‌های دولتی را برای ساخت و ساز در اختیار وزارت راه و شهرسازی قرار دهند.
دلیل اصلی افزایش قیمت مسکن را در این برهه زمانی چه چیزی می‌دانید؟
یکی از دلایل افزایش قیمت مسکن به علت افزایش تقاضا و کاهش عرضه است. ما نیاز داریم عرضه را تقویت کنیم تا بازار به تعادل برسد. اما بخش قابل توجهی از افزایش قیمت مسکن به دلیل قیمت‌های نسبی و تمایل مردم به خرید مسکن و حفظ ارزش سرمایه در جامعه بوده است. بنابراین مادامی که به بازار مسکن نگاه سرمایه‌گذاری باشد و سوداگری در آن وجود داشته باشد مشکل این بازار حل نمی‌شود و باید در اجرای این طرح جدی باشیم.
البته آقای لاریجانی در مجلس پیشنهاد کرد اگر حریم شهرها جواب نمی‌دهد، دولت زمین‌های ارزان قیمت خود را برای این منظور در نظر بگیرد یا روی خطوط محدوده و حریم شهر تمرکز شود. ولی شهرسازان این نکته را قبول ندارند و امیدواریم به اینجا نرسیم که مثل مسکن مهر نقاطی را به شهرها الحاق کنند و یا حاشیه شهرها را برای ساخت مسکن ارزان قیمت درنظر بگیرند چرا که خود این کار شروعی بر بروز مشکلات تازه است.
مشخصا بگویید آیا قرار است در کلان‌شهرها نظارت و کنترلی برای جلوگیری از افزایش قیمت مسکن و اجاره‌بها صورت بگیرد یا خیر؟
در کلان‌شهرها سامانه وجود دارد و در قانون هم پیش‌بینی شده است. اگر سامانه کلی مسکن وجود داشته باشد و همه اطلاعات مسکن در این سامانه ثبت شود که وزارت راه و شهرسازی بتواند نظارتی بر ان داشته باشد که کدام مسکن خالی است و کدام مسکن مستاجر دارد و اگر خالی است آیا برای سرمایه‌گذاری است یا نه می‌توان فضا را کنترل کرد. در این صورت دولت با علم به این موضوع و اطلاعات موجود می‌تواند تصمیم‌گیری یا تصمیم‌سازی کند. بنابراین کارهای در دست اقدام، در بحث کمی تعداد مسکن‌هایی است که قرار شد ساخته شوند و در اختیار افراد قرار بگیرد. در بحث افزایش میزان وام مسکن برای خرید مسکن هم قول‌هایی از سوی بانک مرکزی داده شده است. درباره حمایت از مسکن استیجاری هم قرار شد اگر سازنده‌ای مراجعه کرد، دولت این زمین‌های ارزان قیمت را در اختیارش قرار دهد تا مسکن ارزان قیمت ساخته شود.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس‌جمهوری در جلسه هیئت دولت:
حمله به دو نفتکش، واکنش به روابط نزدیک ما با آسیا، ژاپن و چین بود
محمدرضا ستاری
بود یا نبود ترامپ چه تفاوتی می‌کند؟
به ازای هر هزار هکتار جنگل به طور متوسط چند جنگلبان در ایران فعالیت می‌کنند؟
نسبت منفی جنگل به جنگلبان در ایران
چرا در برخی موارد با آثار هنری دارای مجوز از وزارت ارشاد، رفتارهای فراقانونی میشود؟
وقتی انبوه‌سازان قانون را دور می‌زنند
نگرانی از سه شیفته شدن مدارس شهرستان‌های تهران
«ابتکار» از فرآیندهای پوپولیستی خلاف تحزب در فضای سیاسی کشور گزارش می‌دهد
بازاریابی سیاسی با فراخوان انتخاباتی
منابع دیپلماتیک از احتمال سفر وزرای خارجه سه کشور اروپایی به تهران در آینده‌ای نزدیک خبر دادند
«ابتکار» از تلاش مسئولان برای به حاشیه نرفتن مستاجران گزارش می‌دهد
«اقدام ملی» برای کنترل بازار مسکن
وزیر نفت در حاشیه جلسه هیئت دولت:
من نگفتم مشتری‌های نفتی ما جاسوس هستند
دادستان کل کشور:
از آغاز تیرماه شاهد تحولات قابل توجهی در فضای مجازی خواهیم بود
علی شمخانی:
در برابر بدعهدی طرف مقابل، گام به گام تعهدات برجامی خود را کاهش می‌دهیم
