یارانه 10 میلیاردی دولت به دلال‌های مرغ!

درحالی‌که امروز قیمت گوشت مرغ کمتر از 11 هزار تومان است و مرغداران حدود 3 هزار تومان بابت هر کیلو مرغ «زنده» ضرر می‌دهند، دولت اقدام به خرید «گوشت» مرغ باقیمت 12700 تومان کرده‌است، قیمتی که تنها 7000 تومانش به مرغدار می‌رسد و بقیه با سود 2 هزار تومان به جیب واسطه‌ها و دلال‌ها می‌رود.به گزارش خراسان رضوی، هرسال ایام نوروز که می‌شد به دلیل بالا رفتن تقاضا، قیمت گوشت مرغ دچار نوسانات عجیبی می‌شد ؛ سال گذشته قیمت این محصول بعضاً تا کیلویی 17 هزار تومان افزایش پیدا کرد و با ورود دستگاه قضا قیمت آن کمی متعادل‌تر شد. اما امسال بازار روی دیگر خود را نشان داد؛ شیوع بحران کرونا، ممنوعیت سفرهای استانی و کاهش تقاضای مردم برای خرید مواد پروتئینی باعث کاهش قیمت مرغ در بازار مشهد تا کیلویی 10500 تومان هم شده بود. با این حال این تمام ماجرا نبود و در همین بحبوحه کلیپ‌هایی در فضای مجازی منتشر شد که در آن مرغداران تولیدکننده جوجه یک‌روزه مدعی بودند به دلیل نبود تقاضا در بازار مجبورند جوجه‌های یک‌روزه را معدوم کنند و رئیس اتحادیه مرغداری‌های مرغ گوشتی استان نیز مدعی شده بود که مرغداران به دلیل پایین بودن قیمت مرغ و کاهش تقاضا متضرر شده‌اند. اما این داستان روی دیگر هم دارد. هرساله دولت در ایام منتهی به سال نو و ماه رمضان برای تنظیم بازار و حمایت از سبد خانوارها اقدام به خرید و ذخیره‌سازی کالاهای اساسی ازجمله مرغ می‌کند.مدیرکل پشتیبانی امور دام استان در گفت وگو با خراسان رضوی در این خصوص گفت: بعد از شیوع ویروس کرونا دولت برای حمایت از مرغداران اقدام به خرید تضمینی گوشت مرغ از آن‌ها کرده است. در ابتدا سهمیه تعیین‌شده برای استان خراسان رضوی 5 هزار تن بوده که به‌تازگی دولت اعلام کرده است محدودیتی برای خرید تضمینی وجود ندارد.
خرید مرغ باقیمت 12700 تومان برای حمایت از مرغدار
سعادت علی‌نیا افزود: طبق قراردادی که با مرغداری‌های استان منعقدشده است، قیمت تعیین‌شده برای هر کیلو مرغ معادل 12700 تومان است که تاکنون از میزان 5 هزار تن عقد قرارداد شده 3500 تن مرغ توسط مرغداران تحویل پشتیبانی امور دام شده است و مطالبات‌شان طی دو هفته به آن‌ها پرداخت می‌شود.با توجه به این که در استان 5 هزار تن مرغ در این باره عقد قرار داد شده است، اگر سود حاصل به جیب دلال را در هر کیلو 2 هزار تو مان در نظر بگیریم، در مجموع می توان گفت دولت ناخواسته 10 میلیارد تومان به دلال های مرغ یارانه داده است.اما سوال این‌جاست که وقتی دولت حاضر است هر کیلو مرغ را به قیمت 12700 تومان از مرغداری‌ها خریداری کند و هیچ محدودیتی در خرید وجود ندارد و مهم‌تر از آن، این قیمت حدود 2 هزار تومان بالاتر از قیمت بازار است، چرا مرغداران تولیدات خود را به دولت نمی‌فروشند؟
ضرر 3هزارتومانی بابت هر کیلو مرغ زنده به مرغدار


رئیس اتحادیه مرغداران مرغ گوشتی استان در پاسخ به این سوال به خراسان رضوی می‌گوید: از ابتدای بهمن و اسفندماه حدود 15 میلیون جوجه‌ریزی برای تأمین نیاز ایام نوروز و ماه رمضان انجام شده است که هم‌اکنون بر اساس مصرف روزانه 400 تن گوشت، نیمی از آن مازاد است و مصرف استان حدود 250 تن است. امروز هر کیلو مرغ زنده بین 6500 تا 7000 تومان  از مرغدار خریداری می‌شود درحالی‌که قیمت مصوب آن 8500 تومان است و هزینه تولید هر کیلو مرغ زنده برای مرغدار با شرایط فعلی بیش از 9000 تومان است، یعنی مرغدار هم اکنون مرغ را با ضرر بیش از 3000 تومان به بازار عرضه می‌کند.صادقی می‌افزاید: دقیقاً در همان برهه‌ای که ما برای ایام نوروز و ماه رمضان جوجه‌ریزی کردیم، جوجه یک‌روزه را درحالی‌که قیمت مصوبش 2550 تومان بوده است تا 5000 تومان هم خریداری کردیم ولی تولید ما بدون مشتری ماند.
فرایندهای خرید دولت به نفع مرغدار نیست
وی در پاسخ به این سوال که چرا مرغدار، مرغ را به پشتیبانی امور دام نمی‌فروشد، می‌گوید: بر اساس ضوابطی که تعیین‌شده است، مرغدار باید مرغ خود را به مقصد کشتارگاه‌ها منتقل و بعد آن‌ها را بسته‌بندی کند و سپس تحویل پشتیبانی امور دام بدهد و علاوه بر این وزن مرغ هم باید بین 1.8 تا 2 کیلو باشد و تمام این مراحل برای مرغدار هزینه‌بر است. به همین دلیل مرغدار ترجیح می‌دهد تولیدات خود را به دلال بدهد تا این که این مراحل سخت را طی کند.
از 12700 تنها 7000 تومان به مرغدار می‌رسد
اما دباغ عضو انجمن صنفی تولیدکنندگان مرغ گوشتی استان در پاسخ به این سوال که آیا قیمت 12700 تومان تعیین‌شده برای خرید تضمینی از سوی دولت برای مرغدار به‌صرفه‌تر از فروش مرغ به دلال نیست؟ می‌گوید: به چند دلیل مرغدار رغبتی به فروش مرغ به پشتیبانی ندارد؛ اول این‌که قیمت 12700 تومان تعیین‌شده برای گوشت مرغ است و نهایت پولی که به دست مرغدار می‌رسد بابت هر کیلو مرغ زنده تنها 7000 تومان است. درواقع بقیه آن( 5700 تومان) هزینه کشتار، حمل، بسته‌بندی و افت وزن مرغ می‌شود.وی تصریح می‌کند: در چنین شرایطی که برای فروش مرغ به پشتیبانی، درنهایت 7000 تومان برای مرغدار می‌ماند، طبیعی است که مرغدار ترجیح می‌دهد اگر دلال 100 تومان بیشتر از7000 تومان به وی بدهد، مرغ را به دلال بفروشد. زیرا دلال از در مرغداری مرغ را از ما خریداری می‌کند، اما پشتیبانی محصول نهایی را از مرغدار خریداری می‌کند و مسئولیت ریسک ناشی از حمل، کشتار و بسته‌بندی مرغ را متقبل نمی‌شود. از سوی دیگر کشتارگاه‌ها رفتار دوگانه‌ای درخصوص کشتار مرغ‌های پشتیبانی دارند و این رویه برای مرغدار بسیار سنگین است و صرفه ندارد.
دولت مرغ زنده را از مرغدار بخرد نه‌گوشت مرغ را از کشتارگاه
 این عضو انجمن صنفی تولیدکنندگان مرغ گوشتی استان می‌افزاید: درخواست ما از اداره کل پشتیبانی این بوده که مرغ را از در مرغداری خریداری کنند حالا با هر قیمتی که خودشان تعیین می‌کنند و بقیه فرایندهای کشتار و بسته‌بندی را انجام دهند. الان پشتیبانی قرارداد را با خود مرغدار منعقد می‌کند اما محصول را از کشتارگاه طرف مرغدار تحویل می‌گیرد.
فرایندی که 2 هزار تومان سود به جیب دلال می‌ریزد
وی در توضیح این که چه کسی از فرایند خرید مرغ زنده تا عرضه گوشت مرغ سود می‌برد؟ توضیح می‌دهد: زمانی که مرغ زنده را از مرغدار کیلویی 6700 تومان خریداری می‌کنند، مرغ بعد از کشتار به قیمت 9700 تومان وارد بازار می‌شود. ما معتقد هستیم در این فرایند حداقل 2000 تومان به جیب واسطه‌ها می‌رود. اگر این واسطه‌ها حذف شوند و این 2000 تومان به قیمت مرغ زنده افزوده شود، قیمت مرغ زنده به 8700 تومان و قیمت مصوب خواهد رسید. بدین ترتیب نه مرغدار متضرر شده است و نه مصرف‌کننده نهایی مجبور می‌شود هزینه‌های اضافه را پرداخت کند. اما با این شرایط دولت هزینه می‌کند، از این هزینه پولی به جیب مرغدار نمی‌رود و مصرف‌کننده نهایی هم‌سودی نمی‌برد و تنها واسطه‌ها از آن استفاده می‌کنند.
یارانه‌ای که عنوانش حمایت از مرغدار است اما حاصلش سود دلال
با این توضیحات تولیدکنندگان مرغ گوشتی باید گفت که دولت هم اکنون مرغی را که در بازار 10700 تومان است 2000 تومان گران‌تر خریداری می‌کند؛ کاری که بنا بود باهدف حمایت از مرغداری‌ها باشد اما نهایت پولی که به دست مرغدار می‌رسد 7000 تومان است و اختلاف 5700 تومانی درفرایند خرید مرغ زنده، کشتار، بسته‌بندی و حمل به جیب واسطه‌ها می‌رود. درواقع دلال از این فرایند 2000 تومان سود می‌برد، مرغدار هیچ سودی نمی‌کند، دولت 2000 تومان یارانه داده است و مصرف‌کننده نهایی هم میلی به خرید مرغ منجمد نهایی ندارد. خروجی این طرح خرید دولت، چاق شدن جیب دلال‌هاست.مدیرکل پشتیبانی امور دام استان در واکنش به اظهارات تولیدکنندگان مرغ استان به خراسان رضوی گفـت: خرید مرغ زنده از مرغدار به دلیل نداشتن نیروی لازم و افت ارزش مرغ امکان‌پذیر نیست و طبق دستورالعمل ما باید مرغ بسته‌بندی‌شده با وزن تعیین‌شده را خریداری کنیم.علی‌نیا افزود: درست است که ممکن است مرغدار از این رویه سود چندانی نبرد اما به‌هرحال قراردادی که ما منعقد می‌کنیم با خود مرغدار است و برای رفع این مشکل و کوتاه‌کردن دست واسطه‌ها بهترین راه‌حل این است که اتحادیه  و تعاونی مرغداری‌های مرغ گوشتی، واسطه خرید مرغ از مرغدار و تحویل آن به کشتارگاه‌ها شود. علاوه بر این ما این ادعا را که قیمت مرغ زنده در این پروسه 7000 هزار تومان است ،قبول نداریم و قیمت مرغ زنده در این رویه حداقل 7800 تومان است.