روزنامه آرمان ملی
1399/02/09
از مدیریت شهری و کرونا تا تاسیس بانک بین المللی برای کلانشهرها
امروز، روز شوراهاست و هر شورايي در زمان آغاز به‌کار خود، اهداف و برنامه‌هايي را پيش‌بيني و تبيين مي‌کند که شوراي شهر پنجم هم از اين قاعده مستثني نيست. مهم‌ترين دستاوردهاي شوراي شهر پنجم از نگاه شما چيست؟شوراي شهر پنجم در مدت فعاليت خود دستاوردهاي زيادي داشته که اين دستاوردها در حوزه‌هاي مختلف شهري ملموس و مشخص است. تشکيل شوراهاي کلانشهرها از جمله اين دستاوردهاست که اين دستاورد فارغ از دولت‌هاي مرکزي بعد از عبور از موضوعاتي مانند کرونا مي‌توانند جايگاه پارلمان‌هاي محلي را تقويت کنند.
به نظر مي‌رسد تشکيل شواهاي کلانشهر کافي نيست و نهادهاي ديگر هم بايد در اين راستا تقويت شوند.
درست است. توجه به اين موضوع که بتوانيم نهادي را براي کلانشهرها داشته باشيم، از اهميت زيادي برخوردار است. همچنين اگر کلانشهرها اقدام به تاسيس بانک بين‌المللي کنند تاثير مهم و بسزايي در امر توسعه کلانشهرها و تقويت آنها دارد. توجه به پارلمان‌هاي محلي و مديريت محلي آن اندازه مهم است که در بسياري از شوراهاي شهرهاي کوچک و روستا پا پيش گذاشته‌اند و قرنطينه کرده‌اند. در برخي از روستاها با وسايل نقليه براي تهيه نياز مردم به مراکز فروش مي‌رفتند و بر‌مي‌گشتند تا از شيوع کرونا جلوگيري شود.
شوراي شهر پنجم در تحقق نظم بخشيدن به اداره شهر هم برنامه‌هايي داشته است. چه‌اندازه در تحقق اين امر موفق بوده‌ايد؟
موضوعي که به آن اشاره کرده‌ايد يکي از دستاوردهاي شوراي شهر پنجم است؛ يعني سعي شده نظم، نسخ و انتظام به اداره کلانشهر تهران دهد و تلاش شده است براي اولين بار چارچوبي براي تشکيلات شهر تببين شود. شوراي شهر تهران برنامه سوم را هم مدون کرده است.
از مشکلاتي بگوييد که شوراي شهر پنجم با آن مواجه بوده است.
مشکلاتي که در مسير تحقق اهداف شوراي شهر وجود داشته و دارد به ميزان زيادي است که از آن جمله مي‌توان به بدهي شهرداري و مشکلات روي زمين مانده يا توسعه نامتوازن شهر تهران و حتي بارگذاري‌هاي غيراستاندارد با همان روش‌ها موجب شده است که فرصت‌هاي زيادي از شوراي شهر به‌ويژه در سال پاياني آن بگيرد. سال اول فعاليت سال استقرار، سال دوم سال اصلاح رويه‌ها، سال سوم سال نهادينه کردن و سال چهارم هم سال بهره‌برداري است.
کرونا چه تاثيري بر مديريت شهري داشته است؟
در حال حاضر کرونا مزيد بر علت درآمدهاي شهرداري شده است؛ اما آنچه در کميته‌اي به نام TOD دنبال کرده‌ايم مي‌تواند دستاورد خوبي براي دوره دراز‌مدت شورا باشد که اگر امسال شروع شود بسيار خوب است. در اين روزها شوراي شهر و شهرداري به همراه دولت و بخش درماني کشور وظايف سنگين و بزرگي بر عهده دارند و مي‌توانند بحران کرونا را مديريت و رفع کنند. بخواهيم يا نخواهيم کرونا نقش دولت‌ها در اداره اجتماع را پررنگ‌تر کرده است و معتقدم رابطه دولت و ملت به دوران قبل و بعد کرونا تقسيم خواهد شد.
منظورتان دولت آقاي روحاني است يا دولت را به نحو ديگري تعريف کرده‌ايد؟
منظورم تنها دولت آقاي روحاني نيست؛ بلکه دولت‌هاي محلي هم در اين تعريف داراي جايگاه هستند. در دوران پساکرونا مردم مي‌پذيرند و مطالبه مي‌کنند که جامعه بايد بيش از گذشته مديريت و کنترل شود و دولت‌ها و قدرت‌هاي سياسي اقتدار بيشتري پيدا مي‌کنند. اين تمايل قطعا به نفع دموکراسي نيست و حکومت مردم بر مردم دچار پسرفت مي‌شود.
پس چه بايد کرد؟
راهکار اين نيست که ميان دو موضوع انتخابي صورت بگيرد؛ چرا که هم دو مولقه کنترل و مديريت جامعه و هم حفظ حاکميت مردم ضروري است. به نظر من بايد راه ميانه‌اي پيدا کرد که همان تقويت دولت‌هاي محلي است.
دولت‌هاي محلي چه نقشي را ايفا خواهند کرد؟
اگر دولت‌هاي محلي مستقر شوند در عين مديريت جامعه مي‌توان از تمرکز سياسي کم و تعادل بهتري بين اجزا برقرار کرد. دولت‌هاي محلي هسته‌اي نرم و بافتي مردمي و سرزنده از قدرت سياسي را تشکيل مي‌دهند.
براي به ثمر نشستن تاثيرات مثبت پارلمان‌هاي محلي که بدان اشاره کرده‌ايد به چه پيش‌زمينه‌هايي نيازمند هستيم؟
بدونشک پارلمان و دولت‌هاي محلي بايد تقويت شوند و حوزه ماموريت آنها بخش‌هاي بيشتري از مديريت محلي را به خود اختصاص دهد. همچنين نياز به ساختارهاي هماهنگ قوي‌تري بين مديريت محلي و مرکز وجود دارد و در نهايت بايد ارتباط بين‌المللي ميان پارلمان‌ها و دولت‌هاي محلي شکل بگيرد.
راهکاري براي تحقق آنچه مطرح کرده‌ايد در ذهن داريد؟
بله. من در آخرين جلسه شورا به اين راهکارها اشاره کردم که چنين بود: انديشمندان و اصحاب رسانه گفتمان‌هايي حول اين موضوع ايجاد کنند تا زواياي آن دقيق‌تر و قابل فهم‌تر شود. همچنين با توجه به اينکه در شرايط تحريم هستيم يک پيشنهاد به شهرداري تهران دارم که امکان توسعه روابط بين‌المللي را بررسي کند. همچنين پيشنهاد ايجاد يک بانک بين‌المللي را در جلسه شوراي شهر مطرح کرده‌ام که اين بانک مي‌تواند بين کلانشهرهاي جهان ايجاد شود و گامي رو به جلو باشد. اين پيشنهاد از آن جهت مطرح شده که تجربه موفقي از ايجاد بانک شهر در داخل کشور داريم که سبب شده است وابستگي‌ها کاهش پيدا کند. بدونشک وجود چنين نهادي در سطح بين‌المللي فوايد و آثار مفيدي براي کشور خواهد داشت و اميدوارم به اين پيشنهاد توجه جدي شود.
شوراي شهر در اين ميان چه بايد کند. پيشنهادي براي اين نهاد شهري هم داريد؟
بله. به دوستان و همکاران خودم در شوراي شهر هم پيشنهاد کرده‌ام تا با تشکيل کميته‌اي امکان تاسيس نهادي بين‌المللي بين شوراهاي کلانشهرهاي جهان را بررسي و به ارائه پيشنهادي براي عملياتي کردن آن بپردازند؛ چراکه با تحقق اين موضوع ديپلماسي کشورمان در سطح جهان تقويت خواهد شد. همچنين پيشنهاد ديگري که ارائه کرده‌ام چنين بود که شوراي شهر با همکاري شوراي عالي استان‌ها ارتقاي ماموريت‌ها و نقش شهرداري‌ها و شوراهاي شهر را به‌طور جدي در دستور کار خودش قرار دهد تا بتوانيم از اين طريق ثبات بيشتري به مديريت شهري بدهيم.
طي دوران شيوع کرونا نهادهاي مختلف براي جلوگيري از افزايش مبتلايان و و فوت‌شدگان نقش داشته‌اند. شوراي شهر چه نقشي در اين مسير داشته است؟
در ابتدا بايد اشاره کنم که بحران کرونا نشان داده کيفيت جامعه اهميت بسيار زيادي در کيفيت زندگي شخصي افراد دارد. مديريت شهري تهران با راهبري شوراي شهر خيلي جلوتر از ستاد کروناي ملي وارد عرصه مقابله با کرونا شد و حتي ستاد ملي و استاني در موضوع مقابله با کرونا از بسياري از دستورالعمل‌ها، قواعد و ضوابطي که در حوزه‌هاي مختلف ستاد کروناي شهرداري تهران پيش‌بيني شده بود، استفاده کردند. از سوي ديگر شهرداري تهران عائله زيادي دارد؛ يعني بيشتر از 65 هزار نفر نيرو در آن مشغول به‌کار هستند که خوشبختانه هم توانسته سلامت جان نيروي سازماني خودش را حفظ کند و هم نقش جدي‌تر و مهم‌تري براي حفظ شهروندان از خطر ابتلا به کرونا ايفا کند. نبايد فراموش شود که برخي سازمان‌ها مانند بهشت زهرا، پسماند، آتش‌نشاني و سازمان‌هاي خدمات‌رسان شهرداري را نمي‌شود تعطيل کرد؛ چراکه در تمام روز مشغول خدمت‌رساني به مردم هستند.
شما بارها از مراکز درماني که براي بستري بيماران کرونا تدارک ديده شده بود، بازديد کرده‌ايد. عملکرد مسئولان بهداشتي را چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
آمار مربوط به کرونا در ايران به محاسبه هر گروه و نهاد داخلي يا خارجي به طور قابل‌توجهي پايين‌تر از آمار رسمي کشورهاي بزرگ به‌ويژه در اروپاست. اما اين موضوع نافي بي‌اهميت جلوه دادن خطر کرونا و تبديل آن به يک بحران نمي‌شود؛ بنابراين در چنين شرايطي لازم است مداراي بيشتري با يکديگر داشته باشيم و کمي مهربان‌تر با ديگران به‌ويژه کادر پزشکي، که از جان خود براي درمان مبتلايان به کرونا مي‌گذرند، باشيم. بسياري مي‌دانند فشار زيادي بر مسئولان بهداشت کشور در اين ايام وارد شده و مي‌شود که بايد از آنها به سبب تلاش‌ها و از خودگذشتگي‌هايشان تقدير و تشکر شود. اما بايد به اين نکته هم توجه شود که ارائه آمار تفکيکي بر افتخار مسئولان بهداشت کشور مي‌افزايد و با آگاه کردن مردم از واقعيت بر اعتماد آنها افزوده خواهد شد. بايد دانست که شفافيت و بيان واقعيات نه‌تنها ذره‌اي از جايگاه‌ها و حرمت‌ها کم نمي‌کند بلکه بر عزت و اعتماد مسئولان درماني کشور اضافه هم مي‌کند.
موضوع ديگري که در اين ايام با آن مواجه بوده‌ايم تاکيد بر خانه‌نشيني مردم براي جلوگيري از شيوع کرونا و همچنين تعطيل شدن مشاغل زيادي بوده که سبب آسيب جدي به معيشت بخش‌هايي از جامعه شده است. با توجه به اين شرايط دولت و نهادهاي ذي‌ربط چه وظيفه‌اي براي جبران اين آسيب‌ها دارند؟
بدونشک بحران اقتصادي جدي است و بحران کرونا بر اين مشکلات افزوده است. مردم به توصيه «در خانه بمانيم» گوش کرده‌اند اما از سوي ديگر با مشکلات اقتصادي مواجه شده‌اند. بحران کرونا بالاخره تمام مي‌شود اما بحران اقتصادي چنين نيست و تصوير مطلوبي از وضعيت اقتصادي مردم در نيمه دوم سال ندارم. پيش‌بيني اين است که مردم با مشکلات اقتصادي زيادي مواجه خواهند شد. در جلسه شوراي شهر خطاب به آقاي رئيس‌جمهور گفتم که نياز به اقدام فوري داريم. از يک‌سو به يکپارچگي اقتصادي نيازمنديم؛ چون منابع ما متمرکز نيست و از سوي ديگر به محرک‌هاي سريع هم نياز هست. به رئيس‌جمهور، دولت و همه نهادهاي سهم‌دار در اين رابطه پيشنهاد کرده‌ام که ستادملي با قدرت تصميم‌گيري بالا تشکيل شود و نام آن را ستاد 99 بگذارند.
ظاهرا تهران به‌رغم اينکه پايتخت است امتياز و تسهيلات بيشتر و بهتري از ساير شهرها دريافت نمي‌کند و همين موضوع سبب گلايه‌هايي شده است. شما هم چنين نظري داريد؟
بله. واقعا آنچه را که مطرح کرديد يک مشکل بزرگ است. هر زمان مساله ملي به‌وجود مي‌آيد تهران فراموش مي‌شود، مانند بحث توسعه که نامهرباني زيادي با تهران شد. نگاه دولت ملي به تهران نگاه پايتخت نبود و بسياري از شاخص‌ها در توزيع توسعه عقب‌تر از متوسط کشور است. من در جلسه شوراي شهر خطاب به آقاي حناچي شهردار تهران گفتم که سال سختي پيش‌رو داريم و تهران بايد در چنين شرايطي بر مشکلات غلبه کند و در عين حال به محرک توسعه در کشور تبديل شود. طرفيت توليت اقتصادي در شهرها را نبايد ناديده گرفت؛ چرا که کلانشهرها پتانسيل زيادي در تبديل سرمايه به ثروت و کار دارند.
لطفا عملکرد شوراي شهر در بخش حمل و نقل را توضيح دهيد.
يکي از بحث‌هاي مهمي که در برنامه سوم آمده تبصره دو ماده 52 و 53 در رابطه با بحث حملونقل عمومي است. توسعه شهري مبتني بر حملونقل عمومي است و TOD شامل هشت هدف اساسي است که پياده‌مداري و انسان‌محوي را عملياتي‌تر مي‌کند؛ يعني از شعار رد مي‌شود و به مرحله عمل مي‌رسد. وسايل نقليه عمومي بيش از نيم قرن است در کشورهاي ديگر استفاده شده؛ يعني کشورهايي که بيش از100 سال و بيشتر از آن، مترو و بي‌آر‌تي داشته‌اند ولي مشکلات‌شان حل نشده بود؛ بنابراين رويکرد جديدي براي توسعه شهر پيش‌بيني کرده‌اند ونام آن را TOD گذاشته‌اند. بي‌ترديد توسعه شهري بر مبناي حملونقل عمومي است. وقتي نمي‌توانيم مترو را به عنوان يک وسيله حملونقل همگاني کنار منازل ببريم، مي‌توانيم توسعه شهري را حول محور ايستگاه‌هاي مترو ايجاد کنيم. مکمل و مهم‌ترين بحث «خيابان کامل» است.
«خيابان کامل» به چه معناست؟
يعني همه مدل‌هاي حمل‌و‌نقلي و فضاي خيابان‌ها را مي‌تواند بازآرايي و به اقتصاد شهري کمک کند. همچنين از ظرفيت‌هاي خيابان‌ها استفاده کند. خوشبختانه دستور‌العمل آن آماده است و معاونت حملونقل ابلاغ کرده بود و بايد در شوراي ديگري مصوب شود.
سایر اخبار این روزنامه
سالمندان را در شرایط بحران رها نکنیم
محمود صادقي تمرد نكرده است؛ تجدید‌نظر كنيد
دقیقا چه اتفاقی افتاده است!
مسموميت الكل همچنان قربانی می‌گيرد
محمود صادقی تمرد نكرده است؛ تجدید‌نظر كنيد
خرید دِین را به فرصت تبدیل کنیم
١٤٠٠؛ پايان عصر اعتدال با رفتن باتجربه‌ها؟
٢٦ کارمند بانك مركزي تحت تعقيب قرار گرفتند
از مدیریت شهری و کرونا تا تاسیس بانک بین المللی برای کلانشهرها
براي توليد واكسن كرونا رقابت مي‌كنيم
قطعنامه كرونايی ضد تحريم به شورای امنيت پيشنهاد شود
آمريكا هم برجام را مي‌خواهد هم بازگشت تحريم هاي قبلي!
شورا، میراث طالقانی برای مردم
اصلاح‌طلبان باید چاره اندیشی کنند
