روزنامه ابتکار
1399/02/04
محمدرضا ستاری بحران طلای سیاه
شواهد نشان می‌دهد تاثیر شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان بسیار فراتر از آن چیزی است که تاکنون برآورد شده است. این همه‌گیری علاوه بر تبعات فردی و اجتماعی، به مثابه سیلی ویرانگر در حال دگرگونی ساختارهای سیاسی و اقتصادی نظام بین‌المللی است؛ بحرانی که گفته میشود بی‌سابقه بوده و تازه پس از مهار آن پیامدهای اصلی‌اش نمایان خواهد شد.در این میان ضرر اقتصادی کشورهای صنعتی غرب، یکی از اصلی‌ترین اولویت‌های دولت‌های اروپایی و آمریکایی است. تنها برای اروپا گفته میشود که یک و نیم تریلیون یورو لازم است تا اقتصادش بتواند با پیامدهای ناشی از ویروس کرونا مقابله کند. این امر برای آمریکا نیز خالی از مخاطره نیست؛ به طوری که علاوه بر هزینه‌های بهداشتی و انسانی کرونا، اکنون اغلب دستاوردهای اقتصادی ترامپ در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری بر باد رفته و تازه شکافی عمیق بین مردم و فرمانداران جهت بازگشایی یا ادامه قرنطینه پدیدار شده است. هر چند تحلیلگران بر این باورند که شرایط کنونی نظام جهانی تنها اول فرآیند تبعات ناشی از کرونا است و به احتمال فراوان در آینده‌ای نزدیک پس از مهار این ویروس تازه مسائل و مخاطرات ناشی از آن بروز خواهد کرد، اما در این میان بحران تاریخی در بازار جهانی نفت به عنوان سیاسی‌ترین کالای جهان و نبض اقتصاد بین‌المللی، به دامنه نگرانی‌ها از تبعات این موضوع به شدت دامن زده است.
پیش از این پیش‌بینی‌ها حاکی از آن بود که به واسطه بحران اقتصادی ناشی از کرونا تقاضا برای نفت کاهش یافته و این امر ممکن است قیمت آن را به سرعت کاهش داده و حتی نزدیک به صفر کند. در این رابطه اولین اقدام از سوی جامعه جهانی توافق کاهش تولید میان اوپک و اوپک پلاس بود که با توجه به تاریخی بودن این توافق بازار به هیچ عنوان روی خوشی به آن نشان نداد.
در ادامه تحلیلگران پیش‌بینی کردند که با توجه به مازاد تولید 20 میلیون بشکه‌ای در بازار جهانی و عدم امکان ذخیره‌سازی نفت در مخازن استراتژیک، قیمت در ماه جاری میلادی به شدت افت خواهد کرد و برای نجات از این وضعیت لازم است تا باز هم میزان تولید کشورهایی نظیر روسیه و عربستان کاهش یابد. این امر با توجه به درنظر گرفتن بدترین شق تحولات، طی روزهای بعد بسیار فراتر از بحران پیش‌بینی شده رقم خورد؛ به طوری که در دوشنبه سیاه نفت، قیمت هر بشکه نفت سنگین وست تگزاس اینترمدیت در آمریکا به بشکه‌ای منفی 39 دلار رسید؛ یعنی خریدار نفت در ازای دریافت یک بشکه 39 دلار هم باید از تولید کننده دریافت کند.
همزمان با افت محسوس قیمت نفت اوپک و برنت، مازاد نفت در بازار نه میلیون بشکه نیز افزایش یافته و برآوردها نشان می‌دهد تا پایان ماه جاری و ماه آینده میلادی به 29 میلیون بشکه برسد. این یعنی تداوم بحران در بازار انرژی و ادامه سیر نزولی کاهش قیمت‌ها. در این راستا سوالی که مطرح میشود آن است که این افت قیمت تا کجا و کی ادامه خواهد داشت؟ برای پاسخ به این پرسش کارشناسان معتقدند به طور دقیق نمی‌توان جزئیات را مورد بحث و بررسی قرار داد اما با توجه به اینکه کرونا سبب توقف فعالیت‌های تولیدی و اقتصادی شده و مخازن استراتژیک ذخیره نفت نیز انباشته است، تنها راه نجات بازار کاهش تولید است که آن هم طی روزهای گذشته نشان داده تاثیرگذار نیست. از سوی دیگر با توجه به اینکه تبعات اقتصادی کرونا پس از مهار این بیماری بیشتر نمایان خواهد شد، تحلیلگران بر این باورند که رکود اقتصادی ناشی از این موضوع اولین اثرش بر روی بازار نفت است که به نظر می‌رسد اگر افت قیمت به سمت منفی بودن هم مهار شود، مدت قابل توجهی برای بازگشت قیمت‌ها به حالت طبیعی زمان لازم است. نتیجه چنین شرایطی علاوه بر از بین بردن سال‌ها سرمایه‌گذاری برای گذار به سوی به انرژی‌های تجدید پذیر، اختلافات و واگرایی‌های ژئوپلتیک را نیز در بر خواهد داشت که ممکن است جهان را به سمت یک درگیری همه‌جانبه سوق دهد. از سوی دیگر کشورهایی که اقتصاد آنها دهه‌هاست با دلارهای نفتی چرخیده نیز به خصوص در خاورمیانه دچار بحران فراگیر خواهند شد که ممکن است به گفته برخی از ناظران بار دیگر موج دومینووار انقلاب‌های عربی را در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا شاهد باشیم.
سایر اخبار این روزنامه
نخستین ماهواره نظامی ایران توسط سپاه پرتاپ شد
«نور» سپاه در مدار زمین
محمدرضا ستاری
بحران طلای سیاه
پلیس به ویدئوی منتشره از سوی سحر قریشی واکنش نشان داد
دلجویی شهرداری از پاکبان ویدئوی خانم بازیگر
مجلس و دولت برای کاهش بیماران کووید 19 مردم را تحت فشار قرار می‌دهند؟
محاصره مردم با تصمیم‌های عجیب کرونایی
شیوع ویروس کووید 19 تا چه میزان روابط سیاسی و اقتصادی چین و اروپا را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
نمایندگان مجلس در مصوبه‌ای با کلیات طرح قوانین انتخابات موافقت کردند
مچ‌اندازی بهارستانی‌ها بر سر تایید صلاحیت‌ها
«ابتکار» از پیامدهای تعطیلی کتابفروشی‌ها، کافه‌ها، سالن‌های تئاتر و... می‌گوید
رئیس‌جمهوری در جلسه هیئت دولت:
رقابت انتخاباتی را بگذارید برای سال بعد
به دنبال دستور درگیری ناوهای آمریکایی با قایق‌های سپاه
ترامپ تهدید کرد، سخنگوی نیروهای مسلح ایران جواب داد
به دنبال دستور درگیری ناوهای آمریکایی با قایق‌های سپاه
ترامپ تهدید کرد، سخنگوی نیروهای مسلح ایران جواب داد
فرمانده کل ارتش:
ارتش همواره در کنار مردم و همراه مردم بوده است
روحانی با سلطان عمان و رئیس‌جمهوری ترکیه تلفنی گفت‌وگو کرد
ادامه دیپلماسی تلفنی روحانی
ارائه گزارش وزارت آموزش‌و‌پرورش درباره شبکه آموزش دانش‌آموزان با نام اختصاری «شاد»
