نظارت ویژه بر بودجه کرونا

[شهروند] گزارش تفریغ بودجه‌ سال 97 سرانجام به مجلس رسید. گزارشی که نشان می‌دهد چیزی نزدیک به 68‌درصد منابع بودجه ‏انحراف داشته است. عمده انحرافات بودجه مربوط به دلار 4200 تومانی و یارانه‌ها بوده و البته در هزینه‌کرد بخش قابل توجهی از ‏مبالغی که برای احیای محیط‌زیست در نظر گرفته شده بود نیز تخلف شده است. عادل آذر، رئیس دیوان محاسبات که دیروز به ‏ساختمان مجلس در بهارستان رفته بود، بخش‌هایی از گزارش تفریغ بودجه‌ سال 97 را در صحن علنی قرائت کرد. هرچند کارشناسان ‏اقتصاد اعتقاد دارند که دیوان محاسبات برای انتشار گزارش بررسی و نظارت بر هزینه‌کرد بودجه تأخیر زیادی دارد و گاهی گزارش‌های این نهاد زمانی می‌رسد که دیگر مدیران آن بازه زمانی سرکار نیستند تا پاسخ دهند، اما رئیس دیوان محاسبات از تشکیل تیم‌های ‏نظارتی ویژه برای هزینه‌کرد منابع در شرایط شیوع کرونا گفت و توضیح داد که تیم‌های نظارتی ویژه برای هزینه‌کرد بودجه کرونا و ‏کمک‌ها و وام‌های خارجی و همین‌طور مبالغ برداشتی از صندوق توسعه ملی تشکیل شده است. ‏
او تأکید کرد: «برای انجام نظارت‌های مستمر دیوان محاسبات بر برداشت‌های دولت برای مبارزه با کرونا، هیأت ویژه ‏رسیدگی به مصوبات ستاد مقابله با کرونا و شورای‌عالی امنیت ملی تشکیل شده است‎.‎»
عادل آذر ادامه داد: «برای اینکه مردم مطمئن باشند نظارت‌های مستمر دیوان محاسبات بر برداشت‌های دولت برای مبارزه با کرونا وجود ‏دارد، ما هیأت ویژه رسیدگی به مصوبات ستاد مقابله با کرونا و شورای‌عالی امنیت ملی را تحت عنوان هیأت حسابرسی ویژه دیوان ‏محاسبات متشکل از حسابرسان خبره و حقوقدانان برجسته دیوان محاسبات را تشکیل دادیم که به‌طور ویژه مصوبات و اجرای آنها را ‏نظارت و بررسی می‌کنند‎.‎»
رئیس دیوان محاسبات تأکید کرد: «همچنین من دو روز پیش نامه‌ای را خطاب به رئیس‌جمهوری نوشتم و در آنجا پیشنهاد دادم که ‏شورای نظارتی مرکب از نماینده رئیس سازمان برنامه و بودجه، رئیس هیأت نظارت بر صندوق توسعه ملی که من به‌عنوان رئیس دیوان ‏محاسبات هستم و نماینده قوه قضائیه و همچنین نماینده دستگاه‌های دریافت‌کننده این اعتبارات تشکیل شود که به صورت لحظه‌ای بر ‏هزینه‌ها نظارت داشته باشند تا ان‌شاء‌الله حیف و میلی انجام نشود‎.‎» ‏68‌درصد انحراف از بودجه 97‏


عادل آذر، رئیس دیوان محاسبات گزارش داده که در بودجه‌ سال 97 رقم قابل توجه 68‌درصد انحراف از بودجه وجود داشته و ‏فقط 32‌درصد احکام بودجه‌ای به‌طور کامل اجرا شده است. هرچند او تأکید می‌کند که انضباط دخل‌وخرج از ‌سال 96 تا 98 رو ‏به بهبودی رفته است. ‏ هزینه‌کرد غیرقانونی 2.7‌میلیارد دلار ارز 4200 ‏
یکی از مهم‌ترین تخلفات بودجه 97 درباره دلار 4200 تومانی اتفاق افتاده است. بنابر گزارشی که دیوان محاسبات به بهارستان‌نشین‌ها ‏داده، رقم قابل توجهی از دلار یارانه‌ای برای واردات کالاهای غیرضروری هزینه شده است که عمدتا تولیدات مشابه  داخلی هم داشته‌اند. ‏ کسانی که دلار 4200 را گرفتند و خرج نکردند!‏
بنابر گزارش دیوان محاسبات از تعداد ۳۷ شخص حقیقی و حقوقی با دریافت ارز بیش از ۱۰۰‌میلیون دلار تعداد ۳۲ شخص حقیقی و ‏حقوقی مجموعا افزون بر یک‌میلیارد و ۲۰۰‌میلیون دلار وارداتی نداشته‌اند و از ۴۸ شخص حقیقی و حقوقی با دریافت ارز ۵۰‌میلیون تا ‏‏۱۰۰‌میلیون دلار، ۳۱ شخص حقیقی و حقوقی افزون بر ۸۵۲‌میلیون دلار نیز کالایی وارد نکرده‌اند. همچنین از تعداد ۳۸۵ شخص حقیقی ‏و حقوقی با دریافت ارز ۱۰ تا ۵۰‌میلیون دلار، تعداد ۲۱۲ شخص حقیقی و حقوقی بالغ بر یک‌میلیارد و ۲۳۷‌میلیون دلار واردات انجام ‏نداده‌اند‎.‎
علاوه بر این از تعداد ۹۹ فقره از تأمین ارز ثبت سفارش‌های بالای ۵۰‌میلیون دلار، جمعا بالغ بر یک‌میلیارد و ۹۹‌میلیون دلار هیچ‌گونه ‏وارداتی بابت از دریافتی نداشتند. در ۷۰ فقره ثبت سفارش به ارزش دو‌میلیارد و ۹۴‌میلیون دلار، تعداد ۲۲ شرکت نسبت به تعیین ‏ارزش کالاهای وارداتی بیش اظهاری کرده‌اند که این اقدام خلاف قانون موجب دریافت حداقل ۱۷۲‌میلیون دلار بیش از ارزش کالاهای ‏وارداتی توسط اشخاص مذکور شده است‎.‎ ‏10.5‌هزار‌میلیارد تومان مابه‌التفاوت دلار برنگشت
در بودجه 97 در مجموع 31‌میلیارد دلار ارز به صرافی‌ها و واردکنندگان پرداخت شده است که از این رقم 4.8‌میلیارد دلار ما به ازای ‏واردات کالا نداشته است و همچنین قرار بوده حدود ۱۲‌هزار‌میلیارد تومان بابت ما‌به‌التفاوت قیمت ارز به حساب بانک‌های عامل واریز ‏شود که با پیگیری‌های دیوان محاسبات تا ‌سال ۹۸ تنها ۲‌هزار‌میلیارد تومان آن بازگشته و ۱۰‌هزار و ۵۰۰‌میلیارد تومان آن تاکنون ‏بازنگشته است‎.‎ خسارت 13‌هزار و 700‌میلیارد تومانی 3 وزارتخانه به منابع طبیعی
بر اساس گزارش تفریغ بودجه ‌سال ۹۷، پروژه‌های عمرانی سه وزارتخانه نیرو، نفت و راه بیش از ۱۳‌هزار و ۷۰۰‌میلیارد تومان به منابع ‏طبیعی خسارت وارد کرده است و تنها سهم وزارت راه و شهرسازی از خسارت به عرصه منابع طبیعی 6‌هزار و 13‌میلیارد تومان بوده ‏است‎.‎ انحراف 12‌هزار‌میلیارد تومانی یارانه ‏
بررسی گزارش تفریغ بودجه ۱۳۹۷ نشان می‌دهد که اختلاف ۱۲‌هزار‌میلیارد تومانی میان مصارف پیش‌بینی‌شده و مبالغ پرداخت‌شده ‏در هدفمندی یارانه‌ها وجود دارد‎.‎‏ در حالی ‌که مبلغ پیش‌بینی‌شده در قانون نزدیک به 99‌هزار‌میلیارد تومان بوده درنهایت 86‌هزار ‏میلیارد تومان معادل 87‌درصد پرداخت انجام شده که شامل 12‌هزار‌میلیارد تومان اختلاف است. ‏ ‏11‌میلیارد تومان حقوق اضافه در جیب مدیران ‏
بنا بر گزارش دیوان محاسبات مدیران نجومی‌بگیر 11‌میلیارد تومان حقوق غیرقانونی گرفته‌اند که از این میان ۲۴۱ نفر شناسایی شده‌‏اند. مدیران نجومی‌بگیر در شرکت‌های زیرمجموعه صندوق بازنشستگی کشوری، سازمان غذا و دارو، دانشگاه‌های علوم پزشکی، ‏شرکت‌های اصلی و تابع وزارت نفت، شهرک‌های علمی و تحقیقاتی، سازمان منطقه ویژه اقتصادی، بانک مسکن، شرکت آلومینیوم ایران و ‏سازمان پزشکی قانونی کشور بوده‌اند. ‏ فقط ۲۶‌درصد خصوصی‌سازی‌ها واقعی بود
در این گزارش همچنین خصوصی‌سازی و اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی و واگذاری تصدی‌گری‌های دولتی به غیردولتی از ‌سال ۹۴ تا ‏‏۹۷ به صورت کلان بررسی شد و تنها ۲۶‌درصد واگذاری‌ها واقعی بوده است. ‏
براساس تفریغ بودجه ‌سال 97 واگذاری‌های کشت و صنعت مغان، پالایشگاه نفت کرمانشاه، نیشکر هفت تپه، شرکت توسعه گردشگری و‏‏... از مصادیق این واگذاری‌های ناموفق است که پالایشگاه کرمانشاه و توسعه گردشگری و ماشین‌سازی و ریخته‌گری تبریز با ورود ‏دیوان محاسبات برگشت خورد و واگذاری آنها متوقف شد اما وضع کشت و صنعت مغان در دست رسیدگی است که نتیجه آن به ‏زودی اعلام می‌شود. ‏